Alþýðublaðið - 21.05.1988, Blaðsíða 2

2
Laugardagur 21. maí 1988
LITILRÆÐI
Flosi Ólafsson
skrifar
AF TEYMI
Ég á mér eina afskaplega heita ósk. Ósk
mín er sú aö geta haldiö gigtinni niðri, ef ég
einhverntímann skyldi veröa svo ólánsamur
aö fá gigt.
Það sér auóvitað hver maður í hendi sér,
aö sá maður sem ekki fær gigt þarf ekki aö
halda henni niðri, getur þaö ekki einu sinni
þó hann feginn vildi.
Mérfinnstég í rauninni mikill lánsmaöur
aö vera ekki meö gigt. Bara lukkunnar pan-
fíll. Má segja aö ég fagni hverjum gigtar-
lausum morgni af jafn miklum fögnuði og
fuglar himinsins fagna sólarupprásinni og
allir vita nú hvaö þaö er mikil kátína.
En þaö er nú sama. í svefnrofanum, þegar
ég erbararétt búinn aö prísamig sælan fy-rir
aö vera ekki meö gigt, hugsa ég sem svo:
— Þaó væri þokkalegur andskoti ef ég
fengi nú einhverntímann gigt. Og svo ferég
aö velta vöngum yfir því hvort ég fái gigt
strax á morgun, eöa hinn daginn, eöa kann-
ske eftir viku, mánuó eöa ár og hvað þetta
verði nú djöfulleg gigt, þegar hún kemur
þ.e.a.s.ef hún kemur. Og sólskinsdagarnir
breytast í hálfgeröa martröö út af gigtinni
sem ég er ekki búinn aö fá og fæ kannske
aldrei.
Kolsvart gigtarský hylur sólarsýn.
Nú er þaö einn morguninn aó ég vakna í
hyldýpi örvæntingarinnar yfir því aö ein-
hverntímann fái ég gigt og hana svæsna.
Og ég hugsa sem svo:
— Þaö er til lítils aö vera aö blaðskellast
hérna megin landamæranna þegar maður
fer allur aö kreppast af gigt. Og mér dettur
svona sem snöggvast í hug aö ég væri betur
kominn undir grænni torfu heldur en í rúm-
fletinu mínu, þó ég sé nú aö vísu ekki enn
búinn aó fá neina gigt.
Svo teygi ég mig eftir gömlu Dagblaði til
aó breiöa yfir höfuðið í þunglyndiskastinu.
Og viti menn. Beint yfir vinstra auganu á
mér blasir viö fyrirsögn sem fær hjartaó í
mér til að hoppa hæö sína. Fyrirsögnin er
svona:
TEYMISVINNA MIKILVÆGUR ÞÁTTUR
Þettaergrein um þaö, hvernig hægt sé aö
halda gigt niðri. Akkúrat þaö sem ég eralltaf
aö hugsa um.
í greininni er sagt:
Alvarlegri gigtsjúkdóma er í raun og veru ekki
hægt að lækna. En það er hægt að halda
þeim niðri meö svokallaðri teymisvinnu. í
teymisvinnu felst samstarf gigtarlæknis,
sjúkraþjálfara, iðjuþjálfa, hjúkrunarfræð-
ings, félagsráðgjafa og liðskurðlæknis sem
öll þurfa að vinna saman. Teymisvinna er
ákaflega mikilvægur þáttur í gigtarlækning-
um.
Síóan er í greininni sagt frá verkaskipt-
ingu, hvernig gigtarlæknirinn sérum gigtar-
lækningarnar og lyfjameðferð, sjúkraþjálf-
inn um sjúkraþjálfun og þaó aö halda viö
styrkleika vöövanna meö því aö beita þjálf-
un, hita og hljóðbylgjumeðferð, iðjuþjálfi
sér um iöjúþjálfun og hjúkrunarfræðingur-
inn sérum aö veita nauösynlegahjúkrun, en
félagsráðgjafinn aöstoöar vegna opinberra
fyrirgreiðslna einsog dagpeninga og ör-
orkustyrkja. Auk þess hefur félagsfræðing-
urinn þaö hlutverk aö sjá framúr félagsleg-
um vandamálum sem kunna aó skapast.
Og aö lokum kemursvo rúsínan í teymis-
pylsuendanum, sjálfur liðskurölæknirinn,
en hann kemur„til skjalanna" eins og það er
kallað þegar þess er þörf og skera þarf í liði.
Hérna áöur þegar alltaf var verið aö reyna
að einfalda alla hluti heföi þetta alltsaman
þótt liggja í augum uppi og verið kallaö „se-
fölgeligheder" en í hinu háþróaðafélagsvís-
indasamfélagi samtímans ríður á aö flækja
og „af-einfalda“ augljósa hluti til að auka
þeim heilabrot sem þurfa að hafa heilabrot
fyrir stafni og vinna viö þaó.
En þetta er náttúrlega bara innskot sem
kemur því ekki hiö minnsta viö sem ég var
aö tala um áöan, en þaö var, hvaó ég kvíði
rosalegafyrir því aö fágigt, ef ég þá fæ hana.
Eg ætla ekki aö segja ykkur, elsku vinir
mínir, hvaö mér létti þegar ég hafói lesiö
greinina um gigtarteymið.
Héreftir get ég vaknaö glaöur á morgnana
og horft björtum augum til framtíðarinnar,
því þó ég fái gigt — sem ég gæti alveg feng-
ið og hana slæma — já þó ég fengi gigt, þá
veit ég nú aö þaö er hægt með einu móti að
halda henni niðri, nefnilega með teymis-
vinnu.
En því langar mig til aó beina til þeirra sem
á annað borö hafa einhvern áhuga fyrir gigt
almennt, líkt og ég hef, aö nú ríður á aö efla
gigtarteymið. Þaóerekki nóg aö hafagigtar-
lækni, sjúkraþjálfara, iöjuþjálfa, hjúkrunar-
fræðing, félagsráðgjafa og liðskurölækni í
teyminu.
í gigtarteymið vantar sálfræðing til aö
taka á sálarkreppu sem fylgir gigtinni, ef
maðurfær hana, ráðgefandi megrunarfræö-
ing fyrir teymið allt, sjúkraliða, sem gæti
komiö aö góöu liói í teyminu og lyfjafræð-
ing, sem væri í enn nánara sambandi við
lækninn helduren nú tíðkast.
Þaö ríður nefnilega á aö læknir og lyfja-
fræöingur „teymist vel“, því þaö er nú einu
sinni svo að allir þurfa aö hafa salt í graut-
inn.
Deildarritara má ekki gleyma, að ekki sé
nú talað um læknaritarann, sem þarf aö vél-
rita öll þau ósköp af plöggum sem hlaöast
upp í sjálfri teymisvinnunni.
Og aö síöustu verð ég að lýsa þeirri skoö-
un minni að eitt gigtarteymi er gersamlega
óvirkt ef ekki er inní þaö tekin ræstingakon-
an, sem heldur rykinu í skefjum, rykinu sem
fólk með viökvæma slímhúð þolir ekki, ryk-
inu sem safnast upp ef ekki er sópaö, rykinu
sem getur valdið vondri gigt meöal þeirra
sem ofnæmi hafa fyrir rykmaur.
Þaö besta viö blaöagreinina sem ég var
aö vitna til áöan finnst mér þaö aö ekki virð-
ist þurfa neinn sjúkling í teymið. Ef teymið
starfar bara dægrin löng, þá er með teymis-
vinnunni hægt aö halda gigtinni niöri.
Og nú eygi ég betri tíó meö blóm í hagaog
sæta langa sumardaga, því ef ég fæ gigt —
semégáreiöanlegafæog hanaafleita— þá
veit ég að meö þrotlausri teymisvinnu á fé-
lagsvísindalegum grundvelli veröur henni
haldiö niðri.