Alþýðublaðið - 06.05.1989, Blaðsíða 1

MPYIIUBLfJID
, - —__ __ _. STOFNAÐ_ L^_ .^
1919
Laugardagur 6. maí 1989 *— ! 64.tbl. 70. árg.
TÍU ÁR i —,—-------^ i I
fí J-TA/TJ? nn rílrifi’ Nemendur, kennarar og foreldrar efndu til útifundar viö arins þrátt fyrir úrhellisrigningu og leiðinlegt veður. Von-
£jJ~llVlI\ (Jp, / llxlU. Höfða í gaer, þar sem krafist var þess að rikið og BHMR andi ekki táknrænt fyrir tiðarfarið i sumsr. A-mynd/E.ÓI.
gangi til samninga strax. Nokkur fjöldi fólks mætti til fund-
Ekki rætt um gerðardóm
segir Steingrímur Hermannsson forsœtisráðherra
Margrét Thatcher forsæt-
isráðherra Bretlands og leið-
tógi íhaldsmanna lieldur upp
á áratug i valdastóli þessa
dagana. Ingólfur Margeirs-
son ritstjóri dregur upp
mynd af þessum umdeilda
þjóðarleiðtoga sem hefur
setið lengur en nokkur for-
sætisráðherra Bretlands
samfleytt í meira en liálfa
aðra öld, unnið styrjöld á
Falklandseyjum, gjörbreytt
bresku þjóðfélagi úr aftur-
haldssömum sósíalisma í
straumlínuformaö nútima-
veldi óheftrar frjálshyggju og
einkavæðingar.
En tíu ár nreð Thatcher
hafa einnig tekið sinn toll;
verkalýðsfélögin og laun-
þegahreyfingin er lögð í rúst
með gerræðislegum vinnu-
brögðum og lagasetningum
Járnfrúarinnar. Og þrátt fyr-
ir vinsældir Thatchers á yfir-
borðinu, sýna nýjustu skoð-
anakannanir að Bretar kjósa
heldur að búa i þjóðfélagi
sem byggir á hugmyndafræði
sósíalisma en kapítalisma.
Sjá bls. 4.
Ríkisstarfsmenn:
10 þúsund
krónur í
staðgreiðslu
Hinn dæmigerði ríkis-
starfsmaður greiddi í fyrra
að mcðaltali 10 þúsund
krónur á mánuði í stað-
greiðslu skatta. Ríkisstarfs-
maður af karlkyni greiddi að
meðaltali 15.400 krónur en
ríkisstarfsmaður af kvenkyni
um 5.800 krónur.
Allir aðrir sem skiluðu
staðgreiðslu, tæplega 176
þúsund manns, greiddu hins
vegar að meðaltali um 8.700
krónur. Meðal ríkisstarfs-
manna er mikill munur á
staðgreiðslu eftir kyni og
bandalaga á milli.
Launamunur kynja er enn
mikill en fer minnkandi.
Konur eru um 38% allra full-
vinnandi launþega, en fá til
sín 27,5% heildartekna
þeirra. Þetta bendir til þess
að þegar mismunandi vinnu-
tími er frá þá séu karlar að
meðaltali með 62% hærri
laun en konur.
Sjá nánar um þessi mál í
þingfréttum bls. 10-11.
Steingrímur Hermanns-
son forsætisráðherra sagði
á þingi í gær að innan ríkis-
stjórnarinnar væri ekki
rætt um að setja deilu ríkis-
ins og BHMR í gerðadóm.
Forsætisráðherra sagði
einnig i utandagskrárum-
ræðu á Alþingi í gær að
ríkið gæti ekki samið við
BHMR á hærri nótum en
aðra launþcga. „Eg vara
við því að semja við einn
hóp langt umfram það sem
gefist hefur. Það mun lciða
til kollsteypu í islcnsku
efnahagslífi." Steingrímur
sagði hinsvegar einnig að
hann væri sammála þvi að
kjör háskólamanna hefðu
dregist aftur úr. Það þyrfti
hinsvegar að laga á löngum
tíma. Háskólamenn túlka
ummælin svo að Stein-
grímur eigi við lengri tíma
en þau þrjú ár scm þeir
hafa boöið sem samnings-
tíma.
Tilboð ríkisins i deilunni
við BHMR sem fram kom
aðfaranótt gærdagsins var
algerlega óaðgengilegt að
mati BHMR. Páll Hall-
dórsson, formaður BHMR
sagði í samtali við Alþýðu-
blaðið að það hefði verið á
nákvæmlega sömu nótum
og önnur tilboð ríkisins.
Hefði jafnvel þýtt skerð-
ingu á endurmenntunar-
réttindum. Ólafur Ragnar
Grímsson hélt því fram í
umræðunum á Alþingi að
ríkið hefði verið að bjóða
nýja hluti í gærnótt. Há-
skólamenn skrifa ekki
undir þá túlkun.
Tilboð ríkisins hljóðaði
upp á nokkurn veginn
sömu prósentu-hækkanir
og í samningunum sem
náðust við Félag háskóla-
kennara nýverið. Alls var
tilboðið metið um 11% á
samningstímanum. Samn-
ingstíminn átti að vera til 1.
júlí á næsta ári. Síðasta
hækkunin átti að vera í
janúar og prófaldursmörk-
um átti að breyta en sú
breyting átti að taka gildi 1.
júlí 1990. Háskólamenn
túlka þetta þannig að sum-
ir félagar í BHMR verði
þar með á strípuðum
BSRB samningi fram til
loka samningstíma, þegar
tekið er tillit til námsmats
og annars. Samningur sem
aðrir hafa aðeins fram á
haust og til áramóta.
Námsmati átti skv. tilboði
ríkisins að ljúka 1. apríl
1990 og taki gildi 1. rnai
1990. Þá átti að vera heim-
ilt að hækka helming fé-
lagsmanna i BHMR um
einn launaflokk. Þessi
samningur er að mati
BHMR lægri en þeim var
boðið áður en þeir fóru í
verkfall og því höfnuðu
þeir tilboði ríkisins sent
samningsgrundvelli.
Þegar Alþýðublaðið
náði tali af Páli Halldórs-
syni í Karphúsinu undir
kvöldmatinn í gær varðist
hann allra frétta af gagntil-
boði BHMR. Sagði aðeins
að þeir stæðu fast við sína
kröfugerð. Ekki var að
heyra á Páli að neitt hefði
hreyfst. Hann sagði ekki
ljóst hvort setið yrði stíft
við um helgina, það færi
eftir viðbrögðum ríkisins.
Orðrómur hefur verið
uppi um að deilan yrði sett
í gerðadóm. Páll sagði að
BHMR gengi út frá því að
samningsréttur yrði virtur.
Samningafundi BHMR
og ríkisins lauk hjá sátta-
semjara um kl. 20 í gær, án
mikils árangurs. Næsti
fundur er boðaður í dag kl.
14.
Stuðningsyfirlýsing
25 bæjarstjóra
Bæjarstjórar 25 bæja
samþykktu á fundi í
Grindavík i gær yfirlýs-
ingu þar sem fagnað er
framkomnu frumvarpi
um tekju- og verkaskipt-
ingu ríkis og sveitarfé-
laga. „ . . . Nú sér fyrir
farsælan enda á erfiðum
samskiptamálum ríkis
og sveitarfélaga með
samþykkt frumvarpa
um tekju- og verkaskipt-
ingu aðila á þessu þingi,“
segir í yfirlýsingunni.
Öll nefndarálit eru
komin fram í félags-
málanefnd neðri deildar
Alþingis, að sögn Jóns
Sæmundar Sigurjóns-
sonar formanns nefnd-
arinnar. I samtali við
blaðið í gær sagðist
hann vonast til að málið
yrði tekið á dagskrá í
deildinni í dag.
Málamiðlun
um skamm-
dræg vopn
Vaxandi likur eru á að
samkomulag takist um
skammdræg kjarnavopn í
Evrópu fyrir leiðtogafund
NATO í lok mánaðarins, en
Þjóðverjar hafa lagt þunga
áherslu á að þegar verði tekin
ákvörðun um að endurnýja
ekki slík vopn.
Sjá nánar viðtal við Jón
Baldvin Hannibalsson utan-
ríkisráðherra á bls 3