Alþýðublaðið - 06.05.1989, Blaðsíða 5

5
Laugardagur 6. maí 1989
Löggjafanum beitt______________
miskunnarlaust_________________
í heild má segja að ástandið í
launþegahreyfingunni bresku sé
bágborið. Á undanförnum tíu ár-
um hefur skrásettum félögum í
launþegasamtökum fækkað úr 12
milljónum í 9 milljónir. í lok síð-
asta áratugar var helmingur allra
breskra verkamanna félagar i
verkalýðsfélögum. í dag er aðeins
um 40 % verkamanna skráðir fé-
lagar í launþegahreyfingunni. Talan
er mun hærri á Norðurlöndum eða
um 85%.
Margrét Thatcher og ríkisstjórn
íhaldsmanna hefur rekið flótta
launþegahreyfingarinnar. Með að-
stoð löggjafavaldsins hefur verka-
lýðshreyfingin á Bretlandi
torveldað mjög starf og skipulagn-
ingu verkalýðsfélaga og heildar-
samtaka launþega.
Dæmi:
• Launþegahreyfingunni hefur ver-
ið bönnuð þátttaka í flestöllum
opinberum samtökum, eins og
seta í Efnahagsráðinu.
• Kosningareglum innan verka-
lýðsfélaga hefur verið breytt með
nýrri löggjöf, þannig að kosning-
ar mega ekki fara fram á vinnu-
stöðum heldur eru
atkvæðaseðlar sendir heim til
hvers og eins. Þannig er komið í
veg fyrir heildarsamstöðu og fé-
lagarnir einangraðir í afstöðu
sinni.
• Verkalýðsfélögum hefur verið
bannað að beita sér gegn verk-
fallsbrjótum.
• Trúnaðarmenn fá ekki lengur
greitt fyrir störf sín sem þýðir að
mánaðartekjur þeirra minnka
mikið í hvert skipti sem þeir sinna
trúnaðarstörfum. Æ færri veljast
til trúnaðarstarfa af þessum or-
sökum og verja mun minni tíma
til trúnaðarstarfa í þágu laun-
þega en áður.
• Sífellt meiri hömlur lagðar á störf
launþegahreyfingarinnar með
löggjöf. Þetta hefur gengið svo
langt, að Iðnaðarráðið breska
kvartaði undan sífellt nýjum lög-
um: „Við viljum ekki eyðileggja
gjörsamlega viðræðugrundvöll
framtíðarinnar við launþega-
hreyfinguna,“ sagði i tilkynningu
frá ráðinu.
Sifellt meiri einkavæding
Thatcher kippir sér ekki mikið
upp við slíkar kvartanir. Henni hef-
ur tekist það sem öllum íhaldsleið-
togum hefur dreymt um: Að gefa
breskum atvinnurekendum frjálsar
hendur og útrýmt ólöglegum verk-
föllum, og komið launþegahreyf-
ingunni á kné.
Frá janúar til október 1979 voru
skráðir 30 milljón ónýtir vinnudag-
ar vegna verkfalla. Sex árum síðar
sýndi sama tímabil aðeins 6 milljón
ónýtra vinnudaga. Þannig getur
Thatcher sýnt gífurlega aukningu í
framleiðslu, betri aðstæður fyrir at-
vinnulífið og þá sérstaklega at-
vinnurekendur, meiri útflutning,
sterkara efnahagslíf og stöðugra
pund.
En Thatcher hefur gert meir til
að styrkja stöðu einstaklingshyggj-
unnar. Þegar Járnfrúin tók við
völdum, áttu 7 prósent Breta hluta-
bréf. í dag eiga 22 prósent Breta
hlutabréf. Áður en Thatcher fer frá
völdum er talið að einkavæðingin
verði mest í heiminum í Stóra-Bret-
landi og Bandaríkin lendi í öðru
sæti.
Um ein milljón launþega hafa
færst til á valdatíma Thatchers: Frá
opinbera geiranum í einkageirann.
Og einkavæðingin virðist engan
enda taka; heilbrigðisþjónusta,
vatnsveita, rafmagnsveita, lestarfé-
lög og fangelsi. Ailt er boðið út.
Þegar Thatcher tók við völdum,
greiddu breskir milljónamæringar
allt að 83 % í skatt. í dag greiðir
enginn meira en 60 % í skatt.
Nýraunsæismenn
Þessi þróun hefur orðið til þess
að ný kynslóð leiðtoga innan
bresku launþegahreyfingarinnar
eru tekin að hugsa öðruvísi en sú
gamla.
Nýraunsæismennirnir eins og
yngri kynslóð verkalýðshreyfingar-
innar er stundum kölluð, huga
meira að samningum við atvinnu-
rekendur sem taka mið af raunsæi
og hag beggja aðila. Verkalýðs-
hreyfingin á Norðurlöndum er liöfð
til fyrirmyndar. Nýraunsæismenn
vilja hætta allri hugsun um ólögleg
verkföll, viðurkenna öra tækniþró-
un og breytt viðhorf, vilja snúa baki
við hefðbundnum verkamanna-
störfum og stuðla að aukinni
tæknivæðingu og endurmenntun
og telja hörð átök óþörf. Þessar
skoðanir ryðja sér æ meira rúms.
En á sama tíma harðnar andstað-
an gegn nýrri og mýkri hugsun í
launþegahreyfingunni. Gamla,
harða línan er talin af mörgum eina
leiðin til að brjóta járnveldi
Thatchers á bak aftur. Þess vegna
hefur Magrét Járnfrú ekki aðeins
beygt launþegahreyfinguna, heldur
sennilega tvístrað henni einnig í
innri átökum.
En þrátt fyrir tíu ára valdaferil
Thatchers, vilja Bretar heldur
„sósíalistískt þjóðfélag" (49%) en
„kapítalistískt" (45%). Það sýnir
skoðanakönnun sem tekin var í til-
efni áratugarins með Thatcher.
Þótt Thatcher standi sterkt á
þingi, hefur hún aldrei fengið nerna
30% af fylgi breskra kjósenda.
Verkamannaflokkurinn þarf því
ekki að gefa upp vonina um að ná
völdum að nýju.
INGÓLFUR
MARGEIRSSON
Nýtt verkalýðssamband stofnað:
1500 félagsmenn
Fjögur aöildarfélög ASÍ
lial'a stofnaó með sér sam-
band undir lieitinu Þjón-
ustusamband Islands. Félög-
in fjögur eru F'élag starfs-
fólks í veitingahúsum, F'élag
framleiðslumanna, Félag ís-
lenskra kjötiðnaðarmanna
og Felag hárgrciöslu- og hár-
skerasveina. Stofnun sam-
bandsins fór formlega fram
1. inaí og er l'orseti Sigurður
Guðmundsson frá F’élagi
starfsfólks í veitingahúsum.
Samband þetta hefurverið
til umræðu meðal l'éiaga
launafólks í þjónustugrein-
um um langan tima en 1987
komst skriður á málið. Eftir
síðasta ASÍ þing fór raun-
veruleg vinna af stað sem
lauk með formlegum stofn-
fundi sambandsins. Þjón-
ustusambandið telur sig vera
fulltrúa fyrir 1500 manns
innan þeirra fjögurra félaga
sem þegar eiga beina aðild að
sambandinu. Mörg fleiri fé-
lög hafa tekið þátt í umræð-
unni um sambandið á ýms-
um stigum og vonast er til að
þau gangi til liðs við það þeg-
ar fram líða tímar.
ALÞJÓDLEG
MATVÆLASÝNING
í Laugardalshöll 5. — 12. maí.
IAIþjóölega matvælasýningin lcefood ’89 er hafin. Sýningin
stendur yfir til 12. maí n.k. Hér er á ferðinni átta daga
fjölskylduveisla þar sem bryddað veröur m.a. upp á skemmtilegu
kynningarefni, bragöbætt meö Ijúffengum mat og drykk frá
fjölmörgum innlendum og erlendum fyrirtækjum.
Á sýningunni kennir ýmsra grasa. Meöal annars sér Klúbbur
matreiðslumeistara um sýnikennslu I sérstöku sviðseldhúsi alla
sýningardaganafró kl. 18.30 til 21.30 (1/2 klst. í senn). Þar verða
daglega uppákomur og m.a. koma þar fram tveir heimsþekktir
matreiðslumeistarar, þeir Roland Czekelius og Bent Stiansen.
Einnig bregða ýmis þekkt andlit úr fslensku þjóðfélagi á sig betri
svuntuna og kenna iandanum t.d. að sjóöa velling á nýstárlegan máta.
Á hverjum degi verður dreginn út veglegur vinningur sem er kvöldveröur
Írrirtvo á góðu hóteli eöa veitingastaö fyrir upphæð allt að kr. 6.000,-.
lok sýningar veröur dregið úr öllum seldum aðgöngumiðum og er f
verðlaun stórkostleg sælkeraferð til Parísar fyrir tvo.
[ tengslum við sýninguna verða eftirfarandi hótel og veitingastaöir með sérstaka
sjávarréttahátfö sem nefnist "lceland seafood festival'. Þau eru: Hótel Holt,
Hótel Saga, Café Ópera, Livingstone Mávur, Gaukur á Stöng, Arnarhól! og
Vetrarbrautin.
Þess skal getið að Flugleiðir bjóða sérstakan afslátt á innanlandsflugi
fyrir sýningargesti utan af landi (aðgöngumiði innifalinn). Nánari
upplýsingar fást hjá ferðaskrifstofunum, söluskrifstofum og umboðs-
mönnum Flugleiða um land allt.
Sýningin er opin almenningi sem hér segir:
Föstudaginn 5. maí frá kl. 18.00 - 22.00.
Laugardaginn 6. maf og sunnudaginn 7. maf frá kl. 14.00 - 22.00.
Frá og með mánudeginum 8. maf til föstudagsins 12. maí verður
sýningin opin almenningi frá kl. 18.00 - 22.00.
„Et, drékk ok ver glaðr!“