Alþýðublaðið - 20.05.1989, Blaðsíða 6

6
Laugardagur 20. maí 1989
SUM LJÖÐ
VIÐTAL:
MAGNÚS Á. MAGNÚSSON
LJÓSMYND E. ÓL.
RÆTAST
LÍKT OG
DRAUMAR
Elísabet Jökulsdóttir er nú þegar oröin þekkt meðal
þeirra sem fylgjast með íslenskri Ijóðagerð í dag. í huga
margra liggja eflaust nokkrar Ijóðabækur eftir Elísabet.
En svo er ekki; hún var að gefa út sína fyrstu Ijóðabók nú
nýlega. Ljóðabókina nefnir hún „Dans í lokuðu herbergi11.
Elísabet segir við Alþýðublaðið að Ijóðin komi líkt og
hugljómun og að þau geti ræst líkt og draumur eða fyrir-
boði. Elisabet gerir einnig meira en að yrkja; hún er með
bíladeliu og hefur stundað söngnám. „Söngurinn er eins
og galdur og miklu meira endurnærandi en öll líkams-
rækt,“ segir hún.
Elísabet gefur ljóðabók sína út
sjálf og hefur líf hennar undan-
farið því gengið útá það að selja
hana og senda ‘áskrifendum“ ein-
tök þau er þeir höfðu pantað.
Hingað til hefur vettvangur ljóða
Elísabetar verið Lesbók Morgun-
blaðsins og ljóðakvöld „Besta
vinar ljóðsins".
— Er bókin samsafn Ijóða sem
áður hafa birst eða er um heil-
steypl verk að rœða?
„Bókin er alls ekki samsafn
Ijóða sem áður hafa birst því í
henni eru 57 ljóð og þaraf hafa
einungis sjö eða átta sést á prenti
áður. Hvort Ijóðin séu samin
beinlínis með bók í huga vil ég
ekki segja til um. Ég skipti bók-
inni í fimm kafla, um ómeðvit-
undina, dansinn, ástina, leitina og
leikhúsið. Ljóðin eru samin á síð-
ustu fimm árum, en reyndar er eitt
frá því ég var sextán ára.En líklega
hef ég nú samt alltaf stefnt að bók
óafvitandi."
Fyrirboðinn í Ijóðinu
— Hvernigyrkirðu Ijóðin þín?
„Ljóðin eiga það til að koma
eins og hugljómun, og ég skrifa
þau niður af því ég verð að gera
það. Og stundum yrki ég vegna
þess að mig langar að yrkja um
eitthvert efni. Ég hef einnig lent í
því að ljóð sem ég yrki hafa svo
seinna meir ræst, einsog draumar
eða einhverskonar fyrirboði. Það
er eins og maður nái sambandi við
undirmeðvitundina og að hún sé í
miklu meira sambandi við tímann
heldur en okkar daglegi taktur
sem er alls ekkert í sambandi við
þennan stóra tíma. Ég upplifi tím-
ann sem eitt af náttúröflunum".
Upplifði valdaránið i
Grikklandi sem barn
— Þú hefur að undanförnu
gert nokkuð afþví að skrifa grein-
ar um Grikkland, og þá sérstak-
lega þá dásemd sem eyjarnar á
Eyjahafi hafa uppá að bjóða.
„Fyrstu kynni mín af Grikk-
landi voru þau að þegar ég var
átta ára bjó ég þar ásamt foreldr-
um mínum og bræðrum í heilt ár.
Við bjuggum fyrst í ómenguðu,
litlu þorpi þar sem aldrei gerðist
neitt svo og seinna meir í Aþenu
og þar vorum við þegar konung-
inum var steypt og herforingjarnir
tóku völdin. Þá ríkti útgöngu-
bann og skriðdrekar skröltu um
allar götur. Ég man að einhvern
tímann voru pabbi og mamma í
göngutúr og voru ekki komin
heim klukkan átta um kvöldið. Þá
vorum við Illugi bróðir minn
sannfærð um það að þau lægju
skotin á einhverju götuhorni, og
við höfðum mestar áhyggjur af
því hvernig við kæmumst heim.
Mig langaði alltaf að komast til
Grikklands aftur og fór, tuttugu
árum seinna. Þá fann ég leynieyj-
una mína sem ég hef skrifað um.
Síðan fór ég aftur síðasta sumar
með strákana mína þrjá (einn 13
ára og 5 ára tvíburar) og dvaldist
þar í tvo mánuði".
— Veitir staðurinn þér inn-
blástur í Ijóðagerðinni?
„Á svona stað er eins og maður
safni sér öllum saman. Ég hef
þörf fyrir það að draga mig í hlé
öðru hverju, svona eins og ég hef
líka þörf fyrir það að vera innan
um fólk, fara í bíó og leikhús
o.s.frv. Svo verð ég að vinna úr
þeim áhrifum sem ég verð fyrir“.
Módelstörf og kleppsvinna
— Starfarðu við eitthvað ann-
að en skriftir?
„Áður fyrr vann ég hin og þessi
störf, svo sem á Kleppi, ég hef ver-
ið á sjó, verið ráðskona á Horn-
ströndum, unnið í fiski og við
módelstörf í myndlistarskólum.
En þetta er fyrsti veturinn sem ég
læt það eftir mér að skrifa-ein-
göngu, mér fannst vera kominn
tími til að taka þá áhættu".
— Hvað með fjárhagsafkom-
una? Er þetta ekki erfitt?
— „Jú, sjálfsagt. En þegar ég
tók þessa ákvörðun gerði ég ráð
fyrir að vera blönk og þá er maður
ekkert að stressa sig á þvi. Að vísu
er ég bara búin að þoia þetta í eitt
ár en þetta hefur samt verið góður
vetur og ég hefði sennilega aldrei
gefið út þessa Ijóðabók ef ég hefði
ekki hellt mér útí þetta af fullum
krafti“.
Óperusöngurinn
er sem galdur
— Áttu önnur áhugamál?
„Jú, dag einn fyrir þremur ár-
um labbaði ég mér inn til Guð-
mundu Elíasdóttur söngkonu og
spurði hvort hún vildi taka mig í
söngtíma. Ég var fyrst og fremst
að hugsa um að læra rétta öndun,
en svo var bara svo gaman að læra
að syngja að ég gat ekki hætt.
Fjölskyldan gerði til að byrja með
stólpagrín því það er svo mikið af
rithöfundum og blaðamönnum í
ættinni, að þeim fannst fáránlegt
að ég skyldi vera að læra óperu-
söng, en þau eru löngu hætt að
grínast með þetta í dag. Söngur-
inn virkar á mig sem einhver gald-
ur. Það er eins og maður sé hljóð-
færi sem verður að stilla o; þessar
söngæfingar ganga í samband við
alla hugsun og tilfinningar og
þetta er meira endurnærandi en
nokkur líkamsrækt. Söngur er á
sinn hátt óttalega frumstæður rétt
eins og dansinn. Marc Chagall
sagði einmitt að öll sköpun væri
söngur. Enda er geysimikill dans
og söngur í málverkum hans.
Annars á ég milljón áhugamál og
bessa dagana er ég með bíla-
dellu.“
Uppreisn gegn
samskiptaleysi
— Hvað tekur við eftir að
mesta stressið kringum bókina er
yfirstaðið?
„Eins og er þá hef ég jafn mik-
inn áhuga á leikritun og ljóðlist.
Ég er búin að vera að skrifa leikrit
í vetur og mig langar til að halda
því áfram. Hingað til hef ég lokið
við þrjú. Leikrit eru mun meira
spennandi viðfangsefni heldur en
t.d. bíómyndir. Ég hef þá trú að
það komi ekki mikið til með að
breytast í kvikmyndagerð í fram-
tíðinni annað en að tæknibrell-
urnar verða fullkomnari. En ég
spái því að næstu 50 til 100 árin
eigi eftir að gerast miklir hlutir í
leikhúsi. Góðar bíómyndir eru
mikilvægar og gefa okkur mjög
mikið og allt það, en þessi nálægð
sem er í leikhúsi og þessi mögu-
leiki að það er alltaf hægt að fara
uppá svið og skerast í leikinn, er
alveg ómetanlegur. Við lifum í
þannig þjóðfélagi í dag að sam-
skiptaleysi er að verða vandamál.
Fólk er mikið eitt heima og hefur
sín tengsl við aðrar manneskjur í
gegnum hin ýmsu tæki og tól, s.s.
síma og fjölmiðla. Fólk binst
fréttamönnum í sjónvarpi næst-
um tilfinningaböndum og ræðir
um persónur í framhaldsmynda-
flokkum eins og þær byggju í
næsta húsi. Ég held að fólk komi
til með að gera uppreisn gegn
þessu og þá eigi leikhúsið eftir að
blómstra," segir Elísabet Jökuls-
dóttir skáldkona með meiru.