Tíminn - 27.03.1968, Blaðsíða 14

14
TIMINN
Lestradeildir undir lands
próf á végum Málaskóla
Halldórs Þorsteinssonar
Vegna fjölda áskorana og
óska nemenda og foreldra
þeirra hefur Halldiór Þorsteins
son ákveðið að halda 14 stund
n'ámskeið í sikóla sínum í
þyngstu landsprófsgreinunum,
þ.e.a.s. íslenzkri málfræði, staf
setningu og setningarfræði,
stærðfræði, bæði í'þeirri eldri
og nýju (þ. e. mengi) ensku og
dönsku.
Námskeiðin hefjast 8. apríl
og lýkur 2. maí. Ætlunin er að
kenna 4 stundir í hverri grein
á viku og er hér einungis um
kvöldkennslu að ræða. Kennslu
tilhögun í dönsku og stærð-
fræði verður að vísu með öðr
um hætti vegna próftöflunn-
ar. Eins og endranfer verður
fjöldi nemenda í hverjum
flokki takmarkaður til þess að
beztur árangur náist. R^yndir
kennarar hafa verið ráðnir til
að undibúa nemendur undir
þctta stórpróf, sem allt virðist
á velta.
Þessi nýju námskeið munu
eflaust mælast vel fyrir og
leysa vandræði margra.
Vegna annríikis hjá lands-
prófskennurum tekst ekki að
fá tilsögn hjá þcim í eir/.atím
um þrátt fyrir þrábeiðni og
ítrekaðar tilraunir.
Búnaðarritið
er komið út
EJ-Reykjavík, fimmtudag.
Út er komið síðara hefti áttug
asta áragangs „Búnaðarritsins",
sem Búnaðarfélag íslands gefur
út, en ritstjóri er Halldór Páls-
son. x ' ,
í þetta síðara hefti ritar Árni
G. Pétursson um „Hrútasýningar
1966“, Ólafur E. Stefánsson og
Jóhannes Eíríksson um „Naut-
gripasýningar 1963“, Sveinn Hall
grímsson og BrynjóJfur Sæmunds
son um „Héraðssýningu á hrútum
í Striandiaísýslu haustið 1666.“
Búnaðarrítið er að þessu sinm
576 blaðsíður, þar af var fyrra
heiftið 312 blaðsiður.
SÖLUSKATTUR
Framihald af bls. 1.
ritihöfunda annars vegar og ann-
arra listamanna hins vegar.
2. Úthlutun listlauna af því fé
sem þá er eftir, skal fara fram
í tvennu lagi, annars vegar til
listamanna sbr. 1. grein, en hins
vegar til skálda og rithöfunda. í
hvorum þessum flokki skulu vera
tveir lauinaflokkar og fjárhæð i
öðrum launaflokknum helmingi
hærri en í hinum. Nefndin ákveð
ur hæð launanna, áður en tillög-
ur eru gerðar um, hverjir skuli
hljóta þau. Um þetta skulu nefnd
armenin gera heildartillögur, og
nefndin taka ákvörðun um þær.
Síðan er kveðið á um atkvæða-
greiðslu með líkum hætti og gilt
hefur.
í 3. grein er kveðið á.um sam-
starf við aðildarfélög Bandalags
ísl. listamanna, en í 4. grein seg-
ir:
Fé því, sem úthlutunarnefmdin
ætlar af ósklptum fjárhæðum til
starfsstyrkja listamanna, skálda
og rithöfunda, samkvæmt 1. lið 2.
BÚNAÐARBANKINN
Framhald af bls 16
ann, sem einhvem annars flokks
ríkisbanika og láta hann búa við
önnur og lakari kjör, en hina
ríikisbankana.
Því telur Búnaðarþing eðlilegt
og leggur áherzlu á, að Búnaðar-
félag íslands og Stéttarsamband
bænda veiti bankaráði og banka
stjórum Búnaðarban'kans allan
þann stuðning, sem u-nnt er í máli
þessu.“
gr. laga þessara, skal nefndin síð-
an skipta samkvæmt sérstökum
reglum, er hún semur um starfs-
styrki. Bandalagi ísl. listamanna
skal gefinm kostur á álitsgerð um
tillögur að þessum reglum. Regl-
urnar skulu staðfestar af mennta-
málaráðherra.
í greinargerð segir m.a.:
„Vegna óviðunandi ást'ands í
málefnum listamanna, skálda og
rithöfunda á undanförnum árum,
að því er varðar listamannalaun,
verður ekki undan því skotizt
lengur að gefa þessum málum
nánari gaum og leita að einfald-
ari og varanlegri lausn. Það er
staðreynd, sem margsiinnis hefur
verið bent á af samtökum lista-
manna, að listamannalaunin hafa
alltaf verið að minnka, og heitur
upphæðin hvergi nærri haldizt í
liendur við verðþenslu umdanfar-
inna áratuga. Upphæðin sem nú
er veilt, kemur alls ekki að því
gagnd, sem henni er ætlað, og
vekur sársauka og leiðindi ár
hvert i röðum þeirra manna, sem
þjóðin kailar á öðrum fremur til
að gera veg henmar stóran.
Hin fyrri einangrun íslands er
Okkur innilegasta þakklœtl til ykkar allra, sem sýnduð okkur sam-
Ú8 og vlnarhug meS nærveru ykkar, hjálp og samúðarkveðium, vlð
fráfall og útför elginmanns míns, föður okkar, tengdaföður, afa
og langafa.
Jóhannesai Jónssonar,
Hömrum, Grlmsnesl,
Sigríður Bjarnadóttir, Gunnar Jóhannesson,
Jóhanna Jóhannesdóttir, Ingibjörg Jóhannesdóttir
Tönsberg,
Elnar Tönsberg, Bjarni Helgason,
Erlingur Bjarnason, Slgrún Bjarnadóttlr,
Jóhannes Bjarnason, Helgi Bjarnason,
Hafdís Bára Bjarnadóttir, Steinunn Bjarnadóttlr,
Hermann Tönsberg, Kristin Björg Hermannsdóttlr.
Innilegt hjartans þakklæti votta ég öllum þeim mörgu vinum nær
og yær, sem sýndu hluttekningu og samúð og styrktu mig og
hjálpuðu á margvíslegan hátt við andlát og útför mannsins míns,
Gretars Fells,
rithöfundar.
Sérstakar þakkir flyt ég Guðspekifélagi íslands og Náttúrulækn-
ingafélagi íslands.
Svava Fells.
rofin. Því fylgir ákveðin hætta, og
er það viðurkennt af öllum. Þeir,
s'em í raun og veru hafa mest
áhrif á aldarand'ann og viðhorfiin
til þjóðernis og tungu, eru þeir,
sem skapa list, bæði í litum, leik,
ljóðum, sögum og söng. Af þeim
sökum er full ástæða til að bæta
úr þeirri langvarandi fjárhags-
kreppu, sem listamannalaunin
hafa verið í.
Það er augljóst, að tungan á í
vök að verjast í vaxandi mæli.
Brjóstvörn hennar hlýtur alltaf
vera lifandi skáldskapur í bundnu
og óibundnu máli.
Þegar mest syrti á álinn, voru
það skáldin, sem kváðu þor og
þrótt, ekki einungis í þjóðina,
'heldur líka í tuinguna, swo að nún
endurnýjaðist. Það er vegna þeirr
ar endurnýjunar, sem hún hefur
staðið af sér fyrstu ölduföll ein-
angrunarleysis vorra tíma. Hins
vegar skyldi því varlega treyst,
;að sú endurnýjun dugi okkur ei-
Eflega. Það er meðal annars
vegna þess, að við lifum á hættu-
timum fyrir þjóðerni og tungu,
að nauðsyn er á breyttu viðhorfi
í garð listamanna. Það er nauð-
synlegt, að enn einu sinni sé leit-
að til skálda og rithöfumda þessa
lands og þeir beðnir að halda
vöku sinni í máttugum skáldskap
og trúrri varðstöðu um tunguna.
í því efni dugir hvatningin ekki
ein. Það verður að skapa aðstöðu
fyrir iistir í landinu, til þess að
þær megi eflasúað þrótti og veg-
semd og verða hlífiskjöldur
smárri þjóð í stórum heimi. Breyt
ist ekki viðhorf fjárveitingavalds-
ins í þessum efnum, mun sannast,
að það getur verið dýrt að eiga
'vanibúna listamenn.
ELDING
Framhald af bls. 16.
timburinnréttinguim og klæðningu.
Húsið er einangrað með þurru
tróði, sem er mjög eldfimt.
Mjög mikið tjón varð í eldinum.
Meðal annars brann allstórt bóika
safn skóiastjórans og verðmæt
málverk.
Svo vitað sé hafa tvisvar áður
átt sér stað svipaðir alburðir
alveg í næsta nágrenni Fljótshlíð
arskóla. ^
Árið 1921 laust eldingu niður í
fjárhúsþak að Miðkoti í Fljóts-
hlíð, en þar bjó þá ísleifur Sveins
son sem nú á heima á Hvolsvelli.
Brotnaði hluti af fjárhúsþakinu
niður og fórust einar sex kindur
og fjögur hross, sem stóðu neðan
undir húsunum.
Öðru sinni í tíð ísleifs kom eld
ing niður í lækjargil skammt
frá Teigi og urðu af nokkur jarð
spjöll.
ísleifur sagði okkiur í dag að
þrumuveður væri algengt á þess
um slóðum einkum í suðvestanátt.
Ilann hefði t. d. heyrt talað utn
í>að, að um eða fyrir aldamót
hefðu tveir menn verið á ferð
gangandi í Landeyjum. Hefði þá
eldingu slegið niður og_ orðið
öðrum þeirra að bana. ísleifur
kvaðst hafa séð nokkrar elding
ar í morgun um það leyti, er brur,
inn varð í Fljótshlíðar^kóla, hefðu
einnig útvarpstruflanir orðið á
Hvolsvelli af þessum völdum.
« Þess munu raunar fleiri dæmi
að menn hafi farizt af völdum
eidinga á íslandi. Fyrir aldamót
in hæfði eitt sinn elding heila
skipshöfn á þiljum skips síns út af
Vatnsteysuströnd. Tveir menn
munu hafa dáið af völdum slyss
þessa og aðrir báru aldrei sitt
barr eftir.
Þá átti Tíminn tal við, Pái
Bergiþórsson, veðurfræðing í /dag
af þessu tilefni. Sagði hann þrumu
verður , þetta standa í sambandi
við kuldaskilin, sem voru að fara
þarna yfir í morgun. er áttin vat
að ganga úr suðaustri í suðvestur.
Aðspurður hvort Fljótshliðin og
nágenni væri sérstakt eldinga
svæði, sagði Páll, að svo væri
ekki. Þrumuveður verður oft á
Suður- og Suðvesturlandi við svip-
uð veðurskilyrði og voru i morgun,
einkum á vetrum. Mesta eldinga-
svæðið er stærra eða Suðurland
vestur í Mýrdal og Vesturland
norður undri Vestfirði. Þá auka
fjöll á eldingahættu.
Það er ólíkt með íslandi og flest
um öðrum löndum, að þar eru
eldingar algengastar á sumrin með
hitaskúrum en hér á vetrum.
„Veðrið, sem færði sunnlending
um þrumuveðrið er nú farið fram
hjá iandinu og kominn útsynning
ur“, sagði Páll okikur að lokum.
NÝ SÓKN
Framhald af bls. 3.
'vellinum í Saigon á sunnudaginn.
Það hefur vakið nokkra athygli
að bandarísku hermennirnir fá
verðlaun fyrir hvern drepinn
skæruliða, að minnsta kosti tíðk-
ast þetta hjá nokkrum herdeild-
um. Verðlaunin eru í því fólgin,
að takist hermanninum að sýna
lik skærulið'a og sanna að hann
hafi drepið hamn, er honum veitt
nokkurra daga orlof á baðströnd.
Þetta fyrirkomulag hefur sætt
gagnrýni, og telja sumir það muni
hvetja til ónauðsynlegra blóðsút-
hellinga og drápa á sakl’ausum
borgurum.
Svo virðist sem hreinsunarað-
gerðirnar á Saigonsvæðinu beri
ekki jafngóðan árangur og Banda
ríska herstjórnin og Saigonstjórn
in hafa látið í veðri vaka. Að vísu
berast látlaust tilkynningar um
dráp á skæruliðum, en þó sögðu
herforingjar Bandartkjamanna í
dag, að óvíst væri hvort sókmar-
lota þeirra myndi bera tilætlaðan
árangur, nefnilega að tryggja Sai-
gon fyrir árásum skæruliða. Her-
foringjar sögðu of snemmt að spá
um árangurinn, tíminn myndi
leiða hamn í ljós.
Herstjórnin tilkynnti í dag, að
hún hefði nú tekið nýjasta vopn
sitt í notkun, orrustu- og sprengju
þotuna F-lilll, en hún er með
væmgjum sem stilia má á ýmsa
vegu og nær 3.200 kílómetra
hraða á klukkustund. Þegar er nú
farið að beita þotum þessum í árás
um. Til reynslu voru þær látnar
gera sprengjuárás á strönd Norð-
ur Víetnam í dag. Alskýjað var
og gerðu flugvélarnar því árás eft
ir radarmiðun, en vegna skýja-
þykknisins var ekki hægt að skera
út um hverju tjóni sprengjuregn-
ið olli.
Dagurinn í dag var sá rólegasti
í margar vikur fyrir hermennina
í Khe Sanh, þar eð aðeins á að
gizka 50 sprengjum var skotið á
herstöðina. Hins vegar dregur
bandaríski flugherinn ekki af sér
í árásum á stöðvar skæruliða og
Norður Vietnama. sem sitja um
Khe Samih. Slíðustu daga hefur
sprengjuárásarferðum B-52 risa-
þotanna farið fjölgandi, og segja
talsmenn Bandaríkjamanna að
skæruliðar bíði mikið afhroð í
þeim.
Drepsóttin sem gosin er upp
norður af Saigon, fer sér enm
hægt, enda er ofui^kapp lagt á að
halda henni í skefjum. Um 11
manns munu hafa látizt í pest
þessari.
FLUGSLYSIÐ
Framhald af bls. 16.
með öllu ómeiddur. Önnur þota
var i fylgd með þeirri sem hrap
aði. Lækkaði hún mjög flugið og
fylgdist með er flugmaðurinn
lenti á jörðinni. Eftir að hann var
ientur var maðurinn í talsam-
bandi við hina þotuna og veifaði
hann til flugmannsins 1 henni
þegar hann flaug rétt yfir höfði
hans til að láta vita að hann væri
ómeiddur. Flaug hinn þá áleiðis
til Keflavíkurflugvallar.
MIÐVIKUDAGUR 27. marz 1968.
Upplýsingafulltrúinn sagði, að
eldflaugar þær sem voru í þotunni
væru þannig frá gengnar að eng
in hætta væri á að þær spryngju
nema þeim væri skotið með þar
til gerðum útbúnaði, enda hefðu
þær ekki sprungið þegar þotan
skall á jörðinni. Verða allar eld-
fiaugarnar eyðilagðar fyrir austan,
Skammt frá þeim stað sem þotan
kom niður. Hefður verið fengið
leyfi hjá íslenzkum yfirvöldum til
að sprengja eldflaugarnar þar.
Ekki voru önnur vopn í þotunni.
Flugvélarnar voru á leið til
Keflavíkur þegar vélarbilunin
varð. Voru þær á æfingaflugi fyrir
austan land fyrr um daginn.
Tíminn talaði í kvöld við Guðna
Kristinsson hreppstjóra á Skarði.
Sagði hann að í morgun hafi kom
ið níu Bandaríkjamenn austur til
að rannsaka flakið, tveir íslenzkir
slök'kviliðsmenn frá Keflavikur-
fiugvelli og íslenzkur lögreglumað
ur. Síðar í dag komu síðan fjöldi
manna til viðbótar. Sagði Guðni
að ekki hafi fundizt nema 23 eld
flaugar og því ein ófundin. Eld-
flaugarnar fundust allt frá jieim
stað sem þotan kom fyrst niður
og að stjórnklefanum, sem kast-
aðist um 500 metra, en er þó
furðuheillegur. Er brak úr þot-
unni dreift á þessu svæði og er
það um 50 metra breitt. Brakið
verður ekki flutt burtu fyrr en
búið er að rannsaka hvern hlut
nákvæmlega og ljósmynda.
LEITAÐ
FrambaiM af bls. 1.
Hitt var þar rétt hjó, varla
metri á milli þeirra.
Blaðið átti viðtal við Gunn
ar í dag og sagði hann svo
frá:
— Strax og við heyrðum
tilkynninguna í útvarpinu í
gærkvöldi, fór ég og 10 ára
sonur minn út að leita. Við
leáuðum fyrst í kringum
húsið okkar, en héldum síð-
an niður á Laugarnestanga.
Hafði ég sterkan ljóskastara
með mér.
Við leituðum á tanganum
nokkra stund, en héldum síð
an niður í fjöru, en þar
hafði fólk verið að leita á
lunidan okkur, og var að
koma upp úr fjörunni, þeg-
ar við komum þangað. Við
höfðum skamma stund leit-
að, þegar við komum auga
á amnað stí'gvélið, og var
sokkur í því. Var þetía í
lítilli vák vestan við i^augar-
nestána, og var stígvélið í
fjörunni um þrjó metra frá
grasrótinni.
Rétt á eftir kom kona
þarna til okkar og taldi hún
sig þekkja stígvélið. Við lit
uðumst því betur um o>g or-
stut'tu siðar kom konan auga
á hitt stígvélið, sem viar á
svo til sama stað og hitt,
sem við fundum áður —
varla einin metra frá því.
Við ætluðum að láta starfs
menn björgunarsveitarinnar,
sem voru bama í bifreið, fó
stígvélin en þeir voru þá
farnir. Því ákváðum við að
ég skyldi fara niðiur á lög-
reglustöð með annað stíg-
Vélið, en konan bíða í fj<#'-
unni með hitt, ef björgunar
sveitarmenn skyldu koma
þarna aftur, svo að hún
gœti þá sýnt þeim það.
Gunnar fór síðan með stíg
vélið niður á lögreglustöð,
og var þá farið að leita af
miklum krafti að nýju á
Laugannestanganum, og hef-
ur leitin einkum verið þar
í dag og kvöld, en án ár-
angurs.
Þá hafa froskmenn kafað
út af banganum, en ekkert
fundið.