Alþýðublaðið - 09.06.1990, Blaðsíða 24

ímiIBLMIIII
Laugardagur
9. júní 1990
RITSTJÓRN
2? 681866 - 83320
FAX 82019
wmmm^mmmmwmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm
•••• •••• • •
• • • • •
•••• ••••• •
• • • • •
• ••••• •••
ERLENDAR FRETTIR
MOSKVA ! Forseti Úsbekistan sagði ad þjóðernisrósturn-
ar í nágrannaríkinu Kirgisíu væru að breiðast yfir landa-
mærin inn í ríki hans. Hann bað um hjálp frá Moskvu við
að stöðva skærurnar sem hafa orðið a.m.k. 78 manns að
bana og þróuðust nú ört uppí hrein og klár átök.
MOSKVA: Mikael Gor-
batsjov, Sovétforseti út-
skýrði áhyggjur Sovét-
manna af þátttöku samein-
aðs Þýskalands i NATO á
fundi með Margréti Thatc-
her, forsætisráðherra Bret-
lands. Thatcher sagði eftir
fundinn að eitthvað þyrfti
að gera til að róa Sovét-
menn.
M0NR0VIA: Líberíska ríkisstjórnin hyggst taka upp
friðarviðræður við skæruliða sem undanfarið hafa sótt að
höfuðborginni. Samuel Doe, forseti hefur þó neitað að
ræða beint við skæruliðaforingjann Charles Taylor. Her-
sveitir forsetans hafa virst vera að vinna sinn fyrsta meiri-
háttar sigur í átökunum sem staðið hafa í sex mánuði.
GENF: Blökkumannaleiðtoginn Nelson Mandela, sem
gekkst undir uppskurð í síðustu viku, segir að sér líði vel,
en til greina komi að stytta yfirstandandi heimsreisu.
OTTAWA: Forsætisráðherra Kanada, Brian Mulroney,
hélt áfram viðræðum við fulltrúa fylkja ríkjasambandsins
um stjórnarskráratriði. Hann heldur því fram að sam-
komulag hljóti að nást í sambandi við stöðu fylkisins Que-
bec.
SRINAGAR: Herskáir sjálfsstjórnarsinnar frá Kasmír
skutu til bana frænda indverska ráðherrans Mufti Mo-
hammad Sayeed í annarri árás sinni á fjölskyldu ráðherr-
ans.
PRAG: Allt bendirnútilað
Borgaravettvangur, sem
var í fararbroddi þeirra sem
steyptu kommúnistum af
valdastóli í Tékkóslóvakíu
fyrir sjö mánuðum, vinni
yfirburðasigur í fyrstu
frjálsu kosningunum í
Tékkó síðan 1946.
MOSKVA: Lýðveldið
Rússland, sem er stærst
Sovétiýðveldanna, dregur
völd Gorbatsjovs Sovétfor-
seta í efa með því að segja
að lög ríkisins séu æðri sov-
ésku stjórnarskránni. Gor-
batsjov svaraði þvi til að
hann væri reiðubúinn að
grafa stríðsöxina í deilum
við erkiandstæðing sinn
Boris Yeltsin, sem nýlega
var kjörinn forseti Rúss-
lands. Hann sagði ennfrem-
ur að rússneska þingið
hefði ekki gert neitt í þá átt
að draga stjórnarskrá Sov-
étríkjanna í efa.
Israel:
Hægrísinnaðasfa ríkis-
stiórn frá upphafí
(JERÚSALEM, Reuter)
Hægriflokkar og flokkar
strangtrúaðra gyðinga
hafa komist að samkomu-
lagi um myndun ríkis-
stjórnar í Israei. Það verð-
ur þá hægrisinnaðasta rík-
isstjórn í Israel frá upp-
hafi.
Yitzhak Shamir, forsætis-
ráðherra, hefur þá náð að
mynda nýja ríkisstjórn 12 vik-
um eftir að Verkamanna-
flokkurinn sleit samstarfi við
Likud-bandalagið, sem
Shamir er í forsvari fyrir, útaf
neitun hans við að fallast á til-
lögur Verkamannaflokksins
um að fara að ráðum Banda-
ríkjamanna og taka upp frið-
arviðræður við Palestínuar-
aba.
Hin nýja ríkisstjórn hefur
62 sæti af 120 á israelska
þinginu. Hún mun fara fram á
traustsyfirlýsingu þingsins á
mánudag.
Hin nýja ríkisstjórn mun
halda að mestu við stefnumál
fyrri ríkisstjórnar þar á meðal
tillögu um kosningar á her-
numdu svæðunum þar sem
arabar myndu velja fulltrúa
til að semja við ísraelsmenn
um einhverskonar sjálfs-
inni svo og þeir sem vilja tak-
markalaust landnám gyðinga
á hernumdu svæðunum.
Þetta gæti orðið til þess að
koma Bandaríkjamönnum í
andstöðu við Israelsmenn á
alþjóðavettvangi.
Harðlínumaður innan
Likud-bandalagsins David
Levy, sem nýlega vakti
gremju Bandaríkjamanna
með því að fjármagna á laun
landnám gyðinga í hverfi
kristinna í Jerúsalem, verður
utanríkisráðherra. Moshe
nokkur Arens verður varnar-
málaráðherra og fær það
verkefni að berja niður upp-
reisn Palestínuaraba sem hef-
ur staðið í 30 mánuði og
Gamall Likud-haukur Ariel
Sharon verður húsnæðis-
málaráðherra með sérstaka
ábyrgð gagnvart gyðingum
sem flytjast frá Sovétríkjun-
um.
Ríkisstjórnin stendur og
fellur með stuðningi þriggja
öfga hægri flokka, Tehiya og
Tsomet, sem vilja innlimun
hernumdu svæðanna og
ótakmarkað landnám gyð-
inga þar, svo og Moledet, sem
vill fjöldaflutninga araba til
Jórdaníu.
stjórn. stæðingar friðarviðræðna
Þrátt fyrir það munu and- vera í meirihluta í ríkisstjórn-
Yitzhak Shamir.
Skotland:
HATO fagnar breytingum á Varsjárbandalagi
(TURNBERRY, Reuter) Ut-
anríkisráðherrar NATO
fögnuðu ákvörðun leið-
toga Varsjárbandalagsins
um róttækar breytingar á
hlutverki bandalagsins og
fólu NATO að hefja þegar
nýjar viðræður um niður-
skurð hefðbundinna
vopna í Evrópu
Að afloknum fundi ráð-
herranna sögðu þeir að sam-
einað Þýskaland ætti að hafa
sjálfsákvörðunarrétt í því að
velja sér bandamenn, en jafn-
framt að það ætti að vera
hluti af NATO. Ennfremur
bættu þeir því við að áhyggj-
ur Sovétmanna um hernaðar-
stöðu Þýskalands yrðu tekn-
ar með í reikninginn.
Varsjárbandalagið, sem er
bandalag sjö þjóða og hefur
verið undir stjórn Sovét-
manna frá stofnun þess, lýsti
því yfir á leiðtogafundi í
Moskvu á fimmtudaginn að
það myndi breyta sér í banda-
lag fullvalda, jafnráðra þjóða.
„Hinn jákvæði andi þessar-
ar yfirlýsingar er okkur upp-
örvun," segir í yfirlýsingu
NATO ráðherranna.
Ráðherrarnir sögðust gera
það að forgangsmáli að
samningur um niðurskurð
hefðbundinna vopna yrði
undirritaður á þessu ári.
Einnig tóku þeir fram að
ekkert yrði af ráðstefnu 35
þjóða um öryggi og sam-
vinnu í Evrópu (RÓSE) siðar á
þessu ári án samnings um
niðurskurð hefðbundinna
vopna.
NATO hefur sakað Sovét-
menn um að vilja tefja fyrir
þessum samningum vegna
áhyggja þeirra af hernaðar-
legum styrk sameinaðs
Þýskalands. Sovétríkin vilja
að Þjóðverjar verði hlutlausir
en ekki í NATO.
Pyongyang:
Norður-Kórea fordæmir Gorbatsjov
(TÓKÝÓ, Reuter) Ríkis-
fréttastofa Norður-Kóreu
réðist í gær harkalega á
Mikael Gorbatsjov, forseta
Sovétríkjanna fyrir það
sem hún kallaði óafsakan-
legt og sviksamlegt samn-
ingamakk við hina hötuðu
Suður-Kóreu.
Fréttastofan sendi frá sér
yfirlýsingu sem biturt for-
dæmdi fund þeirra Gorbat-
sjovs og Roh Tae-woo, forseta
Suður-Kóreu, á mánudag þar
sem þeir ákváðu að þoka sér
nær beinu stjórnmálasam-
bandi ríkjanna.
Hin mjög svo and-komm-
úníska ríkisstjórn Suður-Kór-
eu byrjaði að ræða við stjórn-
ina í Moskvu og bandamenn
hennar í Austur-Evrópu fyrir
ólympíuleikana í Seoul 1988
og tókst að fá Sovétmenn og
alla austurblokkina til að
hundsa boð Pyongyang
stjórnarinnar í Norður-Kóreu
um að kommúnísk ríki
mættu ekki til leiks.
Með efnahagsundur og ört
vaxandi tækniþekkingu í far-
teskinu hafði Suður-Kórea
margt að bjóða rikjum sem
voru að sligast undan slæmri
efnahagsstjórn kommúnista.
Roh hefur sjálfur lýst því yf-
ir að takmark hans sé að
þrýsta svo á Norðrið að það
hætti hernaðarógnunum
gagnvart Suðrinu og vinni
með því að sameiningu Kór-
eu.
Stjórnin í Pyongyang held-
ur þvi enn fram að hún sé hin
eina rétta ríkisstjórn Kóreu,
en sú skoðun var löngum
studd af Sovétmönnum og
Kínverjum sem voru helstu
bandamenn hennar í Kóreu-
stríðinu 1950—53 við Suð-
ur-Kóreu.
Búdapest:
Ungverjaland vill úr Varsjárbandalagi
(BÚDAPEST, Reuter) Ung-
verski varnarmálaráð-
herrann Lajos Fur sagði í
gær að Ungverjaland
myndi ekki taka þátt í her-
æfingum Varsjárbanda-
lagsins á þessu ári og það
myndi yfirgefa bandalagið
síðla næsta árs.
Fur sagði þetta í Moskvu
við ungversku fréttastofuna
MTI eftir leiðtogafund Var-
sjárbandalagsins á fimmtu-
dag og á fundi með sovéskum
og öðrum herforingjum
bandalagsins í gær.
,,Á meðan á viðræðunum
stóð lýsti ég þvi yfir að Ung-
verjaland tæki ekki þátt í æf-
ingunum á þessu ári og hygð-
ist yfirgefa bandalagið síðla á
því næsta," sagði Fur.
Fyrsta ríkisstjórn Ungverja-
lands eftir fall kommúnista
tók þá ákvörðun að yfirgefa
bandalagið þegar hún tók við
völdum í síðasta mánuði.
Hún gaf ekki upp endanlega
dagsetningu á úrsögninni.
Fur sagði MTI að sovéska
varnarmálaráðuneytið hefði
sýnt skilning á stöðu Ung-
verja, en öðrum herforingj-
um bandalagsins hefði þótt
hugmyndin viðbjóðsleg.