Vísir - 20.01.1976, Blaðsíða 6

6
VÍSIR
Útgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Daviö Guömundsson
Ritstjóri og ábm: Þorsteinn Pálsson
Ritstjóri frétta: Árni Gunnarsson
Ritstjórnarfulltrúi: Bragi Guömundsson
Fréttastjóri erl. frétta: Guömundur Pétursson
Auglýsingastjóri: Skúli G. Jóhannesson
Auglýsingar: Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611
Afgreiösla: Hverfisgötu 44. Simi 86611
Ritstjórn: Sföumúia 14. simi 86611. 7 linur
Askriftargjald 800 kr. á mánuöi innanlands.
t lausasögu 40 kr. eintakiö. Blaöaprent hf.
Ábyrgur málflutningur
Magnúsar Torfa
Stjórnmálaspennan hér innanlands siðustu vikur
hefur eðlilega komið ýmsum úr jafnvægi, stjórn-
málamönnum jafnt sem öðrum. Yfirleitt hefur
stjórnarandstaðan, hver sem hún er, reynt að hag-
nýta sér slikt ástand með þvi að ala á æsingum.
Samkvæmt lögmáli stjórnmálalifsins hefur það
verið talið vænlegast fyrir stjórnarandstöðu að
bregðast þannig við.
Það vekur þvi óneitanlega nokkra athygli, þegar
stjórnmálamenn i stjórnarandstöðu láta ekki
beygja sig undir þetta hefðbundna lögmál. Visir vill
i þessu sambandi benda á yfirlýsingar Magnúsar
Torfa Ólafssonar i útvarpinu siðastliðið sunnudags-
kvöld.
1 sambandi við ummæli hans þar um landhelgis-
málið var t.a.m. eftir þvi tekið, að hann varaði mjög
við öllum skyndiákvörðunum. Rétt væri að þreyja
þorrann og góuna, þvi að eftir hafréttarráðstefnuna
myndum við ná undirtökunum i þessari viðureign.
Þetta eru tvimælalaust rétt sjónarmið.
Þá er það vert alveg sérstakrar eftirtektar, að
Magnús Torfi ólafsson taldi ekki rétt að hlaupa til
að segja landið úr Atlantshafsbandalaginu vegna
landhelgisátakanna við breta. Rétt er að taka fram,
að hann itrekaði andstöðu sina við aðild Islands að
bandalaginu, og þar greinir hann á við þetta blað.
En hann vildi að afstaða til þess yrði tekin út frá
öðrum forsendum en landhelgisátökunum.
Þessi málefnalega afstaða gæti orðið ýmsum öðr-
um stjórnmálamönnum til eftirbreytni. Ljóst er, að
andstæðingar Atlantshafsbandalagsins geta notað
þessi skammtimaátök við breta i þvi skyni að ala á
úlfúð i garð bandalagsins. Tilfinningahitinn opnar
möguleika á sliku, enda hefur þetta jafnan verið
reynt i fyrri átökum okkar við breta, en án árang-
urs.
Þegar málin eru yfirveguð, liggur það hins vegar
i augum uppi, að við skipum okkur i sveit á alþjóða-
vettvangi út frá allt öðrum sjónarmiðum en þeim,
er liggja að baki þessari sk^immtima deilu við
breta. öllum ber saman um, að okkur sé vis sigur i
þeim átökum, er nú standa yfir.
Allt bendir til þess, að 200 sjómilna efnahagslög-
saga verði viðurkennd að alþjóðalögum innan ekki
langs tima. Bretar sjálfir eru fylgjandi þeirri hug-
mynd. Liklegt er að samkomulag þar um náist á
hafréttarráðstefnu Sameinuðu þjóðanna. Enginn
vafi leikur þvi á, að timinn vinnur með okkur.
Það er bæði eðlilegt og rétt að lita á aðgerðir okk-
ar i landhelgisátökunum i ljósi þessara staðreynda.
Við getum ekki hlaupið úr bandalögum og i, þó að
við lendum i skammvinnum átökum sem þessum,
og þótt hörð séu. Þegar til lengdar lætur hlýtur það
að vera farsælast að ganga æsingalaust fram i
þessu máli sem öðrum.
Þó að þetta blað sé á öndverðum meiði við
Magnús Torfa Ólafsson og stjórnmálasamtök hans
að þvi er varðar afstöðuna til Atlantshafsbanda-
lagsins, þykir rétt að benda á þá málefnalegu af-
stöðu, sem hann hefur tekið i þessu efni. Þegar vel
er að gætt kemur ugglaust i ljós, að málflutningur
af þessu tagi dugar betur en hefðbundin stjórnar-
ands töðu vinnubrögð.

Þriöjudagur 20. janúar 1976. VISIR
Umsjón:
Guómundur Pétursson.
J
Brýst vínstríðið
út að nýju í EBE?
Verði ekki gripið til
nýrra ráða til að bæta
afkomu þeirra, hafa
franskir vinræktar-
bændur hótað að rjúfa
vopnahlé það, sem þeir
höfðu gert við rikis-
stjórnina og EBE,
AB þvi er segir i nýlegum
skýrslum Efnahagsbandalags-
ins, var þrýstingur bændanna
svo mikill, aB franska stjörnin
sá sig nauBbeygBa til aB verBa
viB nokkrum af kröfum þeirra.
Eftir aB viBræBum viB bænd-
urna lauk, tilkynnti stjórnin um
nýja áætlun meB þaB fyrir aug-
um aB setja verndartolla á inn-
flutt léttvin, og þá einkum itölsk
vin.
En bændurnir voru siöur en
svo sáttir viB þessa tillögu, þar
sem hún snerti á engan hátt
höfuövandamáliö — sem er
hvorki meira né minna en slæmt
eftirlit Efnahagsbandalagsins.
ÞaB veröur erfitt fyrir rikis-
stjórnina aö sigla milli skers og
báru I þessu tilviki.
Ríkisstjórnin tvístígur
Veröi hún viB kröfum bænd-
anna, brýtur hún i bága viB
reglur Efnahagsbandalagsins
og „vinstríöiö” svonefnda gæti
haft óheillavænleg áhrif á stefnu
bandalagsins i landbúnaöar-
málum.
A hinn bóginn gæti hörö af-
staBa rikisstjórnarinnar leitt til
uppþota og skálmaldar i Suöur-
Frakklandi.
Framleiöslan jókst og neyslan
minnkaöi um leiö og birgBir
hrönnuöustupp hjá vinbændum,
þvi aö innfluttu vinin voru ódýr-
ari.
Margir vinbændanna römb-
uöu á barmi gjaldþrots, og til
þess aö vekja athygli á málstaö K
sinum fóru þeir i kröfugöngur
og settu hindranir fyrir hafnir
viö Miöjaröarhaf.
Telja sig beitta órétti
Michel Romain, talsmaöur
athafnanefndar vinbændanna,
sagöi: „Við höfum verið settir
neðar öðrum bændum, sem fá
styrk frá EBE til aö halda ágóða
sinum óskertum.”
Að hans sögn voru vinbænd-
urnir óánægðir yfir þvi hve um-
bætur á landbúnaðarstefnu
EBE hafi dregist og bætti við:
„Að okkar mati, er tillaga rlkis-
stjórnarinnar um að setja á fót
stofnun, er tryggja skuli stöðug-
leika markaðarins, alls ekki
nægjanleg. Slik stofnun ætti að
vera til að takmarka innflutn-
ing, svo Hfsafkomu okkar sé
borgiö. En eftir þvi sem viö
komumst næst, þá hefur rikis-
stjórnin allt aðra skoðun á mál-
Embættismaður i landbúnað-
arráöuneytinu, kvað vandamál-
iö vissulega erfitt viöureignar.
„Veröi innflutningshöft sett á
itölsk vin, þá munu italirnir
svara i sömu mynt, og hætta að
kaupa franskt kjöt og smjör,”
sagöi hann.
„Þá myndu nautgripabændur
mótmæla, og landbúnaöar-
stefna EBE væri i hættu i heild.
Þetta er einn samfelldur vlta-
hringur,” bætti hann við.
Spónverjar hinn
nýi óvinur
Leiðtogi stéttarsambands
franskra bænda hefur varaö viö
þvi, að spánverjar myndu færa
sér ágreininginn milli frakka og
itala i nyt.
„Spánverjar biöa þess, að
þeir geti öðlast inngöngu i EBE.
Þeir hyggjast tvöfalda vinfram-
leiöslu sina. Auk þess mun gott
vin frá þeim veröa fáanlegt á
lágu verði. Gerist þetta, er
stjórnarbylting fyrirsjáanleg i
Suður-Frakklandi,” sagöi hann.
Að sögn annars háttsetts
manns innan athafnaráðs vin-
ræktarbænda, eru þeir herská-
ustu meðal þeirra, þegar farnir
að þjálfa sig i meöferö skot-
vopna, til aö vera viðbúnir átök-
um, ef kröfum þeirra verður
ekki sinnt.
„Við erum sannfærðir, að
rikisstjórnin hefur fórnaö okk-
ur, en við ætlum okkur þó sist af
öllu að láta i minni pokann i
þessu máli,” er haft eftir einum
þeirra herskáu, Lucien Bosquet.
Allt frá árinu 1973 hafa ódýr
Itölsk vin streymt inn á fransk-
an markað, og er það meginá-
stæðan fyrir mótmælaaðgerð-
um vinræktarbændanna.
Vopnaskak vínbœnda
Rikisstjórnin á engra annarra
kosta völ en að fara fram á
breytingar á reglum EBE, I von
um samþykki hinna þjóöanna.
Vopnaskak bændanna hefur
staöið siðan i sumar. Siðan hafa
þeir eyðilagt járnbrautarteina,
sett siglingartálma fyrir hafnir
við Miðjarðarhaf og hellt heil-
um bilförmum af itölskum vin-
um niður I mótmælaskyni gegn
innflutningnum.
Jacques Chirac forsætisráð-
herra er mjög annt um að kom-
ast að samkomulagi við bænd-
urna, áður en fundur Efnahags-
bandalagsins hefst i Brussel i
febrúar, en þar koma EBE-rikin
sér saman um verð á landbún-
aðarvörum.
Vinbændurnir krefjast inn-
flutningshafta og jafnvel algjörs
banns á innflutt vin. Rikis-
stjórnin hefur á móti lofað lán-
veitingum og skattaivilnunum,
auk þess að setja fram tillögu
um sérstaka stofnun, sem
tryggja ætti jafnvægi á markað-
inum.
Tregir til að
styggja EBE
Chirac og Christian Bonnet
hafa verið harðir á þvi, að setja
ekki innflutningsbann á að nýju
né brjóta á ný i bága viö reglur
EBE. En hins vegar telja þeir
breytingar á reglunum mjög
æskilegar.
Frakkar settu innflutnings-
bann i mars á sl. ári en mánuði
siðar var þvi aflétt, eftir að
náðst höfðu samningar við
EBE. En itölum til mikillar
gremju var þó settur 12%
verndartollur á itölsk vin um
leið.
En þeir tollar komu að engu
gagni, þvi að gengi itölsku lir-
unnar hefur stöðugt verið fellt I
verði (rúm 30% á siðustu tveim-
ur árum), og Bonnet segir með
uppgjafarhreim i röddinni:
„Þess vegna eru Itölsk vin
svona miklu ódýrari en okkar.”
„Brýna nauðsyn ber til þess,
að EBE setji upp sérstakt kerfi
er leiðrétti gjaldeyrismismun
innan bandalagsins,” sagöi
hann nýlega við fréttamenn.
Verður vínbœndum
beint inn ó nýja
rœktun?
En Bonnet viðurkennir, að
það muni ekki leysa erfiðleika
vinræktarbænda, svo lengi sem
þeir vilja ekki draga saman
framleiðslu sina. Hugmynd
rikisstjórnarinnar er sú, aö I
staö vinþrúgna komi ávaxtatré.
Vinstriðið hófst fyrst að ráðí
áriö 1973, þegar mikið umfram-
magn af vini var framleitt bæöi
i Frakklandi og á Italiu.
Uppskera frakka var óvenju
mikil, og nýtt met var sett i vin-
framleiðslu: 84 milljónir hektó-
litra, en italir færðu sér i nyt fri-
verslunina og nú streyma ár-
lega um fjórar milljónir hektó-
litra vins inn á franskan
markað.