Vísir - 10.02.1976, Blaðsíða 19

vism Þriðjudagur 10. febrúar 1976
19
Páll Heiðar
Jónsson skrifar
Aldrei þessu vant er enginn vafi
á þvi, hvert hafi verið aðalum-
ræðuefni blaðanna i seinustu viku
— og það svo mjög, að stærstu
mál, eins og landhelgisdeilan,
Kröfluvirkjun, Borgarleikhúsið
og skólatannlækningar hafa ai-
gjörlega horfið i skuggann. Og á
sama hátt er heldur enginn vafi á
hverjir voru „menn siðustu viku”
— það er nánast óþarfi að nafn-
greina þá — þó það sé nú gert til
þessaðenginn vafileiki lengurá,
hvert verði höfuðefni þessa
greinarkorns. Þeir Ólafur Jó-
hannesson dómsmálaráðherra og
Vilmundur Gylfason kennari hafa
leikið aðalhlutverkin I þvi mikla
drama, en meðal aukaleikara má
tilfæra Gunnar Thoroddsen
iðnaðarráðherra og að þvi er
manni skilst, fyrrverandi
stjórnarmann i Reykjaprenti h.f.,
Þorstein Pálssön ritstjóra, Sig-
hvat Björgvinsson alþingismann,
en statistahlutverkin fylla aðilar
eins og „Visis-Mafian”, „Kauð-
inn”, og Sigurbjörn i Klúbbnum
að ógleymdum þeim Kristni
Finnbogasyni og Guðjóni
Styrkárssyni.
Þróun málsins:
En það er best að reyna fyrst að
rekja þróun málsins frá þvi á
mánudaginn I fyrra viku, þegar
dómsmálaráðherra svaraði Sig-
hvati Björgvinssyni i eftirminni-
legri ræðu utan dagskrár á
Alþingi, þar sem niðurstaðan,
hvað gagnrýni og raunar
fullyrðingar Vilmundar Gylfa-
sonar um embættisfærslu ráð-
herrans fengu endanlega af-
greiðslu. Verður ekki annað séð
en ásakanir Vilmundar i garð
ráðherrans og ráðuneytisins séu
— hvað málsatriðin sjálf áhrærir
— nú ógiltar með öllu — en eftir
stendur engu að slður það atriði I
málflutningi hans, hvað varðar
þann óheyrilega seinagang, sem
er gjarnan á málum i, dómskerf-
inu — og dómsmálaráðherra ekki
einungis viðurkenndi á „Beinni
linu” sællar minningar — heldur
og boðaði þar frumvörp sem ættu
að bæta ástandið.
En mál þetta allt breyttist i
fyrri viku úr þvi að vera bundið
við meðferð tiltekins mals I hönd-
um dómsmálaráðuneytisins, i
það að verða pólitiskasta málið á
nýja árinu — og skal sú þróun —
eins og hún birtist i leiðurum
blaðanna — rannsökuð eilitið
nánar:
Það má segja, að leiðari Tim-
ans á þriðjudag, gefi okkur strax
tóninn:
^ ^ ----—D_rinn er
► bersýnilega ao ryöjaur vegi pelm manni, sem viss
kstjórnmálaöfl i Alþýöuflokknum og Sjálfstæðis-'
i flokknum telja nú vera sér mestan Þránd i Götu. En *
L hvernig sem þau reyna aö sverta Ölaf Jóhannesson, <
w mun þaö ekki hagga þeirri staöreynd, aö hann er nú <
l sá stjórnmálamaöur, sem nýtur mests trausts<
r þjóðarinnar.
Þvi miður voru engar frekari
upplýsingar gefnar um það, hver
þessi „vissu stjórnmálaöfl” I
Sjálfstæðisflokknum og Alþýðu-
flokknum væru — en slikt er þvi
miður ekkert einsdæmi um þenn-
an leiðara — það væri sennilega
nær að segja, að lauslegar
ábendingar væru þeirra vöru-
merki, þegar best lætur. Það er
þessvegna án ábyrgðar — en von-
andi einhverjum lesanda til upp-
lýsinga — að hér fylgir með úr-
klippa úr „Klipptu og skornu”
Þjóðviljans frá þvi á föstudag:
..Vísis-mafian" sem ólafur
.lóhannesson kallar svo, er i
andstöAu við rfkisstjórnina
köflum 0« þar meö viö þaö<
a Ö a I m a r k m i ö (i e i r s
Hallgrímssonar aö halda^
stjórninni saman, enda vaeri
hans formannsferli lokiö ef
hann tapaöi slööu forsætisráö-
herra eins og nií standa sakir.
Vf*;shópurinn hefur mikil itök
i borgarstjórnarflokki ihalds-
ins o^ einnig meöal áhrifa-
mikilla kaupsvslumanna. sem
hafa veitt Sjáífstæöisflokknum
iniliónastuöning.
En þá er að rekja annan þráð i
málinu — kröfuna, sem ritstjóri
Vísis setur m.a. fram i rit-
stjornargrein s.l. miðvikudag:
í

ims málar^^^^þmfE^^á^^PelS?
vikja vegna ásakana, er fram komu i höfundar-
grein hér I blaöinu i siöustu viku. En engum
manni kemur til hugar aö hann geti setiö eftir
iddalegu og grófu ásakanir, sem hann hefur
áritstjóra og útgefeqduj; þessa blaös
3
jm ji
:tir
fur
1 leiðara Timans á fimmtudag
er enn á ný fjallað um þessi mál
— i bland til þess að hrósa dreng-
lyndi Gunnars Thoroddsen, en I
lokin má kannski lesa — ja hvað
skal segja: „vinsamlega viðvör-
un til samstarfsmanna I ríkis-
stjórninni:
^FulíyrSá má7 áí forsætisráöherra munuata pésSá^
Phótun Visis sem vind um eyru þjóta. Útgefendur ’
r Visis veröa aö sætta sig viö, aö þeir eru ekki al- (
► jnáttugir, þó aö þeir gefi út æsifréttablaö. Enginn i
► skyldi þó vanmeta vafasöm áhrif slikrarútgáfu- ^
► starfsemi.
„Frjáls blaðamennska”
t þessu sambandi hafa menn
rætt margt og mikið um fyrirbær-
ið „frjálsa blaðamennsku” og
virðist nú svo, að flestir séu þvi
sammála að þetta fyrirbæri sé
eiginlega alveg splunkuný upp-
finning hér á landi — fram til
þessa hafi biaðamennskan
væntanlega verið ófrjáls.
Mörgum þykir það alveg fráleitt,
að menn geti skrifað að staðaldri i
tiltekið blað án þess að ritstjóri
þess hljóti að vera slikum skrif-
um sammála — a.m.k. I höfuðat-
riðum — og þetta viðhorf kemur
ágætlega fram i Viðavangi a.þ. á
fimmtudag:
kÞóinsniáTaraoherriT er
, ekki i málshoföunarhnglei6-
ingum. eins og stjórnarmenn
VIsis, heldnr er hann að benda
á. ab hvorki ritstjóri Visis. né
abrir aðstandéndur blaðsins,
ge(i skotið sér undan þeirri
ábvrgð að hafa leyft sorpskrif
Vilmundar Gvlfasonar. Það er
til uokktiö. sem heitir siðferði-
leg abyrgð. V'ilinundur skrifar
hvorki eitt né neitt i Visi, án
þess að upp á það sé skrifað af
stærri fuglum en þúfutittling-
um.
Það er vert að gefa þvi gaum,
að hvernig sem ég hefi leitað i úr-
klippusafninu, kem ég hvergi
auka á viðhorf ritstjórans til
efnisatriða i skrifum Vilmundar
Gylfasonar að undanförnu, i leið-
urum þess, en hinsvegar lásum
við þessa „skýringu” á stefnu
blaðsins á þriðjudaginn var:

3
i
Páérþesséinnigaögetaaö visirnelurKáþþTcoTt-1
Íaö, aö ljá mönnum meö ólikar þjóömálaskoöanir,
rúm á siöum blaösins. Algengt er, aö á forsiöu,
blaösins sé visaö á slikar greinar. Svo var einnig um(
grein, sem birtist siöastliöinn föstudag og miklum'
úlfaþyt hefur valdiö, en hún fjallaöi um embættis-
færslu ólafs Jóhannessonar.
En kjósi menn hinsvegar að
gera viðhorf a.þ. sem vitnað
var til hér að framan, að sinum —
ber þá ekki að skoða sjónarmið
Jóns Steinars Gunnlaugssonar
hdl., sem birtist i fyrirsögn
greinar hans s.l. fimmtudag —
sem „stefnu” er ritstjórn Visis
beri „siðferðilega” ábyrgð á?
Dómsmólaráðherro
var rétt oa skylt
að aflétta lokun
Klúbbsins
.....
Ný viðhorf:
A sunnudaginn var komu fram i
leiðara Timans sjónarmið, sem
ekki höfðu sést þar beinlinis fram
að þessu, nefnilega:
dagskvoldlfc 'T.'^éírTfar’ Saf*-<3falTlfr J5fiannesson'
> fyrir svörum i Beinni linu hjá rikisútvarpinu. og þá'
þegar skaut upp einhverjum leynihrafni, Arvakri'
Lýössyni, sem reri á sömu miö undir þessu falsaöa
nafni. Mánudaginn 2. febrúar fiutti Sighvatur
Björgvinsson sakargiftirnar inn i þingsalina — aö
\ litt athuguöu máli aö sjálfs hans sögn i áheym al-
þjóöar. I framhaldi af þessu hefur þess hvaö eftir
annaö veriö krafizt i forystugreinum i VIsi, aö Geir
Hallgrimsson bæöist lausnar fyrir Ólaf Jóhannes-
son. Þaö er eins og unniö sé eftir nákvæmri hemaö-
aráætlun, sem gerö hafi veriö fyrirfram. A baksviö-'
inu er svo sérkennilegur matreiöslumaöur hulinna<
afla, rikisstarfsmaöur á Keflavlkurflugvelli. Þetta<
er heil breiöfylkihg, sem teflt er fram, og hvert peö<
og hver riddari á sinum staö.
Eins og fyrri daginn, þarf
ófreskigáfu til þess að skilja sumt
i textanum, en það skyldi þó
aidrei vera að þarna hafi „kauði”
verið dreginn fram i dagsljósið?
Um hvað snýst deilan?
Já, það er nú það — eins og
maðurinn sagði. Það má reyna að
greina eftirtalin atriði i sundur:
Asakanir Vilmundar Gylfasonar,
sem nú hafa verið hraktar:
Mafiukenningu Ólafs Jóhannes-
sonar sem væntanlega mun
reyna á i dómssölum, hin „sið-
ferðilega ábyrgð” ritstjóra á
greinum einstakra nafngreindra
manna i blaði sinu, kra'u Visis-
manna um afsögn dómsmálaráð-
herra nema hann taki aftur
Mafiukenninguna, þá túlkun Tim-
ans, að á ferðnirisé þrautskipu-
lögð herfeið „mafiosa”, er tefli
þjóðarhagsmunum i voða að
ógleymdum viðskiptum Hús-
byggingarsjóðs Framsóknar-
félaganna við Sigurbjörn Eiriks-
son.
Á meðan blöðin fylla hvern dálk
inn eftir annan með fréttum af
öllum vigstöðvum þessa mikla
máls, tífar klukkan og brátt liður
að þvi, að kjarasamningar renni
út og rætt er um yfirvofandi alls-
herjarverkfall, en bretar fiska á
friðuðum svæðum undir herskipa
vernd. Kannski er spurning
Lúðviks Jósepssonar i sunnu-
dagsblaði Þjóðviljans ekki alveg
út I bláinn:
Setning vikunnar:
Að venju verður ekki skorast
undan þvi að velja setningu vik-
unnar — en erfitt er valið þótt
enginn vafi leiki á þvi, hvaða ein-
staklingur sagði hana, gallinn er
bara sá, að Ólafur Jóhannesson
dómsmálaráðherra sagði svo
ansi margar setningar i seinustu
viku. Þó tel ég að af öðrum
setningum hans óiöstuðum, hljóti
þessi að verða fyrir valinu: