Vísir - 18.02.1977, Blaðsíða 4

m
Föstudagur 18. febrúar 1977VTSJ f~^,'
Umsjón;
Guðiruindur
Pétursson
Fœstir
Amins
Margir hafa orðið til
þess að láta i ljós tor-
tryggni á skýringu
yfirvalda i Uganda á
dauða erkibiskups
landsins og tveggja
ráðherra, sem sagðir
eru hafa farist i bilslysi
eftir handtöku fyrir
meint föðurlandssvik.
Ugandastjórn tilkynnti i gær,
aö mennirnir heföu farist i bif-
reiöaslysi á leiö til yfirheyrslu
um þeirra þátti samsæri um aö
bylta Idi Amin forseta frá völd-
um.
Andrew Young, sendiherra
Bandarikjanna viö Sameinuöu
þjóöirnar, kallaöi slysiö
„morö”. — „Þaö er sambæri-
legt viö fréttirnar um sjálfs-
morö blakkra fanga i fangelsum
Suöur-Afriku,” sagöi hann.
Canon Burgess Carr, fram-
kvæmdastjóri Afrlkuráöstefnu
kirkjunnar, sagöi i Nairobi I
gær,aö öryggissveitir uganda-
stjórnar heföu myrt Janani
Luwum erkibiskup.
Alheimskirkjuráöiö I Genf
sagöi, aö þessi atburöur væri sá
siöasti i „röö slikra ofbeldis-
verka, sem setthafa svip sinn á
sex ára ógnarstjórnin i
Uganda”.
Greville Janner, einn af þing-
mönnum breska verkamanna-
flokksins, sagöi i London I gær:
„Þetta litur ilt eins og enn ein
trúa yfirhylmingu
ó morði erkibiskups
Idi Amin hefur meö óhugnan-
legum aðferöum haröstjórnar
sinnar margsinnis hneykslaö al-
menning um heim allan, meöan
þjóöarleiötogar og trúarleiötog-
ar hafa ekki kinokaö sér viö aö
umgangast hann. Hann hefur
veriö forseti einingarsamtaka
Afrikurikja, meöan áin NIl var
sögö full af llkum fórnardýra
hans. — Þessi mynd hér fyrir
neöan var tekin 1975, þegar Páll
páfi VI tók ugandaforseta tveim
höndum.
yfirhylming á skammarlegu
moröi.” — John Stokes I
stjórnarandstööunni sagöi:
„Stjórnin i Uganda er grimmd-
ar einræöis- og ógnarstjórn og
til alls likleg.”
„Þessu veröur naumast trú-
aö,”sagöi rikisútvarp Tansaniu
um skýringu ugandastjórnar.
„Þúsundir saklausra uganda-
búa hafa fundist á reki i ánni NIl
eftir þaö sem Idi Amin kallar
slys.”
Andrew Peacock, utanrikis-
ráöherra Ástraliu, skýröi frá
þvi 1 Canberra, aö stjórn hans
heföi lagt sérstaklega aö
ugandastjórn fyrir fáum dög-
um, aö gæta yröi öryggis og vel-
farnaöar Luwum erkibiskups.
Sagöi hann, aö þessi atburöur
ylli mönnum þungum áhyggj-
um.
Hin opinbera skýring Uganda
á „slysinu” er sú, aö mennirnir
þrirhafi reynt aö yfirbuga öku-
mann fangaflutningabilsins I
tilraun til flótta, en biQinn hafi
þá rekist á annan, sem kom úr
gagnstæöri átt.
Amin forseti sagöi, aö þre-
menningarnir heföu veriö flækt-
ir i samsæri um aö ráöa hann
sjálfan af dögum, en þvi heföi
veriö stýrt af Milton Obote,
fyrrum forseta Uganda, sem
dvelst i útlegö i Tansaniu.
Amin marskálkur hefur boöiö
forsetum Kenya og Tansaniu tjl
fundar I Kampala næsta mánu-
dag til viöræöna um erfiöleika i
sambúö rikjanna þriggja i Aust-
ur-Afrikusambandinu.
Boeingþota með geimferju ó þakinu
Tilraunaflug var gert
yfir Kaliforniu i gær,
sem minnir i ýmsu á
pokadýr, er ber af-
kvæmi sitt á bakinu. —
747 jumboþota flaug
með nær 65 smálesta
geimferju á bakinu svo
að segja.
Tilraun þessi byggist á hug-
mynd, sem fyrst var reynd yfir
Bretlandi fyrir 39 árum, þegar
Mercury-flugbátur sat ofan á
Empire-flugbát, sem kallaöur
var Maria. — Mercury vélin losaöi
sig siöan frá og flaug eigin feröa.
Hugmyndina átti Robert Mayo,
majór, tæknilegur ráðnautur
Imperial Airways.
Nú á aö virkja hana I þágu
geimferða. Hafa verið geröar til-
raunir meö geimferju og Boeing
jumboþotu núna I vikunni, sem
tekist hafa vel. Þó hefur ekki enn
verið gerö tilraun til þess aö láta
geimferjuna fljúga sina leið af
jumboþotunni.
Leggur til stofnun sambands
ríkis Jórdaníu og PLO-araba
Anwar Sadat egypta-
landsforseti hefur lagt
fram tillögu til þess að
hrinda úr vegi einni
aðalhindrun friðar-
viðræðna i Austurlönd-
um nær.
Hann leggur til, að
Jórdania og palestmu-
arabar stofni sam-
bandsriki, áður en efnt
verði til friðarráðstefnu
i Genf.
Palestinuarabar krefjast þess
aö senda sérfulltrúa til Genf,
arabarlkin styöja þá kröfu, en
Israel neitar aö setjast aö fundar-
boröi, þar sem skæruliöasamtök
PLO eiga fulltrúa.
A fundi meö blaöamönnum i
gær geröi Sadat grein fyrir þess-
ari nýju tillögu sinni, eftir aö
hann haföi átt tveggja stunda
fund meö Cyrus Vance, utanrikis-
ráöherra Bandarlkjanna, sem er
á ferðalagi á þessum slóöum.
Þaö er hugmynd Sadats meö
stofnun sambands Jórdanfu og
palestinuaraba aö senda mætti
sameiginlega nefnd þeirra á
friöarráöstefnuna i Genf.
Vance utanrflrisráöherra, sem
fer til Jórdaniu i dag, mun gera
Hussein konungi grein fyrir þess-
ari tillögu Sadats. Jórdanir hafa
látiö á sér skilja, aö þeir séu
reiöubúnir tilaö senda fiflltrúa til
Genfarviðræðna, en á eigin
vegum og ekki sem fulltrúar
palestinuaraba.
Ccrrfer egnir valdhafa Kreml hvatningarbréf
Jimmy Carter banda-
rikjaforseti hefur hætt á
aðbaka sér reiði leiðtog-
anna i Kreml með þvi að
senda dr. Andrei Sakha-
rov, aðaltalsmanni
stjórnarandstöðunnar i
Sovétrikjunum, hvatn-
ingarbréf.
Bréfiö hefur oröiö friöarverö-
launahafanum og öörum baráttu-
mönnum fyrir auknum mannrétt-
indum i Sovétrikjunum til mikill-
ar uppörvunar eftir ofsóknir yfir-
valda aö undanförnu.
En þaö veröur um leiö til aö
auka enn á gremju moskvu-
stjórnarinnar.sem hefur brugöist
illa viö vaxandi gagnrýni vest-
rænna manna á átroöningi mann-
réttinda i Sovétrikjunum.
Sakharov sagöi fréttamönnum i
Mo6kvu I gær, aö Carter heföi I
bréfinu tilhans lagt áherslu á ein-
dreginn vilja sinn til aö starfa i
þágu mannréttinda hvar sem er i
heiminum.
Jody Powell blaðafulltrúi Cart-
ers sagöi I gær, aö Vladimir Bu-
kovsky, sem nýlega var geröur
útlægur frá Sovétrikjunum,
mundi hitta Walter Mondale
varaforseta I næstu viku, og aö
likindum mundi Carter forseti
veita honum áheyrn.