Vísir - 16.03.1977, Blaðsíða 11
visnt MiOvikudagur 16. mar; 1977
11
SAMRÆMD PRÓF 1
Nemendur og kennarar hljóta að lita svo á, að nú hafi viljandi
verið fjölgað um eina tegundum náttúruhamfara, sem þeir
verða að beygja sig undir alveg eins og þeir verða að beygja
sig undir storma, eldgos og KERFIÐ.
skólahald aö nemendur geti sjálfir
leitaö sér þroska með aöstoö kennara.
MÉR FINNST,
Þaö er tilgangslaust aö taka þá af-
stööu til þessara sjónarmiöa aö segja
„Mér finnst sjónarmiö miöstýring-
arinnar rétt” eöa „Mér finnst sjónarmiö
hins einstaka nemanda rétt”. (Þó kann
þessi afstaöa aö vera hin eina rétta á
Alþingi.en þar er nú svo margt skringi-
legt). Bæöi sjónarmiöin hafa nokkuö til
sins ágætis, frá báöum sjónarmiöum má
finna rök og vopn til aö efla menntun og
þaö er vonandi þaö sem skiptir máli.
Samræmd próf sem gefiö er fyrir á
kúrfu hljóta i senn aö stofna til hvetjandi
samkeppni milli nemenda og aö leiða i
ljós mismun milli skóla eöa landshluta,
sem aðeins verður bætt úr með að veita
einstökum nemendum og staöbundnum
aöstæöum veröskuldaöa athygli.
öll próf hafa i raun aö einhverju
marki sómu galla og menn finna á hin-
um samræmdu prófum. Kennsla og próf
I skólum hljóta ævinlega aö miöast viö
einhvern hóp sem heild en geta ekki
tekið tillit til nákvæmrar sérstööu hvers
einstaks nemanda. Ennfremur er þaö
eitt ófrávikjanlegt hlutverk skólanna
meðal annara aö beina nemendum i
þessa átt eöa hina og þá einkum meö þvi
aö fella dóm um getu þeirra og náms-
árangur. Sá samanburöur sem hlýst af
samræmdum prófum auöveldar kenn-
urum þetta erfiöa mat i þvi aö þau
treysta þann grunn sem kennarinn
reisir mat sitt á.
H.'G
Sú umræöa, sem nýlega hefur orðiö um próf í
grunnskóla, sýnir vel dýpsta ágreining manna um
menntun yfírleitt, þó að slíkt komi sjaldnast greini-
lega fram þegar menn þræta um smávægilegustu
framkvæmdaatriði og rekja einstök dæmi óréttlætis
eða misræmis sem af prófunum hlýst. Þau tvenn sjón-
armið sem einkum takast á f þessari umræðu eru
annars vegar það sjónarmið sem einkum horfir til
hvers einstaks nemanda og hins vegar það sjónarmið
sem einkum horfir til skólakerfisins í heild.
STAÐTÖLUBARNÍÐ
Það er augljóst mál aö samræmd
próf, hvernig sem fyrir þau er gefiö,
hljóta, eins og allarmiðstýröar aðgerðir
i menntamálum jafnt sem á öörum sviö-
um, aö taka miö af heildinni en ekki ein-
staklingum. Þannig eru samræmd próf
rökrétt afleiöing þeirrar miöstýringar i
menntamálum, sem aukist hefur á sein-
ustu árum. Ef próf eiga aö vera sam-
ræmd, þ.e. ef viöhafa á svo mikla
miðstýringu i skólamálum aö stjórnvöld
hafi úrskuröarvald um daglegt starf
kennara og nemenda, þá er reyndar lika
eðlilegt aö gefiö sé fyrir prófin á
normalkúrfu eöa eftir einhverjum öðr-
um staðtölulegum aðferðum.
Miöstjórnarvöldum, sem ævinlega
eru fjarri vettvangi er ókleift aö taka til-
lit til annars en sameiginlegra kenni-
marka skólakerfisins, þau geta vegna
fjarlægöar og upplýsingamagns ekki
einu sinni skoöað þessi kennimerki
efnislega, þau veröa aö láta sér nægja
staðtölur. Þannig geta miöstjórnvöld
alls ekki ætlaö sér þá dul aö skera úr um
það i efnislegum smáatriöum hvaö er
sæmileg kunnátta i tiltekinni kennslu-
grein, þau hljóta þvi aö taka það til
bragös aö láta staðtölulega úrvinnslu á
námsárangri nemendahópsins alls ráöa
endanlegu mati á árangrinum.
En þaö er enn annað sem styöur undir
no'tkun normalkúrfunnar i þessu efni.
Það éinfaldar mjög stjórnun
allra skólamála að vita fyrirfram
hversu hátt hlutfall hvers árgangs flyst
af einu skólastigi upp á næsta skólastig
fyrir ofan. Þaö er jafnvel enn betra aö
-------------------N
Halldór Guðjónsson
kennslustjóri H.l.
skrifar:
-------—
geta ráöiö þessu hlutfalli. Ef hlutfalliö
er gefiö, má af fæöingartölum hvers árs
spá fyrir um mikilvægustu og kostn-
aöarsömustu þætti skólahaldsins langt
fram i timann, eins langt og miðstjórnin
telur sig hafa vissu um aö hægt sé aö
halda þessu flutningshlutfalli óbreyttu..
Nú hefur beiting normalkúrfunnar eink-
um veriö réttlætt meö þvi aö hún endur-
spegli mælingu á dreifingu greindar og
annarra eðlislægra hæfileika mannsins,
og segja má aö réttlætingin sé nánast
„visindalegs eölis”. Af þessari réttlæt-
ingu má þvi ætla aö formælendur þessa
mats ætlist til aö þaö standi um aldur og
ævi.
HNOKKAR OG HNÁTUR
Staötölusjónarmið miöstýringarinnar
minnir mann óþyrmilega á þaö að sá
timi er horfinn aö unnt sé af einlægni aö
tala um börn sem hnokka eöa hnátur
eöa ávarpa þau sem rýjurnar sinar.
Þessar verur voru þannig geröar aö
eölilegast var aö strjúka þeim um vanga
og koll, helst með svo sigggróinni hendi
að hún rispaði vangann aöeins er. hreif
háriö, afsakið lokkana, aftur eftir koll-
inum. Slikar hendur eru ekki lengur i
tisku fremur en gúmmiskór eöa sjúkra-
vitjanir lækna.
NEMANDINN EINSTAKUR
Þeirsem andmæla samræmdum próf-
um sviöur þaö i augum að miðstýrö próf
eru ópersónuleg, þau hljóta aö mismuna
nemendum eftir aöstæðum, sem nem-
andinn ræöur ekki yfir, aðstæöum sem
kennarinn á staönum kann aö geta
greint og tekið tillit til. Nemendur og
kennarar hljóta aö lita svo á aö nú hafi
viljandi verið fjölgaö um eina tegund
náttúruhamfara, sem þeir veröa aö
beygja sig undir alveg eins og þeir verða
aö beygja sig undir storma, eldgos og
KERFIÐ.
Kennarar eru nú aö nokkru sviptir
rétti til aö beita vitneskju sinni um þaö
aö einn góöur nem. er vondur prófmaö-
ur, en að annar vondur nemandi getur á
skömmum tima lært utanaö heil reiö-
innar býsn, sem hann hvorki kann að
nota né getur munað til lengdar. Jafn-
framtgetur kennarinn siöur hagrætt aö-
feröum eða áherslum i kennslu eftir
eigin skaplyndi eöa sérkennum bekkja.
Samræmdu prófin eru þannig þvert á þá
stefnu sem mest er á vörum skóla-
manna annars: aö svo veröi aö opna
Steinbítsvertíð
in er að byrja
Verulegur afli llnubáta á
Vestfjöröum er nú steinbitur, en
eins og kunnugt er fiska vest-
firöingar einkum steinbit á
þessum árstima. Hafa llnu-
bátarnir fiskaö ágætlega upp á
siökastiö þegar gefiö hefur.
Afli vestfiröinga I febrúar var
góöur. Heildaraflinn var um sjö
þúsund og 600 tonn. Frá ára-
mótum er aflinn oröinn um
12561 lest.
Seinni part febrúar mánaöar i
fyrra var verkfall landverka-
fólks svo aö aflinn I fyrra var af
skiljanlegum ástæöum miklu
minni en i ár.
Afli lfnubátanna I febrúar var
núna 4,186 lestir i 567 róörum.
Afli togaranna var 3,472 lestir i
febrúar.
Rækjuveiöar voru stundaöar
á þrem veiöisvæöum viö Vest-
firöi i februar og var afli
óvenjulega góöur á öllum miö-
um. Rækjuveiöum er nú lokiö I
Isafjaröardjúpi en veröur hald-
iö áfram fram undir mánaöar-
mót i Arnarfiröi.
—EKG
Vestfirsku togararnir hafa fiskaö vel þaö sem af er þessu ári og nemur afli þeirra 45 prösentum af
heildarafia vestfiröinga. Hér er einn vestfirsku togaranna Dagrún IS 9frá Bolungarvik aö veiöum.
Ljósmynd Visis Ingólfur Kristmundsson.
■ 3«
VESTFIRÐIR: