Vísir - 22.03.1978, Blaðsíða 10

10
VÍSIR
utgefandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdastjóri: Davið Guðmundsson
Ritstjórar: Þorsteinn Pálsson ábm.
ólafur Ragnarsson
Ritstjórnarfulltrúi: Bragi Guðmundsson. Fréttastjóri erlendra frétta: Guðmund-
ur Pétursson. Umsjón með helgarblaði: Arni Þórarinsson. Blaðamenn: Edda And
résdóttir, Ellas Snæland Jónsson, Guðjón Arngrímsson, Jón Einar Guðjónsson,
Jónina Mikaelsdóttir, Katrin Pálsdóttir, Kjartan L. Pálsson, Kjartan Stefánsson,
Oli Tynes, Sæmundur Guðvinsson. Iþróttir: Gylfi Kristjánsson. Ljósmyndir:
Bjþrgvin Pálsson, Jens Alexandersson. Utlit og hönnun: Jón Oskar Hafsteinsson.
Magnús Olafsson.
Auglysinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson
Auglysingar og skrifstofur: Siðumúla 8.
simar 86611 og 82260
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4 simi 86611
Ritstjórn: Síðumúla 14 simi 86611 7 linur
Áskriftargjald er kr. 1700 á
mánuði innanlands.
Verð i lausasölu
kr. »0 eintakið.
Prentun
Blaðaprent h/f.
Deila Seðlabankans
við ríkisstjórnina
Bankastjórar Seðlabankans hafa nú sent Alþingi álits-
gerð varðandi bankaf rumvarp ólafs Jóhannessonar við-
skiptaráðherra. Seðlabankinn telur m.a. nauðsynlegt að
frumvarpi rikisstjórnarinnar verði breyttá þann veg, að
kveðið verði á um sameiningu Útvegsbankans og
Búnaðarbankans.
Þetta álit bankastjórnar Seðlabankans er um margt
athygli vert, þó að þar sé ekki að f inna nýjar hugmyndir
varðandi uppstokkun bankakerfisins. Bankastjórar
Seðlabankans eru i aðalatriðum sammála tillögum
bankakerfisnefndarinnar, sem dr. Jóhannes Nordal
veitti forstöðu. En það hefur tekið stjórnmálaf lokkana
fimm ár að melta þær hugmyndir, sem þar eru settar
fram.
Álitsgerð bankastjóra Seðlabankans verður tæpast
skilin öðru vísi en sem gagnrýni á andvaraleysi ríkis-
stjórnarinnar í þessum efnum. Viðskiptaráðherra telur
aðálitsgerð Seðlabankastjóranna komi til með aðhindra
framgang bankafrumvarpsins á þessu þingi. Greinileg
misklíð er því komin upp milli ráðherrans og banka-
stjórnar Seðlabankans.
Aðaltillaga bankastjórnar Seðlabankans er mjög í
samræmi við þá gagnrýni, sem Vísir setti f ram á banka-
frumvarp ólafs Jóhannessonar, þegar það kom fram
fyrr í vetur. Ráðherrann segir í viðtali við Vísi í gær, að
hann sé sjálfur hlynntur sameiningu bankanna, en sé
andvígur tillögum bankastjórnar Seðlabankans um sam-
einingu af því aðfyrir þeim séekki pólitískur vilji.
I raun og veru er hér um að ræða yfirlýsingu þess
ef nis, að rikisstjórnin sé of veik til þess að geta tekið á
málinu. Það er i sjálfu sér mjög alvarlegt. Útilokað er
með öllu að halda áfram rekstri bankakerfis, þar sem
útlán eins af þremur ríkisbankanna eru bundin að sextíu
hundraðshlutum við sjávarútveg. Þetta kolvitlausa kerfi
hef ur smám saman leitt Útvegsbankann í ógöngur að því
er lausaf járstöðuna varðar. Eiginf járstaða bankans er á
hinn bóginn ekki lakari en Búnaðarbankans.
Þetta skipulag gat í sjálfu sér gengið meðan Seðla-
bankinn hafði nægjanlegt svigrúm til þess að standa
undir lánum til atvinnuveganna. En aðstæður Seðla-
bankans hafa breyst að þessu leyti. Gengdarlaus
skuldasöfnun ríkissjóðs hefur t.d. takmarkað mjög
möguleika bankans til þess að sinna þörf um atvinnuveg-
anna fyrir aukið rekstrarfé. Og lágvaxtastefnan leiddi
einnig til þess að af urðalánakerf ið sprakk í raun og veru
á síðasta ári.
Vandamál bankakerf isins verða ekki leyst nema með
margþættum aðgerðum og þar á meðal sameiningu
banka. Bankastjórar Seðlabankans telja nauðsynlegt að
sameina Útvegsbankann og Búnaðarbankann. Banka-
stjórar útvegsbankans hafa lýst sig fylgjandi slíkri
breytingu i samræmi við tillögur bankakerfisnefndar-
innar, en að þeim stóð einnig einn af bankastjórum
Búnaðarbankans.
Þessir bankastjórar eiga að sjálfsögðu ekki að ráða
skipulagi bankakerf isins. Þeir hafa ekkert vald til þess.
Hér þarf að taka pólitískar ákvarðanir. En afstaða
bankastjóranna ætti að auðvelda stjórnvöldum að taka
ákvarðanir, er miða að raunverulegri lausn þess vanda,
sem við er að etja í þessum ef num. Það er ekkert gagn í
því að leggja fram frumvörp, er einvörðungu taka til
atriða, sem enginn ágreiningur getur staðið um.
Enn sem komið er hefur það ekki komið fram hvaða
öfl það eru innan stjórnarf lokkanna, sem koma í veg
fyrir að viðskiptaráðherra geti unnið að framgangi
stef nu sinnar í bankamálum. En í f ramhaldi af gagnrýni
Seðlabankastjóranna á bankafrumvarp rikisstjórnar-
innar væri eðlilegt að þau kæmu f ram í dagsl jósið.

m*
r&t .

n
EG LIFI OG
ÞÉR
c
Sr. Árelíus Níelsson
skrifar:
MUNUÐ LIFA'í
,,feK lifi og þér inunuö lifa”.
Kristur.
Grátandikona vi6 gröf. Geisl-
andi dýrö upprennandi sólar.
Tvær myndir hvers dags á
jörö. Andstæöur — samstæöur?
Sorg — gleði. Dauði. — lif.
Lif — æösta ósk mannssálar —
dýrmætast alls — en þó öllu
hverfulla.
Páskar — sigurhátið lifsins
meövoroggeisladýrð. Sofin fræ
i frosnum gröfum vakna af
vetrarblundi, vaxa, brosa, ilma,
gle ðja.
Sigur. „Sjáið sigur lifsins”, er
boðskapur páskanna.
Hvaðasigurer æðri. Og þarer
ekki beitt hnefum, hótunum,
byssum né morðtólum misvit-
urra stjórnmálamanna og
grimmra harðstjóra.
Hér er ekki sigurhátið hnefa-
réttar og drottnandi valds.
Heldur blikandi himingeisla
ljóss af hæöum.
Þetta ljós, geislaveldi vorsins,
máir brott hervirki frosts og
fanna, myrkurs og storma.
Veitir vonir og fögnuð. Þerrar,
brosi sinu, tárin af vöngum og
brám konunnar, sem grætur við
gröfina:
„Sjáið sigur lifsins”. Predik-
un páskanna.
Þetta er örstutt predikun, að-
eins þrjú orð.
Þetta er lifandi predikun
hvers einasta vormorguns. Þar
þarf hvorki kirkju né prest.
Samt gæti þar lærzt stafrófið til
að læra að lesa þessa lexiu lifs-
ins.
En slik ræöa rituö geislarún-
um Guðs af himni hvern vor-
morgun, hiýtur að efla trúna á
sigur lifsins — páskatrúna i
hjörtum allra barna jarðar. Til
þess þarf hún engin orð.
Og við syngjum á páskadags-
morgni:
„Drottinn Jesús, lif og ljós
oss þín blessuð elska veitir”.
Aldrei hefur lifið náð æöri
þroska á jörö en i persónuleika
Jesú Krists. Það viðurkenna
jafnvel andstæðingar kirkjunn-
ar fjær og nær, fyrr og siöar.
Hann er fegursta skrautblóm
jaröar — mannlifs á jörðu. Kær-
leikur hans, fórnarlund hans,
hreinleiki, sannleiksást, lifs-
orka, guðstrú hans — trú á sigur
hins góða.
Hvaö er lif? Æðsta undur til-
verunnar. Opinberun Guðs.
Kristur er sú fullkomnun lifs i
mannslikama, sem æðst er hægt
að hugsa sér. 1 honum birtist
hinn fullkomni sigur lifsins yfir
efninu.
Hvað er upprisa:
Það er silifð — eilifö frá einu
tilverustigi til annars — frá
morgni til morguns — frá vori
til vors.
'l,if er vaka — gimsteinn gæða,
Guði vigt, en ekki mold”.
Sé predikun vorsins athuguð,
með tilliti til upprisutrúar og
eilifðarvissu, þá er sannarlega
ekki minni ástæða til að halda
mannssál vakna aftur til vor-
sælustunda en öll þessi fræ siöan
i fýrra? Ekki endilega sömu
efnisfjötrar. Viö skiljum auðvit-
aö likamann eftir hérna, hversu
dásamlegur sem hann var, þá
er hann úr efni jarðar og til-
heyrir henni.
Enginn færi aö burðast meö
fylgjuna frá móðurllfi alla ævi á
jörö.
Hlutverki hennar er lokið viö
fæöingu, hversu mikilsvert, sem
það var hvert andartak áöur en
við fæddumst.
Hins vegar er samsömun efn-
is og anda Krists vel hugsanleg.
Hann var svo fullkominn, að
mérerengin þoranraunað telja
efniskornin sem mynduöu
likama hans verða eilif og fæð-
ast inn i draumheim dýrðar ofar
öllu öðru á jörö.
Ljóminn, sem Ieikur um brár
og blikar um ásjónu látinna
göfugmenna hefur sannfært mig
um, aö styttra er milli efnis og
anda, himins og jarðar, tima og
eilifðar en okkur grunar, nema
þá i sýn gegnum tár við gröf ást-
vinar. Ljomi vormorguns,
eilifðar, skin af brosi og fegurð
látinna, sem hafa tileinkað sér
kærleika Krists — anda hans og
orku.
Sú dýrð birtist ástvinum Jesú
við gröf hans, hafin upp i æöra
— æðsta veldi. Sú páskasól gerði
þá að kraftmiklum hetjum, sem
lögðu undir sig heiminn án
vopna. Helztu herveldi heimsins
urðu að lúta fyrir geislaveldi
kærleika, sannleika og frdsis
eins og vetrarveldi Islands fyrir
sólblæ úr suðri á maimorgni.
Enn þá heldur þessi vorblær
— þessi lifskraftur frá gröf
Krists, áfram aö þiöa kuldann
og kíakann, hrekja brott
skammdegismyrkriö Ur sálum
manna og þjóða. Hluti af sigri
páskanna.
Lif og ljós er æðsta ósk hvers
hjarta. Og að lifa þótt vér deyj-
um — eignast höfn við lifsins
fjöll, er sú trú, sem við eigum öll
á misjöfnu stigi — en samt öll.
Enginn grafarsvefn. Engin
hefnandi og refsandi hönd — að-
einsréttlæti i elsku og náö móð-
urhjarta tilverunnar og föður-
handar Guðs — huggun, friöur,
fögnuður. Þetta er hin sanna
boðun kristins dóms til þin —
fyrirheitið handa þér, sem græt-
ur við gröf. TrúþU, uppUr djUpi
dauða Drottins rennur fagra-
hveL Og i þvi litla, sem ég veit
fegurst og máttugast um þessi
málefni páskanna eru tvær
perlur hugsunar og snilli, sem
þar skina skærast:
Orð Jesú sjálfs til vesalings-
ins, sem var pyntaður til heljar
við hlið hans á krossinum:
„Sannlega segi ég þér: í dag
skaltu vera með mér í Para-
dis”.
Ekkert orð um grafarsvefn,
útskúfun og dóm, heldur vor-
morgun vináttu og ástúðar i
nánd Guðs.
Hin perlan, sem ljUfast varp-
ar ljósi á páskatrú og sigur lifs,
er starfsþrá og ljóstrú hins is-
lenzka hjarta, sem hvorki
stormar né myrkur, eldur né is,
fordómar né fordæming hefur
bugað gegnum aldirnar allar.
HUn er orðuð svo af einum
æðstá presti íslenzkrar tungi^
Jónasi Hallgrimssyni, á þessa
leið:
„SÍzt vil ég tala um svefn
við þig.
Þreyttum anda er þægt að
blunda
og þannig biða sælli stunda.
En það kemur ekki mál viö mig.
Flýt þér vinur i fegri heim.
KrjUptu að fótum friðarboöans.
Fljúgðu á vængjum
morgunroðans
meira að starfa Guðs um
geim”.
Þannig er sigur lifsins —
páskasigur.
„Ég lifi og þér munuð lifa”.
Arelius Nieissson