Vísir - 26.04.1978, Blaðsíða 2

I7SIK
spyr

k
c
í Reykjavík
— v
)
líefurðu fylgst með þátt-
unum um húsbændur og
hjú í sjónvarpinu?
Hirna l.úflvíksdóttir liárskcri:
Noi. þa ð he I úg ekki gert. Ég horl'i
liti.ð a sjónvarp,og man ekki eitir
aðhalaséð nemasvosem 2 lyrstu
þættina.
lljalli Jensen, rafs uðu inaður :
Nei.þvi miður. Éghef að visuséð
fáeina þætti, enda skilst mér að
búið sé að sýna mörg hundruð
þætti i þessum myndaflokki.
(iisli Kagnar Gislason. prentari: ■
Éghef fy lgst með þessu með öðru ■
auganu, en kem alls ekki til með ’h
að sakna þáttanna þegar þeim ■
lýkur.
Aðalsteimi olafsson, verka-
maður: Ég hef aldrei séð þá og
þvi nákvæmlega sama um hvort
þeir verða sýndir áfram eða ekki.
Urynjar Jakobsson, rafvirki: Ég
hef litiðséð af þáttunum, en likað
ágætlega það sem ég hef séð. Ég
get nú ekki sagt að ég sé spenntur
fyrir þeim.
Miðvikudagur 26. april 1978 VISIB
Seðlabankinn vill gjaldmiðlaskipti innan tveggja ára:
Verða mánað
arlaunin
1500 krónur?
Eins og sjá má eru nýju seðlarnir ekki ósvipaðir þýskum mörkum.
(Visismynd JA)
l>að yrfti eílaust nokkuð skrilin
tilfiiining aft fá l.Sotl króna laun á
in antiði i stað I öO.OOII Gengi doll-
arans va>ri 2.2.‘> krónur og danska
krónan kostaði 1.7 aura. I liió kost-
aði límin króuur og sigaretlu-
pakkinn tæpar fjórar krónur. Hér
er ekki verið að vit.na i liina
giiinlu giiðu daga lieldur það sem
koma skal. Seðlaliaiikinn er kom-
inn a þá skoðuii að rctt sé aft taka
tvii nti11 altaii af krónunni og hita
þetta koma til Iramkva'inda um
áramótin 1979/80.
Á fundi með fréttamönnum i
gær sagði dr. Jóhannes Nordal
seðlabankastjóri að vegna stöð-
ugrar rýrnunar á verðgildi krón-
unnar væri nú nauðsynlegt að
gera breytingar á seðla- og mynt -
útgáfunni. Mikil þörf er fyrir nýja
og verðmeiriseðlaen meginþuiigi
seðlaútgáfunnar hvilir á fimm
þúsund króna seðlum oger hlut-
deitd þeirra nú i seðlamagninu
um 83%. Liðlega helmingur seðla
að fjölda til er i 100 króna seðlum
og endingartimi þeirra aðeins
10—11 mánuðir. Myntir þær sem
nú eru gefnar út eru alltoí stórar
og dýrar i framleiðslu.
Það er þvi ljóst að ráðast þarf i
kostnaðarsamar breytingar á
mynt- og seðlaútgáfunni og gefa
út 10.000 króna seðil og jafnvel
50.000 króna seðil, auk breytinga
á myntinni i sömu átt.
Jóhannes Nordal sagði að nú
væri þvi rétti timinn til að taka
afstöðu til þess hvort taka eigi
upp nýja mynteiningu sem
væntanlega yrði þá 100 sinnum
verðmeiri en núgildandi króna.
Seðlabankínn væri þeirrar skoð-
unar að þetta bær-i að gera og ef
ákvörðun lægi fyrir i haust gæti
breytingin tekið gildi 1980.
Hönnun nýrrar myntar er vel á
veg komin og gert ráö fyrir að
myntst :erðir verði fimm, 5, 10 og
öoaurar. 1 króna og 5 krónur. Til-
lögur aðnýjum seðlurn liggja fyr-
ir og gert ráð fyrir stærðunum 10,
50,100 ng 500 krona og 1.000 króna
seðli siðar. bröstur Magnuss.on
hefurgert tillögur að myntinni en
Auglysmgastofa Kristinar gert
frumtillögur að nýjum seðlum.
Myntin er með sjávardýrum en
landvættum á bakhliö. Tillögurn-
ar um seðlana eru um lærdóms-
og afreksmenn fra ymsum timum
eða fra Guðbrandi biskupi til Jóns
Sigurðssonar og eru seðlarnir lit-
rikir.
Áætlaður kostnaður Seðlabank-
ans við gjaldmiðlaskiptin er 310
milljónir króna miðað við verðlag
i dag.,
I sambandi við þessa breytingu
viðrar Seðlabankinn þá hugmynd
að taka upp nýtt nafn i stað
krónunnar.
Er þá helst talið koma til greina
að taka upp heitið mörk, sem
jafngilti þá 100 krónum en I einni
mörk væru siðan 100 aurar. Þess-
ari hugmynd er varpað fram til
umræðu manna á meðai og vill
Seðlabankinn gjarnan heyra sem
mest frá almenningi um hinar
fyrirhuguðu breytingar yfirleitt.
Ofthefur verið rætt um að auka
verðgildi krónunnar og þess
skemmst að minnast er Lárus
Jónsson alþingismaður flutti til-
lögu um að 100 krónur yrðu að
einni. Þessi tillaga.var flutt á Al-
þingi i fyrraog afgreidd frá fjár-
hags- og viðskiptanefnd til rikis-
stjórnarinnar.
Fyrirhuguð breyting er sem
fyrr segir bæði hagkvæm og auk
þess talin hafa sálrænt gildi i bar-
áttu gegn verðbólgunni sem kall-
ar stöðugt á fleiri verðlausar
krónur og ruglar allt verðmæta-
skyn fólks. Hins vegar færi allt I
sama farið ef ekki kæmu til fleiri
aðgerðir til að draga úr verðbólg-
unni.
—SG.
„EIGENDUR" ÍSLENZKRAR TUNGU
..Eigendur” móðurmálsins
brugftust illa við á dögunum,
þegar Sverrir Ilermannsson, al-
þingismaðnr. flutti tillögu á Al-
þingi unt að efla þátt móftur-
málsins i útvarpi og sjónvarpi
frá þvi sem nú er. Hefur verift
haldift uppi miklum andróðri
gegn þessari tillögn Sverris af
þeim sem sjá stéttadrauginn i
hverri gátt, en þurfa auk þess aft
launa honum baráttuna fvrir
/.—ti ba'fti fyrr og siftar.
I.anghundur hefur birzt i
Þjöftviljanum, þa r sem dönsku-
slettum er beftift grifta af þvi nú
stafi tungunni mjkil hætta af
enskunni. Jafnframt er þvi lýst
hvernig komift liali verift fyrir
tungunni á ýmsum tfmum og
má draga þá ályktun af þeim
upptiningi, aft óþarfi sé aft
vanda tunguna, vanda til
hennarog kennslu i móðurmáls-
greinum. „Eigendum” tung-
unnar þykir henni sem sagt vel
borgift i timans straumi, og
allra sizt sitji þaft á út-
gerftarmanni á þhigi aft vera aft
fimhulfambast um þessi efni.
Stéttar sinnar og stöftu sinnar
vcgna eigi hann rauiiar ekki aft
kunna islen/.ku nema i hófi.
Skiptir þá engu þótt einn af
þingmönnum „eigénda” tung-
unnar, Jónas Arnason, sem er
be/.ta núlifandi leikritaskátd
islendiiiga, ltafi látiö þau orð
lalla um Sverri i þingræftu, aft
þaft hafi komift honum á óvart
hver þekking Sverris væri á
tungunni. Slik vifturkenning hef-
ur ekkert aft segja þegar kentur
til þeirra kasta aft hafa uppi
andróftur gegn pólitiskum and-
stæftingi.
Samt munu vifturkennmgar-
orft Jónasar verfta lengur i
miiinum höfft urn þekkingu
Sverris á tungunni en skopskrif
vefturvita, dönskurolla nóbels-
skálds og langhundur næstum
þvi íyrrverandi þingmanns. Aft
vísu hafa allir þrir fyrrgreindir
menn mikift gott gert tungunni,
Itver á sinn há tt, og ber þvi ekki
beint aft lasta tilskrif þeirra.
llinu er ekki aft neita, aft
eigendabragurinn á skrifum
þeirra kemur undarlega fyrir
sjónir og má vera að allt sé það
liluti af iþróttinni.
Sverrir Hermannsson hefur
þarft mál að flytja á Alþingi,
þegar hann tekur sig til og mæl-
ir fyrir þvi að islen/.kan verði
l'ærði meiri tnæli inn i útvarp og
sjónvarp. Það mun væntanlega
engan drepa og engunt verða til
tjóns hvorki á sál né likania. Og
þótt einhver hópur verði kvadd-
ur til að leggja á ráðin um til-
högun sliks aukins landnáms is-
lenzkunnar i rikisfjölmiðlunum,
ætti þaö heldur ekki að valda
miklu hugarangri. Fallega töluð
islenzka og nokkurn veginn rétt
mælt mál eru þeir hornsteinar.
sem slik upplýsing verður að
byggjast á. óþarfi er að gera
sér grillur út af þvi að slik upp-
lýsing verði til að gera tunguna
ihaldssama. Auðvitað má hún
alls ekki veröa það. Barna-
kennarastriðinu frá Laugum er
löngu lokiö, og öðrum hrein-
trúarstriðum, og það er þvi al-
veg óþarfi að ybbast við þá, sem
vilja nota áhrifamikil tæki til
,viðhalds tungunni á sem
breiðustum grundvelli.
Víst er t.d. um þaft, aft sjón-
varpift hel'fti gott af gusti
islenzkunnar, enda má segja aft
i þeirri stofnun hafi ekki verift
liirt sem skyldi unt aft islenzka
einföldustu tækniheiti. Þar tala
þeir enn um ,, sándift”, þótt nú
séu tiu ár efta svo siftan
„sándið” kom til landsins. Þó
skyldi enginn ætla aft þar væru
ekki góði islenzkumenn. Þetta
er nú bara svona i einu og öðru
tilíelli. Og ætli þeir séu ekki
margir sein hafa tileinkað sér
aðfengin orð í daglegu tali. Og
þótt flutningur islenzkunnar
leiddi ekki til annars en þess. að
fækka þessum tökuoröum, væri
mikift fengift. Þess vcgna ættu
„eigendur” tungunnar aft brjóta
odd af oflæti sinu og ganga til
lifts við Sverri Hermannsson. nú
þegar fast er liðið að afmæli
Snorra Sturlusonar.
Svarthöfði.