Vísir - 16.10.1978, Blaðsíða 8
8
Mánudagur 16. október 1978 VISIR
i
Stundar hákarla-
veiðar við Ástralíu
Visir ræddi nýlega við Árna Ingvarssen
sem staddur er hérlendis, um hákarlaveiðar
,,Ég hef nú stundab hákarla-
veiöar við Astrallu i rúma tvo
áralugi og kem til með aö gera
það enn um sinn. Hvort ég sný
aftur til tslands er enn óráðið.
Það iiefur verið óráðið frá þviaö
ég fluttist út árið 1953.” Þannig
fórust Árna Ingvarssyni orð er
blaðamaður VIsis hitti hann og
fjölskyldu hans að máli. Arni,
kona hans Ileidi og sonur þeirra
Peter eru i heimsókn hér á iandi
þessa dagana, en leggja brátt
land undir fót að nýju áleiðis til
heimalands sins, Ástrailu.
Ævintýralöngun
„Það var fyrst og fremst útþrá
og ævintýralöngun sem varð til
þess að ég fluttist búferlum til
Astralíu vorið 1953. Ég hafði verið
sjómaður á togurum hér i 13 ár,
var orðinn 31 árs gamall.laus og
liðugur, og var uppfullur ævin-
týralöngunar.
Mér hafði lengi fundist Astralla
heillandi. Bróöir minn Gunnlaug-
ur hafði áður gengiö með það i
maganum að fara þangað — það
var árið 1938. Hann breytti þó um
kúrs og tók stefnuna á Ameríku
þar sem hann bjó þaö sem eftir
var ævinnar. Ég hélt hins vegar
fast viö Astraliuhugmyndina og
vordag einn fyrir fjóröungi aldar
siöan stóð ég á þilfarinu á Gull-
fossi og kvaddi land og þjóð.
Eftir u.þ.b. mánuð var ég kom-
inn til Astraliu. Þar var vetur aö
byrja. Ég hitti fljótlega þrjá Is-
lendinga sem bjuggu I Melbourne
og naut hjálpar þeirra til aö finna
fótfestu á hinu nýja og framandi
landi.
Á togara
Ég komst fljótlega á togara og
var á honum næsta eitt og hálft
árið fyrst sem háseti og slðar sem
stýrimaöur. Ég hafði lokið námi
við stýrimannaskólann hér árið
1947. Mér bauðst skipstjórapláss
á togaranum, en hafnaði þvi þar
sem launakjörin voru ekki upp á
það besta og ég hafði annað i bi-
gerð.
Það var sannarlega mikill
munur á þvl að fara á togara viö
Astraliustrendur eftir aö hafa
veriö á togveiðum við Island.
Togarafloti tslendinga var tals-
vert fullkomnari eftir tilkomu ný-
sköpunartogaranna, heldur en
þaö sem gerðist I Astraliu. Þar
var gert út á gömlum og litlum
kolakláfum. Þaö var llka mikill
munur á fiskiriinu. Það voru eng-
ir 13 pokar I hali eins og við
höfðum fengið á Selvogsbankan-
um með Snæbirni á Tryggva
gamla. Fiskurinn á miðunum við
Astraliu var smár og hölin yfir-
leitt óttalegir skaufar.
Ég og Sigmundur Finnsson sem
komið hafði til Astraliu nokkru á
undan mér leigöum bát saman
næstu þrjú árin á eftir. Upphaf-
lega ætluðum viö aö gera út á tog-
veiðar en eftir nokkrar mis-
heppnaöar tilraunir meö trollið
ventum við okkar kvæöi I kross og
hófum aö stunda hákarlaveiöar.
Seinna keyptum viö okkur 24
tonna bát til þessara veiða. Eftir
aö hafa gert út saman I nokkur ár,
keypti ég svo hlut Sigmundar I
bátnum hann keypti annan bát en
ég hef siöan gert út einn með
tveggja til þriggja manna áhöfn.
Árni Ingvarsson.
Mannætuhákarlar
Hákarlarnir sem við veiöum
eru af tegundunum Snapa-shark
og Gummy-shark og eru fremur
smáir, — þeri stærstu tæpir tveir
metrar á lengd. Þetta eru hættu-
litlar skepnur og við veiðum þær I
net. Fyrir kemur þó aö stærri há-
karlar svokallaðar mannætur,
flækist i netin og valdi miklum
usla. Þá er oft ekki annað aö ræöa
en að dangla i þá með kylfunni og
draga þá með til hafnar. Við er-
um hins vegar ekkert fiknir I
þessa stóru, enda fæst litið verð
fyrir þá.
Þessir mannætuhákarlar eru
hin mestu óargardýr og miklar
varúðarráðstafanir eru gerðar
við baðstrendur til þess aö varast
þá. M.a. eru notaðar þyrlur sem
fljúga þá yfir sjóinn undan baö-
ströndunum en það dugir oft ekki
til. Eru mörg dæmi þess að há-
karlarnir hafa ráðist á menn á
mjög grunnu vatni allt aö tveggja
feta grunnu.
Ég hef séö allt of mikið af þess-
um skepnum til þess aö ég myndi
nokkurn timan hætta mér i þaö aö
synda í sjónum. Eitt sinn þegar
ég var að draga netin kom ég
auga á feiknavænan Gummy i
trossunni. Ég beygði mig þá yfir
borðstokkinn til þess að dangla i
II
hann en í sömu mund kom griðar-
lega stór mannætuhákarl, Blue
Pointer, undan bátnum hjá mér
og þreif bráðina nánast úr
höndunum á mér. Það var ekki
laust við aö mér rynni kalt vatn
milli skinns og hörunds.
Hákarl með frönskum?
Hákarlarnir sem við veiðum
eru hafðir til matar og þá einkum
Ifishand chips”-rétti. Það er ekki
vist að neytendurnir geri sér al-
veg grein fyrir hvað þeir eru að
boröa enda ekkert gert til þess aö
vekja athygli þeirra á því að þaö
sé hákarl.
Annars eru fjölmargir sem eru
sólgnir i hákarlinn og kjósa hann
frekar en aðrar físktegundir.
Stærri hákarlarnir eru hins vegar
nær eingöngu notaöir i skepnu-
fóður og sú tíö er liöin aö sóst var
eftir lifrinni úr hákörlum. Henni
er allri hent núna.
Heimþrá
Ég get ekki neitað þvi að ég
haföi oft mikla heimþrá á fyrstu
árunum i Astraliu. Ég ætlaði mér
i fyrstu að dvelja þarna kannski I
eitt eða tvö ár. Svo teygðist úr
dvölinni ég kvæntist Heidi 1957 og
var þá farinn að festa rætur.
Samt sem áöur eru tengslin við
tsland sterk I huga mér. Þetta er i
annaö skiptið sem við komum
hingað til lands við komum siðast
1965. Heidi er Þjóðverji að upp-
runa en fluttist til Astraliu 1950.
Henni líst mjög vel á land og þjóö
og segist vera tilbúin hvenær sem
er að flytjast hingað. Sömu sögu
er að segja af Peter syni okkar.
4
i
HVERNIG SEM VIÐRAR UTI
Ef bíllinn þinn er í fullkomnu lagleigulegur og á sanngjörnu verði -
og hreinn þó móttu setja hann inn á gólf til okkar ón nokkurs gjalds
ó meðan húsrúm leyfir
Opið 9-7 einnig ú laugardögum
í sýningahöllinni Bildshöfða,
simar 81199-81410
RANXS
Fiaftrir
Eigum óvollt
fyrirliggjandi fjaörir í
flestar geröir Volvo og
Scanio vörubifreiða.
utvegum fjaörir i
sænska flutninga-
vagna.
Hjalti Stefdnsson
Simi 84720
Góð ryðvörn
tryggir endingu
og endursölu