Vísir - 16.05.1979, Blaðsíða 9

Miövikudagur 16. mai 1979
9
LOGBRÖT EBA YfTrSJÖN 1
1 grunnskólalögum segir aö
börn sem talin eru vikja svo frá
eðlilegum þroskaferli, að þau
fái ekki notið venjulegrar
kennslu i einni eða fleiri náms-
greinum, eigi rétt á sérstakri
kennslu við sitt hæfi. Þessa
kennslu skulu sérmenntaðir
kennarar annast. Einnig segir I
IX. kafla að sálfræðiþjónustan
skuli hafa sérkennara sem
hefur aflað sér sérmenntunar
sem Menntamálaráðuneytið
viðurkennir. t lögum er gert ráð
fyrir mörgum sérmenntuðum
kennurum, sem ekki fyrirfinn-
ast i dag. Er þvi ekki farið að
lögum i' þessum efnum vegna
skorts ásérmenntuðum kennur-
um.
1 reglugerð um sérkennslu frá
1977 segir svo:
... sjá skuli nemendum sem
þurfa á sérkennslu að halda
fyrir viðeigandi kennslu og upp-
eldi i sérstofunum, sérskólum
eða almennum skólum. Eftir-
farandi sérstofnanir veita sér-
kennslu:
a. öskjuhliðarskóli
b. Heyrnleysingaskóli
c. Þjálfunarskólar við hæli og
meðferðarstof nanir fyrir
andlega þroskahefta.
d. Sérdeildir eða sérstofnanir
grunnskóla sem starfa i þágu
ákveðins fræðsluumdæmis
eða landshluta.
e. Sjúkrahús að þvi að tekur til
kennslu sjúkra barna og ung-
menna sem þar dveljast.
f. Skólar eða deildir fyrir
blinda, hreyfihamlaða ogfjöl-
fatlaða nemendur.
g. Stofnanir fyrir atferlis- og
geðtruflaða nemendur þ.m.t.
upptökuheimili, skólaheimili
og meðferðarheimili.
h. Aðrar stofnanirsem kann að
verða komið á fót i samræmi
við framanskráð lagaákvæði.
Fyrir nokkru birtist i blöðun-
um frétt um nýja kjarasamn-
inga fyrir málmblendiverksmiðj.
una á Grundartanga. Þótti sér-
staklega fréttnæmt að þar á
ekki að vinna yfirvinnu i eðlileg-
um rekstri.
Fyrir hönd Vinnuveitenda-
sambandsins aðstoðaði Gunnar
Guðmundsson, lögfræðingur,
við samningsgerðina.
Hann samdi um að ófaglærður
verkamaður fái kr. 237.702 i
byrjunarlaun fyrir 35 stunda
vinnuviku. Greitt skal 36,2%
vaktaálag og að auki kr. 47.074
fyrir ferðir til og frá vinnustað.
Sami verkamaður fær sumar og
jólagjöf frá vinnuveitenda si'n-
um, sem nemur kr 21.607 ef
jafnað er á alla mánuði ársins.
Verkstjóri fær 40% álag á
grunnlaun, flokkstjóri 15% álag.
Af hverjum 35 dögum er 21 unn-
ir, fri í 14 dag.
Störf i ál- og málmblendiverk-
smiðjum eru sjálfsagt erfið.
Engu að siður sækja yfirmenn á
farskipum mjög i þessi störf,
þegar þeir þreytast á erfiðum
siglingum og fjarvistum frá
fjölskyldum sinum. Væri hægt
að manna mörg farskip með
fyrrverandi yfirmönnum starf-
andi i Straumsvik.
ósammála
Gunnar lögfræðingur reit i
Vísi á mánudaginn grein um
kjaramál. Tek ég undir með
honum, að það er fyrir neðan
allar hellur, að hjúkrunar-
fræðingar og rafvirkjar séu jafn
illa launaðar stéttir og tölur þær
er hann birtir bera vitni.
En hvað varðar kjaramál far-
manna ég honum hjartanlega
ósammála.
Hann birtir launanótu ónafn-
greinds stýrimanns hjá Eim-
skip. Stýrimaöur þessi, hefur að
sögn Gunnars, unnið 288 tima
fastan vinnutima þann mánuð.
+ 85 tima yfirvinnu. 16 klst.
segir Gunnar að séu unnir i
vinnutima. Sé sú fullyrðing rétt
mun væntanlega vera um aö
ræða vinnu á laugardegi i höfn.
Vilja vinnuveitendur heldur
greiða yfirvinnu fyrir þau fáu
!■ mm wm mt mmm
— Fræðsluskrifstofu Reykjavikur
„ _ St -m-Lru-Krl ju sem ^er yfirskriftina: Nokkrir
1111 punktar til athugunar við um-
ræður og tillögugerð fim fyrir-
komulag og framkvæmd sér-
Rúnar kennslu árið 1977 — 1978. Þar
Björgvins- stendur orðrétt: Kennarar til
son fyrirhugaðrar sérkennslu verði
sérkennari, valdir fýrir 15. aprilnk. sé þess
skrifar ' nokkur kostursvo ráðrúm gefist
til nauðsynlegs undirbúnings.
1 þessum stofnunum skulu
sérmenntaðir kennarar annast
kennslu.
Þarf stórfellda fjölgun
Það væri fróðlegt að sjá
skoðannakönnun um fjölda sér-
menntaðra kennara i sérkenn-
arastöðum í dag á undantöldum
stofnunum. Hve margir hefðu
hina æskilegu tveggja ára
menntun, hverjir hefðu eins árs
menntun og hverjir væru rétt-
indalausir. Réttindalaus hlýtur
sá að skoðast sem ekki hefur
neina framhaldsmenntun en
gegnir samt sérkennarastöðu.
Einnig yrði að taka inn i dæmið
hverjir af sérkennurum gegna
fleiri en einni stöðu.
Ég held að mér sé óhætt að
fullyrða að ef á að fara eftir lög-
um og reglugerðum um sér-
kennslu verður að fjölga stór-
lega sérmenntuðum kennurum
innan kennarastéttarinnar. Þvi
það er augljóst að nemendur
sem kröfu eiga á sérkennslu fá
ekki þá þjónustu sem lögin
segja til um.
Nemendur ættu auðveldar að
tileinka sér námsefnið ef þeir
kennarar sem sinna sérkennslu-
störfum núna hefðu allir æski-
lega framhaldsmenntun. Ég
dreg það ekki i efa að sá sem
bætt hefur við sig námi hefur
öðlast meiri skilning á eðli
vandamálanna hjá þeim nem-
endum sem hann kemur til með
að kenna. Þar með verður
þjónustan betri og að sama
skapi árangurinn. En hvernig
getum viðhvattþá kennara sem
nú gegna sérkennarastöðum, en
hafa ekki framhaldsmenntun til
að afla sér menntunar? Ekki
getum við það með þvi að láta
þá kosta námið sjálfa. Það ó-
fremdarástand sem nú rikir i
kjaramálum sérkennara veldur
meira tjóni en margur heldur.
Sérmenntuðum kennurum
fækkar heldur en hitt og ég er
hissa á þolinmæði hjá foreldrum
þessara barna sem kröfueigaá
betri þjónustu.
Krafa um námslaun
Fordæmi eru fyrir námslaun-
um innan sérkennarastéttar-
innar. Rök fyrir þessum náms-
launum voru þau að það vantaði
mikið af ákveðnum hópi sér-
kennara. Ég tel að þörfin sé
engu minni núna og á þvi krafan
um námslaun sannarlega rétt á
sér. Þaðfyrirkomulaghefði i för
með sér að við gætum farið að
lögum varðandi fyrirkomulag
sérkennslu.
Hver er réttur sérkennara?
Þessi spurning kom upp i huga
minn þegar ég sá samantekt frá
Án sérmenntunar
Hvernig er hægt að velja úr
hópi kennara, án nokkurrar sér-
menntunar, ákveðna aðila sem
eiga að gegna hlutverki sér-
menntaðs kennara. Þetta er
eins og byggingaverktaki velji
ár hvert hverjir af hans fast-
ráðnu verkamönnum eigi að
gegna þessu og þessu hlutverki.
Þessir geta verið múrarar, aðr-
ir rafvirkjar osfr. Þetta væri
ekki framkvæmanlegt þar sem
hver stétt er viðurkennd sem
slik og nýtur verndar síns
stéttarfélags.Enhversvegna er
þetta hægt i kennarastéttinni.
Er gengið framhjá þvi að til er
sérkennarafélag og sérmennt-
aðir kennarar. Til hvers eru
kennarar að leggja á sig fram-
haldsmenntun ef svo er gengið
framhjá henni á allan hátt.
Kjor farmanna
og annarra
SÍÐARI HLUTI
ölfelli,en að greiða sambærileg
álög og tiðkast i landi fyrir
samningsbundinn vinnutima ut-
an dagvinnutimabils.
Þau tilfelli að greitt sé 160%
álag á dagvinnu eru einnig
undantekningatilfelii, sem
þekkjast varla nema á olíu-
flutningaskipum fyrir mælingar
á innihaldi oliugeyma i landi, og
fy rir vinnu utan skips við hættu-
leg verk á varðskipum rikisins.
Samanburður
Ef skip stýrimanns Gunnars
hefði haft 30 sjóvökudaga hefði
stýrimaðurinn unnið 360 ti'ma.
neöanmáls
Fyrir það fengi hann kr. 581.963
fyrir utan orbf . 2. stýrimaður
sama skips á byrjunarlaunum
fengikr. 488.924 einnig fyrir ut-
an orlof.
Hjúkrunarfræðingurinn fengi
872.837 fyrir utan orlof á föst
laun. Þar gef ég mér að „hann”
vinnivaktavinnu og’fái fyrir það
36,2% álag. Einnig að kaffitim-
ar séu greiddir. (Skyldu vera
margir hjúkrunarf ræðingar
sem fást til að vinna 360 tima á
mánuði?).
Ef við setjum dæmið upp á
Grundartangavisu fær ófag-
lærður verkamaður ca. 986.000
fyrir 360 tima vinnu. Gef ég
mér, að sé yfirvinna unnin, fái
viðkomandi 20% álag á unninn
tima séukaffitimar ekki veittir.
I þetta dæmi vantar einnig orlof
á föst laun.
Mörgskip hafa stöðvast f verkfalli yfirmanna.
Sérkennarar hljóta með
menntun sjnni að hafa öðlast á-
kveðinn rétt og eiga kröfu á lög-
gildingu sinnar stéttar. Rétt-
indalaus hlýtur sá kennari að
teljast sem sinnir sérkennslu-
störfum án sérmenntunar. Það
hlýtur að vera lágmarkskrafa
hverrar stéttar að hafa löggilt
starfsheiti og verndað starfs-
svið. Nú er möguleiki fyrir
hvern sem er að taka sér starfs-
heiti svo tíl eftir vild. Þetta get-
ur valdið misskilningi og óá-
nægju sem ekki væri til staðar
ef menntun, starfsheiti og
starfssvið væri fyrirfram á-
kveðið af menntamálaráðu-
neytinu.
Ekki sömu kjör
Einnig ætti að vera ljóst
að kjarasamningar sérkennara
eiga að gilda jafnt hver sem
vinnuveitandinn er. Hér vill þvi
miður vera misbrestur á. Sér-
kennarar sem vinna hjá
Menntamálaráðuneytinu, Heil-
brigðisráðuneytinu eða einstök-
um sveitafélögum fá ekki sömu
laun né sama vinnutima. Ekki
veit ég hvaða önnur stétt hefúr
við þennan vanda að glima, en
þær eru án efa fáar. Viö hljótum
að eiga heimtingu á að kjara-
samningarnir gildi hver sem
vinnuveitandinn er.
Þetta margþætta óréttlæti
sem sérkennarar þurfa að búa
við er óviðunandi og hljóta opin-
berir aðilar að sjá sóma sinn i
þvi að bæta hér úr. Við viljum
öll stuðla að bættu menntakerfi,
því mennt er máttur sem allir
hafa rétt tíl að öölast. Hvort
sem einstaklingurinn er talinn
þroskaheftur, hamlaður, fatlað-
ur eða annaö. Lögin hljóta alltaf
að vera það sem miða skal við
hverju sinni, en ekki stefnu-
mark. Þvi spyr ég enn einu
sinni. Er ónóg sérkennsluþjón-
usta okkar lögbrot eða yfirsjón?

En i' Grundartangasamning-
unum stendurbara að ekki skulí
unnin yfirvinna i eðlilegum
rekstri.
Ég skal hér gera þá játningu,
að dæmi stýrimannanna eru
undatekningatilvik. Það þekkist
varla að skip séu 30 daga i sjó á
mánuði. Engu að siður er dæmi
mitt þó nær sannleikanum en
dæmi Gunnars, þvi reiknað hef-
ur verið út, að meðal sjóvöku-
dagar á mánuði eru 19, og viö
þann dagafjölda er greiðsla
vinnutimalengingar miðuð.
Umsaminn meðal-vinnutimi
er þvi 316 timar. Greiðsla fyrir
1. stm. með 5 ára starfsreynslu
kr. 581.963 + orlof. Laun 2. stm.
á byrjunarlaunum er 488.924.
Ég nenni ekki að reikna laun
hjúkrunarfræðinga eða
Grundartangaverkamanna til
samanburðar fyrir þennan
breytta vinnutima.
Þrætur um flókna launa-
samanhurði á ekki að reka i
blöðum. Það er nefnilega svo
fjandi auðvelt að þvæla málið
með hálfsannleik og öfgadæm-
um. Lesandinn verður litlu nær.
Sambærileg kjör
Grein sinni lauk Gunnar með
eftirfarandi orðum:
„Með framangreindum linum
hefur vonandi verið hægt að
sýna fram á að farmenn hafa
nokkra sérstöðu varðandi kjör
sin og er þvi varla kleift aö bera
þau saman við kjör launþega I
landi.”
Hafi Gunnar fyrirhönd vinnu-
veitenda áhuga á að gera laun
farmanna sambærileg við laun
annarra landsmann er það mjög
auðvelt, og framkvæmist i
stuttu máli á eftirfarandi hátt:
1. Greitt skal vaktaálag.
2. Fyrir vinnu umfram 40
tima á viku greiðist yfirvinna
3. Kaffi timar ekki veittir
greiðist,-
Þar með er samanburöar-
grundvöllur kominn.
Vonast ég fastlega til að sjá
þessar tillögur frá vinnuveit-
endum á næsta sáttafundi.
Má telja vist að þá hilli undir
lok farmannaverkfallsins.
J