Vísir - 31.07.1979, Qupperneq 4

4
VÍSIR
Þriöjudagur 31. júli 1979.
►KLAPPARSTIC
Klapparstíg 29 -
simi 13010
HÁRGREIÐSLUSTOF AN
KLAPPARSTÍG
Úrval af
bílaáklæöum
(coverum)
Sendum
í póstkrofu
Altikabúðin
Hverfisgotu 72 S 22677
OPIÐ
KL. 9
GJAFAVÖRUR — BLÓM —
BLÓMASKREYTINGAR.
Nag bilagtaBI a.m.k. ó kvöldln
IMOMtAMXIlH
IIUMKSIRtll Simi 12717
LAUSARSTÖÐUR
Stöður aðstoðarskólastjóra við Fjölbrautaskólann á Akranesi,
Fjölbrautaskóla Suðurnesja, Keflavik, og Flensborgarskólann i
Hafnarfirði, fjölbrautaskóla, eru lausar til umsóknar.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna rikisins.
Samkvæmt reglugerð er gert ráð fyrir aö aðstoöarskólastjóri sé
ráðinn til fimm ára i senn úr hópi fastra kennara á framhalds-
skólastigi.
Umsóknir, með ýtarlegum upplýsingum um námsferil og störf,
skulu hafa borist menntamálaráðuneytinu, Hverfisgötu 6,
Reykjavik, fyrir 25. ágúst n.k. Umsóknareyðublöð fást i ráðu-
neytinu.
Menntamálaráðuneytið, 25. júli 1979.
j RANNSÓKNASTYRKIR EMBO t SAMEINDALtFFRÆÐI
Sameindaliffræðisamtök Evrópu (European Molecular Biology
Organization, EMBO), hafa i hyggju að styrkja visindamenn
sem starfa i Evrópu og ísrael. Styrkirnir eru veittir bæði til
skamms tima (1 til 12 vikna) og lengri dvalar, og er þeim ætlað
að efla rannsóknasamvinnu og verklega framhaldsmenntun i
j sameindaliffræði.
i Skammtimastyrkjum er ætlaö að kosta dvöl manna á erlendum
j rannsóknastofum viö tilraunasamvinnu, einkum þegar þörf
i verður fyrir slikt samstarf með litlum fyrirvara. Langdvalar-
| styrkir eru veittir til allt að eins árs i senn, en umsóknir um end-
I urnýjun styrks til eins ár i viðbót koma einnig til álita. Umsækj-
endur um langdvalarstyrki veröa aö hafa lokið doktorsprófi.
j Umsóknir um styrki til dvalar utan Evrópu og tsraels koma til
álita, en þær njóta minni forgangs. t báöum tilvikum eru auk
dvalarstyrkja greidd fargjöld styrkþega milli landa.
Umsóknareyðublöð og nánari upplýsingar fást hjá Dr. J. Tooze,
j Executive Secretary, European Molecular Biology Organ-
izaUon, 69 Heidelberg 1, Postfach 1022.40, Vestur-Þýskalandi.
Umsóknir um skammtimastyrki má senda hvenær sem er, og er
ákvörðun um úthlutun tekin fljótlega eftir móttöku umsókna.
j Langdvalarstyrkjum er úthlutað tvisvar á ári. Fyrri úthlutun fer
j fram 30. april, og veröa umsóknir að hafa borist fyrir 20. febrú-
ar, en siöari úthlutun fer fram 31. október, og verða umsóknir að
i hafa borist fyrir 31. ágúst.
Menntamálaráðuneytið 19. júli 1979.
I------------------------------------------------------------
TIL SÖLU
notaðar járnsmíðavélar:
Rennibekkur, stór
Rennibekkur til fjöldaframleiBslu
Loftpressa, 500 I
Hefill, borvél oil.
LANDVÉLAR HF.
Sími 91-76600
f f • r f » •» *
Japanlr Ireysla
m|ög á hvallnn
Japanir hafa um margra ára-
tuga bil búið við blómlegan hval-
veiðiiðnað, sem nú er sagður
berjastibökkum eftir allróttækar
ákvarðanir, sem alþjóðasamtök
hafa tekið til verndunar hvölum.
A ársfundi Alþjóða-hvalveiði-
ráösins i London á dögunum var
samþykkt að banna allar hval-
veiðar verksmiðjuskipa, nema þá
á hrefnu. Einnig var ákveðið að
friða alveg hvali i Indlandshafi.
23 lönd eiga aðild að Alþjóða-
hvalveiðiráðinu og þar á meðal
Japan. Ráðið var stofnað 1948 til
þess að tryggja verndun og við-
komu hvalastofnanna og hefur i
reynd haft þvi meginhlutverki að
gegna að setja.reglur um hval-
veiðar og deila út veiðikvótum.
Þessi siðasti ársfundur var
mikill afturkippur fyrir Japan og
Sovétrikin, sem hafa byggt hval-
veiðar sinar að miklu leyti á
verksmiðjum. Japanir og Sovét-
menn hafa árlega veitt um þrjá
fjórðu allra hvala, sem veiddir
eru i heiminum.
Fundurinn að þessu sinni ein-
kenndist venjufremur af vernd-
unarsjónarmiðum, enda höfðu
náttúruverndarsinnar mjög haft
sig i frammi fyrir fundinn, eins og
menn minnast úr fréttum af til
dæmis Greenpeacesamtökunum
og atferli þeirra hér á Islands-
miðum.
— Fulltrúar sumra aöildarrikj-
anna beinlinis bergmáluðu mál-
flutning verndarmanna, eins og
til dæmis fulltrúar Bandarikj-
anna, og tillöguflutningur þeirra i
samræmi við það.
Undanfarin ár hafa andstæð-
ingar hvalveiða haft sig töluvert i
frammi við fundarstaö Alþjóða-
hvalveiðiráösins á ársfundum
þess I London, en aldrei þó eins
mikið og i ár, þegar mótmæla-
hóparnir brenndu japanska fán-
ann til að andmæla hvalveiöum
Japana.
Japanir höfðu búið sig undir
það fyrir fundinn, að eitthvað
mundi enn skert athafnafrelsi
þeirra til veiða á hvölum. Þá ór-
aði þó ekki fyrir þvi, hvað gengið
yröi langt. Fyrir fundinn höfðu
fulltrúar japanska hvalveiöiiðn-
aðarins sagt, að minnkun veiði-
kvóta þeirra mundi tákna
„dauðadóm” fyrir þennan iönað.
Friðun Indlandshafsins og bann
við verksmiöjuskipum til veiða
gengu enn lengra.
En Japanir eygja sér nokkra
vonir i þvi, að hvalveiðiráðið
hækkaði kvótann á hrefnuveiðun-
um (þar sem leyfilegt er aö nota
verksmiðjuskip). Telja Japanir
sig geta bætt sér upp á hrefnunni
það sem þeir missa i búrhvala-
veiðum. Að minnsta kosti næsta
árið eða svo. t
Bannið á veiöum verksmiöju-
skipa kemur annars ekki eins
Tvær langreyðar á þilfari japansks verksmiðjuskips.
mikiö niöur á Japönum og Sovét-
mönnum. Veiðiáhugi Sovét-
manna hefur aðallega beinst að
búrhvölum.
Japanir stunda hrefnuveiðarn-
ar sér til kjötöflunar, þvi að þeir
sækja 50% af próteinöflun sinni i
sjóinn. Búrhvalir eru hinsvegar
meir veiddir fyrir snyrtivöruiðn-
aðinn og ilmvatnsframleiðendur.
Hrefnukvótinn i Suður-íshafinu
fyrir næsta ár var hækkaður úr
6.221 upp i 8.102 hvali. Japanir
hafa samið við Sovétmenn og
Brasiliumenn um aö fá af þessum
kvóta 3.579 hvali i sinn hlut, sem
er 846 meir en i fyrra. Þaö bætir
þeim að mestu leyti upp tapið á
þeim 200 búrhvölum, sem Japanir
veiddu i fyrra i S-Ishafinu.
Það er raunar óvist, þegar litið
er fram á veginn, nema bannið á
verksmiðjuskipunum veröi þeim
veiðistöövum i Japan, sem rekn-
ar eru ámóta og hvalveiðistööin i
Hvalfirði — með daglegri löndun
hvalveiðibátanna — til fram-
Náttúruverndarsinnar I mótmælaaðgerðum viö ársfund Alþjóða-
hvalveiöiráðsins f London.
dráttar. Ef Sovétmenn koma sér
ekki upp hvalveiðistöð i Norður-
Kyrrahafi, hljóta veiðar þeirra að
leggjast þar niöur eftir verk-
smiðjuskipabannið. Japanir og
Suður-Kóreumenn, sem nýlega
gengu i Alþjóða-hvalveiðiráðið,
munu þá skipta þeim veiöum á
milli sin.
Búrhvalakvótinn i N-Kyrrahafi
fyrir komandi ár ákveðinn 2.412
hvalir (en var 3.800). Kvótinn fyr-
ir Bryde-hvali er 460 og fyrir
hrefnur 400.
Hvað sem þvi öllu liöur, þá hafa
minnkandi veiðikvótar ár frá ári,
dregið mjög máttinn úr japanska
hvalveiðiiðnaðinum frá þvi sem
var um 1960. Þá starfaöi viö þenn-
an iönað um ein milljón Japana,
enda veiddir árlega i N-Kyrrahafi
og S-Ishafi um 20 þúsund hvalir.
— Nú starfa i þessum iðnaöi um
200 þúsund manns, og af tiu hval-
veiðiflotum Japana einungis einn
eftir.
Fyrir áratug fengu Japanir úr
hvalkjöti nær 20% af þvi próteini,
sem þeir neyttu úr dýrum. Enda
ekki nema öld siðan þeir af trúar-
legum ástæðum neituðu enn að
leggja sér til munns kjöt af fer-
fætlingum. Siðan hefur margt
breyst og þá lika þessi siður, svo
að nú borða þeir orðið nautakjöt
og kjöt af fleiri skepnum. Samt
sem áður er mikil eftirspurn eftir
hvalkjöti, og telja Japanir að hún
nemi um 100 þúsund smálestum á
ári.
I fyrra fluttu Japanir inn um 30
þúsund lestir af hvalkjöti. Aðal-
lega frá Sovétrikjunum. En þeir
lágu undir ámæli fyrir aö kaupa
hvalkjöt frá löndum, sem ekki
voru i Alþjóða-hvalveiöiráðinu og
hlittu ekki reglum þess um hval-
veiöar. Skömmu fyrir ársfundinn
i London bannaði Japansstjórn
innflutning frá slikum utanráðs-
aðilum, enda hafði þá S-Kórea,
sem var stærst þessara inn-
flytjenda, gengið i samtökin.