Vísir - 26.11.1979, Blaðsíða 6

Vísir - 26.11.1979, Blaðsíða 6
6 v£sm Mánudagur 26. nóvember 1979 Landssmiðjan 5ÖLVHÓLSGÖTU • 101 REYKJAVIK-SÍMI 20680 TELEX 2207 Ávallt fyrirliggjandi loitpressur af öllum stæráum MtlasCopco LANDSSMIDJAN annast viðgerðaþjónustu á öllum tegundum loftverkfæra og tækja. Ef óskað er sjáum við einnig um fyrirbyggjandi viðhald. VÖRUBIFREIÐ Volvo F 10 1978 Tilboð óskast í Volvo vörubifreið F 10 árg. '78 í tjónsástandi eftir veltu. Vörubifreiðin verður til sýnis miðvikudag og fimmtudag 28. og 29. nóv. kl. 13-10/ báða dagana á bifreiðaverk- stæði Árna Gíslasonar hf. Tangarhöfða 8-12. Tilboðum sé skilað til aðalskrifstofu félagsins Laugavegi 103 föstudaginn 30. nóv. n.k. kl. 17.00. BRUNABÓTAFÉLAG ISLANDS Gorn- og honnyrðovörur í miklu úrvoli Gomlo bió) Eiga hin auðugu og hin snauðu ríki að taka unn verkaskipti? Getur þaö verið,aB hin norrænu velferBarriki valdi þróunarrikj- unum meiri efnahagsvanda meB stefnu sinni, en önnur vesturlönd, sem kennd eru meir viö gamal- dags kapitalisma. Melvyn B. Krauss, hagfræBi- prófessor viB New York-háskóla heldur þessu fram. í kaupsjtslu- tiBindunum Wall Street Journal fyrir skömmu benti hann á, aö sósialdemókratiskar stjórnir NorBur-Evrópu, „einkanlega þá i Svlþjóö, Noregi og Hollandi” væruskaölegustu rikisstjórnirnar á Vesturlöndum frá sjónarhóli þróunarlandanna séö. „Þaö vantar ekki aö þessi riki liti sjálf á sig sem bestu vinina, sem þróunarlöndin eigi i hinum auBugri hluta heims, og aö veru- legur hluti fjárlaga þeirra sé ætlaöur til hjálpar þróunar- löndunum,” skrifar Krauss. En hann tekul svo djúpt I árina at aöleggja umbótasinnum i þró- unarlöunum, aö þegar byltingin loksins renni upp eigi þeir aö marséra gegn Sviþjóö, Noregi og Hollandi en ekki gegn Wall Street. Hvernig i ósköpunum kemst maöurinn aö þessari niöurstööu, mundi kannski einhver spyrja? Krauss prófessor heldur þvi fram, að stefna sósfaldemókrata Noröur-Evrópu I iönaöarmálum og innanlandsmálum eigi þaö sameiginlegt aö reyna aö tryggja launþegum vellaunuö störf i hinum einstöku iöngreinum sins heimahéraös, og þaö þótt þessar iöngreinar berjist i bökkum og spjari sig ekki I sam- keppninni á heimsmarkaðnum. „Það er einmitt i þeim iön- greinum, sem hjá okkur standa höllum fæti, eins og vefnaöi, skó- iönaöi, sælgætisgerö, stáliönaöi og skipasmiöi, — sem þróunar- löndin eiga mesta möguleika á aö ná árangri. Meö þvl aö treina lifiö i þessum máttlausu iðngreinum okkar sem gert er meö allskonar hjálp iviðlögum, niöurgreiöslum, tollalvilnunum og fleiru, setjum viö hömlur á helsta möguleika þróunarrikjanna til útflutnings.” Og Krauss heldur áfram á þessari linu: „Þegar til dæmis yfirvöld gripa inn i markaös- þróunina til þess aö vernda at- vinnu launþega i óaröbærri fram- leiðslugrein, svo aö hann neyöist ekki til þess aö flytja yfir i' aöra aröbærari framleiöslu, er þaö meöal annarra launþeginn í hinu fátæka þróunarrlki, sem verður að borga brúsann. Annars heföi hann getaö veriö til gagns i ein- hverri útflutningsgrein sfns lands.” Krauss segir, aö þetta megi ekki skilja endilega þannig, aö um sé aö velja aöeins atvinnu- leysi okkar fólks annars vegar eöa atvinnuleysi verkafólks i þriöjaheiminum hinsvegar.Hann heldur þvl fram, aö um sé aö ræða, aö atvinnuleysiö I snauöari löndum heims aukist vegna þess, að reynt sé aö tryggja fólki i auö- ugri löndum sérstaka atvinnu I tilteknum atvinnugreinum, sem naumast borgi sig samt. Hann segir ennfremur aö meira og minna opinberar styrk- veitingar til þessara ákveönu at- vinnugreina, sem hann hefur i huga, leiöi svo aftur til þess aö þróunarlöndin missi af fjár- festingum útlendinga á meöan. Meö niöurgreiöslum skili þessar atvinnugreinar hagnaöi, sem sé i raun meiriog minni blekking, en geri fjárfestingaraöilum þö erfitt um vik viö aö réttlæta fjár- festingu I sömu iöngrein handan landamæranna i þróunarrikinu. Prófessorinn heldur þvi jafn- framt fram, aö I hinum sósial- demókratisku löndum, þar sem aukist hafi umsvif þess opinbera á f ramleiöslusviðinu, riki stefnan aö ,,efla innlendan iönaö”, reyna aö sneiöa hjá innflutningi og spara gjaldeyrinn— og þá meðal annars auövitaö draga úr inn- flutningi frá þróunarlöndunum. Þessar hugmyndir Krass pró- fessors munu mörgum þykja byltingarkenndar.vægast sagt, og ekki of aölaöandi sú mynd, sem hann viröist hafa i huga af fram- tiöarskipan mála viö verka- skiptingu milli heimshluta. Þar kemur mönnum fyrst i hug auö- vitaö Hong Kong-kapltalisminn, sem þrifst á hræódýru vinnuafli og fríhafnarverðlagi. En meö kröftugu orðbragöi og vissulega splunkunýjum viðhorfum, hefur þó grein pró- fessorsins vissulega oröið til þess aö vekja marga til umhugsunar um, hvort þeir tilburðir, sem haföir hafa verið til þess aö rétta hinum snauöari bræörum okkar hjálparhönd meðlánveitingum og tlmabundnum efnahags- eöa tækniaöstoðum séu endilega hin rétta aðferð. r M Hvernig veröur þjóöum þróunarlandanna best kennt aö vinna fyrir sinu brauöi?

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.