Vísir - 27.02.1980, Qupperneq 23

vlsm
*■* ■+ m . i
Miövikudagur 27. febrtiar 1980

23
Umsjón:
Hannes
Sigurösson
sjónvarp
ki. 18.20:
Draugarnlr í
HryHingsborg
Hver óttast ekki drauga, tröll,
vætti og forynjur, eöa geröi þaö
er hann var litill?
Vofuhyski, skuggaverur og
annar slikur óþjóöarlýöur hefur
löngum hrjáö Islensku þjóöina og
á ákveönum tlmabilum Islands-
sögunnar hefur honum næstum
tekist aö gera hana æra.
I svörtu skammdeginu stund-
uöu menn þýf gjörninga til
aö losna viö óvættina sem nærri
þeim gengu, einkum á Vestfjörö-
um. En þaö beit litiö á hinar ill-
Nútima galdrakarl svifur hér um
háioftin á reiöskjóta nornanna.
kynjuöu verur, þvert á móti voru
seiöarnir vatn á myjlu kölska. þar
til aö næstum óbrigöult. meöal
var uppgötvaö I byrjun 20. aldar,
— nefnilega ljósaperan.
Þar meö er ekki sagt aö
draugarnir séu horfnir ilr sög-
■unni. Einhverstaöar veröa vondir
aö vera.
Ekki er aö vita hvort dönsku
draugarnir eru jafn kyngimagn-
aöirog þeir Islensku, en þaö fáum
viö aö sjá I dönsku myndasögunni
1 „Draugarnir I Hryllingsborg.”
Myndasagan segir frá strák sem
á aö skrifa um bekkjarferö til
Hryllingsborgar, og ef hann kann
vel frá aö segja, er aldrei aö vita
nema aö menn eigi erfitt um
svefn i nótt.
H.S.
lítvarp kl. 16.40: Ný útvarpssaga itanda börnum:
PP
Dóra verður átján ára
PP
„Þetta er fjóröa bókin I sögu-
flokknum um Dóru, þar sem segir
frá Reykjavikurmærinni Dóru,
frá þvi aö hún var 11 ára gömul I
fyrstu Dóru-bókinni, af þeim sex,
sem skrifaöar voru af Ragnheiöi
Jónsdóttur”, sagöi Sigrún
Guöjónsdóttir myndlistarmaöur,
lesari útvarpssögu barnanna
„Dóra veröur átján ára.”
Bókin, sem gerist á styrjaldar-
árunum, segir frá lifi Dóru. Hún
er barn efnaðra foreldra, og lifiö
er henni leikur, þar sem hún er aö
læra ballett út I Kaupmannahöfn.
En Dóra kynnist slöar öörum
hliðum llfsins, meö kunningsskap
slnum viö Völu, sem er fulltrúi
þeirra er erfiöara eiga á þessum
tlma.
Annar lestur sögunnar verður I
dag en I fyrsta lestri sagöi frá
ballett- og planónámi Dóru út I
Höfn.
Fyrsta Dóru-bókin kom út áriö
1949, en þær eru sex aö tölu, fyrir
utan tvær bækur um vinkonu
Döru, sem heitir Vala. I
Völu-bókunum er sama sögusvið
og I Dóru-bókunum, nema hvaö I
þeim er allt séö frá sjónarhóli
Völu.
Bækurnar um Dóru hafa ekki
veriö fáanlegar I mörg ár, hvorki
ibúöum né bókasöfnum. Bókafor-
lagiö Iöunn er nú búiö aö bæta þar
um og gefa út fyrstu bókina I
flokknum, „Dóra.” Næsta bókin,
„Dóra I álfheimum” er svo
væntanleg slðar á þessu ári.
H.S.
Sigrún Guöjónsdóttir listakona.
útvarp
MIÐVIKUDAGUR
27. febrúar
14.30 Miödegissagan:
„Myndir daganna”, minn-
ingar séra Sveins Vikings
Sigriöur Schiöth les (2).
15.00 Popp. Dóra Jónsdóttir
kynnir.
15.50 Tilkynningar.
16.00 Fréttir. Tónleikar. 16.15
Veöurfregnir.
16.20 Litli barnatiminn
Stjórnandinn, Kristin
Guönadóttir, fjallar um
hraustan likama.
16.40 Ctvarpssaga barnanna:
„Dóra veröur átján ára”
eftir Ragnheiöi Jónsdóttur
Sigrún Guöjónsdóttir les
(2).
17.00 Siödegistónleikar
18.00 Tónleikar. Tilkynn-
ingar.
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.35 Sinfónluhljómsveit ts-
lands leikur i útvarpssai
Einleikarar: Siguröur Ingvi
Snorrason og Björn Arna-
son. Stjórnandi: Páll P.
Pálsson. a. Fimm dansa-
prelúdiur fyrir klarinettu og
hljómsveit eftir Witold
Lutoslawski. b. Fagott-
konsert I C-dúr eftir Johann
Christoph Vogel.
20.05 Úr skóiallfinu Umsjón:
Kristján E. Guömundsson.
Fyrir veröur tekiö nám I
matvælafræöi viö verk-
fræöi- og raunvísindadeild
háskólans.
20.50 „Skáidaö i kaffibolla”,
smásaga eftir Guömund L.
Friöfinnsson Randver Þor-
laksson leikari les.
21.10 Frá tónleikum I Norr-
æna húsinu 11. okt. I haust
Else Passke og Erland
Hagegaard syngja viö
planóundirleik Friedrichs
Gurtlers.
21.45 Útvarpssagan: „Sólon
tslandus” eftir Davlö
Stefánsson frá Fagraskógi
Þorsteinn 0. Stephensen les
(18).
22.15 Veöurfregnir. Fréttir.
Dagskrá morgundagsins.
22.30 Lestur Passiusálma
(21).
22.40 A vetrarkvöldi Jónas
Guömundsson rithöfundur
• spjallar viö hlustendur.
23.05 Djassþáttur I umsjón
Jóns Múla Arnasonar.
sjónvarp
MIÐVIKUDAGUR
27. febrúar 1980.
18.00 Barbapapa Lokaþáttur
endursýndur.
18.05 Ég á tigrisdýr Finnsk
teiknimynd um lítinn dreng,
sem þykist eiga tigrisdýr og
dulbýr þaö meö ýmsu móti
svo aö aörir beri ekki kennsl
á þaö. Þýöandi Kristln
Mantyla. Sögumaöur Helga
Thorberg. (Nordvision —
Finnska sjónvarpiö)
18.20 Draugarnir I Hryllings-
borgDönsk myndasaga um
strák sem á aö skrifa rit-
gerö um bekkjarferö til
Hryllingsborgar. Þýöandi
Björn Baldursson.
(Nordvision — Danska sjón-
varpiö)
18.40 Einu sinni varFranskur
teiknimyndaflokkur. Þýö-
andi Friörik Páll Jónsson.
Sögumenn Omar Ragnars-
son og Bryndls Schram.
19.05 Hlé
20.00 Fréttir og veður
20.25 Auglýsingar og dagskrá
20.30 Reykjavikurskákmótiö
Friörik Ólafsson flytur
skýringar.
20.45 Vetrarólympluleikarnir
Stökk karla (Evróvision —
upptaka Norska sjónvarps-
ins)
21.45 Nýjasta tækni og visindi
Umsjónarmaöur Siguröur
H. Richter.
22.15 Fólkiö viö lónið
Spænskur myndaflokkur.
Þriöji þáttur. Efni annars
þáttar: Paloma-feögar
fiska lltiö, og Tono fær sér
vinnu á grjónaökrunum til
aö bæta sér upp aflaleysið.
Fööur hans er þaö mjög á
móti skapi, og þegar Tono
íhugar að kaupa land til
ræktunar, veröur karl æfur.
Tono og Rósa eignast son,
Tonet. Þýöandi Sonja Diego
23.10 Dagskrárlok.
HVAÐ ER LOGMÆT NAUBGUN?
Mikiö hefur veriö ritaö um
sönnunarskyldu þá, sem hvilir á
konum I nauðungarmálum. Hef-
ur þótt einsýnt, aö karl-dómarar
veröi ekki auöfræddir um þau
efni, og oftar en hitt falli úr-
skuröir þvert á yfirlýsingar þol-
anda. Virt erlend blöö hafa gert
þessa agnúa réttarkerfis á Vest-
urlöndum aö umræðuefni, og
kemur þar fram, aö kynþokki
konu, eöa ef sést i hana fá-
klædda, jafnvel þaö sem veröi
tekiö fyrir tælandi látbragö (aö
konunni ómeövitaöri), hefur
veriö tekiö gilt sem málsbætur
og ástæöa fyrir sýknu. Kæri
konur hér á landi yfir nauögun,
þurfa þær ekki einungis aö hlita
niörandi yfirheyrslum, eins og
stallsystur þeirra erlendis,
heldur er alveg undir hælinn
lagt hvort þær njóti nægrar rétt-
arverndar.
Alveg nýveriö kæröi kona yfir
þvi aö þrlr menn um borö I
þýskum togara heföu nauögaö
sér, Hún haföi fariö um borö I
togarann um miðnætti, og kom
á lögreglustöö um tluleytiö
morguninn eftiri rifnum fötum.
Þvl er haldiö á loft aö hún hafi
ekki veriö I rifnum fötum þegar
hún fór frá boröi og er skipstjór-
inn vitni um þaö.Eftir aö togar-
inn haföi veriö stöövaöur I einn
dag var hann látinn fara og kær-
ur á hina þrjá látin niöur falla.
Þetta mál viröist dæmigert um
þaö sinnuleysi um rétt kvenna,
sem margumtalaö karlasamfé-
lag er frægt fyrir. Orö konu,
sem segir aö sér hafi veriö
nauögaö af þremur, eru ekki tek
in trúanleg. Rannsóknarvaldiö
viröist állta, aö þrlr menn hafi
haft samræöi viö hana meö leyfi
hennar og samþykki. Meö samá
rétti heföi rannsóknarvaldiö
getaö ákveöiö sýknu, þótt tlu
togaramenn heföu haft samfar-
ir viö þessa konu sömu nóttina,
enda viröist ekki skipta máli
tala ofbeldismanna, þegar kona
á I hlut.
Þaö, sem virðist hafa veriö á
móti þessari konu frá upphafi
er, aö hún fer um borö I erlend-
an togara. Þar meö er fyrsta
einkunnargjöfin fengin. Svona
kona hlýtur aö vera dræsa,
hugsa menn. Gott og vel. Segj-
um aö hún sé dræsa. Llklega
hefur hún fengiö bæöi bjór og
annaö áfengi, enda eins vist aö
hún sé ein af þeim ógæfumann-
eskjum, sem fyrir sllku hafa
falliö. Þetta kemur auövitáö I
hug rannsóknarvaldsins, þegar
þaö fer aö kanna máliö. Svona
manneskja er sem sagt til alls
llkleg um borö I togara, og mót-
mæli skipverja vega þungt þeg-
ar hér er komiö.
Aö hinu er ekki gáö, aö þótt
um dræsu kynni aö vera aö
ræöa, sem þorstans vegna eigr-
ar um borö I erlendan togara,
heldur hún samt öllum almenn-
um mannréttindum. Og út frá
þeim forsendum einum ber aö
taka mál hennar fyrir.
Aumkunarvert ástand hennar
getur t ,d. ekki oröiö aö málsbót-
um fyrir nauögara. Og þaö er ó-
neitanlega hráslagalegt réttar-
far, sem heimiiar þremur
mönnum samfarir viö konu,
sem ber fram nauögunarákæru.
Þótt þetta mál hafi fengiö slna
háðulegu afgreiöslu, þar sem
allar verstu tilhneigingar karla-
veidisins blasa viö augum, ætti
þvl hvergi aö vera lokiö. Svo vill
til aö I landinu eru öflug kvenna-
samtök, sem hafa látiö mikiö til
sin taka á ýmsum sviðum. Nú
ættu þessi kvennasamtök hvert
á sinn hátt aö skera upp herör út
af máli eins og þessu, ef þaö
mætti veröa til þess, I eitt skipti
fyrir öll, aö kenna rannsóknar-
valdinu aö viröa umráöarétt
konunnar yfir likama sinum.
Mistök eins og þau, sem oröiö
hafa út af togaramálinu mega
ekki endurtaka sig. Og eflaust
er aö auki mikiö um konur, sem
ekki hafa bókstaflega þoraö aö
kæra nauöganir vegna þess, aö
þeim hefur fundist aöstæöur
þannig, aö þeim yröi ekki trúaö.
Svarthöföi.