Vísir - 10.04.1980, Blaðsíða 12

Fimmtudagur 10. april 1980
Fimmtudagur 10. april 1980
„HEIMILI
EN EKKI
STOFNUN”
- Vísir í heimsókn f Dalöæ.
heimill (yrir aldraða ð Daivik
„Við viljum viðhalda sjálfstæði einstaklingsins: þess vegna er þetta
heimili en ekki stofnun og ibúarnir heimilisfólk, en ekki vistmenn. Þar af
leiðandi gerum við starfsmennirnir okkur ljósa grein fyrir þvi þegar við
komum inn i ibúðirnar, að þar erum við gestir”, sagði Guðjón Brjánsson,
forstöðumaður heimilis fyrir aldraða á Dalvik, sem nýlega er tekið til
starfa og hlaut nafnið Dalbær. Þar búa nú 30 manns frá Dalvik og úr Svarf-
aðardal, en þessi sveitarfélög standa að heimilinu.
Heimilið var formlega vigt með pompi og pragt 12. janúar sl., en fyrstu i-
búarnir fluttu inn 8. júli i sumar. Voru þá liðin rétt 3 ár frá þvi hafist var
handa við bygginguna, en áratugir siðan hugmyndinni um slikt heimili var
fyrst hreyft.
Sigfús Þorleifsson, sem hefur komift mlklft viD útgerftarsögu Dalvfkur, lœtur fara vei um sig á heimili
sinu I Dalbe.
■9 B BK Bi BBK BB BB
12
lækni, snyrtingu, mat.blöft og
fleira i þeim dúr. Slöan færi
þetta fólk heim aft kveldi.
En er réttt aö safna gömlu
fólki á einn staö, börnum á ann-
an o.s.frv.?
„Þaö er matsatriöi, en megin-
tilgangurinn meö sliku heimili
er aö tryggja gamla fólkinu hús-
næöi, fæöi og aöra þjónustu,
jafnframt þvi aö veita likam-
lega og andlega örvun", svaraöi
Guöjón. „Þaö er heldur engin á-
stæöa til þess aö slik heimili
þurfi aö einangrast. Gamla
fólkiö getur jafnvel átt einangr-
aöari tilveru á einkaheimilum.”
„Einu sinni kom fram sú hug-
mynd, aö stofnsetja barnaheim-
ili hér i vesturálmunni,. sem
ekki hefur enn veriö innréttuö.
Þettavarö þó ekki aö veruleika,
en þaö eru margar aörar leiöir
til aö gera heimiliö opiö og
starfsemina lifandi. Hér mætti
t.d. halda málverka- eöa ljós-
myndasýningar, hafa kvöldvök-
ur meö þátttöku hinna ýmsu á-
hugamannafélaga I bænum
ásamt heimilisfólkinu.”
„Einn stærsti kosturinn viö
heimiliö er staösetningin. Viö
erum hér I tengslum viö daglegt
lif I bænum, án þess aö vera i
nokkrum skarkala. Ibúarnir
slitna þvl ekki úr tengslum viö
daglegt mannlíf. Kaupfélagiö og
aörar verslanir eru hér rétt viö,
og heilsugæslustöö er I byggingu
hér viö hliöina. Ibúarnir þurfa
þvi ekki annaö en aö lita út um
gluggann eöa bregöa sér út
fyrir dyrnar til aö lenda mitt I
hringiöu mannllfsins.”
Gamla fólkið hafsjór af
fróðleik
Hvaö um samstarf viö skól-
ana?
„Já, ég hef mikinn hug á aö
koma á samvinnu viö skólana,
t.d. varöandi samfélagsfræöi.
Þaö hefur veriö nokkuö um þaö
aö skólabörn heimsæki heimili
sem okkar og stytti gamla fólk-
inu stundirnar, en þvi ekki aö
snúa dæminu viö? Gamla fólkiö
býr yfir hafsjó af fróöleik er
kynslóö sem lifaö hefur byltingu
I öllum lifnaöarháttum þjóöar-
innar, bæöi til sjávar og sveita.
Krakkarnir gætu komiö hér og
notiö fróöleiks, t.d. viö gerö
söguverkefna, og jafnvel gert úr
þvi leikþætti I samvinu viö
gamla fólkiö.”
Ibúarnir hér hafa allir fóta-
vist, en hvaö meö sjúkravist
þegar lasleiki steöjar aö?
„Þaö er útbreiddur misskiln-
ingur aö heimili fyrir aldraöa
séu sjúkrastofnanir. Viö erum I
raún og veru lítiö betur sett
heldur en einkaheimili til aö
annast sjúka. Þaö hefur hins
vegar komiö I ljós þann tlma
sem heimiliö hefur starfaö, aö
þörf fyir sllka aöstööu er fyrir
hendi. Þaö hefur þvl komiö til
tals aö útbúa sjúkraherbergi I
vesturálmunni, sem enn er ó-
innréttuö. Sllkri aöstööu þyrfti
aö koma á fót strax, þeirra
vegna sem veikir eru, starfs-
fólksins vegna og ekki sist
þeirra sem frlskir eru”, sagöi
Guöjón Brjánsson I lok samtals-
ins.
Þaö var létt yfir Ibúum Dal-
bæjar þegar blaöamaöur Visis
var þar I heimsókn. Nokkrir
voru aö spila gömlu-vist, I einni
Ibúöinni var veriö aö hnýta
spyröur, aörir voru aö prjóna
eöa llta I blööin.
„Hér llöur okkur vel, ég get
ekki imyndaö mér aö hægt sé aö
búa betur aö gömlu fólki. Viö
getum hvortheldur sem viö vilj-
um veriö út af fyrir okkur I íbúö-
um okkar, sem eru búnar okkar
húsmunum, eöa notiö samvista
viö aöra Ibúa. Meira er varla
hægt aö fara fram á”, sgöi einn
af Ibúum Dalbæjar.
Aö þeim oröum sögöum
kvöddum viö Dalbæinga.—G.S.
Hjörtur Björnsson hefur aö-
stööu til aö binda bækur.
Þau voru aö spila „gömlu-vist”: Jóhann G. Sigurösson, Friörika Jónsdóttir, Zophonias Jónsson og Elinborg Jónsdóttir.
Dagur i lífi Dalbæinga
„Viö byrjum daginn kl. 9 meö
morgunveröi”, sagöi Guöjón.
„Slöan er lesin framhaldssaga
þvi margir ibúarnir eru orönir
sjóndaprir og eiga erfitt meö
lestur. Starfsmaöur eöa ern Ibúi
sér um lesturinn. Slöan er há-
degisveröur og eftir matinn
leggja menn sig aö gömlum siö.
Slöan er frjáls tlmi. Margir
grlpa I prjóna, föndra, binda
bækur eöa gripa I spil. Þá er
fariö I gönguferöir og margir fá
heimsóknir.”
Myndir og
texti:
Gisli Sigur-
geirsson.
Þjónustumiðstöð fyrir
aldraða
Asgeröur Jónsdóttir, kona Sig-
fúsar, sagöi gott aö stytta stund-
irnar viö prjóna — „ætli þetta
veröi ekki þaö slöasta sem maö-
ur getur”.
„Vonandi veröur hægt aö
skapa vinnuaöstööu i kjallaran-
um áöur en langt um líöur, en ó-
nefndur Svarfdælingur hefur
lagt fram myndarlega fjárhæö
til aö sllkt geti oröiö. Þar höfum
viö hugsaö pkkur aö koma upp
léttum heimilisiönaöi tengdum
sjávarútvegi, t.d. viö veiöa-
færagerö. Er raunar þegar haf-
inn vlsir aö sllku, þar sem
nokkrir Ibúarnir hnýta spyröur
— og hjá okkur er hægt aö fá ó-
dýrustu spyröurnar”, sagöi
Guöjón.
„Sllk vinnuaöstaöa gæti kom-
iö fleirum til góöa en ibúum
heimilisins”, hélt Guöjón á-
fram. „Hér mætti hæglega
koma á fót nokkurs konar þjón-
ustumiöstöö fyrir aldraöa og
öryrkja. Þeir gætu komiö til
starfa aö vild og fengiö um leiö
daglega heilsugæslu, viötöl viö
„Starfsmennirnir eru gestir f Ibúöum helmilisfólksins” — Guöjón Brjdnsson, forstööu-
maftur.
1
I
1
I
i
B

sa
sss mm em m
Ssá í®SS