Morgunblaðið - 10.11.2001, Page 1
PAKISTANSKIR lögreglumenn
skutu fjóra mótmælendur til bana í
grennd við Oubaro, skammt frá
þjóðveginum milli héraðanna Sindh
og Punshab, í gær. Víða í landinu
var mótmælt stuðningi stjórnvalda
við stríðið gegn talibönum. Ljós-
myndarar og kvikmyndatökumenn
fylgjast hér með lögreglumanni
skjóta táragasi í Rawalpindi.
Reuters
Óeirðir í Pakistan
258. TBL. 89. ÁRG. LAUGARDAGUR 10. NÓVEMBER 2001 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 10. NÓVEMBER 2001
TALSMENN Norðurbandalagsins í
Afganistan fullyrtu í gærkvöld að
herir þess hefðu náð borginni Mazar-
e-Sharif í norðurhluta landsins á sitt
vald með fjögurra daga sókn úr þrem
áttum með upp undir 8.000 þúsund
manna liði. Hefðu talibanar flúið án
þess að veita mikla mótspyrnu og
skilið eftir særða liðsmenn, um 250
hefðu verið handteknir. Reynist
Norðurbandalagið hafa rétt fyrir sér
hafa orðið mikil umskipti, borgin er
mikilvægasta samgöngumiðstöð í öll-
um landshlutanum og þar er flugvöll-
ur. Bent er á að hægt verði að efla
Norðurbandalagið með vellinum og
flutningum á jörðu niðri frá Úsbek-
istan.
Talibanar sögðust í gærkvöldi vera
að endurskipuleggja lið sitt við Maz-
ar-e-Sharif en viðurkenndu að hafa
látið undan síga í suðurhluta borg-
arinnar. Þeir sögðu Bandaríkjamenn
hafa gert harðar sprengjuárásir á lið
talibana við borgina undanfarna
daga.
„Það eru átök á nokkrum vígstöðv-
um ef nota má það hugtak. Vegna
þess að mikið ryk er í loftinu er þó
mjög erfitt að slá því föstu hvað er að
gerast, nema á afmörkuðum stöðum
þar sem fengist hafa lýsingar sjón-
arvotta,“ sagði John Stufflebeam,
flotaforingi og næstráðandi aðgerða
á vegum herráðsins bandaríska, um
stöðu mála í Mazar-e-Sharif. Hann
sagði of snemmt að segja til um það
hvort talibanar gætu hafið gagnsókn.
Íbúar Mazar-e-Sharif eru um 200
þúsund og flestir hafa flúið á brott
vegna bardaganna en þeir eru aðal-
lega úr röðum þjóðarbrota Úsbeka
og Tadsjika í Afganistan. Þrír hers-
höfðingjar fara fyrir liði Norður-
bandalagsins við borgina og er einn
þeirra Úsbekinn Rashid Dostam sem
réð árum saman fyrir henni og ná-
lægu svæði en talibanar hröktu hann
á brott árið 1998.
Talibanar eru flestir af þjóðflokki
Pastúna sem er fjölmennasta þjóð-
arbrot Afganistans. Colin Powell,
utanríkisráðherra Bandaríkjanna,
sagði í gær að koma yrði á laggirnar
nýrri ríkisstjórn allra þjóðarbrota.
Norðurbandalagið ætti að þjarma að
talibönum í höfuðstaðnum Kabúl en
ekki taka borgina vegna þess að dvöl
þeirra þar gæti valdið miklum vanda
og ekki víst að íbúarnir myndu fagna
liðsmönnum bandalagsins.
George W. Bush Bandaríkjaforseti
átti í gær fund með Atal Behari
Vajpayee, forsætisráðherra Ind-
lands, í Washington og hét ráð-
herrann Bush fullum stuðningi Ind-
verja í baráttunni gegn hryðju-
verkum. Allsherjarþing Sameinuðu
þjóðanna kemur saman í New York
um helgina og hyggst Bush biðja
þátttakendur í bandalaginu gegn
hryðjuverkum að auka stuðning í
verki en ekki aðeins í orði.
Talsmaður al-Qaeda, samtaka
Osama bin Ladens, sagði í gær í við-
tali við sjónvarpsstöðina Al-Jazeera í
Katar að Bush Bandaríkjaforseti
færi með ósannindi þegar hann full-
yrti að búið væri að gera út af við
samtökin og her talibana.
„Allur heimurinn hlær að lygum
hans,“ sagði talsmaðurinn, Ayman el-
Zawahri.
Liðsmenn Norðurbandalagsins komnir inn í Mazar-e-Sharif
Herlið talibana sagt
flúið frá borginni
Washington, Jabal Saraj. AP, AFP.
AP
Liðsmaður Norðurbandalagsins á vígstöðvunum um 30 kílómetra frá
höfuðstaðnum Kabúl veifar vopni sínu í gær. Miklar loftárásir voru
gerðar á stöðvar talibana norðan við borgina.
Markmið/28
Bandaríkjamenn
segja ástandið
enn mjög óljóst
RÍKISSTJÓRN norsku borgara-
flokkanna lagði í gær fram endur-
skoðað fjárlagafrumvarp en þar er
gert ráð fyrir verulegum skattalækk-
unum, að sögn Aftenposten. Kveðst
hún ætla að fjármagna þær með nið-
urskurði opinberra útgjalda en ekki
að seilast dýpra í olíusjóðinn en gert
hafði verið ráð fyrir í frumvarpi fyrri
stjórnar Verkamannaflokksins.
Ríkisstjórn Kjell Magne Bonde-
viks forsætisráðherra hyggst lækka
skatta og tolla á næsta ári um 85
milljarða ísl. kr. eða um 40 milljarða
kr. umfram það sem Jens Stolten-
berg, fyrrverandi forsætisráðherra,
hafði lagt til. Skattleysismörk verða
hækkuð en fjármagnsskattur aftur á
móti hækkaður. Flugvallarskattur
verður afnuminn á næsta ári og tollar
á sterkum vínum verða lækkaðir um
15% eins og Verkamannaflokkurinn
lagði einnig til. Tollar á bjór, léttu víni
og áfengislausum drykkjum verða
lækkaðir um 5%.
Þessum útgjöldum og öðrum verð-
ur meðal annars mætt með því að
lækka byggðastyrki um rúma fjóra
milljarða ísl. kr. og framlög til At-
vinnu- og þróunarsjóðs ríkisins verða
skorin niður um tæpa sex milljarða
kr. 2,4 milljarðar kr. verða sparaðir
með því að hætta við áætlun Verka-
mannaflokksins um ókeypis lyf fyrir
aldraða og fatlaða og fyrirhugað er að
draga úr stuðningi við fjölmiðla eins
og Stoltenberg gerði einnig ráð fyrir.
Lægri landbúnaðarstyrkir
Ríkisstjórnin ætlar að draga úr
framlögum til landbúnaðarins og í
stað þess að hækka þau eins og Stolt-
enberg lagði til, verða þau skorin nið-
ur um rúma 2,7 milljarða kr. Tals-
menn stjórnarinnar segja, að fjár-
lagafrumvarpið muni koma þeim best
sem standa höllum fæti. Til jafnaðar
er skattalækkunin á mann rúmar
20.000 ísl. kr. en hún er mest hjá þeim
tekjuhæstu en minnst hjá þeim, sem
minnstu tekjurnar hafa.
Í frumvarpinu er gert ráð fyrir, að
fjárlagaafgangurinn verði tæplega
1.800 milljarðar ísl. kr., nokkru minni
en í fyrra vegna lægra olíuverðs, en á
næsta ári ætlar ríkisstjórnin að nota
rúmlega 300 milljarða ísl. kr. af olíu-
tekjunum.
Skattar lækk-
aðir í Noregi
Opinber útgjöld verða skorin niður
Meirihluti
vill evru
Stokkhólmi. AP.
VEIK króna og áhyggjur af heims-
málunum virðast vera helsta ástæðan
fyrir því, að stuðningsmenn evrunnar
eru nú komnir í meirihluta í Svíþjóð.
Skoðanakönnun, sem birt var í
gær, sýnir að helmingur landsmanna
er hlynntur því að taka upp evruna
sem gjaldmiðil, 37% eru því andvíg og
12% óákveðin. Þetta er í fyrsta sinn
síðan í febrúar 1999, að evrusinnar
eru fleiri en evruandstæðingar.
Af Evrópusambandsríkjunum 15
standa Svíar, Danir og Bretar utan
Myntbandalagsins.
Svíþjóð
Þrátefli í
Marrakesh
Marrakesh. AP.
FULLTRÚAR á ráðstefnu Samein-
uðu þjóðanna um Kyoto-bókunina,
sem haldin er í Marokkó, reyndu í
gærkvöld að semja um meðferð los-
unarkvóta á koldíoxíði. Búist var við
að reynt yrði til þrautar í nótt.
Rætt var um að efnt yrði til fram-
haldsráðstefnu á næsta ári ef ekki
tækist að komast að niðurstöðu.
Stefnt er að því að semja um allt að
5,2% samdrátt í losun á koldíoxíði
fyrir árið 2012 en lofttegundin er tal-
ið valda gróðurhúsaáhrifum.
Ástralar, Japanir, Rússar og Kan-
adamenn í Regnhlífarhópnum svo-
nefnda, er Íslendingar hafa starfað
með, neituðu enn í gærkvöld að sam-
þykkja málamiðlun. Ríki munu með-
al annars geta fullnægt skuldbind-
ingum sínum um minni útblástur
með því að auka bindingu koldíoxíðs
í skógum og ræktarlandi.
♦ ♦ ♦