Morgunblaðið - 10.11.2001, Page 55

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 10. NÓVEMBER 2001 55
var á milli heimsókna. Öll litu þau
upp til hans og fannst þeim hann
mjög gamall og sérstakur maður.
Þau munu minnast hans með söknuði
og finnast skrítið að heimsækja bara
langömmu þar sem þau eru eitt í
þeirra huga.
Elsku afi, mikið eigum við eftir að
sakna þín og þykir okkur afar erfitt
að kveðja þig þar sem þrjú okkar eru
erlendis. Megi guð geyma þig.
Þín barnabörn,
Hilmar, Jensína,
Þorbjörg og Þórður.
Okkur langar að minnast afa okk-
ar með nokkrum orðum. Afi í Hnífs-
dal, eins og við kölluðum hann, var
fæddur á fyrstu árum seinustu aldar.
Hann var því orðinn nokkuð fullorð-
inn þegar við systkinin komumst til
vits og ára.
Afi var alinn upp hjá fósturforeldr-
um frá fimm ára aldri og kynntist
snemma því að vinna fyrir sér. Oft
sagði afi okkur sögur af uppvexti sín-
um. Okkur er minnisstæð sagan af
fermingardegi hans. Hann var þá
farinn að stunda sjóróðra í verstöð.
Hann gekk til prests í Ögri og þurfti
á sjálfan fermingardaginn að ganga
þaðan og inn að Grund í Skötufirði til
þess að sækja fermingarfötin sín og
svo aftur til baka. Svona sögur sagði
afi okkur til þess að minna okkur á
það hve tímarnir hafa breyst.
Þegar við systkinin hugsum til
baka sjáum við fyrir okkur góðlegan
lágvaxinn mann sem alltaf tók glað-
lega á móti okkur þegar við komum í
heimsókn. Oft fundum við hann í
garðinum þar sem hann var að hugsa
um trén sín og kartöflurnar, niðri í
kjallara að smíða eða inni í afaher-
bergi að grúska í ættfræðinni. Afi
hafði mikinn áhuga á ættfræði og
varði löngum tíma í að viða að sér
upplýsingum um hinar og þessar
ættir. Allt þetta skráði hann sam-
viskusamlega sér til ánægju og til
fróðleiks fyrir aðra. Afi gat rakið ætt-
ir manna langt aftur í aldir. Okkur
fannst merkilegt að hann skyldi geta
rakið ættir sínar alveg aftur að land-
námsmönnum. Hann hélt oft langar
tölur um ættfræði og þótti okkur oft
erfitt að halda þræðinum en jafn-
framt óskiljanlegt hvernig hann gat
munað allt þetta. Afi skráði ættir sín-
ar og ömmu og setti saman í möppu í
þeirri von að áhugi barnabarnanna
myndi með tímanum glæðast og
kannski á áhugi okkar á ættfræði eft-
ir að aukast þegar árin líða.
Afi vildi allt fyrir okkur gera og
ósjaldan leyfði hann okkur að róta
svolítið í herberginu sínu og prenta á
ritvélina sem hann átti. Þegar Gunn-
ar Örn var lítill var hann hjá ömmu
og afa á meðan foreldrar okkar voru
að vinna. Hann og afi skemmtu sér
vel og ekki var að sjá að áttatíu ára
aldursmunur væri á milli þeirra. Þeir
afi léku sér í feluleik og ekki þótti afa
það tiltökumál að fela sig inni í fata-
skáp til að gera leikinn skemmtilegri.
Hann skreið á fjórum fótum með
Gunnar Örn á bakinu eða þeir léku
sér saman með dótið sem var geymt
undir dívan í afaherbergi.
Nú hefur afi í Hnífsdal kvatt í
hinsta sinn og með þessum orðum
þökkum við samfylgdina.
Eygló, Sunna og
Gunnar Örn Guðmundsbörn.
Loks þegar hlíð fær hrím á kinn
hneggjar þú á mig fákur minn.
Stíg ég á bak og brott ég held
beint inn í sólarlagsins eld.
Þessar línur eru úr ljóðinu Maður
kveður að haustlagi eftir Ólaf Jóhann
Sigurðsson. Þegar við systkinin
fréttum andlát afa okkar frá Hnífsdal
kom fyrst upp í hugann mynd af
hnarreistum manni með sterkan per-
sónuleika og ákveðnar skoðanir. Við
barnabörnin hans norður í landi bið-
um allaf spennt eftir því að amma og
afi kæmu í sveitina en það gerðu þau
á hverju sumri í nær 40 ár. Það var
tilhlökkunarefni þegar þau renndu í
hlaðið á Bjöllunni, en það var sú bíla-
tegund sem afi átti alla tíð, liturinn
var það eina sem breyttist. Afi hafði
mikla trú á iðjusemi og honum féll
aldrei verk úr hendi. Þegar hann
kom í sveitina á sumrin bauð hann
strax fram vinnukrafta sína og aldrei
var hann ánægðari en þegar verk-
efnin voru mörg. Hann fylgdist vel
með okkur krökkunum vinna skyldu-
störfin og var óspar á að leiðbeina og
hvetja okkur til að vera dugleg. Hann
brýndi fyrir okkur að vanda allt það
sem við tækjum okkur fyrir hendur á
lífsleiðinni.
Afi var mikill landsbyggðarmaður
og trúr sinni heimabyggð. Hann
hafði sterkar skoðanir á þjóðmálum
og átti erfitt með að skilja að fólk
vildi frekar búa á mölinni fyrir sunn-
an en í faðmi vestfirskra fjalla. „Það
er ekkert að landsbyggðinni,“ sagði
hann, „það er eitthvað að fólkinu sem
vill frekar búa í kolaportum í Reykja-
vík.“
Skólaganga afa var stutt og talaði
hann oft um að hann hefði kosið að
læra meira en aðstæður hans á þeim
tíma buðu ekki upp á slíkan munað.
Hann var því mjög stoltur af barna-
börnunum sínum þegar þau luku ein-
hverjum áfanga á menntabrautinni.
Þrátt fyrir stutta skólagöngu var afi
mikill viskubrunnur. Hann las mikið,
fylgdist með fréttum fram á síðasta
dag, og vissi glöggt hvað var að ger-
ast í heiminum á hverjum tíma.
Afi hafði áhuga á ættfræði og mikil
vinna liggur eftir hann um það mál-
efni. Hann var einnig fróður um land
og þjóð. Gaman þótti honum að
kynna sér sögu staðanna og var haf-
sjór upplýsinga um örnefni og aðra
staðhætti sem hann skoðaði á ferðum
sínum um landið. Útþráin blundaði
sterk í honum en maður af hans kyn-
slóð lét margt annað ganga fyrir því
að láta draumana rætast. Eina ferð
fóru þau amma þó til Noregs og
höfðu gaman af.
Vinnusemi og vandvirkni afa fór
ekki fram hjá neinum og húsið og
garðurinn þeirra í Hnífsdal bar fag-
urt vitni um það. Þaðan eigum við
systkinin góðar minningar, bæði sem
börn og líka eftir að við urðum full-
orðin. Þó að langt hafi verið á milli
okkar hafa tengsl okkar systkinanna
við afa og ömmu allaf verið sterk. Nú
á seinni árum, þegar við höfðum
stofnað eigin heimili, dvöldu þau oft
hjá okkur á ferðum sínum. Síðastliðið
vor voru fermingar í fjölskyldunni og
þá létu þau sig ekki vanta og í ágúst
heimsóttu þau líka Skagafjörðinn.
Afi hefði orðið 95 ára á næsta ári.
Fyrir sex árum, þegar heilsa
þeirra hjóna fór að bila, fluttu þau af
Skólaveginum inn á Dvalarheimilið
Hlíf á Ísafirði. Þar bjuggu þau sér
fallegt heimili. Það var afa þungbært
að skilja við húsið sitt og garðinn sem
hann var svo stoltur af og hafði eytt
svo mörgum stundum í.
Afi og amma eignuðust þrjú börn,
12 barnabörn og barnabarnabörnin
eru orðin 17. Hann var stoltur af
þessum hópi og gladdist yfir hverju
barni sem fæddist. Afi sagði allaf að
það væru börnin sem skiptu öllu
máli, því þau myndu erfa landið.
Elsku afi, við eigum eftir að sakna
þín. Þú ert búinn að vera fastur
punktur í lífi okkar alla ævi. Sterkum
persónuleika þínum munum við aldr-
ei gleyma og minnumst þín með
hlýju, virðingu og stolti.
Elsku amma, við erum svo rík að
hafa fengið að hafa ykkur afa svo
lengi hjá okkur. Við vitum að það
verður tómlegt hjá þér en þú heldur
ótrauð áfram því dugnaður þinn,
áhugi og lífsgleði hefur allaf vakið að-
dáun okkar allra. Blessuð sé minning
afa frá Hnífsdal.
Grétar, Þórleif,
Guðný Þóra, Anna Steinunn
og Elfa Hrönn.
Í ljóðlínum birtast oft sem í sjón-
hending sannindi lífsins. Þetta upp-
lifði ég með sterkum hætti, er mér
bárust til eyrna annarsvegar fréttir
af láti föðurbróður míns, Þórðar Sig-
urðssonar, og nánast á sömu stundu
tilkynning um fæðingu barnabarns.
„Kynslóðir koma, kynslóðir fara“
kvað skáldið Matthías í ljóðinu góða
„Fögur er foldin“. Í hnotskurn er
þetta gangur lífsins.
Hugurinn reikar til æskuáranna á
Ísafirði þar sem alist var upp í nábýli
við stóran hóp móður- og föðursystk-
ina og fjölskyldna þeirra. Tvö föður-
systkin mín, Steinunn og Þórður,
bjuggu í Hnífsdal og hin tvö, Sigur-
laug og Sigurður faðir minn, á Ísa-
firði. Fyrir mína tíð bjó Guðmundur
bróðir þeirra einnig í Hnífsdal, en
hann drukknaði aðeins 32 ára gamall.
Það var mikill samgangur á milli
systkinanna og fjölskyldna þeirra,
ekki síst þar sem Sigurður afi og Þor-
björg amma bjuggu síðustu samvist-
arár sín í skjóli Steinunnar dóttur
sinnar í Hvammi í Hnífsdal en síð-
ustu æviár afa míns dvaldi hann á
heimili foreldra minna á Ísafirði.
Móðir mín minntist oft þeirra
stunda þegar skotist var á milli þess-
ara byggðarlaga fótgangandi, kon-
urnar uppábúnar í upphlut eða
peysuföt áður en bílaeign fólks var
orðin almenn.
Þessi systkin ólust upp við fátækt
og afar bág kjör. Ung að árum voru
þau lánuð í vist og til snúninga eða
komið fyrir í fóstri. Öll voru þau vel
gefin til munns og handa og draumur
þeirra allra var að hljóta einhverja
menntun. Engrar skólagöngu nutu
þau í æsku utan fermingarfræðsl-
unnar en það var eins og innprentað í
þau að gefast ekki upp þótt á móti
blési og vinna úr því sem guð gaf
þeim.
Draumur Þórðar að menntast af
skólagöngu rættist ekki fyrr en hann
var orðinn 25 ára gamall þegar hann
hlaut vist í Bændaskólanum á
Hvanneyri og lauk hann búfræði-
prófi eftir tveggja ára nám. Taldi
hann þetta hafa verið eitt af sínum
gæfusporum og bar alla tíð hlýjan
hug til skólans, fannst hann búa yfir
meiri þekkingu og þroska og hafa
fengið víðari sýn eftir veru sína þar.
Frændi minn var ákveðinn maður
að eðlisfari og oft nokkuð stífur á
meiningunni. Minnist ég þess að fað-
ir minn og hann gátu mjög gjarnan
verið á öndverðum meiði um menn
og málefni. Þá fóru pólitískar skoð-
anir þeirra ekki saman þar sem
Þórður fylgdi Sjálfstæðisflokknum
að málum en pabbi var trúr Alþýðu-
flokknum. Gátu báðir orðið stórorðir
og háværir og kveðjur stuttaralegar.
En þeir virtu hvor annan og voru
góðir bræður.
Þórður vann einkum við smíðar,
sjósókn og ýmiss konar verkstjórn.
En hugur hans stóð einnig til bú-
starfa og bjó fjölskyldan hátt í áratug
á Bakka í Hnífsdal og bættu þau
mjög jörðina að húsakosti og ræktun
á þeim tíma. Hann tók einnig virkan
þátt í margs konar félagslegu starfi
fyrir byggðarlag sitt.
Á efri árum fékk Þórður mikinn
áhuga á ættfræði og eyddi ómældum
tíma í að grafast fyrir og safna upp-
lýsingum um líf og tilveru forfeðra
sinna.
Þegar við hjónin hófum byggingu
fjóss hér á Torfalæk fyrir rúmum 30
árum, benti faðir minn okkur á að
Þórður bróðir sinn væri ekki í föstu
verki það sumarið. Það varð að ráði
að Þórður réð sig til okkar og vann
hér við bygginguna í tvö sumur. Um
helgar skrapp hann gjarnan til dótt-
ur sinnar Guðrúnar, sem býr á Höfða
í Skagafirði. Á þessum tíma kynntist
ég frænda mínum vel. Hann var
vandvirkur og voru verk hans unnin
af alúð, metnaði og samviskusemi.
Hann var einnig hlýr og tillitssamur
og alla tíð síðan hefur hann látið sér
annt um hagi okkar og þótt gaman að
fylgjast með breyttum búskapar-
háttum.
Í áranna rás hafa Guðný og Þórður
litið gjarnan inn til okkar á leið sinni
til dvalar á Höfða og nú síðast á liðnu
sumri. Þá var ljóst að frændi minn
var orðin hrumur, en hugurinn bar
hann hálfa leið. Okkur hjónunum
ásamt tengdaföður mínum þótti afar
ánægjulegt og vænt um að eiga þessa
stund með þeim.
Sá síðasti úr þessum systkinahópi
er genginn. Þau fæddust ekki með
silfurskeið í munni fremur en svo
margir af næstsíðustu aldamótakyn-
slóð. En þau báru höfuðið hátt og
sýndu dug og útsjónarsemi. Eða eins
og Þórður sagði eitt sinn við mig:
„Við höfum öll átt farsælt líf, heil-
brigð börn, barnabörn og barna-
barnabörn og er nokkuð annað sem
skiptir meira máli?“
Við fjölskyldan vottum Guðnýju,
sem átt hefur langa samfylgd með
Þórði, börnum þeirra Guðrúnu, Sig-
ríði og Guðmundi sem og tengda-
börnum og fjölskyldum þeirra inni-
lega samúð.
Blessuð sé minning hans.
Elín S. Sigurðardóttir.
✝ IngimundurJónsson fæddist á
Brekku í Núpasveit í
Norður-Þingeyjar-
sýslu 23. nóvember
1908. Hann lést á
Fjórðungssjúkrahús-
inu á Akureyri 5.
nóvember síðastlið-
inn. Foreldrar hans
voru hjónin Jón Ingi-
mundarson, bóndi á
Brekku, f. 22. mars
1863, d. 4. nóv. 1927,
og Þorbjörg Jóhann-
esdóttir, f. 9. jan.
1878, d. 13. júní 1959.
Systkini Ingimundar voru Hólm-
fríður, f. 5. júlí 1905, d. 16. sept.
2000, Guðbjörg, f. 24. sept. 1906,
d. 30. apríl 1949, Jóhannes, f. 16.
júlí 1910, d. 30. sept. 1915, Ingiríð-
ur, f. 17. des. 1911, d. 26. apríl
1944, Arnbjörg, f. 2. sept. 1913, d.
24. mars 1916, Jóhannes, f. 16.
júní 1915, d. 13. maí 1971, Kjart-
an, f. 6. sept. 1917, d. 15. ágúst
2001, Þorbjörg, f. 9. mars 1920, d.
25. okt. 2001.
Ingimundur kvæntist 14. mars
1945 Guðrúnu Dagbjartsdóttur, f.
8. júlí 1921. Foreldrar hennar
voru Dagbjartur Elíasson, f. 26.
júlí 1890, d. 31. ágúst 1978, og
kona hans Þórunn Gísla Bogadótt-
ir, f. 27. febrúar 1893, d. 5. mars
1944. Börn Ingimundar og Guð-
rúnar eru Inga Þórhildur, f. 14.
maí 1946, gift Baldvini H. Sig-
urðssyni, sonur þeirra er Jón Ingi;
Þorbjörg, f. 26. maí 1948, d. 6.
sept. 1962; Jón, f. 4. maí 1950,
kvæntur Björgu
Guðmundsdóttur,
börn þeirra eru Guð-
rún, Ingimundur,
Árni Björn og Árdís
Hrönn. Synir Bjarg-
ar og fóstursynir
Jóns eru Reynir og
Guðmundur; Rafn, f.
2. maí 1953, í sam-
búð með Elínu Ölmu
Arthúrsdóttur;
Magnús, f. 26. sept
1954, kvæntur Stef-
aníu Vigdísi Gísla-
dóttur, börn þeirra
eru Ólöf, Þorbjörn
Gísli og Bogi Rafn; Guðmundur, f.
8. nóv. 1956, kvæntur Unni Rögnu
Benediktsdóttur, börn þeirra eru
Benedikt Karl, Guðrún Hulda og
Jón Valgeir; Dagbjartur Bogi, f.
17. des. 1958, og Guðbjörg, f. 26.
maí 1962, gift Páli Sverrissyni,
börn þeirra eru Auður og Oddur.
Nokkur fósturbörn voru alin upp
á Brekku, þeirra á meðal var
Bragi Stefánsson, f. 16. ágúst
1931.
Ingimundur var bóndi á Brekku
frá 1927 til 1982. Hann gegndi
mörgum trúnaðarstörfum fyrir
byggðarlag sitt, var m.a. í stjórn
Kaupfélags Norður-Þingeyinga
og deildarstjóri Núpadeildar
kaupfélagsins um árabil, í stjórn
Fjárræktarfélags Núpssveitunga
og Búnaðarfélagsins og í stjórn
Snartarstaðakirkju.
Útför Ingimundar fer fram frá
Snartarstaðakirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14.
Látinn er bændahöfðinginn Ingi-
mundur á Brekku, 93 ára að aldri.
Hann varð bóndi á Brekku við lát
föður síns, þá 18 ára að aldri, og bjó
þar ásamt Kjartani bróður sínum
allt til þess er sonur hans, Dagbjart-
ur Bogi, tók við búinu. Móðir hans,
Þorbjörg, var húsmóðir á Brekku
allt til þess að Ingimundur kvæntist.
Ingimundur var aldrei langdvölum
frá Brekku að undanskildum náms-
tíma á bændaskólanum á Hvann-
eyri. Eftir námið á Hvanneyri reisti
hann nýtt steinhús á Brekku sem
leysti gamla timburhúsið af hólmi. Á
Brekku hefur sama ættin búið í
marga mannsaldra. Landareignin er
stór og þar hefur lengi verið stórt
sauðfjárbú, oft með um 6–700 fjár á
fóðrum.
Alltaf hefur verið margt um
manninn á Brekku, mörg börn, fóst-
urbörn og aðrir sem bjuggu þar eða
áttu þar skjól um lengri eða
skemmri tíma. Alltaf hefur verið þar
gestkvæmt, enda gestrisni mikil, svo
og glaðværð, og bærinn í þjóðbraut.
Ingimundur Jónsson var glæsi-
legur maður, mikill á velli og fríður
sýnum.
Hann var hagsýnn bóndi, mikill
fjárræktarmaður, snillingur í með-
ferð hesta, fastheldinn og úrræða-
góður. Hann var hógvær í fram-
göngu en fastur fyrir og traustur
sem klettur. Landsmál vöktu mjög
áhuga Ingimundar, hann var athug-
ull, gjarn á að ræða málin og vekja
fólk til umhugsunar fremur en að
fella dóma.
Ingimundur var kominn undir
fertugt þegar hann festi ráð sitt, en
þau Guðrún Dagbjartsdóttir kynnt-
ust er hún kom í sveitina sem nýút-
skrifuð ljósmóðir. Ingimundur og
Guðrún voru samhent hjón og harð-
dugleg, ekki síst við jarðarbætur,
ræktun og uppgræðslu landsins,
sem er sérstakt áhugamál Guðrún-
ar. Þau eignuðust átta gjörvileg
börn en urðu fyrir þeirri þungu sorg
að missa dóttur sína, Þorbjörgu, ný-
fermda. Ingimundur var hamingju-
maður og hann varð þeirrar gæfu
aðnjótandi að halda andlegu atgervi
allt til andlátsstundar. Hann naut
með Guðrúnu langrar elli í því um-
hverfi sem honum þótti vænst um og
í nálægð margra barna sinna og
barnabarna.
Augljóst var hversu kært var milli
Ingimundar og systkina hans, en
fjögur systkinanna náðu háum aldri.
Þau hafa nú öll kvatt þennan heim á
rúmu ári og tvö þeirra, Ingimundur
og Þorbjörg, með einungis tíu daga
millibili.
Langri vegferð er lokið. Margs er
að sakna en mikið ber að þakka.
Blessuð sé minning Ingimundar
Jónssonar.
Þorbjörg Þóroddsdóttir.
INGIMUNDUR
JÓNSSON