Morgunblaðið - 02.12.2001, Blaðsíða 14

14 B SUNNUDAGUR 2. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ÉG paufaðist upp brekkunamóður og másandi. Viðhöfðum verið á ferðinnifrá því um nóttina en núskein sólin sterkt á okkur.
Gangan virtist endalaus og þreytan
farin að segja til sín en við héldum
samt þrautseigir áfram. Loksins
komumst við upp úr brekkunni og
nú blasti tindurinn við. Framundan
beið hæsti tindur Evrópu, Mt.
Blanc. Eða hvað? Ég var allavegana
á þeim tíma sannfærður um að ég
væri að klífa hæsta tind Evrópu.
Árið var 1988 og ég var sextán
ára, fullur af spenningi yfir að tak-
ast á við stórbrotin Alpafjöllin. Bún-
aðurinn í þá daga var ef til ekki upp
á það besta því stuttu eftir brottför
hafði annar mannbroddurinn brotn-
að en það stöðvaði mig ekki í að
halda áfram. Ég tölti upp á tindinn
á öðrum mannbroddinum sigri hrós-
andi yfir árangrinum.
En allt er í heiminum hverfult.
Landafræðibækurnar höfðu ekki á
réttu að standa. Sovetríkin liðuðust
í sundur og þá rifjaðist það upp fyr-
ir mönnum að hluti Rússlands væri í
hinni landfræðilegu Evrópu og þar
leyndist hár tindur. Fjallið Elbrus
er 5.642 metra hátt, 832 metrum
hærra en Mt. Blanc. Það er í Kákas-
usfjöllum á milli Svartahafs og
Kaspíahafs, syðst í Rússlandi. Kák-
asusfjöll skipta Evrópu og Asíu en
þar sem fjallið er norðanmegin í
fjallgarðinum er það hæsta fjall álf-
unnar okkar, reyndar í útjaðrinum
en samt hæsta fjall Evrópu. Þetta
snæviþakta eldfjall státar af tveim-
ur tindum og er aðeins 21 metra
hæðarmunur á þeim.
Ekki þverfótað fyrir hermönnum
á flugvellinum
Seinni hluta ágúst hélt ég af stað í
leiðangur til að klífa Elbrus, annan
tindinn í Sjö tinda leiðangri mínum.
Ég flaug til Moskvuborgar og hitti
þar ferðafélaga minn Ingvar Ágúst
Þórisson dagskrárgerðarmann. Við
héldum rakleiðis áfram með innan-
landsflugi til borgar sem nefnist
Míneralní Vodí sem merkir Öl-
kelduvatn.
Það vakti athygli mína á flugvell-
inum að ekki varð þverfótað fyrir
hermönnum. Ástæðan var sú að fyrr
á árinu sprengdu téténskir skæru-
liðar flugstöðvarbygginguna. Uppi á
vegg mátti sjá lýst eftir skuggaleg-
um mönnum sem taldir voru bera
ábyrgð á ódæðinu. Mér fannst ég
nokkuð öruggur gagnvart misind-
ismönnum vegna allrar gæslunnar
en fannst þó óþægilegt að vera
reglulega stöðvaður af vopnuðum
hermönnum og spurður um vega-
bréf og vegabréfsáritun.
Nú tók við ökuferð með gamalli
rússneskri rútu sem hristist og
skalf og átti í mestu vandræðum
með minnstu brekkur. Garmurinn
komst áfram þó hægt færi og það
skipti mestu máli.
Við höfðum ekki ekið lengi þegar
við vorum stöðvaðir af lögreglunni.
Bílstjórinn okkar fór út en kom að
vörmu spori og við héldum ferðinni
áfram. Þegar við spurðumst fyrir
um atvikið kom í ljós að þeir sem
fara um þjóðvegina þurfa að borga
mútur til lögreglunnar og þykir það
ekkert tiltökumál. Við ókum áfram
um hérað sem nefnist Kabardino-
Balkaria og er eitt af fátækustu hér-
uðum Rússlands. Helsti atvinnuveg-
urinn er landbúnaður og var okkur
sagt að lítið væri upp úr honum að
hafa og þess vegna væri fólkið fá-
tækt. Við tókum eftir því að íbú-
arnir voru nokkuð dökkir á hörund
og kom í ljós að þeir eru af tyrk-
neskum uppruna. Nú fá þeir að
stunda múslimska trú sína og
byggja moskur en slíkt var áður
bannað.
Ótæmandi verkefni fyrir fjallamenn
Eftir nokkurra tíma hristing náð-
um við í Baksan-dalinn sem er við
rætur Elbrus. Þessi staður er vin-
sæll ferðamannastaður hjá Rússum
og á veturna er hér skíðastaður.
Heldur fannst okkur allt óhrjálegt
og í niðurníðslu og var sú skýring
gefin að yfirvöld fjársveltu staðinn.
Hótel stóðu auð og yfirgefin. Við
tókum sérstaklega eftir einu nokk-
urra hæða hóteli sem hafði aldrei
verið fullklárað og hafði neðsta
hæðin verið tekin undir fjós.
Við gistum í litlu þorpi sem nefn-
ist Azau, í þægilegum en nokkuð
frumstæðum skála. Þarna eyddum
við tveimur dögum í að skoða dalinn
og klífa fjallið Tsjeget þar sem gott
útsýni gafst við yfir Elbrus og önn-
ur fjöll Kákasus. Fjöllin voru enn
fallegri og stórfenglegri en við höfð-
um gert okkur grein fyrir og ekki
fór á milli mála að þau bjóða fjalla-
mönnum upp á ótæmandi verkefni.
Að morgni þriðja dags var kom-
inn tími til að halda upp í hlíðar
Elbrus. Ég hafði verið slappur
kvöldið áður og var verri morguninn
eftir. Ég velti því fyrir mér að fresta
fjallgöngunni en ákvað að halda upp
á við í trausti þess að heilsan kæm-
ist í lag.
Við byrjuðum á því að taka kláf
sem tekur nokkra tugi manna og
endar á stöð sem nefnist Mír. Þar
Eldraun á Elb
Fjallið Elbrus var annar
tindurinn sem Haraldur Örn
Ólafsson lagði að baki í
leiðangri sínum á tindana
sjö. Mont Blanc, sem lengi
vel var talið hæsta fjall Evr-
ópu, varð að bíða lægri hlut
fyrir Elbrus þegar Sovét-
ríkin liðu undir lok. Sökum
legu sinnar í Kákasusfjöll-
um Rússlands reyndist
Elbrus, þrátt fyrir allt,
hæsta fjall álfunnar.
Útsýnið úr efri hlíðum Elbrus yfir hrikalegan Kákasusfjallgarðinn.Það er stórkostleg stund þegar takmarkinu er náð. Haraldur Örn á toppi
Evrópu. Veðruð brjóstmynd af Lenín í bakgrunni.
Her- og lögreglumenn eru áberandi í Rússlandi. Haraldur Örn og Ingvar í góðum félagsskap á Rauða torginu í Moskvu. Minnismerki um fallna hermenn. Vestari tindu