Morgunblaðið - 02.12.2001, Blaðsíða 16
16 B SUNNUDAGUR 2. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
ferðalög
Hver er eftirminnilegasta ferðin?
Við hjónin fórum til Krítar í lok
ágúst ásamt syni okkar. Við höfðum
áður farið til Korfú með breskri
ferðaskrifstofu og heilluðumst af
Grikkjum og grískri menningu. Okkur langaði því að fara á fleiri staði á
þessum slóðum og ákváðum að fara til Krítar.
Hvað er sérstakt við Krít?
Það er svo margt. Þarna er ekki þetta mikla áreiti eins og er orðið á svo
mörgum ferðamannastöðum í heiminum. Á Krít fær maður frið. Mér
finnst fólkið einlægt og elskulegt og yfirleitt mjög heiðarlegt. Ef maður
gleymdi einhverju á veitingastöðum var hægt að ganga að því vísu daginn
eftir.
Hvernig var gistingin?
Við gistum á Hótel Ikarus sem er rétt fyrir utan borgina Chania. Þetta er
10 íbúða hótel og íbúðin sem við bjuggum í var 3ja herbergja. Hún var
mjög rúmgóð og það kom reyndar á óvart hversu mikið plássið var. Auð-
veldlega hefði verið hægt að hýsa helmingi fleira fólk. Þarna var eldunar-
aðstaða og við vorum ánægð með hótelið.
Hvernig var maturinn?
Við erum mjög hrifin af grískri matargerð og hvarvetna var hægt að fá
hefðbundinn grískan mat. Á borðum er auðvitað margt sem við erum ekki
vön, t.d. skinnlaus svið, kindaheili og kolkrabbi svo eitthvað sé nefnt. Ég
smakkaði kolkrabba, en hann var misjafn. Hann er eins og skötuselur að
það má alls ekki ofsjóða hann þá verður hann seigur. Af gríska matnum
fannst mér best að fá hrísgrjón vafin í vínviðarlauf. Þá var grillaði sverð-
fiskurinn mjög góður og allur fiskur góður og nýr. En þarna eru auðvitað
margir góðir veitingastaðir. T.d. fórum við á einn góðan ítalskan þar sem
ég smakkaði besta sjávarréttarpasta sem ég hef nokkurn tíma fengið.
Mér varð aldrei illt af matnum, en ég er sérstaklega viðkvæm fyrir mat.
Hvað gerðuð þið ykkur til afþreyingar?
Við fórum auðvitað á ströndina sem var ágæt, en þó verð ég að segja að
hreinlætið er ekki eins mikið og t.d. á Spáni og Ítalíu. Einnig sást mikið af
fjúkandi drasli meðfram vegum, alveg upp í fjöll. Þá eyddum við þremur
dögum í að ferðast um Krít og þar er margt að skoða. Krít á sér langa
sögu og eyjarskeggjar hafa haft marga slæma húsbændur í gegnum tíð-
ina. Við skoðuðum t.d. uppgröft 4000 ára gamallar hallar sem hafði sitt
eigið vatnsveitukerfi og skólpleiðslur. Ég hafði mjög gaman af að ferðast
þarna um fjöll og þorp, en ekki þýðir að spyrja mig um næturlífið. Það
heillar mig ekki.
Er gott að versla á Krít?
Ekki föt, nema ef maður hittir á sérstakar búðir, en þá eru þau líka dýr. Það
sama má segja um skó. Fallegir skór eru dýrari en hér. Aftur á móti eru
margar gullbúðir á Krít og þar er hægt að kaupa skartgripi á góðu verði.
Mælir þú með ferð til Krítar?
Já, svo sannarlega. Þar er margt að skoða og fólkið hjálplegt og gott.
Veðrið var í heitari kantinum þegar við vorum þarna eða hátt í 40°. Ég má
til með að benda fólki á að nöfn á söfnum og ýmsum stöðum eru skrifuð
á grísku og getur því verið erfitt að finna staði. En Krítverjar eru hjálplegir
og margir tala ensku og því ekkert mál að spyrja til vegar.
Kristín Fjólmundsdóttir
naut friðarins, veðursins og
þess að ferðast um Krít
þegar hún fór í eftir-
minnilega ferð þangað í
sumarlok.
ÞORPIÐ Saint-Émilion er í suðvest-
urhluta Frakklands í Gironde-hér-
aðinu, um hálftíma akstur í norðaust-
ur frá borginni Bordeaux. Þorpið
stendur á kletti sem rís upp úr Saint-
Émilion-sléttunni og þar blasa við
ræktaðar vínekrur hvert sem litið er.
Engin spilda er látin ónotuð og í
þorpinu sjálfu hafa menn búið og sest
að á kalkklettinum frá því snemma á
miðöldum. Það er sérstök lífsreynsla
að sækja heim þetta fallega þorp og
færir mann nær fortíðinni. Í sólskini
skín gullinn bjarmi af ljósum steini
húsanna og ber þar hæst kirkjuturna
og Konungsturninn (Tour du Roi),
sem er það eina sem eftir er af höll
sem byggð var hér á þeim tíma er
Aquitaine-héraðið tilheyrði ensku
krúnunni (1152–1453). Öll húsin, sem
standa við þröngar brattar götur
þorpsins, eru byggð úr steininum
sem brotinn var innan úr kalkklett-
inum og unun er að sjá hversu mikið
samræmi ríkir í byggingarstíl, sem
ekki síst er að þakka einsleitu bygg-
ingarefninu.
Þorpið var nefnt eftir munki að
nafni Émilion sem flúði hingað um
miðja 8. öld til að leita einveru. Hann
bjó sér stað í helli í klettinum, skírði
menn til kristni, og eins og svo oft var
um helga menn, segir að hann hafi
gert kraftaverk. Hann á að hafa
læknað augnveika og gefið blindri
konu sjón. Vegna máttar hans tók
lind að renna um hellinn þar sem
hann hafði búið sér skjól og segir sag-
an, að ef hárnálar, sem ungt fólk
kastiar í lindina, lendi í kross, muni
það giftast á árinu. Augnsjúkt fólk,
sem kemur í hellinn, sækist eftir
vatni úr lindinni, því sú er trú manna
að enn fylgi kraftaverkamáttur Émil-
ions-staðnum og enginn vafi þykir
leika á því að Émilion hafi skírt menn
úr þessari lind. Helli Émilions, sem
er elsta mannvirki þorpsins, geta
menn skoðað.
Eftir búsetu Émilions í klettinum
hófst í raun saga þorpsins og þegar
Émilion lést árið 767 var þorpið á
klettinum nefnt eftir honum. Þegar
hróður Émilions tók að berast út
sóttust munkar eftir því að flytjast
hingað. Þeir byggðu klaustur sem
fylgdi Benediktsreglu og hófu undir
lok 8. aldar að hola kalkklettinn innan
og gera þar kirkju, hið mesta mann-
virki sem hægt er að skoða. Hún er
ýmist kölluð „einsteinungskirkjan“
eða „neðanjarðarkirkjan“ og ber
heiti bæði af efninu og staðnum.
Þessi kirkja er feiknastór þótt hún
láti vissulega lítið yfir sér að utan,
reyndar er hún stærsta einsteinungs-
kirkja í Evrópu, þrískipa og rúmir 36
m á lengd, breidd kirkjunnar er um
20 m og lofthæð hvorki meira né
minna en 53 metrar. Kirkjan er lítið
skreytt, nokkrir englar og merki
stjörnuhringsins eru í hvelfingu
hennar og á súlum, höggnir í stein-
inn, en allar freskumyndir voru eyði-
lagðar á tímum frönsku byltingarinn-
ar. Í raun er hálf óhrjálegt að litast
um þar inni en það breytir því ekki að
sá sem gengur um þessa þrískipa
kirkju stendur agndofa yfir tilhugs-
uninni um alla vinnuna sem munk-
arnir lögðu af mörkum á þeim þrem-
ur öldum sem tók að fullgera hana.
Til skamms tíma voru oft haldnir
hér tónleikar, enda er hljómurinn í
kirkjunni næsta guðdómlegur. Því
miður hefur þurft að fylla miðkirkj-
una af miklum járnsúlum og grindum
til að koma í veg fyrir að steinloftið
hrynji. Ofan á klettinum stendur
nefnilega hár klukkuturn, byggður á
tímum endurreisnar, sem hvílir að-
eins á tveimur og hálfri súlu mið-
skipsins. Eitthvað hefur mönnum
legið á að hefja kirkjuna upp til him-
ins og lítið hugsað um eðlisfræðileg-
an útreikning á undirstöðum turns-
ins. Unnið er nú að því að leysa þetta
vandamál svo að kirkjuna megi á ný
nota til messu- og tónleikahalds.
En kletturinn geymir fleira en
þessa stóru kirkju, sjálfar vistarver-
ur Émilions og þar eru óralangir
gangar frá þeim tíma er grjót úr
klettinum var notað til að byggja
þorpið í kring. Katakombur eru í
næsta nágrenni við sali kirkjunnar og
þar má líta á mörgum hæðum leg-
staði kristinna manna, sem minna um
margt á hinar einu og sönnu kata-
kombur Rómaborgar, þótt þær síð-
astnefndu séu mun eldri og eigi sér á
vissan hátt aðra sögu. Kirkjugarð-
arnir voru beinlínis grafnir upp og
beinin flutt niður í klettinn til að
rýma fyrir húsum, þannig skapaðist
sú venja sem lengi ríkti á þessum
stað, að búa mönnum legstað í rang-
ölum klettsins. Ekki má heldur
gleyma öllum þeim vínkjöllurum sem
Rauðvín og steinn –
þorpið Saint Émilion
Ljósmyndir/Jerome Soret
St. Émilion í samnefndu vínræktarhéraði í Frakklandi.
Allir þeir sem áhuga hafa á
góðum rauðvínum þekkja St.
Émilion-vínin frá Frakklandi.
Þau eru flutt út um allan heim,
þykja ljúfur lystauki og upp-
hefja góða máltíð, segir Harpa
Þórsdóttir, sem fjallar hér um
sögu St. Émilion og markverða
viðkomustaði.
Hátíðleg ganga „Jurade“-manna um
götur St. Émilion.
ÉG BÝST við að nú í mesta skamm-
deginu sé ég ekki ein um að láta hug-
ann reika til hlýrri og sólríkari landa.
Ég læt mig dreyma um hvíta strönd
með tærum sjó þar sem sól skín í
heiði. Þarna mega ekki vera of margir
ferðamenn og ekki of mikill hávaði.
Og þegar ég hugsa betur um það þá
passar þessi lýsing einmitt við stað
sem ég hef komið á. Staðurinn fyr-
irheitni er Perhentian-eyjur, 20 km
undan ströndum meginlands Malasíu
í Suður-Kínahafi.
Perhentian-eyjur eru örsmáar og
þaktar skógi. Á milli skóganna og
klettanna prýða langar hvítar strend-
ur fjöruborðið þar sem hægt er að
liggja dögum saman í aðgerðarleysi.
Eyjurnar eru tvær og svipaðar í út-
liti, munurinn á þeim felst hins vegar í
stemmningunni. Stærri eyjan, Besar,
býður upp á örlítið dýrari og fínni
gististaði og hana sækir fjölskyldu-
fólk og eldri ferðamenn. Minni eyjan,
Kecil, býður hins vegar upp á ódýrari
og ófullkomnari gistingu, og höfðar
sérstaklega til ungra og fátækra bak-
pokaferðalanga. Flestir koma í þeim
tilgangi að kafa og eru nokkrir skólar
á eyjunni sem kenna helstu grunn-
atriði köfunar og fara með þá sem
lengra eru komnir í erfiðari ferðir.
Þar sem eyjurnar eru mjög afskekkt-
ar og umferð um þær tiltölulega lítil
er sérstaklega mælt með eyjunni fyr-
ir kafara. Skyggni er gott og dýralíf
óspillt. Þar má t.d. sjá hákarla og
skjaldbökur svamla um.
Fagurt landslag neðansjávar
Þrátt fyrir að á Kecil séu reknir
nokkrir köfunarskólar og þónokkur
gistihús, er þjónustan sem þar er
veitt nánast upptalin. Þangað liggja
hvorki síma- né rafmagnslínur frá
meginlandinu en farsíma má nota
þar. Þeir virka þó ekki þegar veður er
vont og þá er nánast sambandslaust
út í eyjuna. Viðbragðsgóðir kaup-
sýslumenn sáu tækifæri í ferða-
mannastraumnum og opnuðu net-
kaffi þar sem þeir bjóða upp á
nettengingu fyrir fremur hátt verð,
enda með einokun á markaðnum.
Rafmagn á eyjunni er af skornum
skammti enda kemur það úr litlum og
hávaðasömum færanlegum rafstöðv-
um sem ferðaþjónustuaðilar hafa fest
kaup á, hver fyrir sig. Oftast er ekk-
ert rafmagn síðdegis og stundum er
það tekið af alla nóttina – ekki hægt
að ganga að neinu vísu með ljós og
viftur.
Aðgengi að eyjunum er í stíl við þá
litlu þróun sem þar hefur átt sér stað í
ferðamennsku (sem betur fer). Bátar
ganga daglega frá meginlandinu
(1.200–2.000 kr) en þegar að eyjunum
Hugurinn reikar til
heitari landa …
Mæli með köfunarskóla Coral
Sky á Perhentian Kecil. Nám-
skeið sem veitir PADI- réttindi
kostar rúm 20 þúsund, núna á
meðan krónan er svona veik
(750RM).
Besti tíminn til að heimsækja
Perhentian-eyjur er mars/apríl,
eftir að regntímanum lýkur og
áður en helsta ferðamanna-
tímabilið hefst í maí.
1 malasískt ringgit = 29 íslensk-
ar krónur
Tenglar:
Allar upplýsingar:
www.perhentianferry.com.my
www.passplanet.com/Malaysia/
perhentian_islands.htm
MolarFróðleiksmolar
ferðalangsins
Ragna Sara Jónsdóttir rsj@mbl.is
Hvaðan ertu að koma?
Á Krít fær maður
frið fyrir áreiti
Upplýsingar um Krít:
www.uch.gr/crete/CRETE.html