Morgunblaðið - 19.10.2002, Qupperneq 41

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. OKTÓBER 2002 41
OFTAR en ekki er það nú svo
að þegar meirihlutaskipti verða við
kosningar þá vill nýr meirihluti
gjarnan fá að vita stöðu þess sveit-
arfélags sem hann á að veita for-
stöðu næstu fjögur árin. Þess
vegna ákvað meirihluti sjálfstæð-
ismanna í bæjarstjórn Mosfells-
bæjar að láta fara fram árshluta-
uppgjör bæjarsjóðs fyrstu sex
mánuði ársins og fól KPMG verk-
ið. Það árshlutauppgjör gefur ekki
vísbendingu um góða fjárhags-
stöðu Mosfellsbæjar heldur þvert
á móti en ljóst er að sínum augum
lítur hver á silfrið.
Við sjálfstæðismenn lítum stöðu
þessara fyrstu sex mánaða alvar-
legum augum og ætlum að bregð-
ast við þeim vanda sem við blas-
ir.Við gerum þetta vegna þess að
við vorum kjörin til þess að gæta
hagsmuna Mosfellinga og við ætl-
um okkur að vinna vel fyrir bæinn
okkar. Okkur greinir á í túlkun
árshlutauppgjörs KPMG við frá-
farandi meirihluta sem telur
ástandið gott, segir okkar aðgerðir
viðvaningslegar, leiða til miðstýr-
ingar, skaða ímynd bæjarins og til
þess eins gerðar að þyrla upp póli-
tísku moldvirði og hrekja fólk úr
starfi.
Það er margt sérkennilegt við
þennan málflutning fráfarandi
meirihluta og vert að skoða aðeins
nánar. Í þeirra stjórnartíð leiddu
stjórnsýsluúttektir og breytingar í
kjölfarið til þess að störf voru lögð
niður, ný störf urðu til og ein-
staklingar voru færðir til í starfi
með tilheyrandi breytingum á
ábyrgð og í launum. Þá kallaðist
það hagræðing. Þegar núverandi
meirihluti leitar leiða til að ná
fram hagræðingu og aðhaldi í
rekstri þá heitir það að verið sé
hrekja gott fólk úr starfi og skaða
ímynd bæjarins. Þegar rekstrar-
lega á að fækka millistjórnendum
og færa fjárhagslegt sjálfstæði og
ábyrgð beint til forstöðumanna
stofnana nefnist það venjulega
valddreifing eða dreifstýring en að
mati fráfarandi meirihluta nefnist
það miðstýring. Slíkur málflutn-
ingur dæmir sig sjálfur.
Fleira vekur furðu í málflutningi
þeirra B- og G- listamanna og
nefni ég jafnréttismálin þar sem
þeir segja okkur sjálfstæðismenn
engan áhuga hafa. Þar fara þeir
með rangt mál. Sjálfstæðismenn
völdu t.d. konur sem formenn í
fimm fastanefndir Mosfellsbæjar,
af fjórum fulltrúum meirihlutans
eru tvær konur og kona gegnir í
fyrsta sinni embætti bæjarstjóra
Mosfellsbæjar. Við sjálfstæðis-
menn lítum á jafnréttismálin sem
sameiginlegt verkefni okkar allra
og sýnum það í verki.
Staðardagskrá 21 stendur ekki
og fellur með starfsmanni í 50%
starfi. Það eru vond skilaboð til
starfsmanna Mosfellsbæjar og
þeirra fjölmörgu bæjarbúa sem
þegar eru farnir að stíga í takt við
þá hugmyndafræði sem að baki
býr. Umhverfi okkar allt ber þess
vitni að vakning hefur átt sér stað
í bæjarfélaginu öllu og það verður
enginn viðsnúningur við meiri-
hlutaskipti. Málflutningur B- og G
-listafólks dæmir sig því sjálfur.
Þegar nýr meirihluti verður til
við lýðræðislegar kosningar veldur
það fráfarandi meirihluta og hans
stuðningsmönnum vonbrigðum
sem verður að teljast eðlilegt.
Hins vegar er það hvorki eðlilegt
né farsælt að ætla öðrum, sem
leita annarra leiða en fráfarandi
meirihluta hugnast, að stunda
skemmdarverk í sínu bæjarfélagi.
Við sögðum í kosningabarátt-
unni að við ætluðum að láta fara
fram endurskoðun á fjármálum
bæjarins með það að markmiði að
bæta fjárhagsstöðu hans. Það starf
er hafið og því verður fram haldið
í samstarfi við forstöðumenn sviða
og stofnana. Það er okkar vissa að
samvinna skerpi sýn á breytingar
og aðgerðir sem muni tryggja öfl-
uga þjónustu og starfsemi bæj-
arfélagsins.
Undirbúningur fjárhagsáætlun-
ar fyrir árið 2003 er hafinn og
markmiðið er að hagræða og sýna
aðhald í rekstri án þess að skerða
þjónustu. Vissulega hefur það í för
með sér að einhver þjónustugjöld
hækka til jafns við það sem gerist
í nágrannasveitarfélögunum. En
við ætlum samhliða að greiða nið-
ur í áföngum dagforeldravist fyrir
alla sem þurfa á þeirri þjónustu að
halda þar til hægt verður að bjóða
upp á leikskólavist og við ætlum
koma á leikskólaþjónustu allt árið.
Ég er þess fullviss að barnafólk
muni fagna aukinni þjónustu og
óttast ekki úrtölur minnihlutans
um að hingað vilji fólk ekki flytja.
Mosfellsbær mun hér eftir sem
hingað til laða til sín fólk vegna
sinnar sérstöðu. Sú sérstaða hvarf
ekki með fráfarandi meirihluta.
Á árinu 2003 verður fram haldið
uppbyggingu á Vestursvæðinu.
Hafist verður handa við byggingu
annars áfanga Lágafellsskóla, þar
sem verða m.a. almennar kennslu-
stofur og íþróttahús. Einnig er
verið að kanna hagkvæmni þess að
byggja sundlaug undir íþróttahús-
inu. Uppbygging Teigahverfis mun
einnig hefjast á árinu 2003 og
styrkja þar með við miðbæjar-
kjarnann.
Það er gott að búa í Mosfellsbæ,
við eigum góða skóla þar sem fram
fer öflugt innra starf. Við eigum
falleg íþróttasvæði sem fóstra gott
íþróttafólk og umhverfi sem sam-
einar kosti þéttbýlis og dreifbýlis.
Ágæti Mosfellingur, þú getur
treyst því að við sjálfstæðismenn
munum vinna af krafti, festu og
heilindum með hag bæjarbúa og
bæjarfélagsins að leiðarljósi.
Sínum augum lítur
hver á silfrið
Eftir Ragnheiði
Ríkharðsdóttur
„Mosfell-
ingar geta
treyst því að
sjálfstæð-
ismenn
muni vinna af krafti,
festu og heilindum með
hag bæjarbúa og bæj-
arfélagsins að leið-
arljósi.“
Höfundur er bæjarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins og
bæjarstjóri í Mosfellsbæ.
Umsjónarmaður hnautum einkennilegt orða-lag á dögunum í DV,þegar sagt var frá of-
beldi í þjóðfélaginu. Skýrt var frá
því hvaða meðul þrjótarnir notuðu
til að fá sínu framgengt. Meðal
annarra fólskuverka frömdu þeir
handleggsbrot. Er þetta ekki full-
langt gengið í nafnorðastílnum?
Vissulega fremja menn afbrot, eða
brjóta af sér og brjóta einfaldlega
handleggi. Í ljósi þessa endum við
líklega í þeirri einkennilegu stöðu
að fremja börn og sú athöfn verður
líklega nefnd foreldramyndandi
aðgerðir í ljósi björgunaraðgerða,
hernaðaraðgerða og annarra að-
gerða sem tröllríða íslenskri tungu
um þessar mundir.
– – –
Þættinum halda áfram að berast
bréf og þykir umsjónarmanni vænt
um það. Öll eru þessi bréf góð og
ábendingar þarfar, því enginn er
óskeikull.
Hafþór Rósmundsson frá Siglu-
firði sendi umsjónarmanni bréf.
Þar segir Hafþór meðal annars:
„Ég er íþróttaáhugamaður af lífi og
sál og fylgist mjög vel með íþrótta-
umfjöllun í öllum fjölmiðlum.
Að sjálfsögðu eru íþrótta-
fréttamenn misvel að sér í móð-
urmálinu, eins og aðrir fréttamenn,
eða Íslendingar almennt, en þó er
eitt tískuorðfæri í íþróttum sem ég
get alls ekki sætt mig við og að mér
setur hroll í hvert skipti sem ég
heyri það eða sé á prenti.
Þar er um að ræða „að sigra
keppnina“ eða „að sigra leikinn“.
Samkvæmt minni málvitund þá
sigra menn andstæðingana og
vinna keppnina eða leikinn.
Ef menn sigra keppnina eða leik-
inn, í hvaða sæti varð þá keppnin
eða leikurinn og hvað varð af and-
stæðingunum???
Þetta hefur angrað mig nokkuð
lengi, en kornið sem fyllti mælinn
var frétt í íþróttablaði Mbl. undir
fyrirsögninni „Eyjastúlkur óstöðv-
andi“, þar sem segir í undirfyr-
irsögn „ÍBV hefur því sigrað alla
fimm leiki sína í vetur“.
Vesalings leikirnir!!!!!“
Umsjónarmaður þakkar Hafþóri
góða ábendingu og kemur henni
jafnframt til starfsfélaga sinna á
íþróttadeildinni.
– – –
Það eru fleiri sem hafa áhyggjur
af málnotkun þeirra, sem skrifa um
íþróttir. Andrés Magnússon sendi
þættinum eftirfarandi hugleiðingar
frá Reykjavík:
„Auðvitað má lengi finna að orð-
færi íþróttafréttamanna, þó ég vilji
nú gera meira úr flatneskju og
stagli þeirra en orðaforðanum.
Finnur t.d. einhver að því lengur
þegar sagt er að boltinn „hafni“
hér eða þar? Þó er þetta í raun að-
eins þýðing úr dönsku og það
vondri íþróttafréttamannadönsku!
Ég hafna þessari merkingu sagn-
arinnar en afar fáir aðrir hygg ég.
Ég man eftir því úr einhverju
greinasafni Kristjáns heitins Al-
bert(s)sonar að hann fann að upp-
skrúfaðri íslensku, sem honum
fannst vera að ryðja sér rúms og
hennar gætir síst minna nú en þá. Í
blöðunum eru
einvörðungu til
söluturnar, en
ég veit ekki bet-
ur en allir snið-
gangi þá og fari
fremur út í
sjoppu þegar á
reynir. Í skrifi
sínu fann Kristján sérstaklega að
orðinu „knattspyrnu“, sem ein-
hverjir vitleysingar fundu upp þeg-
ar þeim þótti ekki nógu fínt að leika
fótbolta. Eins og fótbolti er nú full-
komlega gegnsætt og eðlilegt orð.
Á hinn bóginn er knattspyrna bein-
línis rangt orð, það er notaður bolti
en ekki knöttur (knöttur er gegn-
heill) og boltanum er sparkað.
Honum er ekki spyrnt, því menn
spyrna við einhverju og þurfa við-
nám til þess. Þetta er þó sjálfsagt
löngu tapað spil og sjálfum finnst
mér betra að hrópa „áfram KR!“
en „áfram FR!“ eins og mitt góða
félag hét upphaflega.
En íþróttafréttamönnum finnst
augljóslega ekki nóg að gert með
að breyta merkingu orðsins knatt-
ar. Síðustu misseri hafa vinsældir
golfs aukist mjög og fjölmiðlaum-
fjöllun um það sömuleiðis. Bregður
þá svo við, að þau þing, sem fram
að þessu hafa heitið golfkúlur, eru
allt í einu orðin boltar! Þarna ráða
örugglega áhrif úr ensku.
Á hinn bóginn held ég að menn
geri einatt allt of mikið úr enskum
máláhrifum á íslensku. Það er rétt,
sem þú nefnir, að nafnorðastíllinn
hefur mjög sótt á undanfarin ár, en
líkt og um hið uppskrúfaða orðfæri
á það nær einvörðungu við um rit-
mál. Ég heyri engan mann tala
svona nema stöku möppudýr í sjón-
varpsviðtölum.
Ég óttast enskuna ekki mjög
fyrir hönd íslenskunnar. Oftast
sletta menn ensku, en þær slettur
eru öldungis auðsæjar og engum
dylst að þær eru aðskotahlutir. Á
hinn bóginn tel ég að menn hafi
sofnað mjög á verðinum gagnvart
dönskunni og hún hefur fengið liðs-
auka sænsku og norsku eftir að Ís-
lendingar fóru að sækja sér mennt-
un þangað í meiri mæli. Aðalhætta
norðurlandamálanna umfram
enskuna er sú, að þau eru miklu
skyldari íslenskunni og fyrir vikið
gera menn sér síður grein fyrir
slettum og áhrifum þaðan.
Margrét Ríkharðsdóttir vekur
t.d. máls á „síðastaleiknum“, sem
hún nefnir svo og rekur það til
enskunnar, „last week“ o.s.frv. En
þessi leikur er ekki nýr af nálinni
og ætli það sé ekki nærtækara að
nefna „sidste uge“ sem sökudólg-
inn? Það kemur fyrir að ég rek
augun í eitthvað í Morgunblaðinu,
sem betur mætti fara. Að nafn-
orðastílnum slepptum sé ég þó
aldrei nein erlend áhrif nema frá
Norðurlöndum og mest úr dönsk-
unni. Í sama tölublaði Morg-
unblaðsins (21.IX.2002) má t.d.
fara á íþróttasíðurnar og lesa sér til
um það að vegna leikbanns hafi
þjálfari Fylkis ekki mátt leiðbeina
sínum mönnum á Skaganum og
síðan eru reglur um leikbönn þjálf-
ara tíundaðar. Í síðustu málsgrein-
inni er svo efni greinarstúfsins tek-
ið saman: „Þetta segir að
Aðalsteinn má ekki...“ Raunar
heyrir maður oftar að menn þýði
„det vil sige“ með „það vill segja“,
en það er sama danskan samt.“
Umsjónarmaður þakkar Andrési
góðar ábendingar.
– – –
Úlfur Ragnarsson hefur einnig
sent þættinum bréf og er hann ekki
alls kostar sammála umsjón-
armanni um notkun orðsins hús-
leit.
Úlfur segir svo: „Í þætti þínum í
dag tekur þú fyrir ofnotkun nafn-
orða, og eru það orð í tíma töluð.
En eins og Íslendinga er siður get
ég ekki verið þér algjörlega sam-
mála þegar þú tekur dæmi af hús-
leit. Samkvæmt minni málvitund
er ekki það sama að leita í húsi og
að framkvæma húsleit. Ef ég leita í
húsi náunga míns, getur það verið
að hverju sem vera vill, jafnvel í
þeim tilgangi að stela einhverju fé-
mætu. Húsleit er aftur á móti
framkvæmd af fulltrúum yfirvalda,
að undangengnum úrskurði dóm-
ara, og oftast verið að leita að ein-
hverju saknæmu sem nota má fyrir
dómi.“
Umsjónarmaður þakkar Úlfi
bréfið. Orðið húsleit er vissulega
notað um ákveðna athöfn, sem
tengist yfirvöldum. Engu að síður
telur umsjónarmaður að rétt sé að
létta á texta frétta um húsleitir
með því að nota sögnina að leita í
húsi af og til í stað þess að klifa á
nafnorðinu, að því tilskildu að ljóst
sé að um húsleit sé að ræða.
Ef menn sigra
keppnina eða
leikinn, í hvaða
sæti varð þá
keppnin eða
leikurinn?
hjgi@mbl.is
ÍSLENSKT MÁL
Eftir Hjört Gíslason
Fullkomnaðu
verkið
með
þakrennukerfi
þakrennukerfi
BLIKKÁS EHF.
SKEMMUVEGUR 36
200 KÓPAVOGUR
SÍMI 557 2000 - FAX 557 4111
Fagm
enns
ka
í
fyrir
rúmi
Söluaðilar um land allt
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111