Morgunblaðið - 27.10.2002, Qupperneq 19

myndum landa síns Emirs Kustu-
rica. Um efni sögunnar segir
Straume: „Lífið er svo harmrænt að
geti maður ekki hlegið að því er
sjálfsvíg á næsta leyti.“
Unni Straume er 47 ára að aldri og
hefur gert fjórar bíómyndir. Hún
segir að þær eigi það sameiginlegt að
vera sammannlegar. „Fyrir utan Til
en ukjent gætu þær gerst hvar sem
er.“ Sjálf hefur hún nú sest að á Ítalíu
og segir að nýju heimkynnin hafi æ
meiri áhrif á verk sín. „Við erum svo
rétthugsandi í Noregi. Allt of rétt-
hugsandi. Erum stöðugt upptekin af
að gera allt á réttan hátt þegar ekki
liggur alltaf ljóst fyrir hvað er rétt.“
NOREGUR: Alt om min far
eða Allt um föður minn er heimild-
armynd í fullri lengd af afar persónu-
legu tagi. Leikstjórinn og handrits-
höfundurinn Even Benestad gerir
þessa mynd, vopnaður myndbands-
tökuvél, sem fangaði 93 klukkustund-
ir af efni, og 14 klukkustundum af
gömlum fjölskyldumyndum á Super
8-filmu, um föður sinn, Esben Esther
Pirelli Benestad, virtan lækni í bæn-
um Grimstad sem jafnframt er fræg-
asti klæðskiptingur Noregs. Tólf ára
gamall rann upp fyrir honum, þar
sem hann bjó í strangkristnu um-
hverfi, að hann hafði unun af því að
klæða sig í kvenföt. „Ég vildi einbeita
mér að tímanum áður en hann „kom
út úr klæðaskápnum“ opinberlega,“
segir Evan Benestad, „og skapa
mynd af draumum hans, ótta og
framtíðarsýn. Lengi var löngun hans
leynilegt feimnismál, ekki síst á með-
an hann var að byggja upp orðstír
sinn sem læknir. Núna hefur hann
hlotið svo almenna viðurkenningu að
hann mætir engri tortryggni hjá
bæjarbúum. Búast hefði mátt við
borgaraupphlaupi þegar þetta kom í
ljós en litli bærinn reyndist umburð-
arlyndari en ætlað var.“
Allt um föður minn fékk Amönd-
una sem besta mynd Noregs og hana
sáu um 76 þúsund manns. Even
Benestad er 28 ára að aldri og hefur
ekki áður gert mynd fyrir kvik-
myndahús. Hann er nú að skrifa
handrit að gamanmynd sem heitir
Flick.
SVÍÞJÓÐ: Lilja 4-Ever
eða Lilja að eilífu er nýjasta mynd
þess norræna kvikmyndaleikstjóra
sem hvað mesta hrifningu hefur vak-
ið seinni árin, Lukas Moodysson. Í
þessari þriðju bíómynd sinni (á eftir
Fucking Åmål og Tillsammans)
fjallar Moodysson um brýnt við-
fangsefni úr samtímanum, þ.e. sölu á
konum sem kynlífsþrælum.
Lilja 4-Ever segir frá titilpersón-
unni, Lilju, 14 ára stúlku sem býr í
útverfi borgar einhvers staðar í
gömlu Sovétríkjunum. Móðir hennar
hefur flust til Bandaríkjanna með
nýjum manni og Lilja bíður eftir
merki þess að hún eigi að fylgja á eft-
ir. En hvorki koma sendibréf né pen-
ingar að vestan. Eini vinur Lilju er
11 ára drengur, Volodya, og saman
láta þau sig dreyma um betra líf. Og
einn góðan veðurdag birtir upp: Lilja
verður ástfangin af Andrei sem vill
að hún komi með sér til Svíþjóðar.
Þangað fara þau flugleiðis og Volod-
ya er skilinn eftir, fullur afbrýðisemi
og grunsemda.
Moodysson tók myndina í Eist-
landi og í Svíþjóð. Hún fékk á fyrstu
sýningarviku í Svíþjóð 47 þúsund
áhorfendur á 52 tjöldum, sem er
næst mesta aðsókn til þessa per tjald
í sögu kvikmyndasýninga í Svíþjóð.
Lukas Moodysson er nú 33 ára að
aldri en aðeins 17 ára að aldri hafði
hann sent frá sér ljóðabók. Hann er
menntaður í kvikmyndagerð frá
kvikmyndaskólanum í Stokkhólmi og
segir um fagvalið: „Ef maður vill
breyta heiminum verður maður að
taka ábyrgð. Ég geri það með því að
búa til bíómyndir; það er það eina
sem ég kann.“
Ingmar Bergman skrifaði um
frumraunina Fucking Åmål: „Fyrsta
meistaraverk ungs manns.“ Myndin
fékk sænsku kvikmyndaverðlaunin
og náði um 900 þúsund Svíum í bíó.
Það sama gerði Tillsammans og
bætti við tveimur milljónum erlendis.
Báðar verða þær endurgerðar er-
lendis, sú fyrrnefnda í Hollandi, sú
síðarnefnda í Englandi.
SVÍÞJÓÐ: Leva livet
eða Lifðu lífinu markar endur-
komu leikstjórans Mikaels Håfström
til kvikmyndagerðar eftir sex ára hlé,
en frumraun hans, Vendetta eða
Blóðhefnd, sem byggðist á sögu Jans
Guillou um leyniþjónustumanninn
Carl Hamilton, var frumsýnd 1995 og
fékk 600 þúsund gesti. Leva livet
byggist á annars konar bókmenntum
eða smásagnasafninu Februari eftir
rithöfundinn Hans Gunnarsson. Þeir
Håfström og Gunnarsson unnu
handritið í sameiningu en það fjallar
um ellefu manneskjur sem búa í
blokk og eru, hver með sínum hætti,
komnar að kaflaskilum í lífinu. Dag
Leva livet hreppti sjö tilnefningar
til sænsku kvikmyndaverðlaunanna
og um 200 þúsund manns sáu mynd-
ina í heimalandinu. Mikael Håfström
er 42 ára að aldri, menntaður í Stokk-
hólmi og New York, og hóf starfsferil
sinn sem handritshöfundur og síðar
leikstjóri sjónvarpsþátta. Hann er nú
í tökum á nýrri mynd eftir verkum
Jans Guillou, að þessu sinni Ondskan
eða Hið illa, sjálfsævisögulegri skáld-
sögu sem kom út fyrir tveimur ára-
tugum.
Nú er að sjá hvernig Hafinu og
Mávahlátri reiðir af í viðureigninni
við þessar norrænu úrvalsmyndir,
sem vonandi verða allar sýndar hér-
lendis hið allra fyrsta.
frá degi hafa þau ekki mikil afskipti
hvert af öðru en sögur þeirra tvinn-
ast saman fyrir tilstilli ryksugusala,
sem kannski er ekkert sérlega góður
sölumaður en þeim mun betri hlust-
andi. Fólkið í blokkinni er m.a. ungt
og ástfangið par, kona sem vill eign-
ast barn þótt eiginmaðurinn hiki, sér-
vitringur sem lifir fyrir minninguna
um látinn maka, þýskur klarinettu-
leikari sem eitt sinn spilaði fyrir Hitl-
er, og hjón sem hafa búið saman svo
lengi að þau halda ýmsu leyndu hvort
fyrir öðru.
„Í mínu starfi er reynslan ávallt
mikilvæg undirstaða sem maður
byggir á,“ segir Håfström. „Og flest-
ar bíómyndir fjalla um samskipti
fólks.“
er norrænt
Hreinsað til! frá Finnlandi: Hljómsveitin Cleaning Women slær
taktinn — ef ekki í gegn.
Lifðu lífinu frá Svíþjóð: Fólkið í blokkinni á krossgötum.Elska þig að eilífu frá Danmörku: Susanne Bier fjallar um brothætt líf.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 27. OKTÓBER 2002 B 19
bíó
Happdrætti Hjartaverndar sími 535 1825.
Einnig er hægt að panta miða í gegnum tölvupóst á happ@hjarta.is
Greiðslu- og gírókortaþjónusta
Sendum um land allt
Stuðningur þinn skiptir máli
HJARTAVERND
OD
DI
H
F
- I
95
99
DREGIÐ6.NÓVEMBER
I