Morgunblaðið - 05.02.2004, Síða 14

KB BANKI er myndaður úr
Kaupþingi banka og Búnaðarbank-
anum sem sameinuðust í maí árið
2003. Rætur hins sameinaða banka
liggja langt aftur, eða allt til ársins
1929 en þá samþykkti Alþingi Ís-
lendinga lög um Búnaðarbanka Ís-
lands. Bankinn var að fullu í eigu
ríkisins og hóf formlega starfsemi 1.
júlí 1930. Í ársbyrjun 1998 var Bún-
aðarbanki Íslands gerður að hluta-
félagi og hófst þá um leið undirbún-
ingur að einkavæðingu bankans sem
framkvæmd var í áföngum og lauk í
upphafi ársins 2003.
Kaupþing banki hf. var stofnaður
í febrúar árið 1982 af átta einstak-
lingum, þeim Ara Arnalds verkfræð-
ingi, Baldri Guðlaugssyni hæstarétt-
arlögmanni, Friðriki Marteinssyni
kerfisfræðingi, Gunnari Guðmunds-
syni lögfræðingi, dr. Pétri H. Blön-
dal tryggingastærðfræðingi, dr.
Ragnari Árnasyni hagfræðingi, dr.
Sigurði B. Stefánssyni hagfræðingi
og Þorsteini Haraldssyni löggiltum
endurskoðanda. Starfsmenn voru í
upphafi sex og hafði félagið aðsetur í
Húsi verslunarinnar. Fyrsti fram-
kvæmdastjóri félagsins var Ingi-
mundur Einarsson lögfræðingur.
Árið 1986 seldu stofnfélagarnir
49% hlutabréfa sinna til sparisjóð-
anna. Fjórum árum síðar, árið 1990,
eignaðist Búnaðarbanki Íslands 50%
hluta í Kaupþingi banka hf. og átti
þá hlut til jafns við sparisjóðina, sem
á sama tíma juku eignaraðild sína
um 1%. Árið 1996 eignuðust spari-
sjóðirnir hlut Búnaðarbanka Íslands
og var Kaupþing banki hf. þá alfarið
í eigu sparisjóðanna. Eignarhald á
bankanum hélst nánast óbreytt þar
til í september 2000 þegar Kaupþing
banki hf. var skráður á Verðbréfa-
þing Íslands. Í kjölfar skráningar-
innar drógu sparisjóðirnir úr eign-
araðild sinni, en einstaklingar og
fagfjárfestar juku hlutdeild sína að
sama skapi.
Hinn sameinaði banki er nú
stærsti banki landsins og áhrifamik-
ill í viðskiptalífinu sem því nemur.
KB banki skilgreinir Norðurlöndin
sem sinn heimamarkað og þar er
hann sá tíundi stærsti. Bankinn
starfar í tíu löndum; á Íslandi, í Sví-
þjóð, Færeyjum, Sviss, Finnlandi,
Danmörku, Englandi, Noregi, Lúx-
emborg og Bandaríkjunum.
Markaðsverðmæti félagsins er
tæpir 113 milljarðar króna, eigið fé
bankans er 35 milljarðar og hagn-
aður eftir fyrstu níu mánuði 2003
nam rúmum fimm milljörðum
króna. Miðað við sama tímabil árið
áður er hagnaðaraukningin 32%
sem skýrist aðallega af auknum
gengishagnaði af hlutabréfum og
skuldabréfum í eigu bankans. Búist
er við 7,7 milljarða króna hagnaði
bankans á árinu í heild, sem yrði
langmesti hagnaður íslensks fyrir-
tækis á árinu.
Bankinn birtir ársuppgjör sitt
fyrir árið 2003 hinn 12. febrúar nk.
Útrásarstuðningur
KB banki hefur tekið þátt í og stutt
við mörg árangursrík verkefni í
gegnum tíðina, þar á meðal vel
heppnuð útrásarverkefni fyrirtækja
á borð við Baug Group, Bakkavör,
Össur og Pharmaco. Stundum hefur
þó farið verr, eins og gerðist með
þátttöku bankans í Bonus Stores í
Bandaríkjunum ásamt Baugi, en þar
er talið að bankinn hafi tapað að
minnsta kosti vel yfir einum millj-
arði króna.
Eignatengsl bankans við Baug og
Bakkavör eru umtalsverð. Hluta-
félag í meirihlutaeigu aðaleigenda
Bakkavarar, Meiður, er næststærsti
hluthafi í KB banka. KB banki á
sjálfur tæp 20% í Meiði, sem aftur á
alla hluti í Bakkabræðrum SARL
sem á 29% hlut í Bakkavör. Kaup-
þing kom fyrst að Bakkavör sem
hluthafi árið 1998 og endurfjár-
magnaði þá fyrir félagið allar skuld-
ir þess. KB banki á, ásamt því að
eiga í í Bakkavör í gegnum Meið,
beina eignarhluti í félaginu í gegn-
um dótturfélög og sjóði. T.d. er
Fjárfestingarsjóður Búnaðarbank-
ans hf., dótturfélag KB banka, 13.
stærsti hluthafi í Bakkavör með
1,66% hlut.
KB banki á 22,3% hlut í Baugi
Group, en meðal eigna Baugs Group
eru umtalsverðir eignarhlutir í
verslunarfyrirtækjum á Englandi,
auk þess sem Baugur Group á 35% í
Högum, félaginu sem á og rekur
Hagkaup, Bónus, 10-11 og fleiri
verslanir hér á landi og á Norður-
löndunum.
Sem dæmi um stórt verkefni sem
KB banki hefur unnið fyrir Bakka-
vör er umsjón með 3,6 milljarða
króna hlutabréfaútboði félagsins í
desember árið 2001, sem farið var í í
tengslum við yfirtöku Bakkavarar á
breska matvælafyrirtækinu Katso-
uris Fresh Foods. Þarna var um að
ræða stærsta hlutabréfaútboð í ís-
lenskri fyrirtækjasögu.
Af stórum verkefnum sem bank-
inn hefur unnið fyrir Baug Group er
ráðgjöf til félagsins í tengslum við
sölu á 20% hlut Baugs í Arcadia til
kaupsýslumannsins Philip Green, en
þar hagnaðist Baugur um 7,4 millj-
arða króna. Þá sá KB banki um yf-
irtöku Baugs á Oasis-tískuvörukeðj-
unni sl. haust, en þar var um
rúmlega 19 milljarða verkefni að
ræða. KB banki keypti sjálfur 10%
hlut í Oasis, en Baugur Group á 60%
og stjórnendur Oasis 30%.
Annað félag þar sem eignatengsl
eru talsverð er VÍS en bankinn er
stærsti hluthafinn í félaginu með
tæp 30% hlut, og hefur verið að
auka við hlutinn að undanförnu. VÍS
er svo aftur einn af eigendum Eglu
hf. sem er stærsti hluthafi KB
banka. Þá á VÍS 4,37% beint í KB
banka.
Skemmst er að minnast þess að
Landsbankinn átti 44% hlut í VÍS á
árunum 1997–2002, áður en hann
seldi hlut sinn nær allan.
Aðrir hluthafar í VÍS eru Eign-
arhaldsfélagið Samvinnutryggingar
svf. með 25,84%, Eignarhaldsfélagið
Hesteyri ehf. með 24,71%, Sam-
vinnulífeyrissjóðurinn með 10,14%
og Eignarhaldsfélagið Andvaka gf.
með 5,3%.
Útrás af kappi
Ásamt því að styðja íslensk fyrir-
tæki í útrás með fjármögnun og ráð-
gjöf, hefur bankinn sjálfur stundað
útrás af kappi með yfirtökum á fyr-
irtækjum á Norðurlöndum og með
stofnun dótturfélaga. Af útrás bank-
ans ber hæst 7 milljarða króna yf-
irtöku á sænska bankanum JP
Nordiska árið 2002, sem nú heitir
Kaupthing Bank Sverige, en við yf-
irtökuna gerbreyttist staða Kaup-
þings banka hf. á Norðurlöndum.
Bankinn hefur það markmið að
vaxa á sínum heimamarkaði í fram-
tíðinni og hafa forsvarsmenn hans
lýst því yfir að bankinn ætli sér að
verða leiðandi fjárfestingarbanki á
Norðurlöndum. Bankinn hefur þó
ekki verið alfarið trúr Norðurlönd-
unum í sínum fjárfestingum, því á
síðasta ári keypti bankinn 9,5% hlut
í breskum fjárfestingarbanka, Sin-
ger & Friedlander. Greiningaraðilar
sem hafa tjáð sig um kaupin telja
líklegt að KB banki hyggist í fram-
haldinu taka bankann yfir, selji
hann hlutinn ekki brátt í heilu lagi.
Ljóst er þó að til að auka hlut sinn
upp fyrir 10% þarf bankinn sérstaka
heimild breska fjármálaeftirlitsins
og reyni hann yfirtöku mun fara af
stað ferli sem búast má við að taki
marga mánuði.
Ekki í langtímarekstri
KB banki er ekki eiginleg „valda-
blokk“ í viðskiptalífinu eins og oft er
talað um að Baugur eða Kolkrabb-
inn svokallaður séu eða hafi verið.
Það er eðli fjárfestingarbanka að
kaupa og selja eignir til að hagnast á
þeim, en ekki standa í langtíma-
rekstri fyrirtækja í lítt skyldum
rekstri, enda býður það upp á hættu
á hagsmunaárekstrum, eins og mik-
ið hefur verið í umræðunni síðustu
misseri. Bæði á bankinn í svoköll-
uðum umbreytingarverkefnum, eins
og hægt er þá að flokka fjárfest-
inguna í Steinhólum, félaginu sem á
olíufélagið Skeljung, undir og bank-
inn eignaðist nýverið að fullu, eða þá
að hann tekur yfir rekstur fyrir-
tækja sem hann hefur lánað mikið
fé, til skamms tíma. Þá tekur bank-
inn oft stórar „stöður“ í fyrirtækjum
á markaði fyrir veltubók sína, eða þá
að bankinn eða dótturfélög hans
kaupa hlutabréf í mismiklu magni
fyrir viðskiptavini sína. Þannig er
því ekki alltaf um langtímaáhrifa-
fjárfestingar að ræða, þó oft séu há-
ar fjárhæðir í spilinu.
Stefna KB banka hf. varðandi
fjárfestingar í óskráðum félögum er
að fjárfesta í félögum sem eru talin
fýsileg til umbreytinga innan 1–3
ára frá kaupum. Í tengslum við slík-
ar fjárfestingar hefur KB banki
stutt við félögin með ráðgjöf við
fjárhagslega endurskipulagningu,
sameiningu eða yfirtöku, skráningu
á markað eða afskráningu. Bankinn
lítur ekki á slík kaup sem fjárfest-
ingu til langs tíma, heldur stefnir að
því að selja hlut sinn í viðkomandi
fyrirtæki samfara umbreytingu eða
í kjölfar hennar. Dæmi um slíkar
eignir bankans, auk fyrrnefndra
Steinhóla og Oasis, eru 12% hlutur í
Karen Millen-tískuvörukeðjunni,

KB BANKI
Stór og áhrifamikill
í viðskiptalífinu
KB banki varð til á síðasta ári úr Kaupþingi banka og Búnaðarbankanum. Þóroddur Bjarnason skoðaði umsvif bankans
sem er sá tíundi stærsti á Norðurlöndunum, en Norðurlöndin eru skilgreindur heimamarkaður bankans.
14 B FIMMTUDAGUR 5. FEBRÚAR 2004 MORGUNBLAÐIÐ










































































































NVIÐSKIPTI VIÐ sameiningu Kaupþings banka hf. og Búnaðarbankans hf. í maí á
síðasta ári urðu þeir Sólon R. Sigurðsson, bankastjóri Búnaðarbank-
ans, og Hreiðar Már Sigurðsson, forstjóri Kaupþings banka, for-
stjórar hins nýja sameinaða félags. Sigurður Einarsson sem var for-
stjóri Kaupþings frá 1997–2003, varð starfandi stjórnarformaður
bankans og hefur leitt hann í útrás til Norðurlanda, sem bankinn skil-
greinir sem sinn heimamarkað.
Hreiðar Már er 33 ára viðskiptafræðingur frá Háskóla Íslands.
Hann hefur starfað hjá Kaupþingi frá árinu 1994. Hann tók við for-
stjórastóli Kaupþings banka fyrir tæpu ári, af Sigurði Einarssyni.
Sólon R. Sigurðsson, er 61 árs. Hann hóf störf hjá Búnaðarbanka Ís-
lands árið 1983 sem aðstoðarbankastjóri og forstöðumaður erlendra
viðskipta, og hefur gegnt starfi bankastjóra frá árinu 1990.
Bankinn er kominn með starfsemi á öllum Norðurlöndunum og
keypti síðast ráðandi hlut í finnska fjárfestingarfélaginu Norvestia og
treysti þar með stöðu sína í Finnlandi. Í Bretlandi hefur bankinn
keypt 9,5% hlut í fjárfestingarbankanum og eignastýringafyrirtæk-
inu Singer & Friedlander.
Bankinn hefur stutt við bakið á íslenskum fyrirtækjum í útrás og
tekið þátt í milljarða króna fjárfestingum í Englandi, í Bandaríkj-
unum og víðar.
Hreiðar Már
Sigurðsson
Sólon R.
Sigurðsson
Sigurður
Einarsson
Stjórnendur í framrás