Vísir - 01.08.1981, Side 9
♦ I* V* *
'* « ' * '*X' « ' >'1
Fjölskyldan
á ferðalagi
íW,l • * < f h i
Laugardagur 1. ágúst 1981
Á islandi umgangast
menn frídaga meö sér-
stæðum hætti. Það síð-
asta sem þeir láta eftir
sér er nef nilega að slappa
af/ hvíla sig, gera ekki
neitt. Fríiðverður að nota
út í ystu æsar, mála hús-
ið, hreinsa garðinn, Ijúka
við bókhaldið, smíða
grindur, steypa stéttina.
Það er hreint ótrúlegt
hvaða verk kunna að
hlaðast á lúna menn í
sumarfríi. Kaldhæðnin er
sú, að það er allt gert af
fúsum og frjálsum vilja.
Þetta gildir um öll fri, jól,
páska eða verslunarmanna-
helgi. 1 sjálfu sumarfriinu. Þaö
er aldrei friður. Maður verður
að nota friið, segja kappsfullir
tslendingarnir og hamast við.
Ein er sú kvöð um verslunar-
mannahelgina sem er óumflýj-
anleg. Þú verður að ferðast. í
útvarpinu segja þeir okkur, aö
mesta ferðamannahelgin sé
upprunnin, og efna til sérstakra
þátta um það, hve ferðalög séu
til mikillar hvildar. Við heyrum
lýsingar á dásemd Þórsmerkur
fegurð Herðabreiðar, eða
fjörinu i Galtalækjaskógi
Þjóðin er öll á ferð og flugi, og
það telst meiriháttar vesaldóm
ur ef einhverjum dettur i hug aí
„hanga heima”. Maður þorir
ekki einu sinni að segja frá þvi
að sú hugsun komist að. Fyrir
sláttur um þreytu, vinnu eöa
kostnaö er kveöinn niður sam
stundis, enda enginn talinn ,,o!
góður til að leggja i stutt ferða
lag, eins og allir hinir”.
Hvert á að halda?
Já, já stutt ferðalag, það ei
sosum i lagi, austur fyrir Fjall
eða upp i Kjós, eina nótt i mesta
lagi segir maður og gefst upp
fyrir ágangi krakkanna.
Siðan er hafist handa -vií
undirbúninginn. Skrópa í vinn-
unni til að kaupa inn, ná i vara-
dekkið, smyrja bilinn, leita af
grillinu frá þvi i fyrra, gera
klárt. Strákinn vantar striga
skó, kaffibrúsinn reynis
ónýtur, kaupa þarf regnkápur
— best að vera við öllu búinn
Föstudagskvöldið fer i aí
bjarga þvi sem gleymdist fyri
um daginn, pakka niður matn
um, og farangrinum, sem reyn
ist vera meiri en skottið i blln
um tekur með góöu móti
Krakkarnir veröa að sitja í
svefnpokunum konan að halda (
matartöskunni.
Spenningurinn er mikill hjé
blessuðum börnunum, hvenæi
eigum við að leggja af staö
hvert á að halda?
Við getum ekki verið þekk
fyrir að abbast upp á venslafóli
i sumarbústöðum. Við vorum
nýbúin að heyra af hjónunum
sem þurftu að selja sumarbú-
staðinn vegna gestagangs. Hús-
freyjan stóð I bakstri alla helg-
ina uppþvotti og hreingerning-
um og fékk snert af slagi, út-
tauguð af þreytu um hverja
helgi.
Hótel þýddi ekki að panta
svona seint, allt löngu frátekið
og ég eyddi öllum tillögum um
hótelvist. Þar að auki þarf
góðan skammt af kæruleysi til
að panta sér hótelpláss fyrir
fjölskylduna sama dag og skatt-
seðillinn berst manni i hendur.
Hvaða vit er llka I þvi aö
halda i sumarferð og labba sig
siðan inn á nýmóðins hótel? Rök
min reyndust sterk, enda
krakkarnir áhugasamir um
tjaldvist. Það var ákveðiö að
tjalda en láta áfangastaðinn
ráðast af veðrinu og spánni.
Veglegir minnisvarðar
Ég var vakinn klukkutima
fyrr en venjulega, nota daginn
sögðu krakkarnir, hlusta á
fyrstu veðurfregnir. Fríið var
greinilega byrjað!
Ég haföi vonaö að við gætum
haldiö austur fyrir fjall þar var
vegurinn steyptur þökk sé
Ingólfi kappanum á Hellu.
Beinn og breiöur vegurinn
austur að Rangárbökkum er
tvimælalaust lengsti minnis-
varði, sem islenskur stjórn-
málamaöur skilur eftir sig.
Halldór E. náöi aöeins aö reisa
eina brú, enda sat hann styttri
tima i samgönguráöuneytinu.
En brúin hefur sjálfsagt kostað
jafn mikið og vegurinn fram og
aftur austur að Hellu þannig að
afrekin jafna sig út. En þetta er
útúrdúr. Báðir eiga þeir
heiðursmennirnir skilið veglega
minnisvarða.
Hvar er prímusinn?
Ég var ekki bænheyrður.
Veðurútlit slæmt á Suðurlandi,
léttskýjað i Reykjavik sem og
við Faxaflóa og Breiðafjörð.
Stefnan var tekin vestur.
Krakkarnir létu órólega I
aftursætinu#hægfara steypubill
kom mér i vont skap strax á
Hringbrautinni og útvarpiö lék
kirkjutónlist til tilbreytingar.
Við vorum komin upp undir
Grafarholt, þegar konan spyr
um primusinn. Tók nokkur
primusinn? Nei, það hafði eng-
inn tekið primusinn — ekki átti
ég að hugsa um primusinn hann
er i matardeildinni, deild kon-
unnar. Þaö var ekki um annað
að ræða en að snúa við. Primus-
laus gátum viö ekki verið I
tjaldinu.
Hann var náttúrulega gas-
laus, loksins þej»ar hann fannst.
Nú voru góð ráð dýr, bensin-
stöðvarnar lokaöar þær eru
venjulega lokaðar þegar verst
stendur á. Þaö tók klukkutima
að hafa upp á gasdúnk hjá
ritstjórnar
pistill
EEIert B. Schrara
ritstjéri skrilar
gömlum vini, sem missti af
ferðasælunni, vegna þursabits I
baki.
Bíllinn á rás
Enn var lagt af stað. Nú hafði
bilaröðin lengst á Miklubraut-
inni og ekki brostu götuljósin við
okkur. Fimm sinnum stopp á
rauðu ljósi eins og það er nú
skemmtilegt, þegar manni ligg-
ur á.
Viö lögöum leiö okkar I
Borgarfjöröinn. Tókum Drag-
ann og uppsveitarveginn. Þar
keyra þeir hægar, minni um-
ferð, styttra i Húsafell. Þeir
hafa sennilega hugsað fleira i
þeim dúr, þvi rykmökkurinn
var samfelldur og ég gaf fyrir-
mæli um að fastloka öllum
gluggum. Hitinn var óþolandi og
útsýnið ekkert. I hvert skipti
sem bill geystist framhjá i
gagnstæða átt, lokaði ég augun-
um og beiö eftir steinhnullungi i
rúðuna. Látum vera þótt þeir
dynji á húddinu, svo lengi sem
rúðan fer ekki I mask.
Við vorum rétt komin . upp i
Reykjadalinn þegar billinn tók á
rás, lét ekki að stjórn. Sprungið
sagði konan, sprungið sagði ég
og sameiginleg angistar stuna
okkar kafnaði I neyðarópum
krakkanna.
Hjálparvana og tjakklaus
Jú, varadekkið var með en
tjakkurinn fannst ekki hvernig
sem ég leitaði. Hvar i andskot-
anum var tjakkurinn? Ég var i
þann mund að láta reiði mina
bitna á konunni þegar ég mundi
að kunningi minn hafði fengiö
hann lánaöan i siöasta mánuöi.
Ég gat bölvaö honum hressilega
en þaö kom þó að harla litlu
gagni, hjálparvana og tjakklaus
i miðjum Borgarfirðinum. Þeir
hægðu á sér hver á fætur öðrum
bilstjórarnir sem óku framhjá,
gægðust vorkunnsamlegaútúr
bilum sinum en gátu litla björg
mér veitt. Við þurftum að biöa i
klukkutima, þar til bil sömu
tegundar bar að og ljáði mér
tjakk.
Það var ekki um annað aö
ræöa en stöðva við næstu sjoppu,
þvo af sér skitinn og kaupa kók
á okurverði fridagsins.
Svartan skýjabakka bar við
Eiriksjökul og Okið i norðri og
augljóslega óðs manns æöi að
halda lengra upp eftir.
Við förum i Bifröst höldum
okkur neðar i sveitinni, Faxa-
flóaspáin hlýtur að ná i Norður-
árdalinn.
Karlmannsverkiö
Það var farið að kvölda þegar
við fundum heppilegt tjaldstæði,
skýjabakkinn hafði elt okkur og
golan var köld. Napur næöingur
og kuldastrekkingur aftraði
ekki börnunum frá þvi, að
kynna sér umhverfið. Þau hurfu
út i buskann.
Þá var komið að þvi að tjalda,
græjurnar drifnar út úr bilnum.
Við höfðum að láni veglegt hús-
tjald en stengurnar allar vel
merktar og sumar þræddar
saman. Þaö gat varla verið
mikið verk að reisa tjaldið.
Konan týndi svefnpokana
primusinn og matarpakkana út
úr bilnum, en ég hófst handa.
Tjaldið var i minni deild, það
var karlmannsverkiö i túrnum.
En verkið gekk ekki snurðu-
laust. Stengurnar vildu ekki
passa saman. Það var sama
hvernig ég skrúfaði þær sundur
eða saman, dæmið gekk ekki
upp. Ég náöi mér i peysu og
úlpu og konan spurði hvort hún
gæti hjálpað en stolt mitt leyfði
enga aðstoö. Ég bölvaöi i hljóöi
og byrjaði upp á nýtt. Þetta
voru einar 20 stengur, mismun-
andi að lengd og stærö og gerö
og ég verö aö játa aö þolinmæði
er ekki min sterkasta hlið.
Ég reyndi aftur og enn á ný,
en allt kom fyrir ekki. Ég
hreyföi meira aö segja engum
mótmælum þegar eiginkonan
kom mér til aöstoöar en hún
varö brátt ráöþrota lika.
Krakkarnir voru mættir og gáfu
sin ráð, sem ekki voru vitlausari
en annað sem ég hafði reynt.
Þeim var sagt að þegja og hypja
sig inn i bil, og af slæmri reynslu
hlýddu þau möglunarlaust. Þau
skildu að pabbi var orðinn
reiður. Verst var aö ég gat ekki
skammað neinn. Konan hafði
gleymt primusnum, kunninginn
hafði gleymt að skila tjakknum,
en mér hafði sjálfum láðst að
læra að setja saman stengurn-
ar.
Pússluspil
Nú var tekið aö rigna stórum
köldum dropum, og kvöld-
næöingurinn beit i kinnarnar og
gerði ástandið enn ömurlegra.
Konan haföi gefist upp fyrir
stöngunum og kuldanum og var
kominn inn I bil með krökkun-
um. Ég sá aö þau hlógu. I örfá
augnablik gaus réttlát reiðin
upp I mér: hvern andskotann
eru þau að hlægja? Sjá þau ekki
að ég cr að gera mitt besta? En
skyndilega sá ég einnig skop-
legu hliðina á ástandinu, það
varekki hægt annað en aö hlæja
að þessum tilburðum, pakk-
klæddum manninum að bjástra
við tjaldstengur, sem voru
flóknari en öll heimsins pússlu-
spil. Ég hló lika og gafst upp.
Við ákváðum að gista i
Borgarnesi. Rigningin kom i
veg fyrir grillnotkun en við
lfynntum þó upp á primusnum
og hituðum okkur kakósopa.
Regnkápurnar komu i góðar
þarfir og bilinn veitti ofurh'tið
skjól.
Það var komið undir mið-
nætti, þegar við fengum húsa-
skjól, yngri krakkinn greinilega
kominn með kvef. Ég náöi
veðurfréttunum áður en ég
lagðist til svefns. 1 Reykjavík
hafði verið hlýjasti dagur
sumarsins og á Suöurlandi létt-
skýjað sólarveöur.
Regnið buldi á rúðunum, þar
sem viö lágum I svefnpoka-
plássinu, og ég hugsaöi til vinar
mins sem hafði verið svo láns-
samur aö liggja meö þursabit.
Hann haföi misst af ferðahelgi
sumarsins.
Ellert B. Schram