Vísir - 16.09.1981, Blaðsíða 9

Miövikudagur 16. september 1981
VÍSIR
9
KRISTNI SNÆLAND SVARAD
Miðvikudaginn 9. september s.I. birtist i blaði þessu grein er ber yfir-
skriftina „Falsanir Pósts og sima”. Grein þessi er skrifuð af Kristni nokkr-
um Snæland, hann beinir til min máli sinu og heimtar sannleikann og ekk-
ert nema sannleikann. Hins vegar er greinin full af persónulegum svivirð-
ingum, höfundinum til litils sóma og i rauninni ekki svara verð.
Tilefnið er það að Sigurjón Valdimarsson blaðamaður á Visi átti við mig i
sima viðtal sem birtist i blaðinu þann 4. ágúst s.l. Viðtalið var til komið
vegna þess að blaðamaðurinn hafði rekist á grein i dönsku blaði, þar sem
grein frá simagjöldum vitt og breitt um heimsbyggðina á árinu 1980, en
þær upplýsingar voru hafðar eftir simastjórninni i Vestur-Þýskalandi og
byggðar á ákveðnum forsendum. Að mati blaðamannsins var sá galli á
þessum lista að 1 sland var ekki með á honum og leitaði hann þvi til min um
sambærilegar upplýsingar til að sjá hvar ísland stæði i þessum ákveðna
samanburði. Eins og blaðamaðurinn segir i grein sinni er ekkert einfalt mál
að reikna út svona samanburð en við gerðum okkar besta.
Fullyrðingum
visað tii föðurhúsanna
Það sem lagt var til grund-
vallar i þessum samanburði
fyrir ísland voru gjöld sam-
kvæmt gjaldskrá Pósts og sima
mai — júli 1980, 10% af stofn-
gjaldi, fastagjald á ársgrund-
velli, 500 innanbæjarsimtöl og
250langlinusimtöl Otfrá ákveðn
um forsendum varðandi tima-
lengd og fjarlægð. Upplýsingar
frá þeim löndum sem voru i
þessum samanburði voru
byggðar upp á hliðstæðan hátt. 1
samanburði milli landanna i
danska blaðinu var hvergi vikið
að launum einstakra stétta eða
starfshópa til að finna út hve
mikla simaþjónustu mætti
kaupa i hverju landi fyrir sig
fyrir hverja vinnustund þessara
stétta, né á nokkurn hátt leitast
við að bera simakostnaðinn
saman við kaupmátt launa.
Ég visa þvi alfarið til föður-
húsanna fullyrðingum um lygar
og blekkingar af minni hálfu
þegar kaupmáttur timakaups i
þessum löndum er ekki tekinn
inn i myndina. Af minni hálfu
var eingögu svarað ákveðnum
spurningum blaðamanns út frá
þeim forsendum sem ég hef
áður getið, hvorki meira né
minna. Um kaupmátt launa i
þessu sambandi var einfaldlega
ekki rætt.
1 grein sinni segir Kristinn, að
til þess að fá samanburð sem
liggi nærri lagi þurfi vitanlega
að finna meðalkaupmátt i
hverju landi og reikna svo út frá
honum hvaða land er ódýrast,
en siðar i greininni bendir hann
svo sjálfur á að kaupmáttar-
reikningur sé ekki einhlitur
nema tillit sé tekið til skatta og
annarra opinberra gjalda i
hverju landi. Ég er sammála
Kristni.kaupmáttarreikningar i
þessu sambandi eru ákaflega
vandmeðfarnir enda tók danska
blaðið þá ekki með i sinum út-
reikningum.
Samanburður á launa-
kjörum
Annað verður að hafa i huga.
Þegar tekin eru launakjör ein-
stakra stétta i ákveðnum lönd-
um eins og Kristinn gerir i grein
sinni og timakaup þeirra notuð
til viðmiðunar við verð ákveð-
neöanmóls
Guðmundur Björnsson
framkvæmdastjóri fjár-
máladeildar Pósts og
sima sendir Visi eftirfar-
andi svar við aðdróttun-
um og fyrirspurnum
Kristins Snælands, sem
birtist i blaðinu f síðustu
viku.
Guðmundur skýrir
sjónarmið Pósts og sima
varðandi símaþjónustu
og símagjöld.
innar þjónustu eins og t.d. sima-
þjónustu, þá getur komið út
mismunandi hlutfall eftir þvi
hvaða starfsstétt er valin.
Kristinn tekur timakaup raf-
virkja og ef hann notar réttar
tölur, þá er rafvirki á Islandi
72% lengur að vinna fyrir sima-
gjöldunum sem áður eru nefnd
en rafvirki i Sviþjóð og rafvirki i
Noregi 41% lengur að vinna
fyrirsimagjöldunumen rafvirki
á Islandi. Ef hann hefði hins
vegar tekið meðallaun verka-
manna 1980 þá er verkamaður á
íslandi 34% lengur að vinna
fyrir þessum simagjöldum en
verkamaður i Sviþjóð og verka-
maður i Noregi 75% lengur að
vinna fyrir simagjöldunum en
starfsbróðir hans á Islandi.
Þessi munur sem þarna kemur
fram eftir þvi hvort valinn er
rafvirki eða verkamaður, segir
okkur einnig að varasamt er að
nota einstakar stéttir til slikrar
viðmiðunar, launahlutföll
þeirra innbyrðis geta verið
mjög mismunandi eftir löndum.
Þá er og eftir að taka tillit til
skatta, opinberra gjalda o.fl.
sem vissulega ætti þó að koma
inn i myndina.
Samsetningu simgjalda til
viðmiðunar milli landa er hægt
að setja upp á ýmsa vegu. Til-
dæmis skiptir máli hvað stofn-
gjald er afskrifað á mörgum ár-
um og með hvaða vöxtum, hvort
simtöl eru innifalin i afnota-
gjaldi eða ekki og þá hve mörg,
en það getur jafnvel verið mis-
munandi innan hvers lands eins
og til dæmis hér á Islandi. Þá
hefur áhrif hvaða samsetning
staðarsimtala og langlinusim-
tala er valin, hvaða langlinu-
taxtar eru valdir og hvort tekið
er tillit til' ódýrari simtala á
kvöldin og um helgar þar sem
þau eru i boði.
1 þeim samanburði sem vikið
er að i danska blaðinu er gengið
út frá ákveðnum forsendum i
þessu sambandi sem hvorki ég
né blaðamaður Visis ákváðum,
heldur þeir erlendu aðilar sem
áður eru nefndir.
Rikið tekur rúmlega
helming
Að lokum vil ég benda á að
lönd eins og Sviþjóð og Dan-
mörk sem bjóða upp á hvað
lægst simagjöld eru einnig stór-
ir framleiðendur simaefnis og
þá sérstaklega Sviþjóð og Dan-
mörk er landfræðilega ódýr i
simavæðingu meðan t.d. Noreg-
ur og ísland eru mjög dýr. .
A lslandi hefur Pósti og sima
verið gert að standa skil á ó-
beinum sköttum i formi tolla,
vörugjalds og söluskatts af inn-
fiuttu simaefni til fjárfestinga
og endurnýjunar. Nemur þessi
skattheimta 120 til 130% á inn-
kaupsverð vörunnar. Þannig
tekur rikið rúmlega helming af
fjárfestingu stofnunarinnar i ó-
beina skatta. Eftir þvi sem best
er vitað, þekkist ekki sú mikla
skattheimta sem hér um ræðir i
nágrannalöndunum, auk þess
sem telja má að hún standi i
vegi fyrir tækninýjungum og
hæfilegri endurnýjun tækja
búnaðar. Þá er Pósti og sima
einnig gert að standa undir
ýmiss konar félagslegri þjón-
ustu sem simnotendur þurfa að
bera. Allt þetta hefur áhrif á
simgjöldin sem þrátt fyrir þetta
eru að minu mati lág miðaö við
simagjöld i öðrum löndum.
Reykjavlk 14. sept. 1981
GuOmundur Björnsson.
Vlsm
Aá gráta vithytuna
Falsanir Pðsts og sima