Vísir - 16.09.1981, Blaðsíða 27
Miövikudagur 16. september 1981 SDZ 27
23
„Opolandi aö riklð brýlur
i ferðamálalögln ár eltlr ár’’
- segir Heimir Hannesson, formaOur
Ferðamálaráðs, sem vill að ráðið
verði frjáls samtök ferðamálafyrirtækja
„Þaö er bláköld staöreynd, aö
ennþá er ekki til nein heildar-
stefna i feröa- og samgöngu-
málum þjóöarinnar til lengri
tima. A ævi Feröamálaráös
meö núverandi skipulagi, sem
er orðin fimm ár, hafa þrjú siö-
ustu árin fariö aö ýmsu leyti
forgöröum, eftir aö stjórnvöld
tóku upp þann siö aö sniðganga
lögin um Feröamálaráö og
skammta þvi í tekjur 30% af
skilum Frihafnarinnar á Kefla-
vikurfiugvelli i staö þess aö af-
henda þvi 10% af söluverömæti
hennar, brúttótekjunum. Þar aö
auki hafa greiðslur veriö dregn-
ar á langinn og gildi þeirra
brunniö upp i verðbólgunni.
Þetta er nöturleg staöreynd um
gang þessara mála og þaö er
óþolandi aö rlkiö brýtur feröa-
málalögin ár eftir ár.”
Hver talar? Ráðherraskip-
aöur formaöur Feröamálaráös,
Heimir Hannesson héraösdóms-
lögmaður, sem annars er fram-
kvæmdastjóri Sölustofnunar
lagmetis og var lengi annar af
tveim útgefendum Iceland Rei
view og fylgirita þess timarits.
„Reynsla min i formennsku i
Feröamálaráöi undanfarin
fimm ár er á þá leiö, aö ég tel
rétt aö stefna i áttina aö frjáls-
um samtökum ferðamálafyrir-
tækjanna”, segir Heimir enn-
fremur:
Þaö eru 18 ár siöan Feröa-
málaráö Islands var fyrst stofn-
aö, en meö nýjum lögum frá Al-
þingi 1976 var skipulagiö endur-
nýjaö og er Feröamálaráö skip-
aö þrem fulltrúum samgöngu-
ráðherra og ellefu fulltrúum til-
nefndum af ýmsum feröamála-
aöilum — til f jögurra ára, nú frá
1. júli i fyrra. Ferðamálastjóri
er Ludvig Hjálmtýsson, endur-
skipaöur siöast 1. október i
fyrra til fjögurra ára.
Feröamálaráö Islands er
samkvæmt lögunum frá 1976
aöalstofnun islenskra feröa-
mála. Og þau lög sögöu og segja
að megintekjustofn Feröamála-
ráös skuli vera 10% af „sölu-
verðmæti” Frihafnarinnar.
,,I staö þess aö fara eftir þess-
um lögum, sem viö höfum ætiö
taliö ljós og auöskilin, hafa
stjórnvöld troöiö okkur inn á
lánsfjárætlun undanfarin ár
meö 30% af skilum Frihafnar-
innar. Geysilegur timi hefur
farið I þaö aö berjast gegn þess-
ari lögleysu og brýn og mikil-
væg verkefni hafa dregist eða
gufaöuppaf þessum sökum. Viö
uröum meöal annars aö fella
niöur áform um sérstaka ráö-
stefnudeild, sem ætti núna aö
vera ein mikilvægasta undir-
staöa lengingar feröamanna-
timans, og ráöstefnuverkefni
hafa þvi miður oröiö langtum
minni en vænst var”, sagöi for-
maöur Feröamálaráös I viötal-
inu við Visi I lok Feröamálaráö-
Formaöur Feröamálaráös,
Heimir Hannesson, i hlutverki
buröarmanns á ráöstefnunni i
Stykkishólmi. 1 rauninni sama
hlutverki og Ferðamálaráö á aö
sinna I islenskum feröamálum.
(Visismynd: HERB.)
stefnunnar i Stykkishólmi, sem
stóö á föstudag og laugardag.
— En hverju hefur munaö i
fjármögnun Ferðamálaráðs?
„Otgjöldin uröu tæplega 2.4
milljónir i fyrra og þar af komu
tæplega 1.9 milljónir af Fri-
hafnargjaldinu, en þá heföi þaö
átt að vera rúmar 3.7 milljónir
króna.
Viö ættum aö hafa 5.0 milljóna
króna tekjur af Frihafnargjald-
inu i ár en fáum 2.1 milljón, svo
að þetta hriðversnar. Af þessu
er ljóst, aö þrátt fyrir vilja og
ákvörðun Alþingis á sinum
tima, standa stjórnvöld ekki viö
bakiö á okkur sem aö feröamál-
unum vinnum. Skipulagsmál og
kynningarstarfsemi okkar njóta
ekki þeirrar athygli, sem vera
ætti, þar sem feröamannaþjón-
ustan gefur bæði geysidrjúgar
gjaldeyristekjur og beinar tekj-
ur i rikissjóö, auk þess að vera
ómissandi undirstaða sam-
gangna milli landa og innan-
lands.”
— Hvaö er feröamannaþjón-
ustan mikilvæg fyrir þjóöar-
búið?
„Viö getum nefnt, aö gjald-
eyristekjur af erlendum ferða-
mönnum voru 230 milljónir
króna i fyrra eða sem svarar til
5.2% af verömæti vöruútflutn-
ings það ár, og á þessu ári má
reikna með beinum tekjum
rikissjóös af feröamannaþjón-
ustunni að upphæö um 160
milljónir króna. En þótt þetta sé
mikiö, er þó þungamiöjan sú, að
70 þúsund erlendir feröamenn
sem koma og fara á ári, eru
trygging fyrir örum feröum til
og frá landinu. Ef þessir útlend-
ingar væru ekki á feröinni eöa
þeim fækkaöi verulega, kippti
þaö fótunum endanlega undan
samgöngufyrirtækjunum.
Svipaö gildir raunar um sam-
göngurnar innanlands, þar sem
nýting samgöngutækja er i al-
geru lágmarki.
A þennan þátt vil ég leggja
sérstaka áherslu, og þar með aö
ferðamannaþjónustuna veröur
að reka markvisst, ef ekki á illa
aö fara á ýmsum sviöum I þjóö-
lifinu.
Sú tregöa sem vart veröur hjá
stjórnvöldum I sambandi viö
þaö, aö framfylgja lögum og
standa viö bakiö á þessum at-
vinnuvegi, er eins og ég sagöi
áöur algerlega óþolandi og
óskiljanleg skammsýni, þvi hér
hafa margir fórnaö miklu og
fórna miklu til þess aö ná
árangri, sem viö höfum i hendi
okkar hvort ber tilætlaöan
árangur eöa ekki. Ég held aö Is-
lenska þjóöin hafi engin efni á
aö stjórnvöld salti dýrmæta
framþróun I feröamálum
okkar.” HERB
Hótel Stykkishólmur var aðsetur Feröamálaráöstefnunnar 1981,
fjögurra ára gamalt, glæsilegt hótel og félagsheimili. Stórtap er á
rekstri hótelsins, enda býr þaö við þung lán og skamman feröa-
mannatima. En engu aö siöur þótti Hólmurum borga sig aö byggja
það og glæöa bæinn meira lifi.
Gerast oss leiðir bygggrautar svía
í Rússlandi fara menn ekki i
grafgötur um sinn verustað
þegar þeir gista þrælabúöir
Kremlarherranna. ööru máli
gegnir um þegna Sviarfkis. i
þvisa landi hafa menn búið i
þrælabúðum undanfarin „vel-
ferðarár” án þess aö vera þess
meðvitaðir. Svium hefur tekist
að telja þegnum sinum trú um
að þeir séu ánægðir. Nú er svo
komiö I þessu fyrirmyndarriki
þar sem sósialisminn hefur
grasseraö á bak viö tjöldin, aö
fjórði hver karlmaður og
fimmta hver kona eiga viö á-
fengisvandamál að striöa. Þrir
unglingar af hverjum fimm
drekka sig fulla um hverja
helgi, misþyrmingar aukast,
sjálfsmorðum BARNA fjölgar
og þriöja hvert fjögurra ára
barn er andlega truflað. Helm-
ingur allra 15 ára barna býr i
sundurslitnum fjölskyldum.
Fjörutiu þúsund unglingar eru
atvinnulausir og eiturlyfja-
neysla eykst stöðugt.
Þetta velferöarriki býöur upp
á tólf mánaöa barneignafri,
sextiu daga fri á ári til aö sinna
veikum börnum, sjúkradagpen-
inga, sem eru nánast full laun
frá fyrsta veikindadegi, ellilif-
eyri frá 65 ára aldri, húsaleigu-
styrk, fjölskyldubætur og flest
alla þá styrki sem venjuiegum
Islendingi hugkvæmist aö
nefna. En Svium er óglatt.
A meöan þessu vindur fram
þeysa íslendingar utan til náms
I Sviafræðum. Félagslega hálf-
menntað fólk streymir svo til ts-
lands eftir dvöl án prófa viö
sænska hálfháskóla og oft og
tiðum lengi dvöl á sænsku
sósialframfæri viö bjórþamb en
raunverulegt nám. Viö höfum
ekki viö aö taka á móti hinum
stórkostlega fróðleik, sem hefur
gert þriöja hvert fjögurra ára
barn sálarlega truflað og þorra
unglinga að alkóhólistum.
Þaö er auðvitað lifsnauösyn
islenskri þjóö að fá hingaö góö-
an stabba af sænskmenntuðum
pedagókum til aö kenna sveita,-
manninum hvernig leysa skal
vandamálin, sem enginn veit aö
til eru, allra sist þeir sem eiga
aö vera hrjáöastir af þeim. Svi-
um er óglatt og við étum úr
þeim spýjuna. En viö byrjum
fyrst aö éta þegar viöurværið er
oröiö óætt og hcfur meira að
segja hlaupið I vömbina á Svi-
um. Visast er rétt aö hægja ögn
á fégjöfum til þeirra sem nema
þessi félagslegu fræöi á sænskri
grund til aö geta flutt þau heim
á Frón. Hveróskar þeim frekari
„menntunar” I fagi sem er aö
leggja Sviþjóö I rúst? Samt les-
um viö þessa dagana aö úthlut-
aö hafi veriö styrkjum úr sjóöi
Eysteins Jónssonar, sem stofn-
aður var á sextugsafmæli Ey-
steins. Og annar styrkþeginn
fær styrk til aö „skrifa ritgerö
um núverandi stööu fjölskyld-
unnar i sænsku þjóölifi og stefnu
sænskra stjórnmálaflokka I fjöl-
skyldupólitik”, Nú varöar okkur
ekkert um hvaö framsóknar-
menn gera viö Eysteinssjóö en
hitt getur reynst skaðlegra, aö
styrknum fylgir sú kvöö, aö
framsóknarfiokkurinn skal fá
ritgerðina til afnota. Annars
heföi verið hreinlegra aö iáta
féörenna umsvifalaust til StS til
frekari frystihúsakaupa. Er
ekki holt að minnast þess, sem
segir I orðskviöum Salómons:
„Eins og hundur sem snýr aftur
til spýju sinnar svo er heimsk-
ingi sem endurtekur fiflsku
sina”. Dýpra verður ekki sokkiö
en aö halda áfram aö endurtaka
heimsku Svia.
Svarthöföi.