Vísir - 19.09.1981, Blaðsíða 9

Laugardagur 19. september 1981
VtSlR
9
/ ilii ffinii** «*
J^SSSi WM
m
AÐ KVEÐJA
KÓNG OG PREST
A Kjarvalsstöðum er þessa
dagana til sýnis veggfóbrið úr
vinnustofu Jóhannesar Kjar-
vals. Þetta er ekki venjulegt
veggfóður eða hversdagsleg
„decoration” eins og við þekkj-
um úr stofunni heima. öðru
nær, við augum blasir stórbrot-
in leikmynd, „lifshlaup” snill-
ingsins, eins og þeir i Klaustur-
hólum hafa nefnt meistara-
stykkið.
Það er lofsvert framtak að
halda þessu einstæða listaverki
til haga, ómetanleg eign fyrir
komandi kynslóðir aö sjá hvern-
ig listamaðurinn bjó um sig.
Sagt er ab tilboð hafi verið gert i
„lifshlaupið” upp á fjórar mill-
jónir nýkróna, og þykir vist eng-
um mikiö. Þó er það kaldhæðni
örlaganna, aö þetta verömæta
veggfóður klæddi veggi vinnu-
stofu listamannsins á þeim tima
þegar Valtýr Pétursson þurfti
að lána Kjarval fyrir VIsi!
Annað
lífshlaup
En það eru fleiri lifshlaup til.
Visir átti stórfróðlegt og
skemmtilegt viðtal við Ólaf
Hannibalsson, bónda i Selárdal i
siðasta helgarblaði. Hans lifs-
hlaup verður auðvitað ekki
nefnt i sömu andrá og meistara
Kjarvals og má enginn mis-
skilja það.
Ólafur er ekki merkilegur fyr-
ir listsnilld, þaöan af siður
vegna veggfóöurs, en frásögn
hans höfðar engu að siður til
okkar, hinna óbreyttu borgara,
einmitt fyrir þá sök að hann er
af okkar sauðahúsi. Hann er enn
ungur maður, gekk sinn skóla-
veg, útskrifaðist meira aö segja
sem hagfræðingur frá erlendum
háskólum. Hann geröist kontór-
isti I höfuöborginni, lét að sér
kveða i pólitikinni og var oröinn
innsti koppur i búri hjá hinum
voldugu alþýöusamtökum, ASt.
En skyndilega kveður hann
kóng og prest og gerist afdala-
bóndi vestur á fjörðum. Þar býr
hann utan við vegi, rafmagn og
sjónvarp og hefur einsetu á
vetrum. Ekki er þó að merkja
að maðurinn sé „skritinn” eða
sérvitur. Ólafur hefur einfald-
lega heimt sina Paradis vestur i
Arnarfirði, og leggur meira upp
úr friðsemd einverunnar en asa
þéttbýlisins. Hann telur mikils-
veröara að vera sæll með sjálf-
um sér, heldur en verða mikill
af metorðum.
Það mætti margur maðurinn
læra nokkuð af þeirri lifsspeki,
ekki sist þeir sem halda að ham-
ingjan sé fólgin I hégómanum.
Þeir þora aldrei að fara sinar
eigin leiðir, þora aldrei að vera
hreinskilnir við sjálfa sig, af
ótta við hvað sé „accepterað” af
almenningsálitinu. Slikt fólk
lætur stjórnast af hræsni, mælir
gæfu sina i stöðutáknum og flyt-
ur aldrei vestur i Selárdal.
Þrælahald
tþróttasiðurnar bera okkur þær
fréttir, að kunnur islenskur
knattspyrnumaður, sem hefur
að atvinnu að leika iþrótt sina i
Þýskalandi, hefi verið seldur
milli félaga, án þess að hafa
sjálfur fengið vitneskju um það.
A sama tima er okkur einnig
sagt að allnokkrir islenskir
knattspyrnumenn hér heima,
séu á förum utan, til að skrifa
undir samninga við atvinnufé-
lög. Þeir fá að visu tilboð um
það sjálfir, en hafa að öðru leyti
enga vitneskju um hvað biður
þeirra.
Nú hefur sá sem þetta skrifar
siöur en svo á móti þvi, aö ungir
og snjallir Iþróttamenn leggist I
vlking og leiti sér fjár og frama
erlendis. En menn mega ekki
láta meðhöndla sig sem þræla
eða búa við þau fornaldarkjör
aö vera keyptir og seldir eins og
skynlausar skepnur. Þrælahald
hefur verið afnumið með lögum
og þau lög ná einnig yfir Iþrótt-
irnar.
Fréttastofan
Ýfingar hafa átt sér stab milli
útvarpsráðsmanna annarsveg-
ar og starfsmanna Rikisút-
varpsins hinsvegar. Af hálfu
þeirra sem sitja i útvarpsráði,
eru deilur ekki sprottnar af
fjandskap eða illvilja. Þeir hafa
hinsvegar sett fram gagnrýni,
eða réttara sagt, tekiö undir
gagnrýni á tiltekin atvik i störf-
um fréttamanna hjá fréttastofu
hljóövarps. Ekki þarf það að
koma neinum á óvart. Það er
beinlinis verkefni útvarpsráðs
aö segja lof eða lastá dagskrá og
flutningi hennar, þótt viður-
kenna megi, að meira fari fyrir
lastinu og þaö oft að ósekju.
Fréttamenn útvarpsins eru
ekki hafnir yfir gagnrýni og
þeim kann að verða á i mess-
unni. Þeir eiga að sýna hlutleysi
i starfi og það er vandi að þræða
þann hlutleysisveg, ekki síst i
landi svo flokkslitaðrar afstöðu,
sem okkar þjóðfélag er.
Þeir verða að skilja, frétta-
mennirnir, að þegar þeir eru i
formlegum tengslum við stjórn-
málaflokka og láta aö sér kveða
innan þeirra, þá vekur það tor-
tryggni. Stundum og sem betur
fer er sú tortryggni ástæðulaus,
en hún er til staðar engu að sið-
ur. Henni veröur heldur ekki
eytt, þótt framkvæmdastjórn og
starfsmannafélag útvarpsins
geri Egilsstaðasamþykktir
gegn henni, gegn tortryggninni!
//Lekinn"
Mikillar viökvæmni hefur
ráistjórnar
pistill
Eilert á.. Schram
ritstiéri skritar
SSSSSSSSSSMSSS
gætt meðal fréttamanna, þegar
nokkrir útvarpsráösmenn
minntu á aö trúnaðarbrot hefði
verið framið, þegar ummæli
Kjartans Jóhannssonar for-
manns Alþýöuflokksins i einka-
samtali við fréttamann „láku
út”. Þeir telja það atvinnuróg
og órökstuddar dylgjur þegar
sagt er frá þessum leka og hann
talinn ámælisveröur.
Þó hafa þessir sömu frétta-
menn verið vitni að þeim yfir-
lýsingum Vilmundar Gylfason-
ar að hann hafi fyrrnefnt einka-
samtal á segulbandsspólu i sin-
um fórum og upplýst er að sam-
talið hafi veriö spilað fyrir
starfsmenn fréttastofunnar.
Hvorutveggja liggur fyrir i
skriflegum yfirlýsingum frétta-
mannanna sjálfra. Maöur gæti
haldið að það stæði heiðri frétta-
stofunnar nær, að taka undir
kröfur um að rannsókn fari
fram á „lekanum”, I stað þess
að dylgja um það að útvarps-
ráðsmenn séu ekki starfi sinu
vaxnir.
Fréttamenn, sem leggja
harðar og áleitnar spurningar
fyrir hinn almenna borgara,
fréttamenn sem halda uppi
óvæginni gagnrýni á menn og
málefni, verða að hafa þrek til
þessaðtaka athugasemdum um
þeirra eigin störf.
Og það er varhugaverður
hugsunarháttur i meira lagi,
sem kemur fram i ályktun
starfsmannafélagsins, þess efn-
is, að útvarpsráö sé til óþurftar
fyrir stofnunina. Starfsfólk Rik-
isútvarpsins á ekki stofnunina
og á aö láta af þeim hroka, að
telja lýðræðiskjörna stjórn i út-
varpinu til óþurftar. Halda þeir
virkilega ab þjóðin telji hag al-
mennings og stofnunarinnar bet-
ur borgiö i þeirra eigin hönd-
um? Hvers konar primadonnu-
leikur er þetta eiginlega?
Farsælast er auövitað, að út-
varpsráö, embættismenn og
abrir starfsmenn Rikisútvarps-
ins sameinist um að viðhalda
virðingu og trausti þessa áhrifa-
mikla fjölmiðils. Otvarpsráð
hefur áreiöanlega fullan vilja og
áhuga á góðu samkomulagi i
stað þess að talast við i bókun-
um og fundarsamþykktum.
Sundurlaust
samstarf
Kosningaúrslitin i Noregi
komu ekki á óvart. Hægri
flokknum hafði lengi veriö spáð
mikilli fylgisaukningu og mibab
við þá stemmningu sem flokk-
urinn haföi með sér, veröur aö
telja útkomu Verkamanna-
f'lokksins allsæmilega. Fylgis-
tap jafnaöarmanna var minna
en búist hafði verið við. Nú
stefnir allt i minnihlutastjórn
hægri manna.
Fróðlegt verður að fylgjast
með hvernig þeirri stjórn tekst
til. Hægri menn hafa gagnrýnt
aukin umsvif rikisins, miöstýr-
ingu og skattpiningu Verka-
mannaflokksins. Sama var uppi
á teningnum, þegar borgara-
flokkarnir komust til valda i
SviþjóO fyrir nokkrum árum. Þá
átti að hreinsa til eftir sósial-
demókratana, en sú uppstokkun
hefur látið á sér standa, ýmsum
þar i landi til mikillar skap-
raunar. Hvort stór orð horskra
hægri manna verða að litlum
efndum þegar á reynir, veröur
timinn að skera úr um, en ef svo
fer, gerist sú spurning áleitin,
hvort rétt sé, að munurinn á
stjórnmálaflokkunum á Norð-
urlöndum sé óverulegur þegar
til kastanna kemur.
1 þvi sambandi er það rann-
sóknarefni, hvernig vinstri
flokkur á Islandi getur starfað
með hægri mönnum i rikisstjórn
þennig aðekki falli skuggi á ein-
lægt og snurðulaust samstarf.
Er það tilviljun, eða eru þessir
stjórnmálamenn, vinstri menn i
Alþýöubandalaginu og sjálf-
stæðismennirnir I rlkisstjórn-
inni allir sama miðjumoðiö?
Hugsjónafólkiö á vinstri væng
Alþýöubandalagsins, jafnt sem
aðrir stuöningsmenn stjórnar-
innar ættu ab gefa sér stund til
að ihuga svariö við þessari
spurningu. Kannske geta þeir
gengiö saman I einn „ábyrgan”
flokk? Hver veit.
Ellert B. Shcram.