Pressan - 30.11.1989, Page 23
Fimmtudagur 30. nóv. 1989
23
Það ór sem nú er senn að Ijúka hefur ekki verið nein
gósentíð fyrir ferðaskrifstofur hér á landi, langt í frú.
Samdróttur hefur ótt sér stað í þjóðfélaginu í heild,
samdróttur sem hefur teygt arma sína svo um munar
í sjóði ferðaskrifstofa.
Karl Sigurhjartarson er formað-
ur Félags íslenskra ferðaskrifstofa.
Blaðamaður Pressunnar hitti Karl
að máli og varpaði fyrst fram
þeirri spurningu hvort sá sam-
dráttur sem hefði átt sér stað á ár-
inu kæmi einnig fram nú i nóv-
ember, þegar jóla- og áramóta-
ferðir standa ferðaglöðum íslend-
ingum til boða?
„Já, það er enginn vafi á því að
það er heldur minna um ferðalög
Islendinga til annarra landa um
hátíðirnar nú en endranær. Það er
hins vegar ekki svo að sá sam-
dráttur sé fyrst og fremst í dýrari
ferðum, eins og margur kann
kannski að ætla. Hann kemur ekk-
ert síður fram í þeim ódýrari svo
það virðist ekki vera að fólk setji
stefnuna á ódýrari ferðir að þessu
sinni.
Við verðum áþreifanlega vör
við að svokölluðum „borgarpökk-
um" hefur fækkað, það er sem sé
minna um það en áður að fólk
skreppi í helgarferðir til stórborga
Evrópu og kaupi þar inn til jól-
anna.
Talandi um samdrátt hjá ferða-
skrifstofunum á árinu er ekki úr
vegi að benda á þá staðreynd að
þar sem farþegum fjölgaði fyrri-
hluta ársins er samdrátturinn á
ársgrundvelli ekki eins gífurlegur
og af er látið. Þá á ég við fjölda
þess fólks sem hefur farið utan á
okkar vegum. Það sem kemur
hins vegar hvað verst við skrifstof-
urnar er harðnandi samkeppni í
verðlagningu. Utanlandsferðir
hafa verið boðnar á lægra verði en
menn gátu staðið undir. Þetta
verður aftur til þess að afkoman á
árinu er alls ekki góð og í rauninni
er hún almennt léleg."
„Kæmi ekki ó
óvarfr þó ferða-
skrifstofur
héldu ófram
að sameinast"
Nú virðist þessi harða sam-
keppni, sem haft hefur í för með
sér lélega afkomu ferðaskrifstof-
anna, hafa orðið til þess að keppi-
nautar hafa sameinast í stórum
stíl. Attu von á að þróunin haldi
áfram þannig?
,,Eg get í sjálfu sér engu spáð um
það. Hitt er annað mál að mér
kæmi ekkert á óvart þótt raunin
yrði sú að menn sameinuðust enn
frekar. Það hefur verið hreyfing í
þá átt að undanförnu að stækka
einingarnar.
Það að þær skuli stækka ætti að
hafa í för með sér að verð á þjón-
ustu þeirra lækkaði, þannig að
þróunin á að vera viðskiptavinum
í hag. Þetta á að leiða af sér hag-
kvæmari samninga við þá erlendu
aðila sem við skiptum við, rekstur
skrifstofanna á að verða hag-
kvæmari og það hlýtur að lokum
að skila sér í verðlaginu.
Það er hins vegar ákaflega mik-
ilvægt að það gleymist ekki, um
leið og stækkað er, að þessi við-
skipti byggjast fyrst og fremst á
mannlegum samskiptum. Starfs-
menn hverrar ferðaskrifstofu
verða alltaf að leggja sig alla fram
um að þjóna hverjum viðskipta-
vini á sem allra bestan hátt. Hvað
þetta varðar virðast minni eining-
arnar hafa staðið sig betur en þær
stærri. Það að litlu einingunum
fækki má því ekki verða til þess að
þjónustan verði ópersónulegri og
lélegri. Persónulegu samskiptin
verða að halda sér, því vélræn
þjónusta er stórhættuleg."
„Sólarlandaferð-
irnar hafa gegnfr
uppeldislegu
hlutverki#/
Sérðu fyrir þér einhverjar breyt-
ingar á ferðalögum íslendinga á
næsta ári, í þá átt að sótt verði á
önnur mið en til þessa hefur verið
gert, til að mæta samdrættinum?
,,Ég get ekki sagt að augljósar
áherslubreytingar séu í augsýn.
Það er hins vegar Ijóst að smám
saman eykst íslendingum áræði,
þeir verða sífellt djarfari og leita á
fjarlægari mið. Það má í raun segja
að sólarlandaferðir hafi til þessa
gegnt nokkurs konar uppeld-
is-hlutverki. Þetta hafa gjarnan
verið fyrstu utanlandsferðir fólks,
fyrstu skref þess út í hinn stóra
heim. Þetta er að breytast, veru-
lega stór hópur íslenskra ferða-
manna er að mínu mati fær í flest-
an sjó nú þegar og ferðir til fjar-
lægra staða og framandi munu
verða stöðugt meira áberandi.
Það er stór hópur fólks sem telur
sig vera búinn að gera Evrópu full
skil, en nú er Evrópa að stækka
svo mjög, hvað möguleika á ferða-
lögum um hana varðar. Aust-
ur-Evrópa er að opnast, ekki síður
fyrir ferðamönnum en íbúum
þessara ríkja."
„Fólki þykir nóg
um yfirgang
Flugleiða7'
Nú hafa Flugleiðir styrkt stöðu
sína á ferðaskrifstofumarkaðnum
svo um munar upp á síðkastið, síð-
ast með kaupum á umtalsverðu
magni hlutafjár í ferðaskrifstof-
unni Sögu. Hver er afstaða Félags
íslenskra ferðaskrifstofa til þessar-
ar þróunar?
„Það er ekkert launungarmál
að þessi auknu umsvif Flugleiða
valda okkur verulegum áhyggj-
um. Okkur finnst sem það sé á hlut
okkar gengið og slíkt leggst vitan-
lega ekki vel í nokkurn mann. Það
er og hefur alltaf verið inni í mynd-
inni að semja við önnur flugfélög
en Flugleiðir um það leiguflug
sem við þurfum á að halda. Niður-
staðan hefur aftur á móti yfirleitt
verið sú að samið hefur verið við
íslensku félögin, jafnvel þó þau
hafi verið eitthvað dýrari en þau
erlendu; m.a. til að styrkja stöðu
þeirra. Ég reikna fastlega með þvi
að sú tilfinning fari óðum þverr-
andi, að minnsta kosti að þvi er
Flugleiðir varðar. Að mínu mati er
verið að höggva að okkur, en það
er ekki þar með sagt að það sé ein-
hver ákveðin afstaða meðal fé-
lagsins að versla ekki við Flugleið-
ir. Það hefur heldur ekkert verið
ákveðið formlega um stuðning við
Arnarflug, það er enginn skipu-
lagður mótleikur gegn Flugleið-
um á þann hátt í gangi, mér vitan-
lega Við verðum einnig vör við að
almenningi þykir orðið nóg um yf-
irgang Flugleiða og virðist því
hafa meiri áhuga á að versla við
Arnarflug. Reyndar hefur alla tíð
verið til fólk sem alls ekki hefur
getað hugsað sér að ferðast með
Flugleiðum og aðrir sem hafa ekki
tekið í mál að fljúga með Arnar-
flugi. Samt sem áður er þetta
meira áberandi í dag, það er að
fólk virðist hafa ákveðna samúð
með Arnarflugi og leggja nokkra
fæð á Flugleiðir.
Við höfum til þessa litið á Flug-
leiðir sem samherja okkar, frekar
en keppinauta. Við erum söluaðil-
ar fyrir félagið og seljum alls um
50% allra farseðla þeirra. Okkur
hefur hinsvegar löngum fundist
að forráðamenn félagsins litu
fremur á okkur sem keppinauta
sína en samherja. Það er alveg
Ijóst að undanfarin ár hefur sala
farseðla fyrir áætlunarflug Flug-
leiða ekki staðið undir sér hjá
skrifstofunum. Þetta er óumdeilt
og forráðamönnum Flugleiða hef-
ur þegar verið gert þetta ljóst.
Stærri ferðaskrifstofur hafa því
notað hluta þess hagnaðar sem
hlotist hefur af sölu sólarlanda-
ferða til að greiða niður tapið af
sölu áætlunarflugsfarseðlanna. Ég
veit ekki hvort einhverjar skrif-
stofur hyggjast hætta að selja áætl-
unarflug en þær raddir hafa vissu-
lega heyrst!"
Framh. á næstu síðu
ÞAÐ KOSTAR SITT AÐ FLJÚGA
Zíirich Mexíkó Halifax Oporto
41.270 92.770 65.590 56.520
Valencia Delhi Feneyjar Prag
40.550 82.570 46.740 43.880
Tel Aviv Nairobi Atlanta Vancouver
56.460 95.330 70.050 79.660
VELDU ÞVÍ ÞAÐ
HAGSTÆÐASTA OG BESTA
SPAR-fargjöld Arnarflugs og KLM til 83 áfangastaða um allan heim.
SPAR-fargjöld Arnarflugs og KLM draga úr ferðakostnaði svo um munar.
Peir sem ætla að nýta sér þennan hagkvæma ferðanráta
geta bókað far á SPÁR-fargjaldi með eins daga fyrirvara. SPAR-miðinn veitir
möguleika á viðdvöl í Amsterdam bæði á leiðinni út og heim aftur.
Hafðu samband við ferðaskrifstofurnar og söluskrifstofu Arnarflugs.
ARNARFLUG
Annar kostur - önnur leið
Söluskrifstotur: Lágmúla 7, sínri 84477 • Austurstræti 22, sínri 623060 ■ Keflavík, sími 92-503Q0