Pressan - 23.04.1992, Blaðsíða 28

28
FIMMTUDAGUR PRESSAN 23. APRÍL 1992
■T '■
- Gestur? Jú augnablik.
Hann er útá bakka.
Venjulega er Gestur útá sund-
laugarbakka að passa uppá
svamlandi og fyrrverandi seli í
Sundlaug Vesturbæjar. Nú sitj-
um við í íbúð hans við Ægisíðu.
Þama er allur sjórinn og svífur
innum gluggann þótt íbúðin sé
hálf ofaní jörðinni.
„Mér finnst fínt að hafa þá til-
finningu að vera svona tengdur
jörðinni. Það er líka svo stór
himinn út um þennan glugga."
- Er það ekki draumur hvers
sundlaugarvarðar að bjarga
einhverjumfrá drukknun?
, Jú, það hlýtur að vera. Ég hef
nú ekki bjargað neinum ennþá,
sem betur fer. En það var kona
sem fékk sykursýkiskast í
grunnu lauginni. Ég hljóp til og
gaf henni sykurmola. Svo hélt
hún áfram að synda. En starfið
gengur útá það að fylgjast með
mannlífinu og vera til reiðu.
Þetta er heimilisleg sundlaug og
sundlaugargestir eru kurteisir og
gott fólk. Eg er mikill sundmað-
ur. Ég byrjaði að synda íyrir átta
árum og synti daglega en syndi
ekki eins mikið eftir að ég bytj-
aði að vinna hér.“
VANN FULLA VINNU í
VERKSMIÐJU TÍU ÁRA
GAMALL
- Hvar lœrðirþú að synda?
,Á Siglufirði. Ég er fæddur og
uppalinn á Siglufirði. Siglufjörð-
ur er yndislegur staður. Ég var
farinn að vinna átta ára gamall
fulla vinnu á síldarplönum, gefa
brnnur og snatta í kringum kerl-
ingamar. Þetta var á sumrin. Tíu
ára var ég kominn í Síldarverk-
smiðju ríkisins í karlmanns-
vinnu. Oft kom fyrir að ég vann
12 til 14 tíma á sólarhring, svona
patti. Ég hafði gaman af því þeg-
ar ég kom suður og kynntist
hippatímabilinu, þá var ég búinn
að vinna stanslaust í tólf ár. Mik-
il vinna fylgdi ekki beinlínis
hippaímyndinni.
Én á Sigluftrði náði ég í skott-
ið á aldamótakynslóðinni. Marg-
ar litskrúðugar persónur og það
sem einkenndi þetta fólk var
nægjusemi sem er auðvitað and-
stæða neyslukynslóðar okkar
tíma. En mannlífið á Siglufnði
var skrautlegt. Það var t.d. Stú-
arafélagið, karlar sem unnu við
uppskipun. Þeir héldu hópinn,
auðþekkjanlegir þar sem þeir
söfnuðust saman á torgum,
ræddu málin, fengu sér í nefið og
fóru aldrei í bíó. “
ÞAÐ VAR KVÖÐ AÐ VERA
TIL
- En var þetta barnaþrœlk-
un?
,Ja, þrælkun er það ekki
ánauð? Ég var ekki sáttur við
þetta fyrst. Ég vildi klifra í fjöll-
um og bryggjum, í fjörunni og
fótbolta. Én það er merkilegt að
það gafst alltaf tími til leikja og
það var allt iðandi af krökkum í
ótrúlegustu leikjum. Skemmur,
þrær, bryggjur, fjöll, þetta voru
leiksvæðin. Þegar ég Íít til baka
tilheyrði að vinna svona mikið.
Það fylgdi því gleði, öll fjöl-
skyldan var í þessu, afi og amma
líka. En þegar ég fer svo að
skoða tilfmningar mínar í gegn-
um FBA og ýmsa aðra hug-
myndaffæði þá fann ég fyrir því
að öll þessi vinna var ákveðin
þvingun, sem sat eftir í sálarlíf-
inu. Það var kvöð að vera til og
ég upplifði mig einsog gamlan
og þreyttan mann. Ég er tilfinn-
inganæmur og ég þráði að finna
frjóan jarðveg fyrir sköpunar-
kraft minn.
Og ég varð frahverfur skóla-
göngu af einskærri þreytu held
ég. En ég held að það sé alltílagi
STRÁKUR AÐ NORÐAN
MEÐ SKÖPUNARÞRÁ
Talað við Gest Guðnason
um spuna, sund, síldarár, sjálfsleit en ekkert um hárið.
að böm fari að vinna uppúr tíu
ára aldri ef því er stillt í hóf og
hægt að gera vinnuna að leik. En
það var gaman á Siglufirði og
svo var alltaf sól. Ég man eftir
senum þegar fjörðurinn fylltist af
ufsa. Þá fóru heilu gengin af
strákum niðurá bryggju að pilka
ufsa.“
AÐ FREISTA GÆFUNNAR
FYRIR SUNNAN
-Afhverju komstu suður?
„Til að freista gæfunnar.
Breyta til. Um 1970 var orðin
deyfð yfir bænum, félagar mínir
margir farnir til náms. Ég hafði
verið í tónlist sem hélt í mér líf-
inu andlega. Ég fann minn far-
veg í tónlistinni. Blómaskeiðið
var fyrir norðan, ég byrjaði að
spila á böllum 1965, þetta var
saklausa tímabilið. Ekkert dóp
eða vín. Rafmagnsgítarinn var
bara framhald af pilkinum. Fjör-
ið á bryggjunni hélt áffam í ann-
arri mynd, í tónlistinni, á böllun-
um. Svo ég segi þér eina grobb-
sögu, þá var ég í Hrími, sem var
kosin unglingahljómsveit ársins
í Húsafelli 1969. Þar voru góðir
menn sem heyrðu í mér og gerðu
mér tilboð. Ég kom suður og fór
að spila með hljómsveitinni Töt-
urum. Það var mikil flóra að
koma suður, bæði áfall og opin-
berun. Ég kynntist spennandi
menningu og allskonar dópvit-
leysu. Ég var bara rauðhærður,
freknóttur, slorugur strákur að
norðan með þrá og hæfileika til
að skapa. Miðað við þann jarð-
veg hefði ég kannski frekar átt að
gerast iðnaðarmaður, en ég ögra
því dæmi með því að fara inní
heim listamannsins."
FANN FULLNÆGINGU í
SPUNA
- Eg hef heyrt að þú hafir
verið með alsnjöllustu og efni-
legustu gítarleikurum lands-
ins.
„Ég er alltaf að heyra þetta
líka. Jú, ég var góður. Ég var í
hópi þeirra tíu bestu. Þegar ég lét
svo loksins verða af gömlum
draum um klassískt gítamám tók
ég fyrsta stigið á mánuði, nám
sem venjulega tekur einn vetur.
En þá hætti ég. Ég var einn af
stofnendum hljómsveitarinnar
Eikar. Þetta voru dásamlegir
tímar í tónlistinni, svo mikið að
gerast. Við áttum okkar hugsjón-
ir í tónlistinni. Það var t.d. spun-
inn. Að geta spunnið frá hálftíma
og uppí þrjá tíma. Spuninn er
viss sjálfskoðun. Spuni er far-
vegur til að kynnast sjálfúm sér í
gegnum hljóðfærið og eins kon-
ar íhugun. Ég rann saman við
hljóðfærið, við hina hljóðfæra-
leikarana, tíminn hætti að vera
til. Ég upplifði einingu, kraft.
Spuni kostar mikla vinnu og er
púl. En ég uppskar sælukennd
og fullnægingu þegar vel gekk.
Við vomm að leita að einingu og
hversu langt við gætum komist í
tónlistinni. En spuni er eins og
hjónaband, mikil vinna og tekur
mörg ár, en þá geta líka stórkost-
legir hlutir gerst. Það opnast fyrir
innsæi. Spuninn er takmarkaður
þangað til vinnan tekur við.
Imyndunaraflið þarf að þroskast
einsog aðrir hæfileikar, en ég lít
á ímyndunaraflið sem forsendu
innsæis. En fyrir mér var spun-
inn bæði hreinsun og leit. Þetta
var ferðalag. í ókunn lönd.“
VAR KOMINN f SJÁLF-
HELDU
- Svo hœttirþú að spila?
„Ég lagði hljóðfærið á hilluna
í sex ár. Ég var orðinn mettur og
það spilaði inní að ég var kom-
inn upp við vegg, kominn í sjálf-
heldu vegna alkóhólisma. Ég fór
útá land, vann ólík störf, verka-
mannavinnu, uppeldisstörf, leg-
steinagerð, garðyrkju og margt
fleira. Ég kunni ekki leið til að
koma mér út úr drykkju og rugli.
Eftir að ég fór í meðferð fyrir átta
ámm hefur lífið tekið stakka-
skiptum. Taugakerfið var undir-
lagt af vímugjöfum árum saman
og menn eiga ekki lengur athvarf
innra með sér þegar þannig er.
Ég var stanslaust þreyttur fyrstu
fjögur árin eftir að ég varð edrú
þótt ég færi í sund, borðaði vít-
amín og stundaði AA-pró-
grammið, en það hvarflaði aldrei
að mér að gefast upp.
BARNEÐ í MÉR ER LÍF-
GEFANDIAFL VHTND-
ARINNAR
Ég upplifi bamið í mér sem líf-
gefandi afl vitundarinnar. Ef
bamið fær að þroskast verður til
náttúrulegt flæði sem gefur orku
og kærleika. Ef við búum við
bælingu — hvort sem það er
alkóhólismi, slæmir heimilis-
hagir eða annað — endum við í
andlegu fangelsi, náum engu
sambandi við okkur sjálf, hvem-
ig við raunvemlega erum. Ég hef
tekið eftir því að þegar kærleik-
ann vantar brýst það út í háði og
spotti og allskyns sjálfsblekk-
ingu sem gerir lífið ófullnægj-
andi. Á þreytuámm mínum gat
ég bara umgengist gamalt fólk
og böm. Ég hafði ekki þrek í
jietta unga fólk sem alltaf er að
flýta sér.
AÐ NÁ AUGNSAMBANDI
Stundum þegar ég sé og heyri
fólk tala saman finnst mér það
ekki vera manneskja að tala við
manneskju. Það er miklu fremur
ímynd að tala við ímynd. Við er-
um snjöll í allskonar svona leikj-
um sem geta verið þreytandi og
PRtSSAN/Jim Smari
sálarslítandi. Ef þú ætlar að leið-
beina bömum verðurðu að vera
jafningi þeirra. Ég á tvær upp-
komnar dætur og hafði mikið af
uppeldi annarrar þeirra að segja.
Það var meðfætt innsæi í mér
sem gerði það að verkum að ég
lagðist alltaf á hnén til að tala við
hana þegar hún var lítil. Það
reyndist líka vera góð undirstaða
fyrir tengsl mín við dóttur mína.
Þannig náði ég alltaf augnsam-
bandi.“
VANTAR ANDLEGT HÚS
- Hvemig lífi lifir þú núna?
„Ég vil vemda líf mitt. Ég hef
verið að skoða sálarlífið og leita
með opnum huga. Ég hef fundið
mikið í Guðspekifélaginu.
Félagið er ekki kennisetninga-
fyrirbrigði, heldur félagsskapur
fólks sem hefur áhuga á að
kynna sér mannræktarstefnur og
trúarbrögð þau sem mannkynið
hefur skilið eftir sig. En mér
finnst oft vanta einskonar mosk-
ur hér í bæ. Við höfum bari,
skemmtistaði, þægindaskot. En
við erum andlegar verur og mér
finnst vanta hús þar sem er friður
og ró, þar sem við getum mætt
andlegum þörfum. Það vantar í
okkur menningu. Maður er and-
lega vannærður í þessu neyslu-
þjóðfélagi, það er vinnumarkað-
urinn, rokkið, efnishyggjan og
leiðindin.
ÉG ER AÐ BREYTA HEIM-
INUMMEÐÞVÍ AÐ...
Ég hef sterka þörf fyrir að ná
sambandi við andlegu vemna í
sjálfum mér. Ég hef verið að
reyna að komast út úr þessu
myrkri sem fylgir því að þekkja
ekki sjálfan sig. Mig hungrar í
uppbyggileg mannleg samskipti.
Mér finnst lykilatriði í samskipt-
um vera traust. Það er minn við-
miðunarsiðfræðirammi. Ég á
marga góða vini sem em að pæla
í mannrækt. Ég hef alltaf haft
sterka þörf fyrir guð. Mamma
sagði mér að þegar ég var lítill
drengur spurði ég um guð í mörg
ár. Amma mín bað bænir með
mér á kvöldin og ég upplifði
sæluástand og hvarf inní annan
heim. Það er mikil orka í trú. Það
er lflca orka í andlegum hliðum
okkar rétt einsog orkan sem býr í
líkamanum. Ég vil tengjast þess-
ari orku. Ég held að leitin að guði
sé meðfædd bömum. Þegar ég
var drengur skynjaði ég eitthvað
ákaflega heilt í mér. Þetta fannst
mér ég vera að skemma þcgar ég
drakk og þessvegna fylgdi alltaf
þessi sektarkennd. Nú er ég að
breyta heiminum með því að
breyta sjálfum mér.“
DANSANDIÁÐUREN ÉG
VEITAF
- Og ertu alveg hættur að
spila á gítarinn?
,Æg lofa engu. Kannski ef ein-
hver gerði mér gott tilboð? Mér
finnst margt spennandi vera að
gerast hjá ungu fólki í tónlistinni.
Sykurmolamir og fleiri yngri
grúppur. Ég er líka hrifinn af
KK. Hann hefur þessa einlægni
og gleði sem mér finnst svo mik-
ilvæg í tónlist. Og þótt þeir í KK
séu kannski ekki að gera beinlín-
is nýja hluti, þá em þeir að veita
nýju lífi í form einsog blúsinn og
rokkið. Það er nefnilega þannig
með gömul og sígild form; það
má alltaf endumýja þau, því lífið
heldur áfram. Og KK hefur tek-
ist nokkuð sem engum öðmm
hefur tekist; að fá mig útá gólfið
að dansa. Ég er oft feiminn þótt
mig langi til að dansa, en á tón-
leikum með KK er ég kominn
útá gólfið áður en ég veit af.“
EÍísabet Jökulsdóttir