Tíminn Sunnudagsblað - 22.07.1962, Page 16
GUÐMUNDUR ARKFINHSSON;
SVIPIR GÖTUNNAR
Eg geng eftir götunni. Þessan
einu götu í öllum heiminum. Og í
svip sé ég fólkið og bílana fara hjá.
Það er mikil ös, enda sunnudagur,
og allir eru á þönum. Mikið liggur
■þeim á. Og sólin skín á fólhið, sem
hraðar sér hjá J ótal tilbrigðum.
Sumir eru á leið í bíó til þess að
horfa á ameríska gangstera þreyta
skotfimi sína, en aðrir stefna ekki
að neinu ákveðnu marki, og þó ligg-
' ur þeim engu að síður á. Lífig er
. stutt, aðeins örfáar helgar, sem menn
verða að njóta út í yztu æsar. Eg
horfi á þessi andlit, og það er eitt-
'hvað í svip þeirra, sem minnir á ör-
þyrst dýr í leit að vatnsbóli. Og sól
götunnar skín á rykið og fólkig og
inalbikið.
Og allt i ernu mæti ég honum. Eg
sé, hvar hann kemur álengdar, og
hann sker sig skemmtilega úr, þar
sem hann gengur rólegum skrefum
með hendurnar í buxnavösum, eins
og órói dagsins komj honum ekki við
Einn og tveir — einn og tveir, og hann
setur annan fótinn fram yfir hinn
eins og hann viti ekkj af því, eins
og þeir séu sjáifstæðir einstakling-
ar, sem hann þekkir ekki. Hann horf
ir beint fram fyrir sig, og kannski
raular hann lagstúf, sem ekki heyr-
ist, en það lítur út fyrir, að hann
sé að syngja. því að varirnar geiflast
til, og þag er vandræðaiegt bros yfir
skeggjuðu andlitinu. Hvert er hann
að halda. þess; maður í grárri prjóna
peysu, grófum vaðmálsbuxum og
ailtof stórum rosabullum, brettum
niður um hnén? Kannski ætlar hann
ekkert sérstakt. Er bara þarna á
gangi af tilviljun og nýtur veðurblíð-
unnar, eða kannski er hann á leið
á stefnumótið. sem hann var að fara
á fyrir þr.játíu árum, en nú hefur
hann gleymt að fara í sparifötin og
er ekki vitund að flýta sér, þótt
hann sé ekki kominn lengra en
þetta. Og hann heldur áfram að raula
vísuna, sem hann ortj einu sinni og
enginn veit, hvað fjaiiaði um, nema
kannski golan, sem strýkur um .vanga
hans. Það eitt er víst, að þessj söng-
■ur er ólíkur öllum öðrum söng. Og
skref fyrir skref miðar honum í átt-
ina, og hann veit ekki af því, sem
fram fer í kringum hann, enda varla
von, þvi ag þessi gata heyrir honum
ekki til og ekki fólkið og bílarnir.
Samt er hann hér á ferð um hverja
helgi samkvæmt áætlun, eins og him
intungl á göngu eftir markaðri braut.
Loksins nemur hann staðar undir
auglýsingaskilti, sem á er letrað stór
um stöfum „Coca-cola“ og dregur
upp tóbaksdós úr vasanum og snúss-
ar sig á íslenzka vísu. Því næst horf
ir hann píreygur í kringum sig, eins
og hann eigi von á einhverjum, og
það er upphafningarljómi yfir and-
litinu. En það kemur enginn, svo að
hann stingur dósinni aftur í vasann
og setur annan fótinn fram yfir hinn
og er lagður af stað á nýjan leik.
Kvöld. Sólin er horfin af himni,
en það er daufur roði á vesturloft-
inu og tekið að húma. Ævintýraleg
birta leikur um hús og menn götunn
ar, en um þetta leyti eru aðeins fáir
á ferii, eins og þeir hafi aldrei náð
sér á strik í kappgöngu dagsins og
helzt úr lestinni. Eg veiti athygli
litlum náunga. Hann er klæddur ljós
um frakka og ber svartan, harðan
hatt á höfði, og úr gagnstæðri átt
kemur sjálfur Bismark, ríkiskanzlari
Þýzkalands. Og sem þeir mætast, tek
ur litli maðurinn ofan og hneigir
sig, en Bismark, ríkiskanzlari Þýzka-
lands, lætur sem hann sjái það ekki,
og litli maðurinn heldur áfram að
hneigja sig, og guð má vita fyrir
hverjum. Ef til vill er hann bara að
ná sér niðrj á ríkiskanzlaranum, því
að hann nemur staðar frammi fyrir
götuvita, sem sendir frá sér rautt
ijós, og hann hneigir sig djúpt, og
hann hneigir sig fyrir rykinu, sem
fýkur upp af götunni.
Hinum megin við götuna er kona
að skoða í búðarglugga og með henni
er lítill rakki, sem hún teymir. Þen*
er ósköp venjuleg kona, nokkuð tek-
in að reskjast, og hún er í brúnni
loðkápu og með hvítan hatt á höfði.
Hún er niðursokkin í að skoða eitt-
hvað, fallegan kjól eða kápu eða ef
til vill skartgrip, sem hún vildi
gjarnan eiga. Þegar hún snýr að lok
um burt frá glugganum, er hún dá-
lítið vonsvikin á svipinn, líkt og hún
hefði keypt þennan skartgrip í hug-
anum og. þætti miður að þurfa að
skilja hann þarna eftir. Hún togar í
hálsbandið á hundinum. „Komdu,
hvuttaskömmin“, segir hún í gælu-
tóni, og sá ferfætti röltir letilega af
stað með tunguna lafandi út úr sér,
af því að hlýtt er i veðri og hann er
akfeitur. Þetta er annars merkilegur
hundur af útlendu kyni með stór og
sorgbitin augu, eins og hann hafi
orðið fyrir miklu mótlætj í lífinu,
og hann hristir hausinn yfir þessu
■makalausa ferðalagi frá einum búð-
arglugga til annars og lötrar auð-
sveipur á eftir konunni, sem tifar
áfram jöfnum og öruggum gangi eins
Guðmundur Arnfinnsson.
og mótorbátur. En skyndilega nemur
hún staðar og skyggir hönd fytír
augu, stendur hreyfingarlaus og star-
ir. Augun eru galopin, og sjáöldrin
þenjast út, svo sem skrímsli eða vofu
hefðj borið fyrir sjónir. Munnurinn
er opinn til hálfs, og undrunaróp
brýzt fram á varir henni. f fjarska
hillir undir einhvern, sem nálgast,
og hann er með hendur í buxnavös-
um, gengur álútur, beygður af ósýni-
legu fargi — svolílill depill undir
hljóðum, óendanlegum himni, sem
hvelfist langt ofar ryki götunr.ar. Og
hann færist stöðugt nær, þessi komu-
maður. Loks má grcina, að hann er
í grárri prjónapeysu, þykkum vað-
málsbuxum og allt of stórum rosa-
bullum, brettum niður um hnén, og
hann gengur sem í draumi, raulandi
einhverja lagleysu fyrir munni sér,
því að varirnar geiflast til inni í
skeggflókanum og augun eru hálf-
lukt. Nú er ekki lengur upphafning-
arljómi yfir andlitinu, heldur ber
það dauða og tjáningarlausa grimu.
Og sem hann lötrar þarna í hægð-
um sínum og á sér einskis ills von,
verður honum litið yfir götuna, og
hann hrekkur við. Líf kviknar í aug-
um hans, og þau verða hörð og hvöss,
eins og glampi i hnífsegg. Svo réttir
hann úr sér og hefur varpað frá sér
byrðinni, álagahamnum, og hann rek
ur upp lágan og spottandi hlátur.
Konan með hundinn stendur enn þá
í sömu sporum og gónir bjálfalega
út í loftið. Svo rankar hún við sér
og lítur reiðilega til hundsins, sem
glúpnar fyrir augnaráði hennar og
veit, að hann hefur gert eitthvað af
sér. Og hún skimar flóttalega í kring
um sig, eins og hún vilji ganga úr
skugga um, að enginn hafi orðið vitni
að þessum óvæntu endurfundum, og
hún hraðar sér af stað og hverfur út
í mistrað kvöldið.
496
T f M I N N
SUNNUDAGSBLAÐ