Tíminn Sunnudagsblað - 19.05.1963, Síða 10

tók því fremur vel, en spyr þó, hvaðan
ég sé. Ég sagði sem var. En þá tókst
ekki betur til en svo, að honum heyrð-
ist ég segjast vera úr Hornafirði. —
Sagði hann umbúðalaust, að það
hvarflaði ekki að sér að taka mann
þaðan, því að slíkt væri hann búinn
að reyna. Fór hann síðan að lýsa
skiptum sínum við Hornfirðinga, og
fékk ég ekki komið honum í skilning
jm, að ég væri af Berufjarðarströnd
og Hornfirðingar mér óviðkomandi.
í þessum vöfum vék sér að mér
brosandi maður. Sagði hann, að gagns
laust væri fyrir mig að segja Magn-
úsi, hvaðan ég væri, því að hann hafi
það fyrir satt, er honum heyrðist í
fyrstu. Hins vegar kvaðst hann sjálf-
ur bæði heyra og sjá og spurði mig
síðan, hvort ég vildi ekki koma til
sín og róa hjá sér á árabáti úti i
Skálavik.
Maður þessi hét Guðmundur Jóns-
son frá Gestsstöðum, en átti orðið
heima í Rúst í Búðakauptúni. Kona
hans hét Kristín Indriðadóttir frá
Vattarnesi. Bauð hann mér heim með
sér, og leizt mér prýðilega á hjónin
og heimilið. Varð það að ráði, að
ég reri með honum og átti kaupið að
vera sextíu krónur á mánuði, auk
fæðis. Síðan réð hann til sín mann
úr Vestmannaeyjum, Friðrik Filippus
son, og vorum við þrír á bátnum um
6umarið.
Þetta sumar reru þrettán bátar frá
Skálavík, flestir með þremur mönn-
um á, þrjár séktur um tíma og að-
eins einn bátur með fjórum mönnum.
Með hann voru þeir Jóhann heitinn
Magnússon og Hallur Pálsson, sem
gerðu út í félagi. Alls gengu fimmtíu
og þrír árabátar til fiskjar úr Fá-
skrúðsfjarðarhreppi þetta sumar, að
því er ég bezt veit, og eru þá allar
séktur taldar með. Þar að auki voru
nokkrir Færeyingar, er héldu sig að-
allega á Vattarnesi. En þetta var áður
en hreppnum var skipt, og eru því
bátarnir úr kauptúninu taldir hér
með.
Sumarið var ekki talið ógæfusamt,
og fórum við þó ekki nema sjötíu og
átta róðra. Fiskur var í meðallagi, og
vorum við taldir hæstir, en fengum
þó ekki nema fímmtíu og þrjú skip-
pund. Hins vegar voru þeir Jóhann
og Hallur með meiri afla, enda voru
þeir fjórir á þátnum eins og áður var
sagt. Þó hættu þeir róðrum á undan
okkur.
í þetta skipti hafði Guðmundur,
húsbóndi minn, ákveðið að hætta róðr-
um 18. október. Ég var ekki ráðinn
nema til 20. sama mán., og Friðrik
fór nokkrum dögum fyrr. Um þess-
ar mundir bjó Stefán Pétursson í
Skálavík. Hafði Halldór, bróðir hans,
róið með honum um sumarið, ásamt
ungum manni úr Ytri-Njarðvík í Gull-
bringusýslu, Guðjóni að nafni. Þegar
Guðjón fór, byrjaði Pétur, faðir þeirra
bræðra, að róa með þeim, þótt gamall
væri orðinn. Var hann og í Skálavík,
ásamt Guðbjörgu, konu sinni. Nú stóð
svo á, að Stefán þurfti að vera við
rétt á Kolfreyjustað 18. október. Tal-
aðist svo til milli þeirra Guðmundar,
að Halldór og Pétur færu í félagi við
okkur með lóðirnar á okkar báti þenn
an dag.
Um morguninn var þoka svo dimm
sem hún getur svörtust orðið, og hef-
ur það sjaldan boðað gott um það
leyti árs. Þegar komið var á flot,
mælti Guðmundur við Pétur:
„Þú ert elztur og verður því for-
maður í dag“.
Pétur færðist undan þessu, en
kvaðst vera fús til þess að lesa sjó-
ferðabænina eins og hann var jafnan
vanur að gera. Við féliumst á þetta,
og svo vel vorum við að okkur, að
við tókum ofan meðan Pétur las bæn
ina. En líklega hefur verið misbrestur
á við værum í bænarhug, því að þeg-
ar komið var nokkuð fram í basnina,
segir Halldór allhressilega:
„Pabbi, heldurðu, að það verði
nokkurt lag á smalamennskunni í
dag í þessari þoku?“
Pétur leit raunalega yfir hópinn,
án þess þó að láta truflast við bæna-
gerðina. Hjá honum fylgdi hugur
máli. En því miður er þessi siður nú
svo fullkomlega lagður niður, að
hver, sem léti slíkt heyrast, myndi
sæta aðkasti. Þetta sýnir, hvað þjóð-
inni hefur hrakað í trúarefnum. —
Hins vegar hefur peningaveltan auk-
izt. En það er önnur saga.
Við rerum í tæpan klukkutíma frá
suðurhorni Andeyjar, sem er yzt í
mynni fjarðarins, með þeirri stefnu,
að gert var ráð fyrir að vera á austur-
halli fjarðdýpisins. Austurfall var að
enda, heldur farinn að stækka straum
ur, og var því lagt beint undan fall-
inu.
Enn var sama þokan, og þar eð
við vorum með óvanalega langar lín-
ur, þá lágum við aðeins yfir í þrjá
stundarfjórðunga. Ástaða á línunni
var frekar góð. En þegar við vorum
búnir að draga linu, sbtnaði hjá okk-
ur. Var þá ætlunin að finna næstu
bauju, en hvernig sem við lögðum okk
ur fram, þá rann tíminn þannig út,
að við sáum enga baujuna.
Nú stóð þannig á straumi, eins og
áður er sagt, að hann var heldur
stækkandi og því lítil von að geta
dregið línuna á hörðu falli. Var því
tekið það ráð að henda stjóra og and-
æfa í kringum bauju, þar til fallið
linaði. Þegar þannig var komið hög-
um okkar, var klukkan tíu árdegis. í
kringum þessa bauju sveimuðum við
svo í þrjár klukkustundir, án þess að'
nokkuð rofaði í þokuna.
Klukkan eitt síðdegis birti til, og
kom þá í Ijós, að stefnan var í norð
vestur á Skrúðinn. Jafnframt þessari
kærkomnu birtu renndi á svo snörpu
norðvestanveðri, að ekki hvarfiaði að
okkur að líta eftir línunum fjórum,
sem við áttum þarna í sjó. Byrjuðum
við án tafar að róa í átt til lands.
Það var þegar sýnilegt, að við mátt-
um hrósa happi, ef við næðum Skrúðn
um á þeim degi, enda vorum við að-
eins þrír við róður. Einn varð því nær
sífellt að standa í austri. Tveir vél-
bátar, sem áttu heima á Eskifirði,
voru að koma úr róðri, en þeir voru
svo langt frá okkur, að bátsverjar
sáu ekki veifur okkar. Nokkru síðar
kom enn einn, sem hafði stefnu á
okkar leið. Við þekktum hann. Þetta
var Fram, og var Kristján Jónsson frá
Eskifirði formaður á honum. Við vor
um vissir um, að hann myndi með
ánægju liðsinna okkur. En þegar að
því kom, að hann hefði átt að sjá okk
ur, sneri hann af leið og stefndi sunn
an við austur. Fréttum við seinna, að
hann hefði séð annan bát, er hann
þóttist vita, að þarfnaðist hjálpar, en
ekki komið auga á okkur. Sá bátur
sem hann aðstoðaði, var frá Kalda-
læk, sem þá var enn í byggð og er
skammt innan við Vattarnes. Mun eig
andi þess báts hafa heitið Guðjón Jóns
son, ef til vill síðasti búandinn á
Kaldalæk. Guðjón var sonur Jóns Ól-
afssonar, er var þjóðkunnur sem rit-
stjóri og skáld. Sonur séra Ólafs,
áður prests á Kolfreyjustað.
Það eru ætíð vonbrigði að verða af
nálægri hjálp, þegar illa stendur. En
við létum það ekki hamla því, að við
gerðum það, sem við gátum. Hins veg
ar vorum við hættir að vinna nokkuð
í átt til lands, og *afaði það að ein-
hverju leyti af því, að áfallið harðnaði,
þótt minnkandi róðrarþol okkar hafi
einnig nokkru valdið.
Úr þessu varð lítil breyting á hjá
okkur, þar til suðurfallið rann á. Kom
umst við þá inn á vík, sem nefnist
Helluvík og er sunnan í Skrúðnum.
Þá var klukkan orðin sjö og farið að
dimma til mikilla muna. Ekki varð
hjá því gengið, að við vorum þreyttir
eftir þrotlausan róður í sjö klukku-
tíma. En það eitt mátti undravert
telja, hve Pétur, svo gamall maður,
bar sig hressilega. Hafði hann þó all-
an tímann skipzt á við Guðmund að
ausa bátinn, og hefur það jafnan
verið talið fullt svo erfitt sem þreyta
róður.
Á Hellisvíkinni var gott að vera.
Þar var straumlaust á suðurfalli. —
Vindur stóð orðið af norðri og komið
frost. Var það nú sammæli hinna
442
T I M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ