Tíminn Sunnudagsblað - 25.08.1963, Blaðsíða 18

og óvænt, fyrir yndislegu fjarrænu
brosi.
Þetta var í byrjun októbermánað-
ar og limgerðið, báðum megin veg-
arins, sem hún gekk, var nú því líkast
sem kveikt hefði verið í því. Dimm-
grænn litur sumarsins hafði horfið
fyrir purpurarauðu og gulu litaflóði,
sem bar við gráan, þungbúinn him-
ininn, eins og dansandi, flöktandi
eldtungur, þegar limið bærðist fyrir
golunni. Alla sína ævi hafði hún
þekkt þennan veg og sandhólana,
sem risu upp þar, sem honum lauk,
og víðáttumikinn hafflötinn, er tók
svo skyndilega við að baki hplanna,
sem enduðu þar í átta hundruð feta
háu, nöktu þverhnípi úr hvítum eða
bl'eikrauðum kalksteini.
Því hún var borin og barnfædd í
Netherhinton og hafði aldrei komið
lengra austur en til Bournemouth,
lengra vestur en til Sidmouth, né
lengra norður en til Dorchester. Hún
var af fátæku foreldri komin. Faðir
hennar hafði verið vinnumaður og
móðir hennar verkamannsdóttir, og
það hafði verið álitin mikil gæfa fyrir
hana að giftast gestgjafanum í Gullna
Ljóninu.
Hún gekk hröðum skrefum, leit
hvorki til hægri né vinstri og jafn-
vel ekki fram fyrir sig. Hún gekk í
rauninni alls ekki eins og hún væri'
að ganga göngunnar vegna, heldur
eins og þegar maður gengur til að
ná ákveðnu marki, og þegar hún var
komin á vegarenda, lagði hún þegar
í stað á brekkuna, án þess að hika
eða líta í kringum sig, og þræddi
bratta fjárgötp, sem hlykkjaðist upp
sandhólinn.
í erfiði uppgöngunnar hægði hún
smám saman ferðina, og á miðri leið
stanzaði hún lafmóð og sneri sér við
til að horfa, án þess þó að sjá marg-
l'ita akrana fyrir neðan sig, og —
handan þeirra — hnípin þökin í þorp-
inu undir gulnandi álmtjánum og
hrörlegar, gráar rústir Evesdon kast-
alans, sem Cromwell hafði sprengt
upp.
Þegar er hún hafði jafnað sig, hélt
hún áfram upp brekkuna, en er hún
var næstum komin alla leið upp, og
var komin að virkisveggnum, hvarf
hún fyrir skurðbrúnina, en kom að
vörmu spori aftur í Ijós, þar sem hún
klifraði á hnjám og höndum upp snar
brattan virkisve'gginn. Bráðlega
komst hún upp á brúnina, stóð þar
andartak og bar við himin, hverfull,
þverstæður hlutur, sem braut langar
láréttar línur hæðabrúnanna og virk
isveggjanna. Svo hvarf hún sjönum
á ný. -
Grasigróna flötin innan virkisveggj
anna fór smáhækkandi fram að
hamrabrúninni,,- svo að þaðan sem
hún stóð, sá hún ekkert af hafinu, að-
eins gráan, skýjaðan himin. HUn
kærði sig heldur ekki um að sjá haf-
ið, því að hún vissi, að í dag myndi
það ekki vera eins og það hafði verið
fyrir réttum átján áxum, blátt og
glitrandi eins og krónubl'öð írisbióms
ins, ljósara því nær dró landinu, og
svo tært, að kalksteinsrifin á botn-
inum sáust sem í gegnum tæran íöl-
bláan kristal — heldur' blýgrátt og
eyðilegt. Kuldanepja þess myndi
nísta mann inn að hjarta.
Hún gekk þess vegna ekki fram á
hamrabrúnina heldur meðfram virkis
veggnum innanverðum, þar til hún
kom þangað, sem veggurinn beygði
þvert yfir hæðina. Þar nam hún stað-
ar og settist niður í beygjunni, sem
var eins og hom á þaklausu herbergi.
Um stund sat hún hreyfingarlaus,
fjarhuga. Svo hallaði hún sér aftur
á bak upp að aflíðandi grasgrónum
veggnum, sneri sér á vinstri hliðina
og lokaði augunum. Og brátt fann
hún, að hann var kominn tU hennar,
Jim Ansell, eins og hann var fyrir
átján árum. Hún fann enga líkamlega
snertingu, engan yl, og rödd hans var
án hljóms, en hann var þarna hjá
henni og hún gat talað við hann, ekki
með vörunum, ekki upphátt — því að
það var engin þörf á því að tala upp-
hátt — heldur í hjarta sínu, með
máli, sem var miklu raunverulegra,
miklu innilegra en það kuldalega,
heyranlega mál, sem hún talaði við
eiginmann sinn, nágrannana og ferða-
mennina, sem komu til veitingahúss-
ins.
Og á þessu óveraldlega, andlega
máli, svaraði hann henni. Hún hafði
algjörlega bægt frá sér og gleymt
þeirri staðreynd, að hann var þarna
hvergi sýnilegur. Með lokuð augu og
öll skilningarvit innhverf lá hún nú
í örmum hans, fann ylinn frá andliti
hans við andlit sitt, og lyktina — eins
og af lyngi og marhálmi — af kaki-
jakkanum hans. Enn einu sinni var
hún l'ifandi, flúin úr helgreipum nú-
verandi tilveru sinnar til lífs ylríkra
æskudaga. Það líf var henni svo raun-
verulegt, að hvenær sem hún komst
á stefnumótsstað þeirra, hallaði hún
sér aftur á bak og lokaði augunum,
hætti núverandi sjálf hennar að vera
til, og það hafði aldrei hvarflað að
henni að neitt væri undarlegt við
það, að þreytt, fölnuð kona, um fert-
ugt, hvíldi í örmum dökkhærðs tutt-
ugu og tveggja ára unglings, né hafði
hún hugsað um það, að ef barnið
þeirra hefði lifað, hefði drengurinn
nú verið aðeins fimm árum yngri en
faðir hans, og ekki heldur um það, að
eins og til var önnur Mary, hin föln-
aða Mary dagsins í dag, svo var einn-
ig annar Jim Ansell, visnaður með
tómar augnatóttir, grafinn í ókunnum
grafreit einhvers staðar í Frakklandi.
Slíkar hugsanir ónáðuðu hana
aldrei, því að hann og hún mættust
í óumbreytanlegri veröld, þar sem
enginn tími var til, veröld, sem þau
áttu ein. Þetta horn við virkisvegg-
inn var alveg sérstaklega þeirra stað-
ur, en þau hittust líka annars staðar,
því hún bar með sér hið innra þessa
leynilegu veröld þeirra og gat því
horfið til hennar, hvenær sem tæki-
færi gafst.
Þegar hún var alein í veitingahús-
inu við vinnu sína í eldhúsinu eða
sat og stoppaði inni í litlu setustof-
unni, kom það oft fyrir, að hún lét
þolinmóðan líkama sinn einan um að
halda vinnunni áfram og steig sjálf
yfir þrepið. Og á kvöldin, um leið og
ljósið hafði verið slökkt og hún var
lögzt út af í rúminu við hliðina á Sam,
var hún á bak og burt, skildi b’ónda
sínum aðems eftir hina þreyttu,
hlýðnu Mary Brakefield, líkt og lík,
sem er haft til sýnis, en flýtti sér á
fund Jims og hins sanna lífs síns.
En stundum, þegar hún var mjög
þreytt, hafði hún ekki þrek til að
flýja. Umhverfið — Sam Brakefield,
veitingahúsið, nágrannarnir — bar
hana ofurliði. Hana skorti þrek til
þess að standa undir og viðhalda
draumaheimi sínum af eigin ramm-
leik. Hvílík hjálp og hughreysting
hefði það ekki verið, ef einhver annar
hefði vitað um hann og viðurkennt
tilveru hans, einhver, sem hefði talað
við hana um Jim, eða jafnvel kallað
hana frú Ansell, en ekki frú Brake-
field..
En um það var ekki að ræða, eng-
inn vissi um leyndarmál hennar.
Þetta nafn: Mary Ansell, sem hún
hafði aldréi raunverulega borið, var
það nafn, sem hún í huganum nefndi
sjálfa sig. Hún hafði jafnvel skrifað
það á þær fáu bækur, sem móðir Jims
hafði arfleitt hana að, þegar hún dó
fyrir fjórtán árum. Það var áhættu-
laust að gera það, vegna þess að
móð’ir Jims hafði heitig Mary Ansell,
og ef Sam hefði einhvern tíma veitt
því eftirtekt, hefði honum ekki komið
það neitt á óvart.
Frú Ansell hafði ekki aðeins eftir-
látið henni bækurnar, heldur einnig
heiðursskjal Jims, snoturlega inn-
rammað — heiðursskjalið, sem henni
hafði verið sent að Jim latnum. En
að því er Mary bezt vissi, hafði Sam
aldrei litið í bækurnar. Hann hafði
enga undrun látið í ljós, þegar bæk-
urnar og skjalið var flutt heim til
konu hans, því að hann vissi, að hún
og frú Ansell voru gamlar vinkonur.
Þegar -hún opnaði pakkann, hafði
hann tekið skjalið upp og skoðað það.
„Það fer vel á veggnum", hafði hann
sagt og spurt síðan: „Hver var
hann?“. „Sonur hennar“, hafði Mary
svarað, og svo lét hún bækurnar í
bókahilluna á veggnum í setustof-
unni og hengdi heiðursskjal'ið þar
upp á vegg. Sam sat aldrei í þessu
690
T í 1V1 I N N — SUNNUDAGSBLAf)