Tíminn Sunnudagsblað - 17.11.1963, Síða 9
;X-X; • :
irvAnders .S.andyi^ M^ð Jþví
starfi
:.*.*.*.*.v>.\*,*.*.Xv:*r*:*
::*:*:*:v:*Mv:*:*:*:*:v:v
WMW.
.
v.v.v.v.v.v.
Fordyrl gamals ættarscturs í Guð
brandsdal. Gömlu bændumir litu
stórt á sig.
lagi, Guöbrandsdal. Safninu var val- j
inn staður á stórri hæð, sem er rétt.
ofan við bæinn. Hefur þar nú verið '
komið fyrir meira en hundrað hús-
um af ýmsu tagi, sem sýna þróun |
byggingarstílsins í dalnum í þúsund
ár. Gamla kirkjan, sem gnæfir hátt,
og speglast svo fagurlega í tjöminni
litlu í kvöldkyrrðinni, er til dæmis
meira en níu hundruð ára gömul. En
hér er ekki aðeins hægt að sjá og
þreifa á þróun bygginganna, hjá há-
um og lágum, meðal hinna löngu
liðnu kynslóða frændþjóðar okkar,
heldur hafa og hér verið dregin sam-
an, að svo miklu leyti sem unnt hef-
ur verið, öll þeirra tæki og munir,
allt, sem minnt getur á og sýnt við
hvaða aðstöðu þetta fólk hefur búið
á hverjum tíma, og hvernig það hef-
ur háð sína lífsbaráttú.
Það er engum vafa bundið, að þeim,,
sem þessum málum hafa stjórnað,
hefur tekizt mjög vel að leysa þetta
hlutverk af hendi. Að baki þessu ligg-
ur óhemju starf og ærinn tilkostnað-
ur. Þag er aðdáunarvert ag sjá, hve
öllu er vel fyrir komið, og alveg
furðulegt, hve margt hefur tekizt að
draga saman, sem opinberar aðstöðu
og lifnaðarhætti þessa fólks gegnuml
aldirnar. — Já, ferðamaðurinn geng-1
ur vissulega meðal þessara fornu
minja með aðdáun og lotningu.
Stofnandi þessa merka safns og
forstjóri til ársins 1946, — maður-
inn, sem fyrst og fremst á heiður-
inn af því, að þessu safni var upp
komið, — var hinn kunni tannl.æk ■-
\
ÞANN takmarkaða tíma, sem
við hjónin dvöldum á Litlahamri
notuðum við að verulegu leyti
til þess að kynna okkur byggð-
arsafnið kur.na á Maíhaugi. Við
höfðum oft heyrt um það talað
og höfðum nú mikinn hug á að
kynnast þv) nokkuð af eigin sjón
og raun, fyrst leið okkar lá um
þennan merka og fagra bæ. í hug
um Norðmanna stentíur nú þetta
safn á margan hátt jafnfætis
hinu víðku'*na Byggðeyjar-þjóð-
minjasafni í Oslo. Fer því mikið
orð af því, ekki aðeins um ger-
vallan Noreg, heldur og mörg
önnur lönd, enda flykkjast þús-
undir ferðamanna á hverju ári
til þessa bæjar og þá ekki sízt
í þeim tilgangi að skoða hið
merka safn á Maíhaugi.
Ég leyfi mér að nefna safn þetta
byggðarsafn, þótt ýmsir kynnu
kannski betur við orðið þjóðminja-
safn, — af þeirri einföldu ástæðu, að
það saman stendur nær eingöngu af
minjum úr einu ákveðnu byggðar-
einu hefur hann rist nafn sitt óaf
máanlegu letri- í menningarsögu þjóð
ar sinnar. Mun ég hér á eftir fara
nokkrum orðum um hann og söfnun-
arstarf hans.
Anders Sandvig er fæddur skammt
frá Molde í maji 1862. Faðir hans var
útvegsbóndi. í æsku vann hann alls
konar störf, bæði á sjó og landi. Þessi
ár voru honum dýrmætur skóli. Hann
kynntist hinum margvíslegu störfum
þjóðarinnar, og lærði að bera virð-
ingu fyrir líkamlegri vinnu. Ungur
að árum fór hann til Kristiansund
og vann þar nokkur missiri vig marg-
vísleg störf, meðal annars um tima
vig gullsmíði. Frístundir sínar allar
T/MINN - SUNNUDAGSBLAÐ
945