Tíminn Sunnudagsblað - 24.11.1963, Blaðsíða 13
hraunið, en vestur af því Hraunsmúli,
Kaldárbakki og Garðahverfið.
Veðri var svo háttað, að á var suð-
vestan gola með skúraleiðingum, en
bjart á milli. Hlý sólin ljómaði milli
skýja og steypti undursamlegu geisla
flóði sínu vfir dóggvotan hraungróð-
urinn. Upp hrifst þá unaðslegur þakk-
aróður þrasta, sem flögruðu til og
frá um kjarrið og lofuðu hina ósegj-
anlegu dýrð.
Fagraskógarfjall og Grettisbæli eru
tvö örnefni, sern ávallt fylgjast að.
Undir Fagraskógarfjalli eru enn tveir
bæir í byggð, Skógabæirnir, en yfir
vegleysuhraun er að fara þangað
heim. Þetta eru afskekktustu bæirnir
á þessum slóðum. Ég sveigði út af
þjóðveginum rétt vestan við bæinn á
Brúarhrauni og hélt upp í gegnum
hraunið. Ekki hafði ég langt íarið,
er ég rakst á allgreinilegan stíg eða
troðning — það hlaut að vera leiðin
heim að þessum bæjum. Er kom að
hraunjaðrinum að ofan, sást heim að
bæjunum. En þá tók við allbreiður
flói, sem ekki vai sérlega árennileg-
ur eftir stórfelldar haustrigningar.
En útsýnið írá bæjunum þarna í hlíð-
inni við fjaiisræturnar var margróm-
að, svo að ég lét flóann ekki aftra
tnér, heldur óð yfir hvað sem fyrir
var. unz takmarkinu var náð.
Skógabæirnir eru nú kallaðir Ytri-
Skógar og Syðri-Skógar, svo og Mold-
brekka litln sunnar. En heyrt hef ég,
að þessir bæir hafi heitið Litli-Skóg-
ur og Miðskógu'- og væri freistandi
að ætla, að Moldbrekka hafi heitið
Syðri- eða Syðsti Skógur. En kotbær
einn, sem eitt sinn var í byggð og
miklu vestar í sýslunni, hét Mold-
brekka.
Á landnámsöld hefur verið hér
öðru vísi umhorfs en nú er. Hlíðar
fjallsins hafa allar verið skógi vaxn-
ar að efstu hamrabeltum, er Finnbogi
Kolbeinsson klakkhöfða settist hér að
og nefndi bæ sinn Fagraskóg eða
Fögruskóga. Seinna, þegar margbýlt
var orðið, hefur Skóganafnið færzt
á hina bæina
Það er tilvinnandi að leggja lykkju
á leið sína og fara upp að Skógum,
þótt ekki verði hinum glæsilegu öku-
tækjum nútímans við komið. Útsýn
er þaðan i senn stórfengleg og undur
fögur, og alls staðar blasa við sögu-
frægir staðir.
Klettahyrnan efst í fjallinu heitir
Skógahyrna, og neðan við snarbratt-
ar skriður hennar liggja tún bæjanna
saman. Margur steinninn hefur þar
oltið niður hliðina og allt heim á tún.
En aldrei hafa orðið þar slys á mönn-
um, svo að vitað sé. Hið neðra vefast
mýrar, flóar, fen, vötn, hólar og hraun
saman í eina undursamlega heild. —
Mildir og myndauðugir litir hausts-
ins eru sem opinberun og eiga sér
engin takmörk. Öll þessi fegurð hvílir
böðuð döggvuðu sólmistri svo langt
Jörfi í Kolbeinsstaðahreppi — höfuðból að fornu og nýju. Greinarhöfundurinn,
Magnús Karl Antonsson i Ólafsvik, tók allar bæjamyndirnar.
Bær Magnúsar Hallbjörnssonar f Syðri-Skógum undir Fagraskógarfjalli.
T I M 1 N N — MUNNUDAGSBLAÐ
973