Tíminn Sunnudagsblað - 24.11.1963, Blaðsíða 16

Lltla-Hraun, úær ekkjunnar. Rúst gamla bæjarins er framan vlð steinhúsið.
Eidborg og fjöllin suður af Hnappadal hverfa I regnmlstur.
( miðju hrauninu er lágreist hús í auðn — Landbrot. Gamatl og vel hlaðinn
grjótgarður er enn sverð og skjöldur þessa eyðibýlis.
Leifar gamla bæjarlns í Landbroti. Mikilúðleg og snæviþakin fjöll I baksýn —
Kolbelnsstaðafjall nær, Fagraskógarf jali lengst til hægrl.
öll álnarlöng kefli, er á rekann komu,
svo sem gömlu rekalögin sögðu fyrir
um.
Ekki er alls kostar greiðfær leið á
milli Stóra-Hrauns og Litla-Hrauns,
og hefði mér gengið skrykkjótt, ef ég
hefði farið bá leið kvöldið áður í
myrkri og slagviðri. Engjalöndum
jarðanna hafa sjávarflóð spillt að
mun, og verður helzt að sæta sjávar-
föllum til þess að komast á milli
bæjanna. Þar sem lægðir eru eða
dældir á fitjunum, hefur sjór staðið
eftir við útfall, og eru þar nú komn-
ir hyldjúpir skurðir, leirtjarnir og
svarðleysur, sem ömuriegt er á að
horfa og illt að komast yfir. Að
vetrarlagi verða þessir skurðir ger-
samlega ófærir sauðfé og öðrum bú-
peningi, er beir fyllast krapi og
bólgna upp, og fer þar þá enginn
nema fuglinn fljúgandi. Gjótur í
hrauninu eru líka viðsjárverðar, og
flæðihætta er á skerjum fyrir landi.
Þarf því fónaður mikið eftirlit, ef
ekki á illa að fara.
Því miður var gamli bærinn á Litla-
Hrauni að mestu fallinn. Förina hafði
ég einkum gert til þess að taka mynd
af honum. En af þvi, sem uppi stóð,
mátti sjá, að hann hefur verið mynd-
arlegur á sínum tíma, traustlega
byggður og veggir vel hlaðnir. Trú-
lega hefur hann verið frá dögum
Ástríðar Benjaminsdóttur, er lengi
bjó á Litla-Hrauni, ásamt ráðsmanni
sínum, Sigurði Jónssyni. Þau koma
bæði talsvert við sögu séra Árna
Þórarinssonar.
Mörgum þótti ráðsmaðurinn nokk-
uð styggur og sérlundaður. Ef til vill
hefði mátt rekja ástæðuna til stygg-
lyndis hans til þess, að hann hafði
fyrr á árum orðið að hrekjast úr
heimabyggð sinni fyrir litlar sem eng-
ar sakir. Aftur á móti hefur átthaga-
þrá hans verið sterk og söknuðurinn
mikill. Slíkt er okkur íslendingum
í blóð borið.
Snoturt steinhús er nú á Litla-
Hrauni, byggt rétt áður en jörðin fór
í eyði. Þýft túnið var loðið, en þó
komið í órækt En vinalegt hefur
verið hér og kyrrlátt vorlangan dag-
inn við ilmandi gróður hraunsins og
iðgræn engjaiönd en evjar og sker
fyrir landi með blundandi seli á
hleinum og iðandi fuglalíf.
í hraunjaðrinum skammt vestan við
íhúðarhúsið er sporöskjulaga jarðsig
eða gjá, sem nefnist Gláma. Þar er
hið ákjósanlegasta fjárbyrgi eða rétt,
þegar féð kemur úr hrauninu, enda
ævinlega til slíks notað. Suður af eru
sker, sem Barnasker heita, og hlýtur
saga að felast í því nafni, þótt ekki
sé mér kunnugt um hana.
Þegar ég hafði þakkað fyrir mig
sem bezt ég kunni og kvatt fólkið á
Stóra-Hrauni, fékk ég að fylgjast með
Kristjáni, syni hjónanna, er hann fór
með mjólkina upp á þjóðveginn. Gat
97ó
T í M I N N — SUNNUDAGSBLA0