Tíminn Sunnudagsblað - 14.06.1964, Blaðsíða 2

Sigurður Helgason bjó um tíma
á Fitjum í Skorradal, og Borg-
firðingar kenna hann gjarnan
við þann stað. Hann kvæntist
aldraður Ragnheiði Eggertsdótt-
ur, prests í Reykholti, en hún var
ekkja eftir Björn Jakobsson, gull-
smið á Fitjum. Ragnheiður var
talin efnuð og þótti glæsileg kona,
enda hugði Sigurður gott til ráða-
hngsins:
Gullkóróna gimstein sett
glansar á hjarna tindi.
Sigurður var nafnkenndastur
hagyrðingur í Borgarfirði þann
tíma, sem hann bjó að Fitjum.
Harin kastaði fram vísu við hvert
tækifæri, sem gafst, öllum til
l?i skemmtunar nema konu sinni.
Hin stórlynda gullsmiðsekkja sætti
sig aldrei við glettur og gaman-
semi bónda síns og þcíti orðalag
hans heldur hispurslaust. Það leið
því ekki á löngu að heyra mátti
sáran tón í hörpu gamla skálds-
ins:
Hér hef ég fargað hug og kröftum,
hrelling marga sinnið ber,
burt úr varga klóm og kjöftum
kýs því að bjarga sjálfum mér.
Þessi hörðu orð eiga ekki við
nágrarina Siguröar — þeir beittu
hann aldrei klóm og kjafti, held-
ur munu þau töluð beint til konu
hans og líklega sona hennar, því
ekki hefur honum alls kostar fall-
ið við þá heldur, ef marka má
þessa vísu, sem hann orti til
Jakobs, stjúpsonar síns, er var að
læra til prests:
Hann, sem klerkur verða vonar
vits með herkið safn,
Haralds sterka Sigurðssonar
sá ber merkisnafn.
Merki Haralds Sigurðssonar hét
Landeyða.
Helgi, sonur Sigurðar, fór ekki
heldur varhluta af ljóðagletting-
um hans:
Vitinu ekki varpa í skot,
vel því heldur beita:
Skömm er að vera Skraparot
og skólapiltur heita.
Helgi varð síðar nafnkenndur
klerkur, orti og samdi bragfræði
mikla og var einn helzti hvata-
maður að stofnun þjóðminjasafns-
ins. t
Eggert hét annar sonur Ragn-
heiðar og Björns. Hann fór í
kaupstaðarferð út á Akranes:
Eggert fór á Akranes með örum
huga,
erindið var að skoða Skaga
skipin, menn og rostungshaga.
haft fleiri karlmenn á heimillnu
en prestlingana.
Þórður Gíslason í Sarpi, Davíð
Snæbjarnarson í Bakkakoti og
Guðmundur Vlgfússon í Svanga
voru, ásamt fleiri í vegavinnunni,
allir ungir menn og gáskafullir.
Þeir glettust við Sigurð í orði, og
þótti honum nóg um stríðni þeirrh,
þó að varla hafi honum orðið
orðs vant. Einn daginn kom eng-
inn þeirra í vinnuna, og varð
Sigurður því feginn og þótti gott
að losna við glettingar þeirra:
Friður milli bragna býr,
braut þó lýi hendur,
III. Sigurður Helgason
Næstu tvær vísur munu vera
ortar á Jörfa, þótt Borgfirðingar
lærðu þær:
Bragnar ýta beint úr vör,
boðinn spýtir hrönnum.
Skeiðin þýtur eins og ör
undir nítján mönnum.
Askana til okkar ber,
eikin linna sörva
Karólína kosin er,
koppatrítla á Jörffi;
Ásgeir Torfason bjó á Eng-
landi. Það var víst í brúðkaups-
veizlu, að Sigurður var beðinn að
mæla fyrir brúðhjónaskálinni.
Hann færðist undan:
Ásgeir með sitt orðaval
á fyrir skálum segja,
en skáldfífli úr Skorradal
skilst mér bezt að þegja.
Ásgeir svaraði:
Eg hef lítið orðaval
óðs í máli beru,
en skáldafífl úr Skorradal
skilst mér sízt hver eru.
Bændur við Botnsheiði tóku að
sér að ryðja veg yfir heiðina.
Flestir sendu vinnumenn sína,
en gamla skáldið á Fitjum fór
sjálfur í vegavinnuna, líklega með-
fram til að viðra af sér heimilis-
erjurnar, því að vísast hefur hann
Halldóra B. Björasson tók saman
heima sitja þegnar þrir —
Þórður, Davíð, Gvendur.
Er heiðin var rudd kvað Sig-
urður:
Þar sem var í götu grjót
göngu jós að hamla,
fengið hefur búningsbót
Botnsheiðin sú gamla.
Guðný Gísladóttir, systir Þórð-
ar í Sarpi, var ljósmóðir og jafn-
framt saumakona. Hún var um
tíma á Fitjum og saumaði Sigurði
nýtt höfuðfat, en það var henn-
ar sérgrein að sauma húfur.
Huldi strýið heilaranns
hetturýja mögur,
en nú er hlý á höfði manns
húfan ný og fögur.
Fyrir vindi hvössum hér
höfði myndar skjólin,
ennis strindið upplýsir
eins og tinda sólin.
Þessi er líka um Guðnýju Gísla-
dóttur:
Fallega Guðný fötin sker,
fagrir saumar prýða,
en stakkinn handa sjálfri sér
sú kann ekki að sníöa.
Vinnukona á Fitjum eignaðist
tvíbura:
Þér er fregnin þessi rædd
þú mátt sæk?u hestinn,
tvö eru börn á Fitjum fædd,
sem finna þurfa prestinn.
530
T 1 M 1 ÍM N - SUNNUDAGSBLAÐ