Tíminn Sunnudagsblað - 02.10.1966, Blaðsíða 9

Skarfur á klettastalli svipast um, tortrygginn og varkár. Skyldi vera
vissara að forða sér i sjóinn? Ljósmynd: Grétar Eiríksson.
SVIPAST UM
MEDAL SKARFA
Við sjáutn varla fugl, sem mjó-
slegnari er, miðað við stærðina,
heldur en skarfinn. En þvi fylgir,
að hann er rennilegur. Hann er
líka snillingur að kafa, og þess
þarf hann sannarlega við, því að
hann gengur gírugur til fæðunnar
eins og þeir nafnar, Bjarni á Leiti
og Bjarni synd, og leitar sér mat-
fanga í sjó.
Fróðir menn segja, að þann fúlsi
ekki við neinu, sem þar er kvikt,
svo fremi hann geti kingt því.
Einu gildir, hvort heldur það er
fiskur eða krabbi, og stöku sinnum
slæðist jafnvel ofan í hann sjófugl,
sem verður á vegi hans. Þetta er
köLluð græðgi. En honum er ekki
láandi. Hann þarf mikið til þess
að fá fylli sína og er stundum
með sex til átta pund í maganum
í einu. Það eru líka hans mestu
sælustundir. En við ber, að hann
ætlar sér ekki af. f Noregi hafa
menn séð skarf reyna að gleypa
steinbit, sem var svo stór, að
hann kæfði hann.
En við skulum ekki hneykslast
tii muna: Þetta getur líka hent
menn.
Skarfurinn lýtur sama lög-
máli og aðrir, sem matfrekir eru:
Hann verður. að létta rækilega 4
sér, þegar hann hefur meit máls
verð sinn. Hann er talinn dríta
fugla mest, og það er fært honum
til mikiila verðleika sums staðar í
heiminum. Hin frægu dritlög
í þurrviðrabelti á vesturströnd
Suður-Ameríku stafa frá skörfum,
er þar hafa myndað stórar byggð
ir um óteljandi aldir. Dritið hef-
ur hlaðizt upp, þornað og harðnað
í endalausu sólskini, og svo komu
auðkýfingarnir á síðustu öld,
hálfu gráðugri en nokkrir skarfar
aðrir, og gerðu sér saur löngu
dauðra fuglanna að féþúfu.
Á íslandi eru tvær tegundir
skarfa — dilaskarfurinn, sem er
öllu stærri og toppskarfur, svart-
ur og álútur eins og gamli biskup
inn í Skálholti, sem kerlingarnar
fyrir austan sáu hér á árunum, ef
einhvern kynni að ráma í þá sögu.
Flestum mun þykja skarfurinn til-
komumikill fugl, þar sem hann
situr á skeri, og munu margir, sem
leið eiga um Skúlagötu I Reykja-
vík, minnast skarfa, sem húkt hafa
í Kolbeinsskeri, iðulega hreyfing
arlausir tímunum saman, forsmá-
andi glápandi vegfarendur og ið-
andi bílakös.
í upphafinni ró sinni geta þeir
minnt á spekinga Austurlanda, er
unnið hafa sigur á glaumi lífsins.
Skarfarnir Verpa á eyjum og
skerjum og í lágum björgum, og
ungarnir skríða blindir og ber
ir ur eggjunum. Svo hjálparvana
ungviði þarfnast mikillar um-
hyggju og hana láta foreldrarnir
sannarlega í té. Af því er látið,
hvílíka matarsælu skarfsungar
eiga að búa. Þó er einn ljóður
á ráði skarfa, sem eiga bú og börn.
Það hendir þá að skríða af hreiðri
sínu í návist vargfugla og horfa
á þá ræna það án þess að stugga
við spellvirkjunum. Sýnist þó hinn
mikli krókur á nefi þeirra not-
andi til varnar ungviðinu. En
kannski eru skarfar seinir að
hugsa, og verður þá að virða þeim
það til málsbóta.
TÍMINN - SUNNUDAGSBLAÐ
849