Tíminn Sunnudagsblað - 11.12.1966, Qupperneq 19

JÁN JOHANIPES:
AUGU
Það var farið að skyggja. í miðju skyldirðu að minnsta kosti halda
eldhúsinu var opin ferðataska, mest- krögunum þínum hvitum og flekk-
allur botninn þakinn alls kyns snyrti 'riausum, höfnum yfir alla gagnrýni
vörum. Grönn, velhirt kvenhönd lét
túpu með eggjarauðukremi vlð hlið-
ina á fullri flösku af húðnæringu.
„Rosana — Coty — Helena Rubin-
stein — Astra — Amira — Kaliope
— Elida — vöruheiti, sem gefa fyrir-
heit um fegurð. Þú reynir að kveða
niður vanmetakennd þína i eitt skipti
fyrir öll, og samt sem áður finnst
þér hún magnast við alla þessa húð-
snyrtingu og tilraunir til að fegra
andlit þitt, áður en þú háttar á
kvöldin, og þegar þú vaknar á morgn
ana.“
Ljósið kviknaði, nokkrar flugur
sátu hreyfingarlausar neðan á gler
hlífinni, og naktar axlir og hrukk-
óttur háls ókunnu konunnar kom í
ljós-
„Þú óskaðir aldrei að tíminn stæði
kyrr, að yngjast né vera sífellt ung,
— hið eina sem þú þráir er að
vera þú sjálf, að breytast ekki fram-
ar, að geta nuddað friði og ró í
allan líkamann, þótt ekki sé nema
einu sinni, — legið smurð í heila
nótt, sem mun aðskilja þig frá öðr-
um líkömum og öðrum höfðum til
eilífðar, — greina þig frá verum
hjúpuðum einmanaleik, sem þeir
reyna að bægja frá sér með óljós-
um skýringum, — með ópum og
þögninni, sem á eftir kemur, — eða
með því að væta varirnar líkt og
á undan kossi.“
Konan gekk fram ganginn, kveikti
Ijós í baðiherberginu og fór inn. Hún
tók af sér dökk gleraugu frammi fyr-
ir speglinum.
Farið á nefinu benti til þess, að
hún bæri þau að staðaldri. Hún
sperrti upp augun og strauk rauð-
lökkuðum nöglunum yfir húðina á
kinnbeinunum. Hálfopnum munni
grandskoðaði hún í sér augun. Hora-
himna var blóðhlaupin og augun
óvenju þanin og mött eins og döggv-
að gler.
„Þú hefur lær-t að nota veiku aug-
un þín. —“ Konan tók bómullar-
hnoðra, dýfði honum í vökva í stút-
víðri, brúnni flösku og þerraði hvarm
ana vandlega. Síðan setti hún aftur
upp gleraugun, greip hvítan kraga,
sem lá á miðstöðvarofninum, fór aft
ur inn i eldhús og kveikti á strau-
járni.
„Þú notar mikið hvlta kraga og
hvítar blússur. — Þú sagðir, að gæt-
irðu ekki haldið sjóninni hreinní,
og fyrii'litningu. Jæja, sagðirðu það?
Nei! Ég held nú siður!“ Áttstrend-
ur flugdreki rakst í rúðuna og gægð-
ist glottandi inn um gluggann, áður
en vindurinn hreif hann með sér
hátt á loft.“
„Þú varst ekki gefin fyrir að
kvarta, — lærðir að bera harm þinn
í hljóði og lifa í dagdraumum —"
Veggurinn bak við konuna var
skreyttur póstkortum víðs vegar að
úr veröldinni, en ekkert þeirra var
stílað til hennar: fjarlægar borgir,
flóðlýstir bakkar Nevafljótsins í Len
ingrad, ókunn klettaströnd. Lúðar og
Óhreinar hækjur hölluðust upp við
vegginn og vörpuðu daufum skugga
á myndimar.
Konan laut snögglega niður og tók
upp flugfarmiða, sem lá á gólíinu.
Hún stakk honum í svarta liandtösku
og sneri sér síðan að ferðatöskunni.
Kremkrukkurnar og flöskurnar huldl
hún handklæði og lagði undirföt og
terylene-pils þar ofan á. Úr íbúð-
inni við hliðina barst ómur af tón-
list.
„Þú ert orðin þrjátíu og sex ára
og ætlar að byrja nýtt líf. En hvern
ig ætlarðu að fara að því?“
Neðst til hægri var póstkort, sem
sýndi baðströnd fulla af fólki, en það
var ekki annað en mislltir deplar.
„Þú ætlar að yfirgefa Alex, sem
þú hefur búið með beztu ár ævi þinn.
ar. —“
Svefnherbergi í skini náttlampa.
Á miðju gólfi uppbúið hjónarúm með
heklaðri ábreiðu.
„Beztu.ár mín. Með hverjum eyddi
ég beztu árunum?"
„Þú hittir Alex fyrir sextán ár-
um, — þá varstu tvítug og þú hefur
búið með honum — eða verið undir
sama þaki og hann til þessa dag3 —“
Tveir stoppaðir fuglar sitja á birki-
kubb, rökkrið í ganginum gæðir þá
rólegum virðuleik, tveir fasanar i
þann veginn að hefja sig til flugs.
„Þú kynntist Alex, þegar nann
kom í búðina, sem þú varst nýbyrj-
uð að vinna í, — hann vildi fá band
á hattinn sinn, — hann vildi fá band-
aftur og bað um þverslaufu, — hann
var ávallt vel til íara — laglegur
þjónn á Alexandra-gistihúsinu. Það
átti að fara að loka, þegar hann kom
að kaupa þverslaufuna, — manstu?
Það var rigning, þú varst rétt að
fara, og hann bauð þér fylgd. Hann
keypti nokkrai' appelsínur á leiðinai
og gaf þér eina, — en þú ázt hana
ekki, hélzt bara á henni og borðað-
ir hana ekki einu sinni, þegar þú
komst heim, — sazt bara og horfðir
á hana, — þú trúir honum fyrir því,
þegar þið voruð saman í fyrsta
sinn —“
„Ég man ekkeri eftir þessu, —
ég hlyti að muna það, ef það hefði
gerzt —“
„Þú hlýtur að muna eftir appel-
sínunni — þú varst hrifin af Alex,
óttaðist, að hann mundi fara frá þér,
en hann stakk upp á því, að þið
giftuð ykkur. Alex kærði sig ekki um
að eignast börn, — hann sýndi þér
ruddaskap, þegar þið vomð gift,
barði þig, hélt fram hjá þér, en
samt sem áður var hann stöðugt að
koma með eitthvað í búið: kerta-
stjaka, gólfábreiðu, hægindastól. Þú
vissir ekki, hvað þú áttir að halda,
— hann var aldrei heima, — kom.
fullur heim úr vinnunni, — þér
fannst hann ae dularfyllri og óskilj-
anlegri, en jafnframt töfrandi og
glæsilegur. Hvernig gat staðið á
þessu? Veiztu ekki, hvers vegna?
Langar þig til að vita það?“
„Þú sættir þig við rifrildi og hót-
anir og grézt tímunum saman. Það
var þá sem þú fékkst áhuga á and-
litsfegrun. Þú vildir ekki, að menn
sæju, hvernig hann fór með þig, svo
að þú gættir þess að vera alltaf
snyrtileg og það gerirðu enn. Þegax
einhver kom með aðdróttanir um
framhjáhald hans, brostir þú aðeins.
— Og dagarnir liðu ýmist á hatta-
saumastofunni eða heima í íbúðinni,
svo likir hver öðrum, að það var
eins og einn óendanlegur dagur."
„Þú settist við spegilinn snemma
morguns lagaðir þig til, tókst til
morgunverð, síðan kom hattagerð i
átta stundir, þú saumaðir, pressaðir
með títuprjóna upp í þér, rabbaðir
við viðskiptavinina um allt og ekkert,
ripsbönd, málbönd, hattaflóka.
Seinni hluta dagsins fórstu heim og
strauaðir, gerðir innkaup, þvoðir
þvottinn og þurrkaðir þetta eilífa
ryk, sem þráaðist þrjózkulegt á hús-
gögnunum. Á kvöldin var grátið, það
brást aldrei, manstu? Loks þerrað-
ii-ðu tárin, snyrtir þig og málaðir
andlit þitt og augu, og mitt í þess-
um ósköpum greipstu einhverja bók,
sem var við hendina og leitaðir að
svari við spurningum, sem ásóttu
þig: Hvers vegna er líf mitt eins
og það er? Hvers vegna get ég ekki
verið Alex ótrú? Hvers vegna þarf
ég endilega að elska hann, en ekki
einhvem annan? Manstu, þegar þú
gerðir klaufalega tilraun til þess að
halda fram hjá honum? Þér var það
lífsins ómögulegt, — og svo lærð-
irðu frönsku i bók, sem hét Franska
frá A til Z. Þér finnst eins og þú
sért ókunnug manneskja, þú manst
ekkl, hvað gerðist, áður en þú hi’in
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
1075