Tíminn Sunnudagsblað - 06.08.1967, Page 12

/
lengdin ekki meiri en um 500
metrar en breiddin aðeins um 100
metrar, þar sem hún er breiðust.
Vestast á eynni er k'lettaborg og
sunnan undir henni fremur ógreið
fær stigur um nokkuð stórgrj’tta
fjöru, sem farin er, þegar geng-
ið er yfir í Stekkjarey. Að norðan
eru hamrar og stórgrýtisurð fyrir
neðan, sem þó er fær. Lítið eitt
austan við borgina er fúamýri,
sem þornar þó að mestu í þurrka-
sumrum. Hún er varla meir en
4—5 metrar á breidd, en nær
langleiðina yfir eyna þvera. En að
norðan er valllendisskák yfir að
lágum sjávarhömrum og að sunn-
an mjótt þurrlendi niður að smá-
vogi, sem þarna gengur inn I eyna.
í voginum er ágætt lægi fyrir bát,
en gallinn á honum er sá, að hann
þornar alveg um fjöru. Vestan
KLAKKEYJAR Á BREIDAFIRÐt
í kvöld ætla ég að reyna að
gerast leiðsögumaður ykkar um
Klakkeyjar. En leiít er, að ekki
skuii vera hægt að sýna ykkur urn
leið, hvernig þar er umihorfs, því
að sjón er jafnan sögu ríkari. Eic
Ihvað um það, meðan svo er ástatt,
verður að láta í minni pokann og
tjalda því, sem til er.
Við skulum nú fyrst snúa okkur
að nafninu á eyjunum, en það er
eitt af mörgum dæmum um hug-
kvæmni forfeðra okkar í nafngift-
um. Klakkej'jar heita þær, af þvl
að tindarnir, sem þær draga nafn
af, eru tveir og standa upp eins
og klakkar á klyfbera. Væri tind-
urinn aðeins einn, dytti engum í
hug að kalla hann klakk, og þvi
er það mikill misskilningur, sem
mörgum verður á og ég hef oft
reynt að leiðrétta, að kalla eyjarn-
ar Klakkseyjar.
En klakkarnir eiga líks annað
nafn, sem mikið hefur verið notað,
en það er Dímonarklakkar. Ekki
veit ég, hvaðan það nafn er upp
runnið, en tel sennilegt, að það sé
komið frá Norðurlöndum. Eg kmin
ast ekki við nafnið frá öðmTh
löndum, en Dímonar eru tíl í Fær-
eyjum og hér á fslandi. Hér eru
þeir austur við Markarfljót, við
SkriðufeU, rétt vestan við Þjórsár^
dal, í Þingvallahrauni eru þeír
vestan undir Reyðarbarmi, og svo
eru Dímonarklakkar í Breiðafirði
Þetta nafn er myndað af lærðum
manni, sennilega munki eða klerki,
en þeir voru margir latínumenn
og jafnvel grískumenn líka og
áttu það þá til að rugla saman
reitunum. Nafnið er myndað af
forskeytinu di-, sem er grískrar
ættar og svarar til tví- á íslenzku
og latneska orðinu mons, sem þýð-
ir fjall. Úr þessu verður dímons,
það er tvífjall, sem svo styttist í
dímon í meðferð alþýðu.
Klakkeyjar liggja í norður-norð-
austur af Hrappsey og í norðvest-
ur af Purkey, og er aðeins stutt-
ur spölur yfir í þær eyjar, ef farín
er skemmsta leið, þó að töluvert
Iengra sé heim að sjálfum býlun-
um.
Klakkeyjar eru fjórar, austast
Bæjarey, þá Stekkjarey, síðan
Skertla og vestast Skarða. Nöfnin
Bæjarey og Heimaey eru algeng ó
þeim eyjum í Breiðafirði, þar sem
sjálfur bærinn stendur eða hefur
staðið.
Við skulum nú athuga þessar
eýjar og byrja á Bæjarey. Hún
Mggur irá suðvestri til norðaust-
urs og er Iöng oig mjó, og þó ér
við voginn gengur fram lítið nes
og vita mannhæðarháir hamrar,
eða rúmlega það, að voginum, en
að vestan er aflíðandi berg, sem
alltaf er hægt að lenda við og
ganga þurrum fótum á land, hvern
ig sem á sjó stendur. Annars er
víða hægt að lenda þarna í eyj-
unum og fá lægi fyrir bát, og má
því velja um lendingarstaði, eftir
því hvernig vindátt er í það og
það skiptið.
Austan við mýrina tekur við lág,
aflíðandi brekka, og efst í henni
eru bæjarrústirnar. Austur af rúst-
unum er sléttlendi niður að sjáv-
arhömrunum að norðan. Þar er
túnbleðillinn. Rústirnar eru gaml-
ar og grónar og sýna, að húsa-
kostur hefur ekki verið mikill,
sem ekki er von. Og túnið er lít-
ið. Þó er ekki loku fyrir það skot-
ið, að það hafi verið stærra en
nú er. Hvergi sést móta fyrir vall-
argarði, enda ekki víst, að hann
hafi nokkurn tíma nokkur verið.
Búpeningur hefur sennilega geng-
ið i Stekkjarey og lítið þurft a8
verja túp, og ayk þess mun víðasl
hvar hafa vertð fitíð um vallaí-
Útvarpserindi efHr
Guðmund Thoroddsen prófessor,
flutt fyrir nokkrum árum
660