Tíminn Sunnudagsblað - 16.02.1969, Page 10

ingana bak við bjálkann á loftinu.
En honum skjátlaðist. Vinnrag
urinn var fimm hundruð krónur.
Hann riðaði til falls, greip um
háls konu sinni og 'herti að. Hún
sá ekki, hve öskugrár hann var í
framan, og hélt, að þetta væru
fagnaðarlæti hans. Hún sleit sig
laiisa og mælti:
— Stilitu þig nú, Gautur minn,
og láttu mig sjá um þeta.
Yfir hann hafði þegar færzt und-
arleg ró. Meðan hún bjó sig til
ferðar með áætlunarvagninum til
þess að sækja skuldabréfið til kaup
mannsins, gluggaði hann í vinninga
skrána. Og þar stóð það: Fyrsti
vinningurinn, fimm hundruð
krónur, og síðan komu tölurnar:
2. flokkur, nr. 200. Þá hafði hann
sjálfur séð það svart á hvítu.
Elna sagðist ætla að koma heim
aftur um tvöleytið. Þegar hún yar
farin, kallaði Algautur börnin til
sín út á hlaðið fyrir framan kotið.
Tvo elztu synina vantaði. Þeir voru
flognir úr hreiðrinu og komnir i
vist hjá ókunnugu fólki, sinn á
hvorum stað. Samt var þetta tals-
verður hópur.
Það var frost þennan dag, sól-
skin og heiðskír himinn. Ofurmjór
reykjarlopi teygði sig upp úr
strompinum, fönnin glitraði í sól-
9kininu, og skuggarnir voru blá-
leitir. Inni í skóginum var hljótt
9em í musteri. En frá vatninu
heyrðust annað veifið þungir frost-
brestir.
Algautur fór að leika sér við
börnin sín. Það var þeim nýtt, að
pabbi léki sér við þau — það hafði
aldrei gerzt fyrr, og þau voru frá
sér nurnin af kæti. Hann þíddi
snjóinn í lófum sér, svo að hann
gæti hnoðað úr honum snjóbolta,
og svo fengu þau að kasta í mark
með honum. Hann lagðist líka á
fjóra fætur og lét þau setjast á
bakið á sér. Minnstu skinnunum
lyfti hann upp á kollinn á sér og
hossaði þeim þar: Svo tók hann
báðum höndum um kinnarnar á
þeim, einu af öðru, og horfði lengi
í sakleysisleg, undrandi augu
þeirra. En hann fékk ekki að horla
eins lengi í þau og hann hefði vilj-
að, því að börnin eru óþolinmóð.
Um eittleytlð sendi hanp þau að
heiman alls konar erinda, sem
hann fót þeim að reka.
Elnu tókst nokkurn veginn
að hafa stjórn á sér í áætlunar-
vagninum á fieimleiðinni. Allt í
kring um hana sat fólk, sem hún
þekkíí. En íiún var ekki fyrr kom-
in inn í greni sitt en að henni setti
ofsalegan grát. Kaupmaðumn
hafði gert henni grein fyrir því,
hvers konar skjal það reyndist
vera, er hann geymdi, og svik Al-
gauts höfðu orðið henni sem reið-
arslag. Framundan var ekki annað
en það, sem hún hafði orðið að
þola til þessa dags: Vonlaus armóð-
ur, sultur og seyra. Svo mikið
grét hún, að henni vöknaði ekki
um augu, þegar hún fann Algaut
hangandi í snöru-í-viðarskýlinu.
Loks komu börnin heim. Yngstu
telpunni var mest niðri fyrir, þvi
að hún þurfti að segja mömmu
sinni, hvernig pabbi hafði leikið
sér við börnin sín.
— Seinast lék hann sér svo mik-
ið, að hann grét, sagði hún.
Og litla telpan hló skærurn barns
hlátri, þegar henni varð hugsað til
þess, hve skrítinn pabbi hennar
hafði þá verið.
Hermann hét piltur í Brennu,
sem skrifaði sig ævinlega bíleig-
anda, þegar hann áritaði víxla eða
önnur skjöl. í raun og sannleika
hafði hann tekið bílstjórapróf og
átt gamlan Ford-bíl. Hann var æv-
inlega á fleygiferð út og suður,
framtakssamur og hugmyndaríkur.
Fólk sagði, að hann væri séður
skratti, meinglúrinn, og hann var
það kannski. Enginn gat þó neit-
að því, að hann var líka góðhjart-
aður.
Daginn eftir dauða Algauts koin
Hermann til Elnu, bauð henni lið-
sinni sitt: Það var margt, sem gera
þurftj, þar sem sorgin hafði kvatt
dyra. Þegar var komið í hámæli,
hversu varið hafði verið skulda-
bréfi Algauts, og Hermann hafði
þar að auki gert sér ferð til kaup-
mannsins til þess að spyrja hann
spjörunum úr um alla málavexti.
Elna setti ketilinn yfir eldinn á
meðan Hermann grandskoðaði bál-
fararskírteinið, sem hann hafði
breitt á borðið fyrir framan sig,
og marglags skuldbindingar bál-
farafélagsins í Gautaborg.
— Það var voðalegt af þessum
Vestmanni að fleygja ellefu hundr-
uð 'krónum hreint og beint í eld-
inn, sagði hann.
Þessj orð ýfðu opið sár, og Elna
fór að hágráta. Hermann reyndi að
hugga hana:
— Þeim ætti þó, fjandakornið,
að verða hugsað til ekkjunnar með
fullt hún af óforsorguðum börn-
um. Ég á við þá, þessa heildsala í
Gautaborg, sem keyptu ofninn og
láta þetta litla með dauða skrokk-
ana. Þegar maður fer að glugga í
það, hvað þeir hafa tekið að sér að
borga, þá er það ekki bara sjálf
brennan, heldur líka fraktin, bæði
líkið til Gautaborgar og askan til
baka, og svo er hérna kista og
líkklæði og sorgarslæður og blóm
og orgelspil. Iss, iss. Og flest er
þetta hreinn óþarfi og á þar að
auki að fara beint á bállð. Þaó er
nú mín meining, að það mætti
akkúdera við þá, herrana í Gauta-
borg, um • að spara eitthvað af
þessu og láta þá borga mismuninn
í peningum. Hugsaðu þér bara,
kona, fraktina _ — hún yrði ekki
neitt smáræði. Ég skyldi ekki skor-
ast undan því að fara með Algaut
hérna aftur í hjá mér í Fordinum
til Gautaborgar, ef þokkalega væri
búið um hann, og hafa svo tal af
þessum herrum og vita, hvort ég
gæti ekki pínt niður fleiri kostn-
aðarliði.
Hermann strauk ljósan hárlu'.b-
ann frá enninu og hvessti blágrá
augun á Elnu. Hann iðaði í skinn-
inu. Elna sagðist verða að segja
það, að hún sæi ekki annan mann,
sem hún treysti betur til þess að
snúa þéssu óláni í happ, ef það
væri þá á nokkurs manns færi.
Svo strauk hún framan úr sér og
lagði honum í hendur með trúnað-
artrausti tímaniega velferð sína.
Og það voru ekki hendur, sem
urðu mosavaxnar af aðgerðaleysi.
Hermann beið ekki boðanna.
Snemma næsta morguns, meðan
enn tindruðu stjqrnur yfir hrimg-
aðri jörð, kom hann á Ford-bíin-
um og hafði með sé fullan poka
af grenigreinum, sem hann stráði
á veginn fyrir neðan kofann. Svo
hóf Algautur hina löngu ferð til
Gautabórgar í á að gizka fimmtán
stiga frosti, sitjandi í aftursætinu,
teinréttur í baki eins og prestur-
inn væri kominn í húsvitjun með
gamla ekiliskápu hneppta að sér
og skáldaða skinnhúfu dregna nið-
ur fyrir augu og eyru.
Það kann að sýnast hvimleitt að
flytja þannig dauðan mann um
endilöng héruð. Samt má enginn
draga af þessu þá ályktun, að Her-
mann hafi ekki bor-ið siðsamlega
virðingu fyrir tign og veldi dauð-
•ans. En hann var hagsýnn og laus
vð tepruskap og vildi af góðum
130
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ