Tíminn Sunnudagsblað - 20.07.1969, Qupperneq 8

notkupar band'a bæjarbúum, er bú
Í»eninig áttu. Er sparisjóðurinn á
safárði hættá störfum og hvarf í
Landsbankaútibúið, voru sitofnuð af
eiigimuim hans þrír sjóðir: Búnaðar-
sjóður, verðl'auinasjóður og jarða-
kaupaisjóður. Var einkuan verksvið
jarðafcaupasjóðs viðfeðmt, þar sem
homuan var ætlað að kaupa handa
bæmduim þrjár aðaljarðir í Skut-
ulisfirði — Kirkjubóil, Hafrafell og
Tuimgu. Þessu hefrnr verið komið í
firaimkvæimd um Kirkjuból og
Turngu að nokkru, án atbeina þessa
»jóðs. Árn.j Jónsson var og fast
Kyl'gjandi stofnun hinis fyrsta tog-
œ-riaifédia'gs á ísafirði og lagði þar
tr-aim Mutafé úr eigin vasa á stofn-
fundd félagsims.
Ýmsir höfðu víst hugsað, að
Árni Jónsson m.yndi ráðstafa
ftoikkru af miklum eign'um sínum
tól aimenningsþarfa, sjóðstofmunar
eða silkis. Slíkt er ramniar einka'mál.
En í rauinnni var það í samræmi
við sfcaphöfn hans að gera enga
ráðlsitöfuin í þá átt. Umtal um sjálf
am han-n og verk hans var fjarri
skaipi ba-ns. Þess vegna kaus hamn
að ráðs'tafa eignum sín'mm til eftir-
iifan'di komu simnar.
Gtnímur Jómsson yar maður af
aQlllt aminart gerð em Árnd. Hann var
óvenjm fjölgreimdmr, listhmeigður
oig ffika fræðimaðuir tailsverður,
riitfær vel og sitíl'fær, er hanm vildi
það við hafa. En honmm amðmaðist
aildrei að notfæra sér hæfi'leika
sínia, hivorki á sviði ritimeinm.sku né
amimara staðar. Hanm var lemgi skóla-
stjóri barnaskóaiams á feafkði, em
rnmn eiigi hafa verið hneig'ð'Uir til
kenmsíliustarfa. Fékk og tiðuim að-
kast fyrir stjómn sína á bairmaskóT-
Rnmm, rammar oftast frá andstæð
imgmm símmm, og mmn vinmauto
ofitaisit hafa átt þar sök á. Þó var
hamm ekki ofdrykkjmmaðmr og
meytti eigi víms timmm samam. Ég
hygg, að það að, hiamrn fétok efcki
mema Mtiis héttar í hjáverkum
sinmt áihugamáimm sínmm, halfi
þiróað hjá hommm óámægju og
mimmiimiáttark'emmd. Hanm sdrnmti mm
skeið sýsinimammselmbættimm i ísa-
fjarðarsýslu fynr á ármrn í tíð SkúTa
Thóroddsen, meðain áriefcsitirateust
viar mifli þeirra, og siíðast, er Hamm-
es Hafstein tók við ráðlherra
eombættlnu þar tiR Malgmús Torfa-
som kom ttl embætf’isiiis i lok júflí
miámlað^?. Gramxur var talian mj6|
fær
hams í
um mátolar óvinsældxr og beáð hamm
þe®s aidrei bætur. Þorsteimm fer ó-
mniiltíuim orðum urn Grím og
Mamdar þér imn i eimika-
miá'lum bans rneð ósmiekfcflieg
uim stóryrðum Vil ég eigi
blanda mér i þær sakir, em
hygg, að Grímur hafi varl-a verið
þair áimæMsverðari en ýmsir aðrir,
þótt brokkgen-gur væri hamm í þeiim
efmum sem öðrum. Ætla ég niðjum
hams að taka þar upp hanzkanm,
teliji þeir þess þörf.
Séra Þorvaidur vai' líka ólíkur
þessurn. tveimur bræðrum símum,
em á'tti þó niáski mokkuð til af und-
irhyggju Árna bróður sins, en fór
vél' með slikt. svo að honuun tófcst
vonum frarnar að synda milfli skers
og báru í hörðum deilumálum
bæja'i'búa, þótt deigur væri. Harnn
var hið mesta prúðmemmi og kenni
inaðuii- í háttum. Hanm hafði jafn-
am mikil og góð afskipti af skóla
máflum ísafjarðar og hflijóp þar, að
sögn, oft 1 skarðið fyrr á árum
fyirir Grími bróðmr sinn. Mum hanm
hafa átt þátt í því, að Grímiur hættt
kemmslu. Lét hanm sér síðam arnnt
umi að ráða hæfa skólastjóra.
Eims og getið er í „EIdinum“,
var 'Séra Þorvaldmr kosi'mn í fyrstu
ritoefmd Þjóðvúljamis og tók að sér
að verða ábyrgðarmaður Maðsims.
En ef'tóx' útkomu fyrsta blaðsins
saigði hann sig úit ritoefinidinini, að
afllllega vegna harðrar ádeilu>gire<im-
ar í garð landshöfðimigja út af veit
imiguinmi á ÞmigvaMabrauði. Lengi
var það áiit manma, að Skúfli Thór
oddsen hefði skrifað greimima, en
nú hefur það komxð upp úr kaf-
iinu, að séra Sigurðua' í Vigur hafði
verið höfundurinn. Veit ég ekki,
hvort sóra Þorvafldur hefmr fengið
urn það V'itneskju. Engim von var
til þess, að séra Þorvaildur vildi,
stainPamdi presitur, taka á sig ábyrgð
á jafnharkaiegri gredm i garð veit
imigarvafldlsins. Það mum og séra
Siguirður bafa skiáið. Fór og jafn-
am vel á mcð þeim í störffium, þótt
séra Sigui'ði fyndist víst oft skorta
á stoörumgss'kiap emtoættisbróður
sdmis oig máski Mfca á fuÉ hed'limdi.
Em séra Þorvafldur naut þó meird
hylfli en aðrir flotoksbræður hans.
Það sýndi alþi'ngi-sklosniimgim 1904,
er fyrst var toosxmxi þi'ngmaðuir fyr
iir ísalfijairðar'b'æ. Þá var þáð hemd-
inig eiim, sem méði því, að séra S.ig
ujiðlur- hreppti þimgsæti'ð. Hiamii
vp- Iklolsimii með 77 atfcvæðuim, en
úéra IþloflWafl'duir fékfc 73 altfcvæðl.
Poirlviafllddr totonflr var 'tvtoællá-
Haust mestur málafylígjumaður þess
ara mamna, bæði ljóst og leynt.
Iíanm var mjög óbágur á að ieita
réttai- síns með málaferlum og átti
tíðuxn í máluxn, sem mæltust mis-
jafmflega fyrir.
FjöMnörgum mönnum koxnu á
óvart kostnngaúrslitin í ísafjarðar-
sýslu vorið 1.902. Kepptust eixifcum
blöð Heimastjómnarfloktosins um að
velja kjósenduxn sýslum'nar hrak-
yirði og bngzlia þeim um skort á
stjórnmáilaþroska.. er þeir höfnuðu
Hannesi Hafstedn við þessar kosm-
imigar. Það er og rétt, að Hanmes
átti það “kki skiflið að faflla í þetta
skipti, því að óefað mátti þakitoa
honuxn öðruxn fremur, að á-
kvæðið um búsetu ráðherrans í
Reykjavík var t%kið upp í stjórnar-
storárf'rumvarpið frá 1901.
En hér kom lika ýmislegt anm-
að ttfl grexna, sexn þungt reymdist
á mietunum, og verður þá fyrst að
gera greim fyriir því, hvað oii
fialli séx'a Sigui'ðax' við kosninga'm
ar haustið 1900. Séra Sigurður
hafði Motið mótspyx'mu frá ýimsuxn
kjósendum, eimkuim í vestursýsi-
uimni, S'vo og í norðuirhreppunuxm
Vai' homum gefið það að sök, að
vera naklk'Uð íhafldssamuir í fij'ármál-
uxn og eigi baittfl hamm sér nógu
fiast fyrir fram'fa'ramáluim héraðs-
ins .Sumir fiuindu honuxn og til
ámælis, að hamin dx’ægi urn of tauxn
pi-e®tasitéttarinnar á afllþimigi. Var
þó saninarlega ekki hægt að segja,
að pnestar byggju við of rJfleg
tojör á þeim árum. Kosmimg þes.si
var sótt af óvenjumdfcfliu kappi.
Einkuni bcitti Árni Jónsson sér
mjöig við iiðsdrátt og hafði gufu-
bát Ásgeiirsverzliumair tifl þess að
fliytja tojósemdur á tojörifumddmm, en
sfllítot var óþekkt þá. Ég hygg, að
þetta hafi verið í exma skipttð, sem
veldi Ásigeinsiverzluinar gætti veru-
lleiga við kosninigar í sýsfljummi.
Svo var ennlþá eitt, sexn stuðtlaði
að faHM séra Siigurðar í þet ta skiptit
í Þjóðviljanuim umiga birtist greima-
fWkkuir í 18. 21 og 28. Maði 1898
umdiirritáðar „Hávarðua- toarl.“ I
gireimum þessum var deiflt lxart á
liausxmigjailf í sjávanþorpum iamds-
imis, eyðslluseani þorpstoúa og ráð-
dieffldariieysi, er vel léti í ári, ern bar
lióon og bjargamstoort, er affli brygð
M .Svo var oig vifcið að o'ffjöfligun
Tlaiusiamamma oig vaxandi óbeit umga
tílólllksims á að ráða siig í vflmmiu-
mlemmlsikiu. Eimkummarorð fýx'sltu
greimiarimmar uum t)óm>tlhú'smiemmxmia
632
TÍMINN
SUNNUDAGSBLAÐ