Tíminn Sunnudagsblað - 16.05.1971, Side 15

ég gifti níig. En bugui okk;;r sióð
til þeirrar jarðar, þar sem foreldr-
ar mínir höfðu svo lengi búið. og
við systkinin fæðzt þar. Ég beið
því aðeins eftir því. að ábúðin
losnaði, og hafði fyrirfram tryggt
mér hana. Seinna keypti ég svo
þennan hluta Gilsár. ásamt sonum
mínum.
— Þið hafið þá ekki átt Hösk-
uldsstaði?
— Nei, langt í frá. Jörðina átti
Einar Gunnlaugsson. faðir Stefáns,
sem lengi var prófessor í Balti-
more. Einar var myndarlegur
bóndi að þeirrar tíðar hætti og
smiður góður. Hann annaðist lengi
bréfhirðinguna á Höskuldsstöðum
og sýndi í því starfi fádæma reglu-
semi og nákvæmni.
Þegar ég hafði verið gift í tæp-
lega eitt ár, eignuðumst við dreng.
Hann fæddist 6. maí og var skírð-
ur Stefán Ragnar. En nú kom
óvænt babb í bátinn. Ég var ekki
nema rétt að nafninu til komin á
fætur, þegar ég veiktist og lá rúm-
föst nærri allt sumarið og fram
undir haust. Það var br-jósthimnu-
bólga, sem að mér gekk. Ég hafði
blátt áfram ekki þolað barnsburð-
inn. Smátt og smátt hresstist ég þó,
og um síðir fékk ég alveg sæmi-
lega heilsu. Ég eignaðist þrjú börn
eftir þetta, og varð ekki teljandi
meint af því.
— Og búskapurinn hefur geng-
ið bærilega?
— Það má sjálfsagt segja, að
hann gengi alveg þolanlega á með-
an maðurinn minn hafði fulla
heilsu. En sumarið 1930 veiktist
hann af hjartasjúkdómi. Hann
lagðist í rúmið snemma á slætti
og lá rúmfastur fram undir sláttu-
lok. Læknirinn, sem þá var á
Djúpavogi, kom oft til hans og gaf
honum meðul, sem hresstu hann
smátt og smátt, og urðu til þess,
að hann kömst á fætur undir
haustið. Við nutum aðstoðar góðra
granna og sveitunga við heyskap-
inn, svo liann varð þolanlegur, eft-
ir því sem um var að ræða. En
þetta sumar var með eindæmum
erfitt. Einlægar rigningar allan
heyskapartímann. En haustið var
gott, og rættist þá mikið úr með
heyfeng hjá flestum, og einnig hjá
okkur.
Þótt maðurinn minn kæmist á
fætur undir haustið, og honum
liði bærilega fram eftir vetrinum,
fór honum að versna aftur, þegar
fram í sótti. Og um miðjan vetur
varð a?> ráði að flytja haon suðm
tii Revkjavíkur. Þar lá hann í l.and-
spíta'anum þangað til seint í maí,
og fékk talsverðan bata. Kom hann
þá heim aftur og átti við sæmilega
heilsu að búa það sumar og næsta
vetur
Tíminn leið, og við vorum farin
að gera okkur vonir um. að bat-
inn vrði varanlegur. Það varð þó
brátt Ijóst, að hann þoldi ekki
neina teljandi áreynslu, og svo
lauk. að sjúkdómur hans dró hann
til dauða snemma árs 1933. Hann
andaðist 29. marz. Þá var elzta
barn okkar tæpra sextán ára, en
það yngsta níu ára.
— Þú hefur ekki gefizt upp við
búskapinn, þótt svona væri kom-
ið?
— Nei. Ég bjó áfram á Gilsá
með börnum mínum, og með góðri
hjálp og fulltingi sveitunga minna
og granna. Einkum var fólkið á
Gilsárstekk, Guðlaug systir mín og
fjölskylda hennar, mér innan hand-
ar í öllu því, er þau máttu. Og
tíminn, leið. Oft komu sveitungar
mínir til mín, án þess ég ætti þess
nokkra von, og hjálpuðu til við
heyskap og önnur meiri háttar
verk á meðan drengir mínir voru
óþroskaðir. Ég hef alltaf síðan ver-
ið þeim innilega þakklát, þótt
kannski sé seint að segja það nú.
— Vera má, að þeir hafi fund-
ið þakklátan hug frá þér fyrr?
— Getur verið. Jú, það getur
verið — þá í einhverju lítilræði,
kannski.
— Hvað voru það mörg ár, sem
þú bjóst ekkja á Gilsá?
— Ég bjó til ársins 1940. Þá
tók Páll sonur minn við og bjó
þar í nokkur ár. En hann var allt-
af meira gefinn fyrir smíðar en
búskap, og þegar Sigurður sonur
minn hafði lokið námi á Hvann-
eyri, tók hann við búskapnum á
Gilsá, en Páll fór suður til Kefla-
víkur, þar sem hann lærði tré-
smíði. Er hann nú trésmíðameist-
ari og býr í Egilsstaðakauptúni.
> — Og nú dvelst þú hjá börnum
þínum til sldptis?
— Já, ég .geng á milli góðbú-
anna. Og ég kann því ákaflega vel
að vera til skiptis hjá börnunum
mínum, sem öll eru boðin og búin
til hvers sem vera skal fyrir mig.
Síðan ég hætti að búa hef ég að
vísu þrisvar legið í • Landspítalan-
um. Fyrst í brjósthimnubólgu, þeg
ar ég fékk hana öðru sinni á æv-
inni, næst vegna skurðaðgerðar og
svo síðast vegna handleggsbrots.
Þetta hef ég þó al;l staðið af mér,
og nú bý ég við beztu heilsu, eink-
um eftir að ég hætti að vinna. Ég
lagði niður allt, sem heitið getur
vinna, þegar ég varð áttræð, og
lifi nú eins og blóm í eggi. Nú
sem stendur er ég hér hjá dótlur
minni. Láru, sem giftist ung d ig-
legum bónda norður í Húnavat is-
sýslu og bjó þar góðu búi í ti’tt-
ugu ár. Þar dvaldist ég oft hjá
þeim hjónum, og síðan þau flutt-
ust hingað til Reykjavíkur hef ég
árlega sótt þau heim og notið um-
hyggju þeirra og aShlvnningar.
— Þú ert þá sem sagt ekkert
óánægð með lífið, eftir allt sam-
an?
— Nei. Það er nú ekki mikil
ástæða til þess, held ég. Vissulega
hefur eitt og annað bjátað á fyrir
mér, eins og flestum, sem komast
eitthvað til aldurs. Langvarandi
veikindi og dauði mannsins míns
reyndu auðvitað á þolrifin, og ekki
var hitt léttbærara, þegar Stefpn,
elzti sonur minn, veiktist og dó á
bezta aldri, emmitt þegar hann var
að hefja skólagöngu sína, sem auð-
séð var, að verða myndi glæsileg.
En þeir verða að missa, sem eiga.
Ég hef alla ævi verið glaðlynd,
og sjálfsagt hefur það hjálpað
mér, þegar mest hefur blásið á
móti.
Ég kveð Þorbjörgu Pálsdóttur
og held leiðar minnar. Það er hætt
að rigna, að minnsta kosti í bili.
í huga mér suða án afláts hend-
ingar Guðmundar Böðvarssonar:
. . .ljóst varð mér þá og síðan,
hvers vegna landsins lýður
leik sinn við dauðann vann.
Þorbjörg hefur unnið sitt ævi-
tafl, hvort sem það færði henni ?ð
höndum líf eða dauða. Hún og
hennar líkar munu ganga ósigrað-
ir til hvíldar að loknum degi.
VS.
□
T f M I N N — SUNNUDAGSBLAP
423