Tíminn Sunnudagsblað - 04.07.1971, Blaðsíða 9

miðnættið — með öxina kannski,"*
Brennivínið hafði opnað gáttir, og
hann horfði óhikað framan í hana.
„Hingað inn?“ Gjarta varð
skelfd á svip. „Að gera það hér
við rúmið hans og borðið! Þú verð-
ur að gæta handa þinna, Pétur, og
hugsa um, hvað þú segir. Það er
ekki gott að vera of lausmáll“.
„Ég er nú svo heimskur“, sagði
Pétur og var á samri stundu þrot-
inn allur kjarkur. „Ég held það sé
bezt, að ég gangi bara í sjóinn“.
„Ég hélt nú, að við gætum talað
um þetta“, svaraði hún hógvær um
leið og hún kveikti á lampanum.
„En gættu að munninum á þér,
Pétur -— það getur vel verið, að
þeir láti okkur sverja. Talaðu við
ofninn þarna, og þá erum það
ekki við, sem höfum borið saman
ráð okkar“.
Pétur sneri sér að ofninum, en
leit svo til hennar aðdáunaraugum.
Sjálfum datt honum ekki neitt í
liUg.
„Við gætum haft alla okkar
hentisemi í laumi, þangað til Óli
leggur upp laupana. Þess getur
varla orðið svo langt að bíða“v
sagði hann loks. Hann tuldraði
þetta í barm sér eins og honum
fyndist að hann yrði að segja eitt-
hvað, þó að hann hefði ekkert til
málanna að leggja.
„Þú heldur það! Já, þú ert
ánægður, ef þú þarft ekkert af
þér að brjóta sjálfur. Þú hefur
ekki lofað neinu, svo að þú getur
talað. En ég er gift kona, og það
skal aldrei verða sagt um mig, að
ég taki aðra í bólið hans Óla á
meðan hann tórir. Þar hefurðu
það“.
„Farðu þá burt með mér — í
útlandið“, sagði hann hressilega,
enn með hugann við vísurnar, sem
hann hafði verið að söngla í þvotta
húsinu.
„Já, strjúka burt og sigla, og
skilja manninn hér eftir heima
hjáíparvana! Þær geta gert svo-
leiðis, þessar kómedíukvensur, hef
ur maður heyrt. En hún Gjarta
hleypur ekki frá karlinum sínum.
Þá skaltu fara að svipast um eft-
ir annarri, sem ekki setur svoleið-
ið smámuni fyrir sig“. Hún var
orðin reið.
„Ég get ekki lifað án þín“, sagði
Pétur aumkunarlega.
„Kötturinn vill leika sér að mús-
inni“. Hún stóð á fætur og gekk
út að glugganum. ,,Það gerir
skrattans óveður í nótt“, sagði hún
svo. „Þungbúinn er hann, og ekki
er sjávarhljóðið fallegt“.
„En það er ekkert missætti á
milli okkar Óla — hvernig ætti óg
þá að komast að honum?“ spurði
Pétur.
„Þú getur abbazt eitthvað upp
á suma í kvöld — þá verður þér
lausari höndin“.
„En hvernig á ég þá að fá hanh
út?“
„Þú steypir okkur í glötun, Pét-
ur, með þessum kjafthætti", sagði
Gjarta hvössum rómi. Svo þögðu
þau dálitla stund, en svo sneri hún
sér út að vegg og fór að tala við
ofninn: „Hestarnir eru alltaf óró-
legir á nóttunni, þegar þeir eru
nýkomnir úr kaupstaðnum — ég
held maður hafi tekið eftir því.
Og þá verður húsbóndinn að fara
á fætur og gá að því, hvað geng-
ur á — ja, hver veit? Ef slysalega
tekst til, getur hestur slegið hann
í höfuðið — annað eins hefur
gerzt“. Hún stundi mæðulega.
Pétur kinkaði kolli, stóð upp og
kveikti á lukt. Svo rambaði hann
út í skemmu, þar sem hann sett-
ist við að tálga tréskó. Hann lét
sér skiljast, að dagar Óla myndu
senn taldir. Hann bar ekki nokk-
urn kala tif hans. Því varð bara
ekki haggað, að nú hlaut hann að
deyja. Það var ákvörðun, sem ekki
varð aftur tekin, og hann fann
ekki, að liann væri meira við þetta
riðinn en annað, sem guð sjálfur
ályktaði á sínum hæstu himnum.
Hann stóð í svipuðum sporum og
maður, sem fengið hefur að gægj-
ast inn í framtíðina og veit, hvað
í aðsigi er, en getur ekki spornað
við því.
Aðdáun hans á Gjörtu átti sér
engin takmörk. Hún var slungnari
en bæði presturinn og yfirvöldin
til samans. Hvort hún beitti hygg-
indum sínum til góðs eða hafði
kannski miss'éð sig eitthvað, því
gat hann ekki áttað sig á, svo að
gagni kæmi, og við það varð að
sitja. Því að hann mátti ekki láta
hana ganga sér úr greipum.
En hvernig gat hann slegið
mann í reiði, án þess að eiga við
hann neinar sakir? Það vafðist fýr-
ir honum, og eiginlega vissi hann
með sjálfum sér, að hann gat það
ekki. Reyndar var honum það al-
veg óskiljanlegt, að nokkur gæti
borið óvildarhug til óla gamla,
jafnskikkanlegur maður og hann
var.
Um kvöldið kom óli dúfa heim.
Það var komið hríðarveður Og hið
versta veðurútlit. En gamli maóúr-
inn var kátur. Gjarta barði af ho44-
um snjóinn í fordyrinu, og svo
skálmaði hann inn. Hann stað-
næmdist við ofninn, stappaði nið-
ur fótunum og lét móðan mása á
meðan hún færði hann úr yfir-
höfninni. „Púff — nú er veður til
þess að taka á kerlingunni sinni“,
sagði hann og þreif utan um hana
og hristi hana. Og Gjarta hló og
sagði honum að standa kyrrum á
meðan hún væri að ná af honum
hálstauinu. Hann lét eins og óþelck
ur krakki!
„Og nú eru þeir, svo satt sem ég
stend hér, komnir með olíuluktir
um aliar götur í kaupstaðnum",
sagði hann háðslega. „Þeir láta
loga á þeim til klukkan ellefu, því
að annars sjá þeir ekki til að sofna.
Ætli við verðum ekki að fara að
kveikja á lukt hjá kartöflunum,
svo að þeim þóknist að spretta?
Ja, þeir hafa peningana, fuglarnir,
hvaðan sem þeir fá þá. Það er rétt
eins og þeir tíni þá upp af götu
sinni, þó að aðrir komi ekki auga
á þá“.
Vinnumaðurinn hafði spennt
hestana frá vagninum, og nú kom
hann inn með það, sem Óli hafði
haft meðferðis. Gjarta iðaði í skinn
inu af forvitni — Óli hafði sem
sé verið að kaupa til jólanna.
„Hvað gáfu þeir þér svo í ofaná-
lag í búðinni?" spurði hún.
„Nýtt almanak og flösku af
frönsku víni“, sagði Óli stynjandi
— hann var að basla við að kom-
ast úr stígvélunum. „Hjálpaðu mér
hérna, Pétur“.
Pétur lagðist á hnén fyrir f.ram-
an hann og þreif um annað stíg-
vélið, en Óli studdi sig við mjúka
öxlina á honum, svo að hann drægi
hann ekki fram á gólf.
„Þú hefur komizt í góð hold hér
hjá okkur“, sagði hann.
„Ég hef líklega ekki séð mat,
áður en ég kom hingað“, svaraðl
Pétur og reyndi að vera ónotaleg-
ur.
„Ég var nú ekki að segja það“,
sagði Óli sáttfús. „Maitur er víðar
en hér, og kannski sums sbaðar
meira af honum. En það er nú
einu sinni svo, að matur og matur
er ekki alltaf og ævinlega eibt og
hið sama. Gjarta er myndarleg hús
móðir, og þær eru ekki á hverjum
bæ nú á dögum“.
Óli byrjaði nú að leita í vösum
sínum, leyndardómsfullur á svip.
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
585