Tíminn Sunnudagsblað - 04.07.1971, Blaðsíða 13

um, og þannig eru þau svör, sem
fengizt hafa.
— En hvernig hafið þið komizt
að þessum niðurstöðum?
— í upphafi var aðalvandinn að
finna fé, sem væri vel hvítt, svo
og að fá aðstöðu til þess að gera
lilraunirnar. Fyrsta tilraunaaðstað-
an fékkst við skólabúið á Hólum
í Hjaltadal árið 1961, og sama ár
voru keypt lömb að tilraunastöð-
inni á Reykhólum í Reykhólasveit,
og í þann hóp valin allmörg lömb,
sem voru vel hvít. Á Hólum og
Reykhólum lagði ég áherzlu á að
bera saman vel hvíia og mikið
gula hrúta, bæði sem feður slátur-
lamba og sem ærfeður. Þar voru
líka gerða tilraunir með að blanda
saman alhvítum og gulu fé til þess
að kanna erfðirnar á gula litnum.
Og á báðum stöðum var lögð
áherzla á að fjölga alhvíiu fé, eft-
ir því sem tök væru á.
Árið 1965 bættust tvö önnur
rikisbú í hópinn, skólabúið á
Hvanneyri í Borgarfirði og til-
raunabúið á Skriðuklaustri í Fljóis
dal. Á Hvanneyri var lögð áherzla
á að fjölga alhvítu fé sem örast,
en á Skriðuklaustri voru rannsókn-
irnar á gula litnum aðeins einn
þátturinn í siarfseminni.
Síðan hefur á hverju haust ver-
ið safnað upplýsingum á þessum
búum um ullarlit allra lamba,
ásamt lifandi þunga þeirra og fall-
þunga sláturlamba. Og nú lætur
nærri, að fyrir liggi upplýsingar
um öll þessi airiði á fimmtán þús-
und lömbum.
— Það væri gaman að heyra
eitthvað frá þeim niðurstöðum.
— Samanburður á lambafeðr-
um hefur sýnt greinilega, að fall-
þungi sláturlamba fer ekki eftir
því, hvort hrúiarnir hafa eðli til
þess að gefa vel hvít eða mikið
gul lömb. Það hefur líka verið
gerður samanburður á dætrum al-
hvítra og mikið gulra hrúta, og
þar kemur í ljós, að á þeim er
enginn munur. Á öllum þessum
búum er nú kominn upp stofn af
alhvítu fé, og frá sumum þeirra
hefur alhvíit fé dreifzt uin nálæg-
ar sveitir.
Samanburðurinn á alhvítu og
gulu fé, sem við höfum lýst hér
að framan, var gerður jnnan þess-
ara ríkisbúa. Hann gefur þess
vegna ekkert svar við þv1' hvernig
þetta alhvíta fé reynisi út um
sveitir meðal bænda. Haustið 1969
gafst sérstakt tækifæri til þess að
Fjármaðurinn á Hólum, Steinþór Tryggvason, heldur hér á mödropóttu lambi tiJ
myndatöku vorið 1971. ; f
rannsaka þetta atriði allrækilega.
Þá var mikill áhugi meðai bænoa
í Skagafirði, Eyjafirði og á Aust-
urlandi á ræktun á alhvítu fé, og
það haust voru bændum seldir
margir alhvítir eða lítið gulir
lambhrútar frá Skriðuklaustri og
Hólum. Og veturinn 1969—1970
var fylgzt með ræktun allmargra
þeirra lambhrúta, sem seldir
höfðu verið frá Hólabúinu. Voru
þeir allir í Skagafirði og Eyjafirði.
Til samanburðar voru teknir
ákveðnir hrútar, sem bændurnir
höfðu sjálfir átt fyrir. Lömb und-
an öllum þessum hrútum voru svo
litargreind við fæðingu og litafar
þeirra sannsakað um' haustið. Þá
voru þau líka vegin lifandi og fall-
þungi tekinn á sláturlömbunum.
í þessari rannsókn náðist alls til
tólf hrúta, sem keyptir höfðu ver-
ið frá Hólum — og átján heima-
hrútar á bæjunum hafðir til sam-
anburðar. Rannsóknin náði alls til
tíu bæja. Við uppgjör á litadóm-
um var þannig aðfarið, að lömb,
sem voru alhví um hausið, tengu
einkunn tíu fyrir lit, lömb, sem
voru gul á skæklum, fengu eink-
unn fimm, og lömb, sem voru mtð
rauðgular hærur í ullinni fengu
núll. Með því að gefa þessar eink-
unnir, var hægt að finna meðal-
Ærnar á Reykhólum eru langflestar rúnar aö vetrinum. Á þessari mynd sjást
nokkrar ánna með lömbum sinum voriS 1971, þar sem verið er að gefa þeim
kjarnfóöur meö túnbeit. Lömbin eru ffjót að komast á bragðið og ftra að tína
kjarnfóðurskögglana.
TÍMINN
SUNN1JDAGSBLAÐ
589