Morgunblaðið - 26.04.2004, Blaðsíða 20

MINNINGAR
20 MÁNUDAGUR 26. APRÍL 2004 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Ragnheiður ÞyriNikulásdóttir
fæddist í Reykjavík 4.
ágúst 1917. Hún lést á
dvalarheimilinu Eir
hinn 17. apríl síðast-
liðinn. Móðir hennar
var Ragna Stefáns-
dóttir húsmóðir, f. 6.
apríl 1889, d. 29. mars
1974, og faðir Sigurð-
ur Nikulás Friðriks-
son, starfsmaður Raf-
magnsveitu Reykja-
víkur, f. 29. maí 1890,
d. 6. júní 1949. Systk-
ini Ragnheiðar voru:
Stefán (látinn), Halldór, Einar,
Unnur, Sæmundur og Halla.
Ragnheiður giftist Magnúsi
Pálssyni glerskurðarmeistara, f.
19. nóvember 1912, d. 6. ágúst
1990, hinn 17. apríl 1937, og eign-
uðust þau sex börn. Þau eru:
Ragna Þyri, Svanhildur (látin),
Guðný Edda, Nikulás Friðrik,
Anna Stefanía og Stefán (látinn).
Ragnheiður og
Magnús hófu sinn bú-
skap á Hringbraut 26
í foreldrahúsum
Ragnheiðar en fluttu
fljótlega að Berg-
þórugötu 14. Þau
fluttu þaðan í Skip-
holt 9, hús sem
Magnús reisti af
miklum stórhug og
rak þar gler- og
speglaverslun og
verkstæði. Bjuggu
þau þar allan sinn bú-
skap ef frá eru talin
nokkur ár sem þau
bjuggu í Hellulandi 13.
Eftir að Magnús féll frá flutti
Ragnheiður í Hulduborgir 13 og
bjó þar þar til hún fór á dvalar-
heimilið Eir þar sem hún naut
góðrar ummönnunar til dauða-
dags.
Útför Ragnheiðar verður gerð
frá Dómkirkjunni í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
Okkur langar með nokkrum orð-
um að minnast ömmu okkar sem
lést á 67 ára brúðkaupsafmæli
þeirra afa.
Hún fæddist í Reykjavík og bjó
þar allt sitt líf en var ættuð úr
Mýrdalnum þar sem hún eyddi
bernskusumrum sínum hjá Stefáni
Gíslasyni lækni afa sínum og
seinni konu hans. Minningarnar
frá þeim tíma voru henni afar kær-
ar þótt hún amma væri ekta
Reykjavíkurdama. Hún ólst upp
hjá foreldrum sínum á Hringbraut
26. Þar var oft margt um manninn
og mikið líf en fyrir utan fjöl-
skyldumeðlimi voru oft gestir sem
dvöldu um lengri eða skemmri
tíma. Sagði hún okkur frá því þeg-
ar við vorum litlar að eftir ferm-
ingu gekk hún ekki öðruvísi en á
háhæluðum skóm og helst með
hatt því þá fannst henni hún vera
orðin fullorðin og ætti að haga sér
sem slík.
Fimmtán ára kynntist hún afa
sem var vinur og ferðafélagi Stef-
áns bróður hennar og sagði hún
okkur að hún hefði strax orðið
skotin í þessum glæsilega manni.
Ekki vitum við hvenær þau op-
inberuðu hug sinn hvort til annars
en þau fjögur ár sem liðu þar til
þau giftust hljóta að hafa verið
spennandi en lengi að líða á stund-
um því í þá daga var fólk ekki að
flana að hlutunum! Eftir gift-
inguna hófu þau búskap á Hring-
brautinni en fluttu síðan að Berg-
þórugötu 14 og leigðu hjá
foreldrum Magnúsar um tíu ára
skeið eða þangað til þau fluttu í
Skipholtið með börnin sem þá voru
orðin fjögur. Það var hús upp á
þrjár hæðir og var íbúð þeirra á
þeirri efstu en glerverkstæði afa,
eða slíperíið eins og við kölluðum
það, var á jarðhæðinni og önnur
fyrirtæki á hinum hæðunum. Það
var oft mikið fjör í Skipholtinu,
einkum þó í portinu á bak við sem
var endalaus uppspretta ýmissa
uppátækja og leikja, enda margt
hægt að bralla þar sem ægir sam-
an þvílíku dóti sem þar var að
finna.
Árin liðu og börnin urðu sex á
25 árum. Þrátt fyrir mikið barna-
lán barði sorgin að dyrum því tvö
barna þeirra, þau Svanhildur og
Stefán, létust langt um aldur fram.
Þeir erfiðleikar sem þau hjón upp-
lifðu við barnamissinn sameinuðu
þau enn frekar og má segja að
þegar litið er yfir þann tíma sem
þau áttu saman hafi þau átt gott
líf.
Amma sagði okkur að þegar
eldri börnin fjögur voru lítil og afi
var með verkstæðið sitt í bragga
stutt frá Reykjarvíkurflugvelli þá
vann hann oft lengi og endaði dag-
inn með sundspretti í Nauthólsvík-
inni.
Amma kom krökkunum í svefn
og hafði sig til, eins og hún orðaði
það, og var fín og sæt þegar hann
kom heim. Þetta fannst okkur
gaman að heyra því það sýnir að
lífið var ekki bara saltfiskur á
þessum tíma eins og maður hefur
oft haft á tilfinningunni þegar fólk
er að lýsa þessum byltingartímum
í íslensku samfélagi. Rómantíkin
var við lýði í þeirra hjónabandi
enda var afi mikill rómartíker eins
og stundum er sagt. Hann orti
gjarnan ljóð til ömmu og fylgir eitt
þeirra hér:
Komdu með mér út í Örfirisey,
þar aldan roðuð kyssti vota steina.
En út á miðin sóttu fannhvít fley,
þar færðu, vina, að vita hvað ég meina.
Fyrrum bak við kletta hvískrað var,
sú kynslóð er nú horfin út í bláinn.
Hún fann þó hvergi fegri kvöld en þar,
um fornar ástir dreymir litlu stráin.
Þar brúðarkrans oft bundinn áður var
og bárur sungu unaðsmildum rómi.
En duldar sagnir geyma grösin þar,
með gætni hlú að hverjum leyndardómi.
Þú kemur með mér út í Örfirisey.
Þar unnir tærar faðma þögla steina.
Á miðin sigla ennþá fannhvít fley,
nú ferðu, vina, að skilja hvað ég meina.
Á heimili ömmu og afa var
verkaskipting afar skýr eins og
títt var hjá fólki af þeirra kynslóð.
Afi rak sitt fyrirtæki og sá vel fyr-
ir sinni fjölskyldu og amma var
húsmóðir og leysti það hlutverk
vel af hendi.
Hún hafði endalausa þolinmæði
gagnvart okkur krökkunum. Hún
kunni alltaf skemmmtilegar sögur
og ævintýri og var iðin að segja
okkur frá.
Áhugamál ömmu voru tónlist og
lestur góðra bóka og í seinni tíð
las hún mikið af ævisögum ýmissa
Íslendinga enda ættfræðiáhugi
henni í blóð borinn. Tónlistar-
smekkur hennar var afar fjöl-
breyttur, allt frá Chopin og Liszt
til nútímatónlistar á borð við
Queen og George Michael sem
voru hennar uppáhaldstónlistar-
menn nú síðustu árin.
Amma og afi voru miklir vinir,
það sást best þegar hann veiktist
og hún annaðist hann af einstakri
hlýju og þolinmæði bæði heima og
eftir að hann fluttist í Hátún 10
sökum Alzheimer-sjúkdóms. Þau
voru fallegt par og okkur finnst
svolítið táknrænt og jafnvel pínu-
lítið rómantískt að amma hafi
kvatt þennan heim á brúðkaups-
afmælisdegi þeirra.
Við viljum þakka starfsfólkinu á
Eir sem annaðist ömmu af ástúð
og umhyggju.
Þyri og Sesselja.
Lítil stelpa ásamt frænku sinni í
pössun hjá ömmu. Það er íslenskt
sumar, frænkurnar fara út að
leika, finna ævintýrastað í sívax-
andi Fossvoginum. Olíutunna mar-
andi á hliðinni í drullupolli er
ómótstæðileg. Þær leggjast á mag-
ann og velta fram og aftur dáleidd-
ar af skvampi moldar og vatns.
Þær verða blautar og kaldar og
fara til ömmu sem færir þær í
hrein og þurr föt og gefur þeim að
drekka. Þær fara aftur út að leika,
finna kunnuglega tunnuna og
leggjast á magann. Þannig endur-
tekur leikurinn sig. Þær fara til
ömmu sem enn færir þær í þurr
föt. Engin gremja né óþolinmæði,
aðeins vonbrigði yfir að eiga síðan
ekki nægilegar birgðir af þurrum
fötum fyrir stelpurnar sínar. Þær
skulu koma inn. Hún pakkar þeim
í teppi, setur þær við ofninn og
gefur þeim heitt kakó og segir
þeim ævintýri.
Hún er óspör á sögurnar og
kann þær óteljandi. Margar eru af
lífinu í Mýrdalnum og skyldfólki
hennar þaðan.
Stelpan stækkar ögn og nú fer
amma með skarann sinn í ferðalag.
Hún fer með yngstu börnin sín og
elstu barnabörnin í Þórsmörk. Það
er óljóst í minningunni hvernig
hún fékk allan hópinn til að vera
til friðs. Aðeins einu sinni sett fyr-
ir hvað ekki mátti og því var hlýtt.
Þarna rís sól minninganna hæst og
geislar hennar ylja enn.
Eftir að elli kerling heimsótti
ömmu fannst stelpunni amma fjar-
lægjast. Hún kvaddi því ömmu
sína snemma og fylgdist með úr
fjarlægð. Amma á fyrirmyndar
börn sem umvöfðu hana og önn-
uðust allt til síðast dags.
Nú þegar þú ert farin, elsku
amma mín, finn ég til saknaðar en
jafnframt til gleði yfir minning-
unum sem gera mig glaðari og
betri konu í dag.
Góða ferð, elsku amma, og góða
heimkomu.
Berglind.
RAGNHEIÐUR ÞYRI
NIKULÁSDÓTTIR
✝ Svanhildur Þór-arinsdóttir fædd-
ist á Djúpalæk í
Skeggjastaðahreppi
7. september 1932.
Hún andaðist á Land-
spítalanum við
Hringbraut 8. apríl
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru
Gunnlaug Jóhanna
Jónasdóttir, f. 1899,
d. 1972, og Þórarinn
Einarsson, bóndi á
Djúpalæk, f. 1897, d.
1955. Systkini Svan-
hildar eru: 1) Einar,
f. 1925, d. 1927. 2) Kristín, f. 1927,
gift Jóni J. Jakobssyni (1929-
2000). Þau eignuðust tvo syni sem
búa erlendis. 3) Arinbjörn, f.
1929, d. 1998. Hann var ókvæntur
og barnlaus. 4) Aðalsteinn, f.
1930. Kona hans var Guðlaug H.
Jónsdóttir, f. 1945, þau slitu sam-
vistum. Þau eiga fjögur börn sem
öll búa erlendis. 5) Þórdís f. 1934.
Maður hennar er
Þórhallur Eiríksson,
f. 1938, starfsmaður
hjá Olís. Þau eiga
tvo syni. 6) Stúlka,
andvana fædd 1938.
Fyrri maður Svan-
hildar var Markús
Þórarinn Júlíusson,
f. 1932, d. 1962.
Svanhildur giftist
eftirlifandi manni
sínum, Árna Sig-
urðssyni, f. 1943, ár-
ið 1966. Hann er
fyrrverandi leigu-
bílsstjóri og nú
starfsmaður Skeljungs. Þeim varð
ekki barna auðið en seinustu árin
voru ömmudætur Þórdísar, syst-
ur Svanhildar, Kristín Aldís og
Heiðdís Harpa, í daggæslu hjá
þeim. Urðu þar miklir kærleikar
til og voru þær sem þeirra eigin
börn.
Útför Svanhildar fór fram í
kyrrþey að ósk hinnar látnu.
Elsku Svana. Nú ertu horfin yfir
móðuna miklu. Við höfum verið
saman alla tíð, frá því vorum litlar
hnátur. Við höfum reyndar verið
saman nær öllum stundum í gegn-
um súrt og sætt. Við vorum ekki
bara systur heldur heimsins bestu
vinkonur, sálufélagar. Við vorum
saman í leikjum og störfum bæði
heima á Djúpalæk og eins í Reykja-
vík eftir að við fluttum þangað. Báð-
ar höfðum við mikið yndi af söng og
fórum ungar að syngja saman í
Skeggjastaðarkirkju. Ég man hvað
það var gaman á söngæfingunum
með öllum kórnum; eins hvað var
hátíðlegt í kirkjunni á helgidögum.
Það var oft glatt á hjalla og við nut-
um þess að vera til. Við vorum alltaf
mikið úti við í gönguferðum og á
ferðalögum.
Í gegnum tíðina myndaðist sú
hefð á stórhátíðum að við héldum
hvor sitt heimboðið. Eins og gengur
fjölgaði smám saman í þessum boð-
um, það bættust við tengdabörn og
síðar barnabörn og alltaf var ósköp
gaman. Það var borðaður góður
matur, spilað og leikið sér. Þetta
voru skemmtilegar stundir sem
gáfu öllum mikið sem þangað komu.
Það var svo gaman í fyrra þegar
við fórum til Danmerkur; fyrsta og
eina utanlandsferðin okkar saman.
Þar vorum við öll, mín fjölskylda og
þín í yndislegum sumarbústað. Við
nutum þess að vera saman og mér
finnst ég svo lánsöm að við skyldum
fara í þessa ferð. Það var svo gaman
að skoða allt sem fyrir augu bar,
fyrir okkur var þetta allt svo nýtt.
Við skoðuðum söfn, fórum í Tívolí
og í dýragarðinn. Við skoðuðum
hallir og kofa miðaldamanna, fórum
út að borða og gerðum svo margt
skemmtilegt saman. Ekki datt mér
þá í hug að svo stutt væri eftir af
samverutíma okkar. Aðeins tæpu
ári síðar hefurðu verið kölluð burt
og eftir sit ég með minningarnar all-
ar og sakna þín sárt. En það er ekki
aðeins ég sem sakna þín, þeir sakna
þín líka, þeir Halli minn og Svanur,
þú varst góð vinkona þeirra beggja.
Ein í hjarta mér
lifa þín orð,
þitt vinarþel,
sem aldrei sveik þó ég
gæti ei skilið allt
sem þú gafst
mér þá af hjarta þér.
Þó ár og fjarlægð skilji okkur að
og engin geti komið í þinn stað
mun samt minningin þín lifa
á meðan lifi ég,
á meðan lifi ég.
Og ég þakka vil
þá dýru gjöf
að lífið leit til mín
og leiddi mig til þín.
(Friðrik Erlingsson.)
Kæra Svana, far þú í friði og Guð
blessi þig.
Þórdís Þórarinsdóttir.
Tíminn er furðulegt fyrirbæri.
Stundum virðist vera þvílík gnægð
af honum að það er ekki nokkur leið
að átta sig hvað á að gera við allan
þennan tíma. Á öðrum stundum sit-
ur maður agndofa og skilur ekki
hvers vegna var ekki nægur tími til
að segja og gera allt sem maður
vildi. Í æsku finnst manni maður
vera ódauðlegur og það sama virðist
eiga við um alla í kringum mann.
Með auknum þroska upplifir maður
að því miður er því ekki þannig far-
ið. Það kemur að leiðarlokum hjá
okkur öllum.
Þegar ástvinur deyr reikar hug-
urinn aftur í tímann og tínir upp
minningabrot. Minningar kvikna
um konu sem var stórglæsileg og
alltaf svo góð og gjafmild. Fyrsta
minningin er um unga ljóshærða
konu sem kom brosandi og hlý í
heimsókn til Akureyrar; hún var
svo falleg! En minningarnar eru
fleiri, svo margfalt fleiri. Þær eru
um konuna sem var svo svakalega
mikil pía að hún hlustaði á bæði á
ABBA og Elvis. Um konuna sem
tók að sér kettlinginn sem 11 ára
pjakkur og bróðir hans komu með
úr sveitinni, um konuna sem var
alltaf hægt að heimsækja eftir skóla
til að skrafa við. Hérna var konan
sem virtist alltaf vita hvenær ný
Tinnabók kom út og þetta var líka
konan sem vissi upp á hár hvað var
efst á fermingargjafalistanum. Það
kvikna minningar um þegar hún og
maðurinn hennar komu í heimsókn
til mömmu og pabba á sunnudögum,
tilhlökkunin var mikil. Minningar
um alla bíltúrana og berjaferðirnar,
um sumarbústaðaferðir og jólaboð-
in og páskaveislurnar. Um öll hlýju
orðin og umhyggjuna og hvað hún
var góð við stelpurnar litlu sem hún
passaði frá bernsku og áttu alltaf
skjól hjá henni. Minningar um af-
skaplega heilsteypta og hjartahlýja
konu sem virtist alltaf eiga til falleg
orð og gerðir handa öllum. Þetta og
svo miklu miklu meira eru allt
minningar um hana Svönu frænku.
Minningar um hana Svönu
frænku sem lést á skírdag eftir
frekar stutt veikindi. Við bjuggumst
alls ekki við því að missa hana svona
fljótt. Við eigum eftir að sakna
hennar sárt en minning um góða
konu lifir.
Svana var yndislega barngóð og
dætur okkar, Kristín Aldís og Heið-
dís Harpa fengu að kynnast því þeg-
ar þær eignuðust sitt annað heimili
hjá henni og Árna manninum henn-
ar. Því miður eignuðust þau hjónin
aldrei börn en stelpurnar okkar
urðu eiginlega líka börnin þeirra,
sérstaklega Kristín sem fékk oft að
gista um helgar og leitaði mikið í
faðm þeirra Svönu og Árna. Þær
hafa misst mikið.
Ljóslifandi minningar svífa fyrir
hugskotssjónum um jólaboð fjöl-
skyldunnar, afmælin, sunnudags-
bíltúra út úr bænum og ekki síst
Danmerkurferðina okkar síðastliðið
sumar. Það er frábært að Svana og
Árni skyldu koma með í þá stórfjöl-
skylduferð og við vitum að Svana
naut þess að vera þar með fólkinu
sínu. Þar safnaðist margt fallegt í
minningasarpinn.
Ég sendi þér kæra kveðju,
nú komin er lífsins nótt.
Þig umvefji blessun og bænir,
ég bið að þú sofir rótt.
Þó svíði sorg mitt og hjarta
þá sælt er að vita af því
þú laus ert úr veikinda viðjum,
þín veröld er björt á ný.
Ég þakka þau ár sem ég átti
þá auðnu að hafa þig hér.
Og það er svo margs að minnast,
svo margt sem um hug minn fer.
Þó þú sért horfinn úr heimi,
ég hitti þig ekki um hríð,
þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sig.)
Nú er komið að leiðarlokum hjá
Svönu frænku en hún lifir áfram í
hjörtum alls þess fólks sem hún
snerti með kærleik sínum og hjarta-
hlýju.
Við biðjum algóðan Guð að
styrkja Árna, manninn hennar,
Dísu og Steina, systkini hennar og
aðra þá sem sárt sakna Svönu.
Markús, Sigríður, Kristín Aldís
og Heiðdís Harpa.
Kær frænka og vinkona er látin.
Hún bjó yfir óbugandi sálarró og
innri friði sem gerði nærveru henn-
ar svo gefandi og góða. Hún var
skilningsríkur hlustandi og mann-
þekkjari og mörgum athvarf. Minn-
ing hennar er bundin kærleika og
mun lifa. Þakklæti yfir að hafa notið
gæsku hennar verður söknuðinum
yfirsterkari.
Guð blessi Árna í missinum og
gefi okkur sem eftir erum sama
styrk og Svana sjálf átti.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem.)
Rósa og Þórarinn.
SVANHILDUR
ÞÓRARINSDÓTTIR