Íslendingaþættir Tímans - 12.08.1977, Síða 25

Bj örn O. Pétursson
forstjóri
Fæddur 1.10. 1916
Dáinn 16.02. 1977
,,En til þess veit
eilífðin alein rök”.
<E. Ben.)
Björn Oli Pétursson var fæddur
aö Hallgilsstööum á Langanesi.
Þar biuggu foreldrar hans, Sig-
riður Fri&riksdóttir og Pétur
Methúsalemsson. Sigriður var
orðlögð fyrir rausn og myndar-
skap, var hún ekkert siður forsjá
heimilisins en húsbóndinn. Hann
aftur á móti var listrænn t.d. var
hann organisti i Sauðaneskirkju
og kenndi mörgum unglingum á
hljóðfæri. I litla bænum undi
margur við söng, en húsbóndinn
lék undir á hljóðfæri sitt. Var þá
stundum gestkvæmt. Þegar ég
minnist þess, dettur mér i hug
visuorö E. Ben.: „Gleðin er heil-
ust og dýpst viö það smáa.”
Ariö 1922 var þeim hjónum sagt
upp jarönæðinu. Var þá brugöið á
þaö ráö aö flytjasttil Vestmanna-
eyja, en þaðan var Sigriöur sttuö.
Ekki var dvölin löng þar, þvl Pét-
ur gat alls ekki hugsaö sér aö
sétjast þar aö. Neyddist þvi fjöl-
skyldan til aö flytjast áriö eftir
noröur á Langanesströnd I al-
gjöra óvissu og var í fyrstu dreifö
.meöal vina og venzlafólks. Varö
þaö aö ráöi, aö keypt var spilda, 3
hektarar úr landi Saurbæjar og
hafin bygging nýbýlis, er hlaut
nafniö Hafnir. Landi þessu fygldi
hagaganga fyrir 30 kindur eina kú
og hest og uppsátur fyrir bát.
Augljóst var, aö ekki var hægt aö
reka búskap meöþessum bústofni
enda i upphafi reiknað meö aö
draga björg I bú meö sjósókn. Aö
Höfnum sameinaöist svo fjöl-
skyldan smátt og smátt eftir þvi
sem ástæöur leyföu. Bjöm taldi
þaö hafa veriö misráðið hjá for-
eldrum sinum aö setjast ekki
heldur aö á Bakkafiröi eöa Þórs-
höfn, vegna þess hvaö lending og
önnur aöstaöa var slæm á Höfn-
um og erfiöleikar á aö koma frá
sér sjávarafla.
Unglingsárin vann Björn al-
menn störf sem til féllu, svo sem
vegavinnu, sjóróöra, fiskverkun
o.fl.
Um 1930 keyptu bræöumir
trillubát sem þeir geröu út frá
Höfnum. Má þá segja aö þá hafi
heimilið farið aö rétta úr kútnum.
Þessi systkinahópur á Höfnum
vakti snemma athygli. Hann hef-
ur heldur ekki brugðizt vonum
manna, bræöumir allir kunnir
hæfileikamenn, hver á sinu sviöi
og þaö er mál manna, aö systurn-
ar gefi þeim ekkert eftir.
Systkinin i aldursröö: Marinó,
heildsali i Reykjavik, Elin, hús-
móöir iLaxárdal i Þistilfiröi, Val-
geröur húsmóöir i Keflavik, Odd-
geirsmiður og uppfinningamaður
i Keflavik, Björn Óli fram-
kvæmdastjóri i Reykjavik, Agúst
húsgagnasmiöameistari og dæg-
urlagahöfundur i Kópavogi og
Garöar en hann dó I bernsku.
Atján ára fór Björn i Eiöaskóla
og var þar tvo vetur og aöra tvo i
Samvinnuskólanum, en stundaöi
sjó á sumrin frá Höfnum. Hann
réðst til Kf. Austfjaröa, Seyöis-
firöi árið 1939. Eftir ár, sagöi
hann upp starfi sinu þar, keypti
litinn mótorbát og var sjáHur for-
maöur. Hann seidi bátinn um
haustiö og tók aö sér barna-
kennslu á Skálum á Langanesi.
Um þetta leyti kynntist hann
Þuriöi, dóttur hjónanna Guö-
mundar Vilhjálmss. fyrrv. kaup-
fél.stj. og oddvita m.fl., og Her-
borgar Friöriksdóttur, Syðra-
Lóni. Þar var , og er enn rómaö
fyrirmyndaheimili.
Aftur lá leiö Björns til Seyöis-
fjaröari hans fyrra starf, og þar -
gengu þau Þuriður i hjónaband 9.
ágúst 1941.
Það ár sagði þáverandi kaupfé-
lagsstj., Jón Gunnarsson, upp
starfi sinu. Karl Finnbogason
skólastjóri fór þess þá á leit við
Björn aö hann tæki aö sér fram-
kvæmdastjórastarfið. Sýnir það
glöggt tiltrú þá, sem hinn viöur-
kenndi skólafrömuður bar til
Björns Péturss.. Björn hafnaöi
þessum tilmælum, þvi hjónin
höföu þá ákveðið að flytjast frá
Seyðisfirði
Arið 1942 bauðst Birni fram-
kvæmdastjórastarf við verzlun i
Keflavik. Tók hann þvi boöi. 1945
var stofnað Kf. Suðurnesja,
Keflavik og varð Björn fyrsti
framkvæmdastjóri þess og
gegndi þvi starfi til 1949. A þess-
um árum réöst Björn i útgerö, en
þar skiptust á skin og skúrir, eins
og oft vill veröa, og endaði meö
þvi aö hjónin misstu allt sitt. Það
gefur auga leiö, aö þetta hefur
verið mikil reynsla fyrir hjónin,
ekki sizt konuna með barnahóp-
inn unga.
Þaö er alkunna aö jafnvel af-
buröakona týnist stundum gjör-
samlega almenningi vegna þess
hvaö störf hennar eru hljóölát.
Oft vill lfka eiginkonan gleymast
þegar mannsins er getiö, en hver
er þaö annar en konan, sem
stendur aö baki manns sins? Er
þaö ekki eiginkonan, sem oft hef-
ur úrslitaáhrif á þaö, hvort eigin-
manninum nýtast hæfileikar sin-
ir, jafnvel hvort maöurinn veröur
aö manni eöa ekki? Er þaö ekki
fyrstog fremst konan sem skapar
heimiUö og elur upp börnin?
Oft viU veröa aö sunduriyndi
gerir vart viö sig milli hjóna þeg-
ar mest á bjátar. 1 þessu tUfelU
var þvi öfugt fariö, aldrei stóftu
þau hjón nær hvort öftru ea
einmitt þá, og sýnir það bezt hvaft
i þeim bjó.
Þaö eru sigild sannindi aft á-
reynsla og andstreymi eru tvær
meginundirstööur mannlegs
þroska og kannski nær enginn
fullum þroska án þess aö veröa
fyrir alvarlegum áföllum. Þeir
sem ekki brotna, vaxa viö þau.
Hannes Hafstein talar um storm-
inn, sem „gráfeysknu kvistina
bugar og brýtur, og bjarkirnar
treystir um leiö og þú þýtur”, E.
Ben: „mótlæti mannviUö skap-
ar.”
Björn fluttist meö fjölskyldu
slna til Reykjavikur áriö 1955.
Þar sinnti hann ýmsum verzlun-
arstörfum, aöallega fasteigna-
sölu, þar til hann stofnaði heild-
sölufyrirtækiö Björn Pétursson
h.f. og tizkuverzlunina Karnabæ
islendingaþættir
25