Íslendingaþættir Tímans - 16.12.1981, Qupperneq 5

Oddur Oddsson
frá Siglunesi
Fæddur 22. jlill 1894.
Dáinn 3. mars 1981.
Fyrir miðju Norðurlands liggur Siglu-
fjörður ásamt nágrannabyggðum, sem
honum tilheyra. Sitt hvoru megin innsigl-
ingarinnar i þessa lifhöfn Norðurstrand-
arinnar gnæfa við himin háreist hamra-
fjöll. Siglunesnúpur risbrattur og bringu-
breiður yfir lágt Siglunesið sem er
austan fjarðarins og skagar til norö-
vesturs og myndar öldubrjót fyrir
fjarðarmynnið. Að vestanverðu fjarð-
arins er Strákafjall, sæbratt og sund-
urskorið af giljum og gjám. Noröan
undir Strákum er Engidalur, falleg bú-
jörö en frekar litil. t landi hennar er
Sauðanes (Dala-á) með miklum vita og
öðrum mannvirkjum. Inn af landi Engi-
dals og vestar er annar dalur miklu
stærri. Sameiginlega bera þessir tveir
dalir nafnið Úlfsdalir. Þeir hafa lengst af
verið einangraöir af samgönguleysi, þar
til að Siglufjaröarvegur hinn nýi var lagö-
ur um þá, og tengdust þeir þá aðalbyggð-
inni með miklum jarðgöngum i gegnum
Strákafjall.
A Dalabæ i hinum vestari úlfsdal bjó á
siðustu öld Þorvaldur Sigfiisson og kona
hans Guörún Þorsteinsdöttir skálds, frá
Staðarhóli i Siglufirði. Bóndi þessi var
oftast nefndur „Þorvaldur riki i Dölum”.
Er hann lést um áttrætt var dánarbúið
skrifað upp. Kom þá i ljós að hann átti 16
jarðir, auk annarra auðæfa. Að visu átti
hann aðeins hluta I sumum þessara
jarða, en flestar að ölhi leyti. Þar á meðal
voru Engidalur og Dalabær. Máná i Úlfs-
dölum átti hann að hálfu. Þessir dalir
voru hansriki,sem hann hlaut kenningar-
nafn af, enda átti hann þá nær alla.
Þessi Dalabæjarhjón voru langafi og
langamma Odds Oddssonar frá Siglunesi.
Afkomendur þeirra eru fjölmennir á
Siglufirði og viðar. Þetta er allt hraust,
sjálfstætt manndóms- og mannkostafólk,
sannkallaöar hetjur hversdagslifsins.
Oddur var fæddur á Engidal 22. júli 1894.
Þar bjuggu foreldrar hans á timabilinu
1892-1902, en Quttu þá yfir á Siglunes, sem
þau keyptu aö hluta.
Faðir Odds var Oddur Jóhannsson
bóndi og hákarlaskipstjóri. Hann var tal-
inn mikill dugnaðarmaður, vinsæll og vel
efnum búinn. Kona hans var Guörún Ingi-
björg Siguröardóttir frá Nesi I Flókadal.
Þau bjuggu rausnarbúi á Siglunesi.
A þessu forna stórbýli var útgerö og
landsbúskapur rekinn jöfnum höndum.
Islendingaþættir
Eru þar góðir landkostir og hlunnindi.
Stutt er á fengsæl fiskimið og lendingar-
skilyrði sæmileg. En þaö þarf mikla
vinnu, árvekni og dugnað til þess aö búa á
slikum stað og efnast vel. Oddur Jóhanns-
son var siðast skipstjóri á hákarlaskipinu
„Samson” frá Siglufirði. 1 mannskaða-
veðrinu mikla 14. mai 1922, sem kallaö
var krossmessugarðurinn, fórst þetta
skip ásamt f jórum öðrum hákarlaskipum
og með 55 menn. Kona Odds hafði dáið 7
árum áður eða 17. april 1915. Þau höfðu
eignast 8 börn, en aðeins 4 þeirra komist
til fullorðinsára. Auk þess höfðu þau aliö
upp önnur böm og unglinga og komið
þeim einnig til manns. Um þetta leyti
voru 3 systkinin ennþá i foöurgarði. Kom
það nú f hlut þeirra að taka við jörð og búi.
Oddur Oddsson var elstur þeirra og
varö þviforsvarsmaöur heimilisins. Þann
7. april 1925 kvæntist hann Sigurlaugu
Kristjánsdóttur, f. 18. febrúar 1899. Hún
er af þingeyskum ættum, en alin upp á
Skagaströnd, og þaðan fluttist hún á
Siglunes. Hún var mikil húsmóöir, þrifin,
vandvirk og hagsýn og annaðist börn og
bú af alúð og dugnaði. Oddur var glaður
og hress i framkomu, hrókur alls
fagnaðar i góðum félagsskap og mikiö
snyrtimenni.
Ariö 1926 fluttust þau hjónin til Siglu-
fjaröarkaupstaðar. Þar byggði Oddur
timburhús handa fjölskyldu sjnni viö
Grundargötu 6. Hann stundaöi smiðar
sem aðalatvinnu. A sumrin voru smiðir
og lagtækir menn eftirsóttir til vinnu sem
beykjar á sildarstöövarnar. Oddur var
mikiil friskleikamaður og dugnaöur hans
var viðurkenndur að hvaöa vinnu sem
hann gekk. Arið 1937 fluttu þau hjónin
aftur út á Siglunes og hófu búskap að
nýju. Reisti Oddur þar ágætt steinsteypu-
hús. Bjuggu þau næstu 9 árin á Nesi við
landbúnaö og sjóróöra þar til þau fluttu
aftur f kaupstaðinn. Vann hann áfram við
smiðar, við nýbyggingar áildarverk-
smiðju rikisins og annars staðar. Byggði
hannþáá ný annaö ibúöarhús handa fjöl-
skyldu sinni við Hvanneyrarbraut 51, af
miklum myndarskap. Arið 1952 gerðist
Oddur vitavörður áSauöanesiog var þar i
4ár,ofteinn sins liðs. Sauðanesvitinn var
byggður á Engidal á árunum 1933-1934, en
þá jörð átti Oddur, eins og hans langfeður
áður. Þessa jörð keypti svo Vitamála-
sjóður litlu eftir að Oddur hætti vitavörslu
og flutti þaðan árið 1956. Oddur undi þvi
d?ki að hafa litið að gera. Þegar fór að
hallastá ógæfuhlið fyrir Siglfirðingum, en
sildin hvarf og atvinna brást við hana,
fluttu fjöldamargir til Reykjavikur og ná-
grennis, þar sem nægileg atvinna var
fyrir hendi, við hina miklu uppbyggingu
og útþenslu byggðanna þar.
Fjölskylda Odds var með I þessum
þunga útflyt jendastraumi þegar
þriðjungur Siglfirðinga hvarf úr heima-
byggöum sinum.Enda þóttOddurværiþá
kominn yfir sextugt, var kjarkurinn og
dugnaöurinn ennþá hinn sami og fyrr.
Byggöi hann nú I félagi við Odd son sinn,
stórt og vandaöibúöarhús við Noröurbrún
6 i Reykjavik. Smlöar voru áfram hans
atvinna, bæði hjá sjálfum sér og öðrum.
Þau Sigurlaug og Oddur eignuðust 4
börn: Oddur Jóhannsson Oddsson, f. 24.
mai 1925kvæntur Ragnhildi Stefánsdóttur
frá Siglufirði: Guðrún Ingibjörg Odds-
dóttir, f. 8. ágúst 1928, gift Ólafi Jónssyni
frá Fossi i Hrútafirði: Hrafnhildur
Loreley Oddsdóttir, f. 22. júli 1936, gift
Ragnari Agústssyni frá Svalbaröi á
Vatnsnesi og Sæunn Hafdis Oddsdóttir, f.
16. desember 1940, gift Kjartani Sigur-
jónssyni frá Rútsstöðum i Svínadal.
Aukþess ólu þau upp dótturdóttur sina,
Sigurlaugu Oddnýju Björnsdóttur. Allt er
þetta mikiö myndar- og dugnaðarfólk eins
og Jþað á kyn til.
Þau hjón slitu samvistum fljótlega eftir
að þau fhittu til Reykjavikur.
Eftir að aldurinn færðist yfir og
5
L