Íslendingaþættir Tímans - 16.12.1981, Blaðsíða 14

Fáll Jónsson
frá Laufskálum
Fæddur 8. ágúst 1896
Dáinn 28. október 1981
Að morgni hins 28. október s.l. lézt á
sjúkrahúsinu á Sauðárkróki,Páll Jónsson
f.v. bóndi i Brekkukoti eða Laufskálum i
Hjaltadal.
Hann var fæddur 8. ágúst 1896 i Brekku-
koti ytra i Blönduhlið. Foreldrar hans
voru Jón ólafsson og Vilhelmina Jóns-
dóttir, búandi hjón þar. Höfðu þau komið
þangað frá Miklabæ i óslandshliö um vor-
ið en bæði voru þau upprunnin úr
Svarfaðardal, hún fædd á Klængshóli 1869
hann fæddur i Koti 1864.
Þau hjón voru mjög fátæk og á sifelld-
um hrakningi milli jarða, ýmist við bú eða
i húsmennsku. Arið 1900 fluttust þau i
Smiðsgerði og þar dó Vilhelmina önd-
verðan vetur 1903. Þá var Páll 7 ára. Fað-
ir hans brá búi um vorið og var eftir það 1
húsmennsku á ýmsum stöðum með börn
sin, en þau voru einungis tvö, sem upp
komist, Páll og Anna, er siðar giftist
Steini Sigvaldasyni sjómanni i Hofsós.
Páll varö að fara að vinna fyrir sér
strax og hann hafði orku til. Unlgingur
varð hann smali á Hólum og siðan tók við
vinnumennska og lausamennska á ýms-
um stöðum. Hann gekk i Hólaskóla og
lauk búfræðiprófi 1920. Vorið 1929 hóf
hann búskap á Hofi i Hjaltadal og gifti sig
um haustið Guðrúnu Gunnlaugsdóttur frá
Viöinesi. Þau bjuggu tvö ár á Hofi en
fluttust þá I Hóla og voru i húsmennsku
þar i gamla bænum til vorsins 1934. Þá
fóru þau byggöum að Brekkukoti I sömu
sveit og settust I tvibýli á móti Jóhanni
Guðmundssyni. Jóhann fluttist árið 1938
gerðu fyrir okkur á námsárum Kristins i
Reykjavik og börnin okkar, sem ávallt
voru þar velkomin. Einnig fyrir fjölskyld-
una alla að austan.
Það sýnir vel hugarfar þeirra hjóna og
samhug að þau tóku á heimili sitt á
Hjallalandi 12, vandalausa, einstæða konu
á nlræöisaldri og hjúkruðu henni þar
mörg undanfarin ár meðan mögulegt var
og mundu henni þannig handtök löngu lið-
inna ára.
öldruðum föður, eiginkonu, börnum og
ástvinum öllum votta ég og fjölskylda
min dýpstu samúð.
Blessuð sé minning göfugs manns.
Rannveig Pálsdóttir.
að Hlið og sátu þau Páll eftir það ein
jörðina.
Eigandi að Brekkukoti var Hartmann
Asgrimsson bóndi og kaupmaður i Kolku-
ósi, og var eftirgjaldið á þessum árum 10
dilkar. Arið 1944 réðust þau i að kaupa
jörðina og var andvirðið greitt út, kr.
20.000.00 en til þess varð Páll auðvitað að
taka verulegt lán.
Brekkukot var á þessum árum túnlitið
ogtalið fremur kostarýrt, en á búskapar-
árum sinum tókst þeim Páli og Guðrúnu
að breyta jörðinni i góðbýli. Arið 1950
byggðu þau stórt steinhús og fluttu þá
jafnframt bæinn ofan úr Asbrekkunni nið-
ur á sléttlendið og juku þar ræktun.
Nokkrum árum siöar var nafninu breytt
og bærinn nefndur Laufskálar.
Eftir að Trausti sonur þeirra tók við,
hefur hann enn bætt jörðina að húsum og
ræktun svo að nú er hún eitthvert bezt set-
ið býli á þessum slóðum.
Þau hjón eignuðust þrjú börn. Þau eru:
Jón Trausti, f. 1931, bóndi i Laufskálum,
kvæntur Oldu Konráðsdóttur frá Skálá og
eiga þau þrjú börn. Sigurlaug, f. 1934, gift
Sighvati Torfasyni frá Hvitadal, Dala-
sýslu, barnakennara á Sauðárkróki og
eiga þau þrjú börn. Anna f. 1938, gift Ing-
ólfi Sveinssyni verkstjóra á Sauðárkróki.
Þau eiga einnig þrjú börn.
Páll var tæplega meðalmaður á vöxt,
skolhærðui;en gránaði með aldrinum, vel
farinn i andliti og mátti kallast friður,
nefstór nokkuð, þó ekki til lýta. Hann var
stakur snyrtimaður i allri umgengi og
hógvær til orðs og æðis. Fjarri var það
skapi hans að halda sér fram til mann-
virðinga. Samt komst hann ekki hjá ýms-
um trúnaðarstörfum fyrir sveit sina, sat
m.a. i hreppsnefnd, var deildarfulltrúi i
kaupfélaginu og forðagæzlumaður um
skeið svo nokkuð sé nefnt.
Páll var söngvinn og spilaði laglega á
orgel. Aldrei átti hann samt kost á að læra
nokkuð til þeirra hluta, en hann söng
lengi bassa i kirkjukórnum og hafði gam-
an af að taka undir lag með kunningjum i
annan tima. Þegar karlakór starfaði um
tveggja eða þriggja ára skeið i hreppnum
voru æfingar oftast haldnar i Brekkukoti.
Ungur átti hann tvöfalda takkaharmon-
ikku og lék þá stundum fyrir dansi. Siðar
lagði hann af harmonikkuspil en keypti
sér orgel og hafði af þvi mikla ánægju.
Hann var góður heim að sækja, enda oft
gestkvæmt i Brekkukoti og þau hjón sam-
valin i gestrisni.
Þegar Páll stóö á sjötugu, fluttust þau
Guðrún til Sauðárkróks i litla húsið að
Kambastig 4. Hafði þá Trausti sonur
þeirra tekið við búinu. Páll stundaði litt
vinnu eftir það, farsælum starfsdegi var
lokið.
Arið 1975 fengu þau hjón ibúð i ný-
byggðu dvalarheimili aldraðra i Sauðár-
túni og bjuggu þau þar siðan. Seinustu ár-
in var Páll mjög þrotinn að kröftum en þá
nauthann umhyggju barna sinna og konu,
sem annaðist hann af einstakri alúð.
Með þessum fáum oröum minum vil ég
minnast Páls og þakka honum góða kynn-
ingu. Þaö má oft marka innri mann af þvi
hvernig menn koma fram og gagnvart
börnum. Ég kom oft til Palla og Gunnu og
sem barn var ég hjá þeim oftar en einu
sinni um lengri tima. Aldrei minnist ég
þess að hafa heyrt frá Páli styggðaryrði
til min. Þvert á móti gaf hann sér tima til
aö leika við mig og gera mér til þægðar á
ýmsan hátt. A sama hátt var hann börn-
um sinum góður og nærgætinn heimilis-
faðir. í minningunni um hann ber engan
skugga á.
Þér, Gunna frænka min, börnunum
ykkar og barnabörnum, votta ég innilega
samúö mina og bið ykkur allrar blessun-
ar.
Hjalti Pálsson fráHofi
íslendingaþættir
14